ترور اسماعیل هنیه چه تأثیری بر آتش بس غزه دارد؟
پل آدامز
ما تازه داریم به چگونگی کشته شدن اسماعیل هنیه پی می‌بریم. گزارش‌های اولیه حاکی از آن است که او و محافظش در اثر اصابت یک راکت به خانه‌ای در تهران که در آنجا اقامت داشتند، کشته شده‌اند.
همه نگاه‌ها ناگزیر به سمت اسرائیل خواهد بود، که پس از حملات هولناک ۷ اکتبر، که در آن حدود ۱۲۰۰ اسرائیلی و خارجی کشته شدند، عهد کرده بود که تمامی رهبران حماس را پیدا کرده و مجازات کند.
اسرائیل معمولا درباره عملیات‌هایش در خارج از کشور اظهار نظر نمی‌کند، اما ممکن است این حمله الگویی مشابه با عملیاتی داشته باشد که در آن اسرائیل در تاریخ ۱۹ آوریل پدافند هوایی ایران در اطراف تأسیسات هسته‌ای نطنز را هدف قرار داد.
گمان می‌رود که جنگنده‌های اسرائیلی از خارج از حریم هوایی ایران به سمت آن اهداف راکت شلیک کرده باشند.
اما در حالی که جزئیات این حمله به آرامی آشکار می‌شود، پیامدهای سیاسی آن نیز در بیشتر در کانون توجه قرار می‌گیرد.
واضح‌ترین پیامد، احتمال آسیب به تلاش‌های شکننده برای مذاکره بر سر آتش‌بس در غزه است.
چه بسا اسماعیل هنیه در حوادث روز به روز غزه نقشی نداشته است – این وظیفه یحیی سنوار فرمانده شاخه نظامی است – اما در مقام رهبر حماس در تبعید، نقشی حیاتی در مذاکراتی ایفا می‌کرد که با وساطت قطر، ایالات متحده و مصر انجام می‌شد.
مسئولان آمریکایی به تازگی گفته بودند که مذاکرات آتش‌بس ممکن است به زودی به نتیجه برسد، اگرچه نشستی که آخر هفته گذشته در رم برگزار شد، به پیشرفتی نرسید.
اما بسیار دشوار است که تصور کنیم در پی ترور اسماعیل هنیه، پیشرفتی در این مذاکرات حاصل شود.
چرا اکنون؟
تمام این مسائل این سؤال را به وجود می‌آورد: اگر این اقدام، همان‌طور که همه فرض می‌کنند، عملیاتی اسرائیلی بوده، چرا انجام شده است؟
فراتر از میل به انتقام گرفتن از هر کسی که با حماس مرتبط است، اسرائیل چه هدفی را دنبال می‌کرد؟
وزارت امور خارجه ترکیه واکنش محتمل بسیاری از گروه‌ها و کشورهای منطقه را جمع‌بندی کرده است.
در بیانیه وزارت امور خارجه ترکیه آمده است: «بار دیگر مشخص شد که دولت [بنیامین] نتانیاهو هیچ قصدی برای دستیابی به صلح ندارد.»
در رام الله، مقر دولت خودگردان فلسطینی، خبر قتل هنیه اسباب ناراحتی شده است.
صبری صیدم، معاون دبیرکل کمیته مرکزی حزب حاکم فتح، به بی‌بی‌سی گفت: «این [اتفاق] در جهنم را باز می‌کند.»
آقای صیدم گفت که ترکیبی از بهت و خشم را حس می‌کند.
او گفت: «نه تنها احساس کردم که اسرائیل جان اسماعیل هنیه را هدف قرار داده است، بلکه هر توافقی در منطقه را نیز هدف قرار داده است. اسرائیل تمام امیدها و آرزوها را برای پایان دادن به خصومت‌ها کشته است.»
فتح و حماس مدت‌هاست که رقبای دیرینه و گاهی خونین همدیگر بوده‌اند. اما آقای صیدم به شدت این گفته را رد کرد که فتح از مرگ رهبر حماس سود می‌برد.
او گفت: «هرگز در سیاست فلسطین این اعتقاد وجود نداشته است که رهبری از طریق حذف، راه پیشرفت باشد.»
او گفت: «اگر حاصلی داشته باشد، این نتیجه فقط ایجاد تنش و نارضایتی بیشتر است.»
فراخوانی به اعتصاب در رام‌الله و در سراسر کرانه غربی داده شده است.
فروشگاه‌ها بسته است و راهپیمایی اعتراضی در حال برگزاری است که می‌تواند لحظه‌ای دشوار برای تشکیلات خودگردان فلسطین در رام‌الله باشد.
آخرین نظرسنجی نشان داده بود که اسماعیل هنیه به طور قابل توجهی محبوب‌تر از محمود عباس بود.
زمان‌بندی قتل هنیه نشان می‌دهد که این اقدام بخشی از انتقام‌جویی وسیع‌تر اسرائیل به خاطر حمله راکتی حزب‌الله بوده است که در روز شنبه در بلندی‌های جولان تحت اشغال اسرائیل، ۱۲ کودک و جوان دروزی را کشته بود. این انتقام‌جویی شامل قتل یک فرمانده ارشد حزب‌الله در بیروت در روز سه‌شنبه نیز می‌شود.
اسرائیل هشدار داده بود که پاسخ شدیدی خواهد داد.
مسئولان اسرائیلی به طور مداوم اشاره می‌کنند که ایران حلقه اتصال آن چیزی است که به اصطلاح «محور مقاومت» در خاورمیانه نامیده می‌شود. این محور شامل حزب‌الله در لبنان، حماس در غزه و کرانه غربی، و حوثی‌ها در یمن است.
پس از وارد کردن ضربه‌ای به حزب‌الله در بیروت (و اخیراً به حوثی‌ها در الحدیده)، کشته شدن رهبر حماس در ایران پیامی قاطع و تکان‌دهنده برای گروه‌های شبه نظامی و حامیان ایرانی آن‌ها دارد: هر کجا که باشید اسرائیل می‌تواند به سراغ شما بیاید و خواهد آمد.
دیدگاه و نظرات ابراز شده در این مطلب، نظر نویسنده بوده و لزوما سیاست یا موضع ایرانگلوبال را منعکس نمی‌کند.
افزودن دیدگاه جدید