امید کوکبی متولد ۱۳۶۱ در گنبد کاووس، از داشجویان ممتاز و المپیادی دانشگاه صنعتی شریف که همزمان در دو رشته فیزیک و مکانیک در این دانشگاه تحصیل کرد، پس از فارغ التحصیلی از دانشگاه شریف به دلیل موقعیت‌های مناسب علمی از چند دانشگاه خارجی پیشنهاد بورس تحصیلی دریافت کرد و نهایتا دوره فوق لیسانس و دکترای خود را در رشته فیزیک اپتیک و فوتونیک در اسپانیا به اتمام رساند و سپس برای طی دوره فوق دکترا به دانشگاه تگزاس، که معتبر‌ترین دانشگاه در این رشته است، دعوت شد و تحقیقات فوق دکترای خود را از سال ۸۹ در آن دانشگاه شروع کرد. در طول سال های تحصیلی مقالات متعددی از کوکبی در نشریات معتبر علمی بین المللی چاپ و از وی در کنفرانس‌های بین المللی متعددی برای ارایه مقالاتش دعوت شده است.

در دوران تحصیل، چندین بار از طرف نهادهای نظامی و امنیتی دعوت به همکاری شد و از وی خواسته‌اند که با پروژه‌های مورد نظر آن‌ها همکاری کند که از طرف او پذیرفته نشد.

این نخبه ی جوان که می خواست در دانشگاه فعال باشد، در پاسخ به اینگونه دعوت‌ها اعلام کرده که من تمایلی به ورود به پروژه‌های طبقه بندی شده ندارم و می خواهم فعالیت‌های علمی خود را در دانشگاه ادامه دهم و در دانشگاه هم می‌توانم سرمایه علمی خود را در اختیار پژوهشگران شما قرار دهم، که نهایتا این عدم تمایل وی به همکاری به بازداشت وی منجر شد و کوکبی که بهمن ماه ۱۳۸۹ برای دیدار خانواده اش به ایران آمده بود، هنگام خروج از فرودگاه امام خمینی بازداشت شد.

بر اساس گزارش کلمه،در شرایطی امید کوکبی در زندان به سر می برد و هر روز اتهام جدید و خطرناکی به وی نسبت داده می شد، مجددا با وی مذاکره شد و از وی خواستند در پروژه‌های نهادهای نظامی و امنیتی همکاری کند که وی باز هم نپذیرفت و اعلام کرد من علاقه‌ای برای کار در پروژه‌هایی که دارای اطلاعات طبقه بندی و محرمانه هستند ندارم.

پس از این جواب بود که دادگاه او برگزار و حکم ۱۰ سال حبس تعزیری برای وی صادر شد. حکمی که همان زمان به اجرا در آمد و او اینک درحال سپری کردن این حکم است.