رفتن به محتوای اصلی

حزب مشروطه ، موقتأ در کنار رژیم قرار خواهد گرفت که بتواند از یکپارچگی ایران دفاع کند
14.10.2012 - 15:59

مصاحبه کیهان لندن با هایده توکلی که به مناسبت تشکیل کنگره حزب مشروطه ایران در سانفرانسیسکو - آمریکا در ٢٥ و ٢٦ اوت : کیهان:

کنگره اخیر شما آیا یک کنگره دوره‏ ای بود یا یک کنگره استثنائی؟ هایده توکلی: حزب مشروطه ایران (لیبرال دمکرات) طبق اساسنامه خود هر دوسال یکبار کنگره خود را برگزار می‏کند. کنگره اخیر هم نهمین کنگره حزب بود که تشکیل شد که پس از بررسی عمل‏کرد گذشته و تصویب سیاست‏ های جدید، انتخابات شورای مرکزی هم انجام شد. شرح چگونگی انتخابات و مراحل آن و اصول ناظر بر فعالیت شورای مرکزی و بدنه حزب بطور شفاف در اساسنامه آمده است. کیهان: چه تصمیم‏ های مهمی در این کنگره گرفته شد؟ هایده توکلی: کنگره نهم حزب مشروطه ایران (لیبرال دمکرات) به یاد و به نام زنده یاد دکتر داریوش همایون، که در ضمن ٥ مهر یا ٢٥ سپتامبر زادروز ایشان هم بود، ثبت شد چرا که اگر چه ایشان دیگر در میان ما نیست اما اندیشه‏ های او با ماست و ما امیدوار هستیم بتوانیم نسل‏ های آینده را با آنچه که او برای ایران و ایرانی می‏خواست آشنا کنیم. تصمیم‏ هایی که در این کنگره گرفته شد بیشتر در تأیید و تحکیم آنچه که در گذشته در اصول و برنامه حزب گنجانده شده بود صورت گرفت، از جمله ١- حفظ تمامیت ارضی و یگانگی ملی ایران ٢- مخالفت و جلوگیری از فدرالیسم در ایران ٣- مخالفت و جلوگیری از هرگونه حمله نظامی به ایران ٤- سرنگونی رژیم جمهوری‏اسلامی در کل ساختار حکومت و نه صرفأ اصلاح آن ٥- ترویج اندیشه دمکراسی‏ لیبرال در جامعه ایرانی. کیهان: شورای مرکزی از سوی چه کسانی انتخاب می‏شود و چه کسانی در انتخابات دوره نهم شورای مرکزی حزب برگزیده شدند؟ هایده توکلی: شورای مرکزی از سوی اعضای حزب با در نظر گرفتن قوانین اساسنامه برگزیده می‏شوند و شورای مرکزی این دوره عبارتند از: آقای فواد پاشایی ،که ایشان دبیر کل حزب هستند، دکتر حسین یزدی، آقای شایان آریا، دکتر نادر زاهدی و من (هایده توکلی). در ضمن خبر خوب این کنگره این بود که دکتر شاهین فاطمی از سوی کنگره نهم به رایزنی حزب برگزیده شدند. کیهان: بگذارید روی هر کدام از این اصول و تصمیم‏ ها کمی درنگ کنیم. با توجه به مسائل و صحبت‏هایی که حول و حوش بیانیه مشترک حزب دمکرات کردستان ایران و حزب کومله کردستان ایران به راه افتاده است اصول اول و دوم را چگونه می‏بینید؟ هایده توکلی: ما از همان زمانی که که طرح فدرالیسم از سوی برخی سیاستمداران ارائه شد با آن در چهارچوب و بستر مشخص ایران مخالفت کردیم. برخی می‏خواستند برای جا افتادن خواسته فدرالیسم وانمود کنند که فدرالیسم همان عدم‏ تمرکز حکومت است که زنده یاد داریوش همایون در رد این نظریه بسیار نوشت و روشن کرد که واقعیت امر درست بر خلاف آن است. البته فدرالیسم در شرایط مشخص کشورهایی دیگر می‏تواند نقش و کارکرد مثبت داشته باشد ولی به باور ما فدرالیسم در کشور ما مساوی با تجزیه است. از سالیان پیش دوستان شاید جدایی‏ طلب تدریجأ واژه ملت‏ های ایران را در سخنرانی‏ ها، گردهم‏ آیی‏ ها و نوشتارهای