توضیح مترجم: در ۱۵آبان ماه سال جاری در تالار وحدت دانشگاه تبریز، همایش  بین المللی قره باغ برگزار خواهد شد خانم الوجا آتالی شاعر و نویسنده آذربایجانی در واکنش به این خبر نوشته زیر را به رشته تحریر درآورده است لازم یادآوری است خانم الوجا آتالی مولف ده کتاب با مضامین ادبی،اجتماعی و سیاسی است. با تشکر بابک آزاد

بر اساس خبر انتشار یافته در ٦ نوامبرسال ٢٠١٣ در دانشگاه تبریز، همایش  بین المللی قره باغ برگزار خواهد شد بعضی ازموسسات تاریخی، فرهنگی و تحقیقی کار سازماندهی این کنفرانس را بر عهده گرفته اند در این کنفرانس بعضی از منفردین و تشکلات سیاسی از جمله تشکیلات آزادی قره باغ ، جنبش مقاومت اسلامی قره باغ  و اتحادیه اجتماعی کمک به مادران سرباز جمهوری آذربایجان از طرف جمهوری آذربایجان شرکت خواهند کرد در نگاه اول می توان این خبر را مثبت ارزیابی کرد گویا در باره مناقشه قره باغ در ایران کنفرانسی برگزار خواهد شد و در این مورد ازجهات مختلف روشنگری به عمل خواهد آمد خصوصاباید در نظر گرفت بیش از ٣٠ میلیون از شهروندان ایران را آذربایجانی ها تشکیل می دهند آنان اشغال قره باغ را مشکل خودشان به حساب می آورند اما وقتی آدم قدری مکث می کند و قدری عمیق تر به این موضوع می اندیشد بعضی از نقاط سئوال برانگیز در ذهن انسان خودنمایی می کنند که با منطق انسان سر سازش ندارند برای مثال در ٢٦ دسامبر سال ٢٠١٢ میلادی در شهرمراغه تعدادی از فعالین حرکت ملی آذربایجان جنوبی از جمله حجت الاسلام عظیمی قدیم در یک متینیگ اعتراضی شرکت کردند آنان به این وسیله نسبت به سفر یک هیئت نمایندگی از ارمنستان به مراغه اعتراض نمودند آنان همچنین نارضایتی خود رااز  همکاری های اقتصادی و نظامی ایران و ارمنستان نشان دادند تعدادی از تظاهرکنندگان دستگیر شده و مورد شکنجه واقع شدند  حجت الاسلام عظیمی قدیم  از جمله دستگیر شدگان بود در سال جاری یعنی در ٢٠١٣ میلادی،  حجت الاسلام عظیمی قدیم به علت شرکت در این تظاهرات به ٧ ماه حبس محکوم گردید تنها جرم او اعتراض به همکاری های ایران با ارمنستان بود از طرف دیگر محمد علی پرغو، دبیرعلمی  همایش  بین المللی قره باغ اعلام کرده است که در این کنفرانس  ارتباط اندیشه های پان ترکیسم و پان آذریسم با منازعه قره باغ مورد نقد و بررسی قرار خواهدگرفت من باید خاطرنشان کنم که دستگیرشدگان در شهر مراغه به اتهام پان ترکیسم و جاسوسی برای کشورهای بیگانه مورد حبس و شکنجه واقع شده بودند در واقع می توان گفت یکی از اهداف این کنفرانس با دستآویز قرار دادن پان ترکیسم ، حمله تبلیغاتی به حرکت ملی آذربایجان جنوبی  است ما شهروندان جمهوری آذربایجان نباید فراموش کنیم که در نتیجه نیرومند شدن حرکت ملی آذربایجان جنوبی است که  رژیم ایران قدری عقب نشینی کرده و ریاکارانه می کوشد خود را دلسوز مناقشه قره باغ نشان می دهد از طرف دیگر دبیر علمی همایش  بین المللی قره باغ خاطرنشان می کند که در این کنفرانس موضع رژیم ایران در رابطه با مناقشه قره باغ ازطرف روشنفکران جمهوری آذربایجان مورد بررسی قرار خواهد گرفت در واقع کسانی که از طرف جمهوری آذربایجان در این کنفرانس شرکت می کنند از بازیگران شناخته شده ی کانال تلویزیونی سحر می باشند در اینجا این سئوال پيش می آید آیا می توان به صداقت آنان اعتماد کرد؟( توضیح مترجم: بخشی از برنامه های کانال تلویزیونی سحر به زبان ترکی آذربایجانی برای جمهوری آذربایجان پخش می شود)

من بعنوان یک شهروند جمهوری آذربایجان ازکسانی که از طرف جمهوری آذربایجان  در این کنفرانس شرکت می کنند چندسئوال دارم.

