رفتن به محتوای اصلی

موسوی و کروبی سکوت چرا؟!
22.10.2011 - 07:10

مصلحت مردم و انقلاب یا مصلحت نظام ؟

چشم ها را باید شست ؛ جور دیگری باید دید « سهراب سپهری »

این مقاله در همدلی و هم رأی بودن با نظرات نویسنده محترمی با نام مستعار « آزاد آزاده ( ع . خ . ) » که در مقاله ای به نام " آیا حصر آقایان موسوی ؛ کروبی و همسرانشان خواسته ذهن و ضمیر خود آنان هم هست یا خیر ؟ که در سایت " پژواک ایران " در تاریخ 31 شهریور 1390 درج شده ؛ نگاشته شده است . نویسنده گرامی بنا به دلایلی ؛ از جمله " مخالفت رهبران جنبش سبز با خواسته های فزاینده و شتابنده ملت برای « اسقاط نظام »جمهوری اسلامی که خود از مؤسسین و تثبیت کنند گان آن بوده اند " احتمال می دهد که آقایان موسوی ؛ کروبی و همسرانشان از حصر استقبال کرده و آن را پذیرفته اند .

اگر چه ؛ دلبستگی به سرنوشت جنبش اعتراضی مردم و امید بزرگی که همه ما را برای گذار به سرزمینی آزادتر و آبادتر ؛ ما را وا میدارد بیشتر به نقاط قوت جنبش و افقهای مثبت آن تأکید کنیم و کاستی های آن را برجسته ننمائیم . ولی از آنجا که از یکطرف ؛ تکرار مستمر ادبیات جانبدارانه و دفاع همیشگی از حقانیتِ تمامیتِ جنبش اعتراضی ؛ چشمانمان را بر ضعف ها ؛ کمبودها و پتانسیل های منفی آن می بندد ؛ و از طرف دیگر ؛ بدلیل اینکه نمی توان به خطر بزرگی که اگر واقعیت داشته باشد ــ می تواند برای استبداد دینی فرصت ترمیم ؛ باز سازی و فرجه بقاء بخرد و ادامه حاکمیت ننگین آن را برای مدتی دیگر تثبیت نماید و جنبش مردم را به بیراهه سوق دهد ــ بی توجه بود و از کنار آن با بی تفاوتی گذشت .

بنابراین نمی توان از خطر های احتمالی ــ که در کمین جنبش اعتراضی مردم و سوء استفاده های احتمالی از اعتماد مردم و ... است ــ نگفت و ننوشت . و از ضرب المثل معروف ایرانی " جلوی ضرر را هر وقت بگیری منفعت است " غافل ماند . معتقدم ؛ اگر چه تلخ است ؛ ولی پرده ها را باید کمی به کناری زد تا بر ماهیت جنبش سبز و رهبران آن نور اندکی از حقیقت بتابد و مردم با اشراف بیشتری در مسیری که بر گزیده اند طیِ طریق کنند .

راستش منهم بدلایلی که در زیر به آن اشاره خواهم کرد با نویسنده عزیز هم نظر و هم عقیده هستم و معتقدم این حصر و سکوتِ ادامه دار و غیر موجهِ آقایان سئوال برانگیز و مشکوک است و به قول معروف " بو " می دهد .

حضور موسوی و کروبی ــ بی هیچ سابقه ای از مبارزه و مخالفت با نظام جمهوری اسلامی ــ در رأس جنبش اعتراضی مردم محصول شرایط ویژه زیر بود :

یکم ــ در فضای غیبت طولانی 30 ساله نیروهای انقلابی و جریانات سیاسی مخالف رژیم ــ که قبلا" توسط رژیم یا قتل عام شده و یا مجبور به ترک کشور گردیده بودند ــ و نبود رسانه های مستقل در داخل کشور ــ که بتوان از طریق آن صدای دیگر مخالفان را شنید ــ کسانی از اصلاح طلبان با سازماندهی تشکیلاتی و امکانات رسانه ای پیشینی و توان مالی و ته مانده نفوذ در ساختار قدرت و دستگاه روحانیت توانستند دیدگاهها و انتظارات خود را به گفتمان مسلط تبدیل کنند ؛ این گفتمان که مورد اقبال عمومی هم قرار گرفته بود بسرعت فراگیر شده و توانست در پروسه اعتراضات مهر مشروعیت و حقانیتِ رهبری جنبشِ اعتراضی را بر پیشانی موسوی و کروبی حک گرداند .