خود مطرح کردند و سعی می‏کردند آنرا رواج بدهند تا در ادبیات سیاسی ما جا بیفتد. ما از همان آغاز گوشزد می‏ کردیم و هشدار می‏ دادیم که این یک ترفند سیاسی و زمینه‏ سازی و مقدمه چینی برای تجزیه ایران در زمانی است که بسترش برای فرصت‏ طلبان آماده باشد. در نتیجه باید با اینگونه واژه‏ ها مقابله کنیم. حتی وقتی از این دوستان می‏ پرسیدیم چرا ملت‏ ها و نه اقوام ایرانی، آنها در پاسخ می‏گفتند که فرقی نمی‏کند حالا چه اشکالی دارد از چه واژه‏ ای استفاده می‏ شود ولی ما از همان آغاز می‏ گفتیم که اتفاقأ فرق می‏ کند و بسیار هم نکته مهمی است چرا که ما در ایران هیچ قومی را بنام ملت نمی‏ شناسیم و همه اقوام ایرانی جزو ملت ایران هستند. در حال حاضر هم گروهی از این هم میهنان قومی ما که هوای جدایی در سر دارند با توجه به تنگ شدن فضای تنفسی رژیم جمهوری‏اسلامی و نیز با کمک پول‏ های کلانی که کُردهای عراق در پشتیبانی از آن خرج می‏کنند ذره ذره این بازی را شروع کرده‏ اند و می‏خواهند از آب گل‏ آلود ماهی بگیرند. کیهان: حال بیایید فرض کنیم ایده فدرالیسم در اکثریت هم میهنان کُرد ما جا بیفتد و آنها در نهایت خواهان جدایی از ایران باشند که به این ترتیب یکپارچگی ایران به خطر بیفتد. در این صورت واکنش حزب شما چه خواهد بود؟ آیا حزب شما در مورد این سناریو فکری کرده است؟ هایده توکلی: اگر شما برای آزادی فردی و دمکراسی منشور جهانی حقوق بشر را پایه و اساس قرار دهید و این را به صورت قانون در کشور در آورید، تمام حقوق انسانی همه افراد، صرف نظر از تعلق قومی آنها در بر گرفته شده و تضمین می‏یابد. تحکیم آن قوانین نیز باعث حفظ حقوق اقوام، زنان، کودکان، کارگران، دانشجویان و خلاصه همه لایه‏ های اجتماعی می‏شود و بدین ترتیب همه آحاد جامعه از بهترین امکانات و فرصت‏ های اجتماعی به تساوی بهره خواهند برد. ما در وهله اول می‏بایست این موضوع را به طور باز و شفاف با مردم خود در میان بگذاریم و در جامعه گسترش بدهیم. ایران یک کشور و یک ملت است، این هویت ملی ماست، آن را که نمی‏ توانیم به رفراندوم بگذاریم، مانند این است که اسم شما را که هویت شماست عوض کنند. به باور من فدرالیسم برای عده‏ ای ابزاریست برای چیدن مقدمه جدایی از ایران که هر چند به گمانم خوش خیالیست اما به همان اندازه وظیفه هر ایراندوست است که با آن مقابله کند. باید موضوع را هر چه بیشتر شکافت و مردم را آگاهتر کرد تا واقعیت‏ ها را بهتر در یابند. خطر تجزیه را باید جدی گرفت به همان اندازه که خطر حمله نظامی به ایران را. اما همزمان من اطمینان دارم که اگر به آن مرحله برسد ملت ایران در کلیت خود حاضر به تن دادن به چنین فاجعه‏ ای نخواهد بود. عملأ هم می‏ بینیم که طرفداران آن ها بجز تعداد انگشت شمار نیستند. کیهان: مصوبه سوم شما در کنگره اعلام مخالفت با هرگونه حمله نظامی به ایران و دخالت نظامی در آن است. لطفأ در این مورد بیشتر توضیح دهید. هایده توکلی: ما با هرگونه حمله نظامی و جنگ با ایران مخالف هستیم و بارها این موضوع را به مناسبت‏ های مختلف اعلام کرده‏ ایم و حتی اضافه کرده‏ ایم که اگر چنین اتفاقی بیافتد حزب مشروطه ایران موقتأ در کنار رژیم قرار