دوستان گرامی!
اینکه زبان آذربایجانی ما عضوی از خانواده زبان های ترکی است، حقیقتی انکارناپذیر است. اما این خلق ها و ملت های مختلف ترک زبان دارای ویژگیهای جغرافیایی گوناگون ( ازسیبری گرفته تا اروپا و چین)، هیئت ظاهری، اعتقادات دینی و جهان بینی های مختلف و ساختارهای اقتصادی متفاوت اند. زبان هایی که این ملت ها با آن سخن می گویند – علی رغم بنیانهای واحد یا مشترک- آن اندازه با هم تفاوت دارند که امروزه زبان هر کدام از آنان با نام خود مشخص می شود. زبان ما ترکی آذربایجانی (زبان آذربایجان) است. این زبان گنجینه لغات و شیوه بیان ویژه خود را دارد.
در سال های اخیر بسیاری تلاش ورزیده اند تا تفاوت های تاریخی و سیاسی و جغرافیائی ترک های چین و ترک های آذربایجان را از نظرها پنهان سازند و همه را یکجا و یک دست ملت «تورک» جا بزنند. آنها می کوشند تا از این طریق هم که شده با نابودی هویت ملی ما، همه ما را به موجود موهومی بنام «تورک» تبدیل کنند و زبان ما را مستحیل ساخته، از میان ببرند. سیاست های آنها در این زمینه نیز در هماهنگی و پیوند با سیاست های شوونیسم فارس است.
می دانیم که در دوره حکومت شاه کلمه «آذربایجان» و بطورکلی نام «آذربایجان» به خودی خود کلمه ای خطرناک تلقی می شد. برای مثال از همان دوران رضا شاه تا آخرین روزهای حکومت پهلوی ها به روزنامه ای با نام «آذربایجان» اجازه نشر داده نشد. پس از شکست جنبش ۲۱ آذر، ارتجاعیون تهران و ناسیونالیست های افراطی فارس، کوشیدند حتی نام استانهای ما را نیز عوض کنند. در پی همین سیاست بود که به دستور تهران، آذربایجان را به چند پاره تقسیم کرده؛ بخشهایی از آنرا «استان سوم» و «استان چهارم» نامیدند و از این طریق کوشیدند تا نام آن را هم از کتاب ها پاک کنند. همانگونه که تحمل این نام برای شوونیسم فارس دشوار بود به همان میزان نیز پذیرش نام آذربایجان و هویت آذربایجانی برای ترک گرایان و تورانیست ها سخت و غیر قابل تحمل است.
از ۱۵-۱۰ سال پیش به این سو، سیاست جدیدی به اجرا گذاشته شده است. بر اساس این سیاست جدید، نه از هویت آذربایجانی، بلکه تنها از هویت «تورکی» باید سخن گفته شود. «بیگ» ها و «بایان» هایی که مدام فریاد می زنند: «توران یک ملت است و یک زبان دارد»، سخن گفتن از آذربایجان و دوستدار آذربایجان بودن را جرم می دانند و آن را از گناهان کبیره می شمارند. کلمه «آذری» که در ادبیات مترقی وطن پرستان وآزادیخواهان ما به جای «آذربایجانی» به کار برده می شود و نیز «ترکی آذری» که به همان معنای «ترکی آذربایجانی» است، به بهانه تقابل آن با کلمه «آذری» اختراع شده از طرف احمد کسروی در تنگنا قرار می گیرد و سعی می شود تا از دورخارج شود. آنها با هر عنصری را که بتواند نام آذربایجان را برجسته تر کند و آن را پرآوازه سازد مخالفت می کنند. حضراتی که دیروز از «سیستم اندیشه آذربایجان مرکز» سخن می گفتند، امروز به «تورکچولوک» (ترک گرایی) رسیده اند.
زبان پایه اساسی هستی ملی است. و به این خاطر است که زبان آذربایجانی ما (ترکی آذربایجانی) همواره از سوی شوونیست های فارس سرکوب شده است. اکنون «تورکچی- تورانچی» های نورسیده ما می کوشند تا آن جا که ممکن است این زبان را به اصطلاح تورکیزه و استانبولیزه اش نمایند. اگر در نوشته های دوره اخیر و در واژه هایی که مورد استفاده قرار می گیرند، دقیق شویم، عمق فاجعه را در خواهیم یافت.
این سیاست اکنون خلق ما را در امر خواندن و نوشتن به زبان مادری گرفتار یک مانع بسیار بزرگ کرده است.
اکنون دو نگاه و دو سیاست درباره هستی ملی آذربایجان و زبان آذربایجانی را باهم مقایسه کنید. از یک سو نگاه و سیاست پیشه وری ها را در نظر بگیرید که «انسان» ها و «خلق» را در مرکز توجه خود دارند و از سوی دیگر در نگرش و سیاست تورک گرایان و تورانچی های «عرق گرا» ، که هر دم به رنگی در می آیند، دقیق شوید. یکی از مشخصه های درخشان ۲۱ آذر ارجمند ما همانا چگونگی برخورد شفاف آن با هستی ملی و زبان ما بوده است.
متن کامل سخنرانی در آدرس زیر در دسترس است:
دیدگاه و نظرات ابراز شده در این مطلب، نظر نویسنده بوده و لزوما سیاست یا موضع ایرانگلوبال را منعکس نمی‌کند.
توجه داشته باشید کامنت‌هایی که مربوط به موضوع مطلب نباشند، منتشر نخواهند شد!
افزودن دیدگاه جدید