دوم ــ مردمی که از ستمگری های رژیم به تنگ آمده بودند و به دنبال مجرائی برای بیان اعتراضات خود بودند از فرصت اعتراض به تقلب انتخاباتی بدست آمده که در واقع بهترین و تنها ترین مجرائی که در عمل موجود و در دسترس بود ــ که بوسیله اصلاح طلبان در اعتراض به تقلب انتخابات ریاست جمهوری ایجاد شده بود ــ تبعیت کردند . این تبعیت خود به خود به تقویت جایگاهِ مردمی اصلاح طلبان و مشروعیت بخشی به آنان برای کسب رهبری جنبش توسط موسوی و کروبی گردید .

بدین ترتیب سرنوشت سیاسی اصلاح طلبان که تا قبل از شروع جنبش جزئی از نظام حاکم بر کشور بودند با سرنوشت جنبشی ــ که در واقع موتور محرکه آن خشم و نا رضایتی تلنبار شدهِ 30 ساله مردم از ستم کاریهای استبداد دینی حاکم بود ــ که بعد ها به نام جنبش سبز معروف گردید گره خورد . این گره خوردگی و پیوند ــ سرنوشت سیاسی اصلاح طلبان و جنبش اعتراضی مردم ــ از همان ابتدا ماهیتی مغشوش و مبهم به جنبش اعتراضی مردم می بخشید . همراهی اصلاح طلبان با جنبش مردم بدلیل امکانات زیادی که برای بسط و تداوم جنبش پیش روی مردم قرار میگرفت مفید و ضروری بود . اما از طرف دیگر این همراهی ؛ به دلیل ماهیت این نیروها که اتفاقا" در رهبری نیز قرار داشتند ؛ باعث شد تا سطح مطالبات این جنبش به " اجرای بی کم و کاست قانون اساسی " و " بازگشت به دوران طلائی امام " و حقوق شهروندی محدود بماند ؛ یعنی علیرغم اینکه بدنه جنبش ــ مردم ؛ زنان و جوانان پر شور ــ با سودای دیگر در سر ؛ بسیار جلوتر از رهبران ؛ خواست عمومی شان سرنگونی تمام عیار حاکمیت دینی بود . این خواست ــ با مانع تراشیها و بهانه های واهی اصلاح طلبان ــ نه تنها ناکام مانده است و نه تنها جنبش مردم اجازه نیافته بیک جنبش فراگیر سرنگونی طلب تبدیل شود بلکه فعلا" به سکون و محاق هم فرو رفته است .

اصلاح طلبی در ایران و راهکارهای اصلاح طلبان :

در نگاهی واقعی به شرایط ایران در نظام جمهوری اسلامی به روشنی دیده میشود که بخش بزرگی از خواسته ها و مطالبات مردم نه تنها با بسیاری از قوانین مندرج در قانون اساسیِ نظامِ دینی در تعارض است بلکه حتی با ملزومات قانونی برای بر پائی و تداوم اعتراضاتِ مسالمت آمیز برای بیان آن خواسته ها نیز در تضاد است .

بنابراین اصلاح طلبی در کشوری چون ایران ــ بر خلاف در خواست اصلاح طلبان که " اجرای بی تنازل قانون اساسی " است ــ باید تنها به اعتراضات مسالمت آمیز تکیه کند و نه پایبندی به چارچوب قانون اساسی رژیم . مبارزات مسالمت آمیز الزاما" در انطباق با قوانین نیستند بلکه بعکس معمولا" تغییر قوانین ظالمانه و نا عادلانه را هدف قرار می دهند و به همین دلیل این مبارزات بر مقاومت اجتماعی و نا فرمانی مدنی ( مثلا" خرابکاری برای از کار انداختن دستگاه سرکوب یا قطع منابع مالی تغذیه کننده دستگاه سرکوب ؛ تحصن ؛ اعتصاب و ..... ) تکیه می کنند . شکلی از مبارزه مسالمت آمیز که بدلیل پای بندی اصلاح طلبان و رهبران جنبش سبز بقوانین نا عادلانه رژیم حاکمِ بر کشور هر گز در اعتراضات اجتماعی مردم فرصت بروز نیافت .