خواهد گرفت که بتواند از کشور و یکپارچگی آن دفاع کند چرا که اول باید ایران زنده و پا برجا بماند تا بعد به مخالفت با رژیم ادامه دهیم. البته شکی نیست که جمهوری‏اسلامی برای بقای خودش سعی می‏کند همواره به آتش جنگ دامن بزند و در حقیقت اسراییل و کشورهای غربی را تحریک می‏ کند چونکه به نظر ما آنها باور دارند که یکی از راه‏ های بقای رژیم همین تداوم بحران و تحریک جنگ است و سوء‏استفاده از این موقعیت برای سرکوب مخالفان حکومت. متأسفانه جنگ خطری واقعی و جدیست و این وظیفه همه ماست که با آن مقابله کنیم. ما برای سرنگونی رژیم نیاز به دخالت نظامی خارجی نداریم. رژیم جمهوری‏ اسلامی می‏ بایست با اتکا به نیروی مردم ایران بر انداخته شود. آزادی و دمکراسی نمی‏تواند ره آورد مداخله نظامی باشد. کیهان: شیوه مبارزاتی حزب شما چیست؟ هایده توکلی: ما از گذشته تاکنون همواره خواهان مبارزه غیر خشونت‏ آمیز بوده‏ ایم . همواره تأکید کرده‏ ایم که مخالف جنگ و موافق تحریم‏ های هوشمندانه هستیم و از خیلی وقت پیش پیشنهاد شروع این اقدامات را به کشورهای دیگر کرده‏ ایم. اکنون نیز شاهد هستیم که زمان هر چقدر می‏گذرد این تحریم‏ ها تأثیرگذارتر می‏شوند هر چند که متأسفانه به مردم ایران هم این فشار وارد می‏شود ولی برای گذار از این مرحله می‏ بایست یکی را انتخاب کرد: جنگ یا تحریم. ما تحریم را انتخاب کرده‏ ایم. کیهان: حال این پرسش من مربوط است به عنوان داخل پرانتز نام حزب شما. آیا می‏ توان گفت لیبرال دمکراسی ستون پایه حزب شما و تعیین کننده رابطه شما با جریان‏ ها و دیگر سازمان‏ های سیاسی است؟ یعنی اگر جریانی جمهوری‏ خواه باشد و از نظر برنامه سیاسی و اقتصادی به لیبرال دمکراسی نزدیک باشد آیا امکان همکاری و اتحاد در عمل بین شما وجود دارد؟ هایده توکلی: آری، ما در عمل ثابت کرده‏ ایم که با خیلی از احزاب و سازمان‏ های دیگر سیاسی در حقیقت توانسته‏ ایم کار کنیم و در حال حاضر هم کار می‏ کنیم. اساسأ یکی از وظایفی که برای خودمان قائل هستیم همانا ایجاد جو حسن نیت و مثبت بین جریان‏ های مختلف سیاسی است. در مواردی که اندیشه مشترک داشته باشیم می‏ توانیم با همدیگر کار مشترک داشته باشیم و ادامه بدهیم. در مواردی که اختلاف نظر داریم، مانند شکل نظام سیاسی آینده، می‏توانیم با همدیگر گفتگوی سازنده داشته باشیم. ممکن است به نتیجه برسیم و یا نرسیم، ولی این نباید خدشه‏ ای به همکاری‏ های برهه‏ ای ما وارد کند و ما را دشمن یکدیگر سازد. کیهان: آیا حزب مشروطه ایران در کنفرانس‏ های اخیر در استکهلم و بروکسل، به عنوان یک تشکل سیاسی شرکت داشته است؟ هایده توکلی: خیر، حزب ما شرکت نداشته است. به باور ما برای همکاری باید درجه‏ ای از همگرایی فکری و اصول مشترک وجود داشته باشد. مثلا کسانی که حامل ایده فدرالیسم هستند و آنرا تبلیغ می‏کنند از حوزه همکاری با ما عملأ خارج هستند. همچنانکه قبلا گفتم از نظر ما فدرالیسم در بستر مشخص ایران نقطه آغازین تجزیه‏ طلبی است؛ و یا اینکه چنانکه گفتیم یکی از اصول مهم حزب براندازی جمهوری‏ اسلامی و نه اصلاح آن است. در این دو کنفرانس کسانی شرکت می‏ کردند (و این کنفرانس‏ ها در جهت پایه‏ ریزی