١- همواره مقامات ایرانی وارمنستان همکاریهای نظامی را انکار می کردند اما اخیرا مقامات ایرانی به همکاری های نظای بین ایران و ارمنستان اعتراف می کنندو حتی خواستار افزایش همکاری های نظامی بین ایران و ارمنستان می باشند حتی مدتی قبل معاون وزیر دفاع ایران در راس هیئت نظامی برای سفری دوروزه به منظور گسترش همکاری های نظامی، وارد ارمنستان شد و بازمدتی قبل این خبری انتشاریافت که گویا ایران موشکهای دوربرد دراختیار ارمنستان می گذارد بارها فعالین حرکت ملی آذربایجان جنوبی افشا کرده اندکه کمک های اقتصادی و نظامی ایران به ارمنستان از طریق اراضی آذربایجان جنوبی و بوسیله کامیونهای باری صورت می گیرد. من از تمامی کسانی که همایش تبریز را گشایش دری به رویمان در حل مناقشه قره باغ به حساب می آورند این سئوال ساده را دارم آیا اخبار فوق به گوش شما رسیده است؟ اگر این اخبار را نشنیده اید نوشته مرا به دقت بخوانید و درمورد صحت  آنها تحقیات لازم را بعمل آورید و برای روشنگری در این رابطه سئوالات مشخصی رابا ارگانهای حکومتی ذیصلاح در ایران درمیان بگذارید بعضیها بر این باورند سیاست یعنی دورویی اما من می دانم کسانی که از جمهوری آذربایجان دراین کنفرانس شرکت می کنند خواستار آزادی قره باغ می باشند آنان راضی نخواهندشد که وجدانشان لکه دار شود.

٢- اگرملتی از اشتباهات تاریخی خود درس نگیردمجبور به تکرار اشتباهات تاریخی خود خواهد بود از روزی که جمهوری آذربایجان به استقلال دست یافته همواه با ایران رابطه پر تنشی داشته است بعضی از دولتمردان و رسانه های گروهی در ایران از جمهوری آذربایجان بنام ایران شمالی یاد می کنند و آنرا یکی از ایالتهای ایران به حساب می آورند به خاطر این باور بود که ایران در سال ٢٠٠١ با طرح ادعاهای ارضی، قصد حمله به جمهوری آذربایجان را داشت در ٢٣ ژوئیه سال ٢٠٠١ یک کشتی و دو هواپیمای نظامی ایران به حریم داخلی جمهوری آذربایجان تجاوز کرده و ایران دست به بسیج نظامی در مرزهای بین ایران و جمهوری آذربایجان زد بطوریکه اینکار باعث شد ترکیه و ناتو به ایران هشدار دهند و هواپیمای نظامی ترکیه درحریم هوایی آذربایجان دست به مانور نظامی بزنند و با اینکار پیام آشکاری به حکومت ایران فرستاده شد یعنی اگر ایران قصد حمله به آذربایجان رادارد بهتراست به عواقب اینکار خوب بیاندیشد نهایتا تجربه عراق باعث شد حکومت ایران از اندیشه حمله به ایران منصرف شود چونکه در سال ١٩٩٠ میلادی صدام حسین با این ادعا که گویا کویت یکی از استانهای عراق محسوب می شود به کویت  حمله کرد و آنرا اشغال نمود اما نهایتا آمریکا و متحدانش عراق را مجبور کردند با تحمل تلفات سنگین مالی و انسانی کویت را ترک نماید از آن تاریخ ایران بجای رو در رویی نظامی با آذربایجان ترجیح داده است که ارمنستان را مورد حمایت اقتصادی و نظامی قرار دهدو به این طریق ادامه اشغال اراضی آذربایجان توسط ارمنستان ادامه یابد و به موازات آن با تشکیل و تربیت گروهای تروریست وابسته به وزارت اطلاعات قصد دارد در جمهوری آذربایجان جنگ داخلی راشعله ورنماید. در نتیجه باید ازایران این سئوال را کرد چرا ایران می خواست با حمله به آذربایجان آنرا ضمیمه خاک ایران نماید؟ آیا اینکار خوش رقصی برای ارمنستان محسوب نمی شود بارها در جمهوری آذربایجان گروههای تروریستی دستگیر شده اند اعضای این گروههای تروریستی اعتراف کرده اند که درایران مورد آموزش قرار گرفته اند و به دستور ایران قصد داشتند سفارتخانه های اسرائیل، آمریکاو بعضی از ارگانهای حکومتی را در جمهوری آذربایجان منفجر کنند در اینجا این پرسش پیش می آید اعمال تروریستی درکشوری که ٢٠درصداز اراضیش توسط ارمنستان اشغال شده است چه کمکی به حل عادلانه مناقشه قره باغ خواهد نمود آیا این اعمال ایران تهوع آور و نفرت برانگیزنیست؟

٣- حکومت ایران ماهیت دینی دارد همواره حکومت ایران خود را به پاسداری از پرنسیب های دینی مقید می داند اگر ایران در ادعاهای خود صداقت دارد؟ چرا حکومت دینی ایران به ارمنستان اعتراض نمی کند که مساجد قره باغ را استراحتگاه خوکها تبدیل کرده است؟

به نظر من شرکت کورکورانه در این کنفرانس به معنی رقصیدن به ساز دشمن می باشد برای شرکت در این کنفرانس قبل از هرچیز شهروندان آذربایجانی باید ایران رابه اجرای دو شرط ملزم نمایند در وهله اول مراجع حکومتی ایران در رابطه مسائل سئوال برانگیز که در این نوشته مطرح شده جوابهای روشن بدهد در مرحله دوم کنفرانس مذکور بصورت دموکراتیک و در یک کشور بیطرف با شرکت نمایندگان تشکلات جمهوری آذربایجان و آذربایجان جنوبی در شرایط مساوی برگزار شود و نهایتا کسانی که برای آزادی قره باغ اشغالی چشم امید به ایران دوخته اند از حکومت ایران بخواهند که دستگیر شدگان تظاهرات مراغه از آن جمله حجت الاسلام عظیمی قدیم رابدون قید وشرط آزاد نماید.

نوشته الوجا آتالی مترجم بابک آزاد