بنابراین اصلاح طلبان واقعی نمی توانند و نباید افقی جز خواست تغییر قوانین نا عادلانه و نهادهای استبداد پرورِ ناشی از آن قوانین را داشته باشند . فقط در این صورت است که ؛ یک جنبش اجتماعی اعتراضی در مجرای صحیح قرار می گیرد . دعوت به اعتراض و نافرمانی مدنی برای چنین مطالباتی و تلاش برای گسترش دامنه و تداوم آن ؛ تنها راه ممکن برای پیگیری تحولات دمکراتیک در کشور می باشد . روشن است که چنین راهی ؛ یعنی تداوم و استمرار اعتراضاتِ اجتماعیِ مسالمت آمیز در مسیر نافرمانی مدنی ؛ پایه های استبداد دینی حاکم را به خطر می اندازد و این آن چیزی نیست که اصلاح طلبان ایرانی بدنبال آن باشند .

وقتی نافرمانی مدنی در دستور کار مبارزات اجتماعی قرار میگیرد ؛ معمولا" مرز اصلاح طلبی واقعی و انقلابیگری رنگ میبازد . امری که اصلاح طلبان اصلا" با آن موافقت ندارند و آنرا تحمل نمی کنند . چرا که انقلابیگری اساسا" تغییرات بنیادی در ساختار قدرت را مد نظر دارد و این با موجودیت سیاسی اصلاح طلبان که به حفظ و بقای ساختار این نظام وابسته است در تضاد میباشد . بهمین دلیل در پروسه اعتراضات جنبش سبز شاهد بودیم که رهبران و دیگر دست اندرکاران اصلاح طلبِ جنبش به طرق مختلف کارت زرد و قرمز به بازیکنان اعتراضات خیابانی میدادند . گاهی هم ترمز پیشروی جنبش را میکشیدند و یا مرتب خط قرمز های تحول خواهی را یاد آوری می کردند و خلاصه اینکه تلاش داشتند نگذارند مرزهای جنبش سبز به افق هائی گسترش پیدا کند که حاکمیت و چارچوب های نظام را به خطر بیاندازد .

به عبارتی اصلاح طلبان ایرانی به جای تقدم دادن و اولویت بخشی به اصل تحول جوئی و پیگیری مطالبات مردمی ؛ حفظ نظام را اولویت اصلی خود قرار داده و سعی می کنند دامنه مطالبات مردم را به قدری کاهش دهند که با حفظ این نظام سازگار باشد . این دل بستگی به حفظ نظام و مشترکات دینی آقایان اصلاح طلب با سردمداران فعلی نظام ؛ آن عامل اصلی است که باعث شد که بتدریج فتیله مبارزه مردم پائین کشیده شود و جنبش سبز موقتا" به کما برود .

یعنی در حالی که کشور ما به یک زندانِ بزرگِ تحت اشغالِ حاکمان دینی تبدیل شده است و اصلاح طلبان می بایست وضعیت این زندان را تغییر دهند و استراتزی را انتخاب کنند که ماشین سرکوب این زندان بزرگ را از کار یباندازد و نگذارد آب خوش از گلوی سرکوبگران مردم پائین رود و آنها با خیالی آسوده به کشتار و سرکوبگری ادامه دهند ؛ آنان ــ اصلاح طلبان ــ به تثبیت این زندان و ترمیم حفره های آن می پردازند تا آن را برای زندانیان اسیر در چنگال دژخیمان ؛ کمی مطبوع تر کنند .

سکوت موسوی ــ کروبی چرا ؟ :

با گسترش جنبش اعتراضی مردم در تظاهرات عاشورا و زمانی که مطالبات مردم خشمگین چارچوب های نظام را پشت سر میگذاشت و مردم با صراحت خواستار " جمهوری ایرانی " و نابودی " اصل ولایت فقیه " شدند ؛ احتمال دستگیری موسوی و کروبی قوت گرفت . در همانزمان " کمیسیون امنیت ملی " بدر خواست احمدی نژاد برای دستگیری رهبران جنبش اعتراضی مردم تشکیل جلسه داد ؛ بعد از این جلسه اعلام شد ؛ مقامات رژیم گفته اند در این شرایط دستگیری موسوی و کروبی به صلاح نظام نمیباشد .