همکاری‏ های آینده حرکت می‏ کرده‏ اند) که اصلاح‏ طلب بودند و دیگرانی نیز به فدرالیسم باور داشتند. چنانکه گفتم ما حاضریم با همه جریان‏ های سیاسی گفتگو و تبادل نظر داشته باشیم. اما اتحاد در عمل حتی به صورت مقطعی آن نیاز به درجه لازم و کافی از اشتراک فکری دارد. ایران یک کشور و ملت واحد است و اصلا صحیح نیست این واقعیت را به رأی بگذاریم. کیهان: کمی در مورد اصول بنیادین حزب برای ما بگوئید. هایده توکلی: بی‏ گمان افکار و اندیشه‏ های دکتر همایون الهام بخش و راهنمای ما در بسیاری از فعالیت‏ های سیاسی ما بوده است. ایشان یک اندیشمند مستقل و منحصر بفرد، با هوش و توان و دانشی استثنایی و با افق دیدی فراتر از روزگار خود بودند. ایشان پس از انقلاب و در ابتدای زندگیشان در تبعید با دشمنی‏ های فراوانی روبرو شدند، از دو سوی راست و چپ به ایشان حمله می‏ شد اما داریوش همایون با پیگیری در نیک اندیشی، دانش عمیق، بردباری و با استواری بر صداقت اندیشه‏ اش توانست آن فضای نامساعد و ضدخود را به یک فضای سازنده تبدیل کند که در نقطه‏ ای از آن راست و چپ به هم نزدیکتر شدند و این به راستی مهارت می‏ خواست. در سال های پایانی عمرشان نیز کمتر کسی بود که به ایشان ارادت نداشته باشد. همه می خواستند به گنجینه افکار او دست یابند . افکار ایشان آنقدر لایه‏ های مختلف داشت و هوشمند و تازه بود و آنچنان ژرف و گسترده بود که هر چقدر بیشتر به آنها آگاهی پیدا می‏ کردیم به کم اطلاعی خود بیشتر واقف می‏ شدیم. کیهان: پرسش آخر من مربوط است به ابتکار منشور ملی که اخیرا برای جمع آوری امضا انتشار یافته است. آیا حزب شما موافق این ابتکار است؟ هایده توکلی: این موضوع تا این لحظه هنوز مورد بررسی شورای مرکزیست. حزب به عنوان یک سازمان، این منشور را امضا نکرده است اما حمایت خود را برای بوجود آوردن چنین تشکلی اعلام داشته است، اگر چه اعضای حزب از امضای فردی این منشور به هیچ وجه منع نشده‏ اند. البته فراخوانی که از سوی شاهزاده رضا پهلوی برای همبستگی ملی منتشر شد مورد تأئید حزب قرار گرفته است و حزب بلافاصله با انتشار اعلامیه‏ ای به آن فراخوان پاسخ مثبت داد و برای همبستگی با دیگر گروه‏ ها نه فقط اعلام آمادگی کرد بلکه دیگران را نیز تشویق به پیوستن به آن فراخوان کرد.

دیدگاه‌ و نظرات ابراز شده در این مطلب، نظر نویسنده بوده و لزوما سیاست یا موضع ایرانگلوبال را منعکس نمی‌کند.

کیانوش توکلی

فیسبوک - تلگرامفیسبوک - تلگرامصفحه شما

توجه داشته باشید کامنت‌هایی که مربوط به موضوع مطلب نباشند، منتشر نخواهند شد! 

افزودن دیدگاه جدید

لطفا در صورتیکه درباره مقاله‌ای نظر می‌دهید، عنوان مقاله را در اینجا تایپ کنید

متن ساده

  • تگ‌های HTML مجاز نیستند.
  • خطوط و پاراگراف‌ها بطور خودکار اعمال می‌شوند.
  • Web page addresses and email addresses turn into links automatically.

لطفا نظر خودتان را فقط یک بار بفرستید. کامنتهای تکراری بطور اتوماتیک حذف می شوند و امکان انتشار آنها وجود ندارد.

CAPTCHA
لطفا حروف را با خط فارسی و بدون فاصله وارد کنید CAPTCHA ی تصویری
کاراکترهای نمایش داده شده در تصویر را وارد کنید.