عجبا ؛ یعنی این بار ؛ بر خلاف همیشه که منافع رژیم در قتل و کشتار و تصفیه رهبران و شخصیتهای شناخته شده سیاسی و دینی بود ( و حتما" بیاد داریم که دستگیری و یا ترور رهبران و شخصیت های پر نفوذ و قدرتمند سیاسی و دینی چون ؛ شریعتمداری مرجع تقلید نامدار چند میلیون مردم استان آذربایجان ؛ قاسملو رهبر شناخته شده حزب دمکرات کردستان ایران و رهبر چند میلیون مردم شریف و زحمتکش کردستان ؛ بنی صدر رئیس جمهور قانونی کشور ؛ مهندس بازرگان نخست وزیر وقت دولت امام زمان و ..... به سود نظام تشخیص داده بودند ) مقامات رژیم دستگیری و یا کشتن موسوی و کروبی را به صلاح نظام جمهوری اسلام تشخیص ندادند .

مخالفین رژیم فکر می کردند که رژیم از خشم و اعتراضات مردم بعد از دستگیری موسوی و کروبی وحشت دارند و به این خاطر آنها را دستگیر نمیکند ــ نه اینکه هیچ نگرانی از این بابت وجود نداشت ولی این موضوع دلیل و علت اصلی نبود ــ و از این امر غافل بودند که ؛ رژیم تشخیص داده است که ؛ بهتر است رهبری جنبش مردم در چنگال موسوی و کروبی ــ که در ادامه این نظام ذی نفع هستند و به چارچوب های این نظام وفا دارند ــ اسیر بماند تا در غیاب آنان جنبش رو به اعتلاء مردم توسط رهبرانی رادیکال تر ؛ مستقل تر تصاحب شود ؛ رهبرانی که دیگر افق پیش رویشان نه چارچوب نظام بلکه فراتر از آن و برای سرنگونی کل نظام مبارزه می کنند . باین ترتیب روشن می شود که ؛ برای این رژیمِ جنایتکار ادامه جنبش با رهبری موسوی و کروبی ــ که ادعای سرنگونی نداشته و چارچوب های نظام را رعایت میکنند ــ بهتر است از رهبرانی که از اساس با کلیت رژیم مشکل دارند و در پی سرنگونی آن می باشند .

موسوی در نامه ای خصوصی به آقای منتظری ؛ علت انتشار بیانیه شماره 11 خود و دیگر اقدامات خود را چنین شرح می دهد ؛ می نویسد : علت انتشار این بیانیه و حرکات قبلی این است که تکاپو های ( اعتراضات ) مردم در چارچوب نظام باقی بماند و در دام ساختار شکنان خطرناک نیفتد .

موسوی در این نامه به صراحت گفته است که نه تنها حرکات و برنامه هایش در چارچوب نظام است بلکه خود را نجات دهنده ای برای نظام جمهوری اسلامی معرفی می کند ؛ کاتالیزوری که در صورت نبودنش ممکن است جنبش اعتراضی مردم در دام ساختار شکنان خطرناک بیافتد .

اعتراضات مردم خشمگین در 25 بهمن برای رژیم روشن کرد که : اولا" با جنبشی مواجه است که به آنچنان درجه ای از بلوغ و گستردگی رسیده است که دیگر با سرکوب ؛ زندان ؛ شکنجه و تجاوز ؛ نه تنها نمی شود آن را نابود و مهار کرد بلکه در حال پیشرفت به سمت سرنگونی است ثانیا" خواسته اصلی این جنبش ــ سرنگونی نظام ــ دیگر با قفل و زنجیر های موسوی و کروبی هم مهار و کنترل نمی شود . پس دیگر در دسترس مردم بودن آقایان موسوی و کروبی و در صحنه بودن آنها درد سر آفرین خواهد بود . چرا که ؛ آنها حتی بر خلاف میل درونی خود تا زمانی که آزاد باشند ــ به خاطر بی آبروئی رژیم در قساوت و ددمنشی از سوئی و ادامه فشارهای مردمی به رهبران جنبش برای مطالبه عبور از نظام ــ نمی توانند از این جنبش حمایت نکنند و یا علنا" علیه آن موضع بگیرند . بنابراین آزاد بودن موسوی و کروبی یعنی استمرار اعتراضات خیابانی تا سرنگونی ؛ خواسته ای که دیگر سینه چاکان نظام دینی ــ موسوی ؛ کروبی و بسیاری از اصلاح طلبان ــ هم آن را خوش نمی دارند . پس بهتر است با به " حصر خانگی " رفتن موسوی و کروبی به شیوه ای آبرومندانه ــ برای آنان ــ راه آنان از مردم جدا شود و پرونده جنبش سبز بتدریج بسته گردد . بنابراین حصر خانگی راهی مناسب برای برآورده شدن خواست مشترک رژیم و اصلاح طلبان ــ جلوگیری از سرنگونی ــ بود .

پیشاپیش هم روشن بود ؛ چنانچه موسوی و کروبی بر سر دو راهی انتخاب بین نظام و ادامه اعتراضات برای اصلاحات واقعی قرار گیرند ؛ اصلاحات را در راه حفظ نظام قربانی خواهند کرد ( کما اینکه اینکار را خاتمی در 18 تبر 76 با دانشجویان کرد ) . در 25 بهمن چنین سر فصلی برای موسوی و کروبی فرا رسیده بود و آنان بر سر دو راهی این انتخاب قرار گرفتند و نهایتا" در توافقی بیان نشده با باند حاکم به حصر خانگی رفتند و جنبشی که در راه اعتلاء آن رنج ها و فداکاری های بزرگی صورت گرفته بود را ذبح و قربانی نمودند .

موسوی و کروبی از یک طرف خسته و فرسوده از جفا کاریهای " ولی فقیه " و سر دمداران باند غالب ــ که حتی خواسته " باز گشت به دوران طلائی امام " آنان را هم تاب نیاوردند ــ و از طرف دیگر عاجز و نا توان از رهبری جنبشی که دیگر سودای سر نگونی نظام را داشت به "حصر خانگی " تن سپردند تا بتوانند به بهانه ظاهرا" موجه در " حصر " بودن از اعلام مواضع و یا دعوت به ادامه راهپیمائی ها و اعتراضات معاف گردند و بدین ترتیب فرصت تاریخی جبران اشتباهات و خطاهای گذشته و رو سفیدی در مقابل مردم ایران را از دست دادند .

مدت کوتاهی بعد از حصر خانگی موسوی و کروبی و بعد از گرفتن " روزه سکوت " توسط آنان ؛ ارگان بی بو و بی خاصیتی بنام " شورای هماهنگی راه سبز " به جای رهبران نمادین جنبش به میدان آمد تا هم از بار روانی سکوت و غیبت آقایان موسوی و کروبی بکاهد و هم دیگر تکاپو های مردم به گونه ای هدایت شود که ساختار شکنانه نباشد ؛ ارگانی که جز درخواست هائی برای سر دادن شعار " الله اکبر " در تاریکی و یا " راهپیمائی سکوت در پیاده رو " چیزی در کارنامه خود ندارد .

امیدوارم و آرزو می کنم این تحلیل درست نباشد ولی اگر غیر از این است ؛ 7 ماه سکوت آقایان موسوی و کروبی چرا ؟ به قول نویسنده محترم مقاله مورد اشاره بالا نگوئید نمی توانند ؛ که اگر می خواستند می توانستند . چند بار هم امکان آن را داشتند که حرفی و پیامی به گوش مردم و جوانان معترض برسانند ولی اینکار را نکردند . در ضمن مگر رهبران یک جنبش اجتماعی کار دیگری غیر از اینکه در شرایط سخت و در بن بست ها راه بگشایند ــ و سنگ ها و موانع پیش روی جنبش را بردارند ــ بر عهده دارند ؟ گیریم رژیم ؛ راه های این ارتباط را بسته است . در چنین شرایطی آیا رهبری یک جنبش وظیفه ای برای حل و فصل این مشکل ندارد ؟ چه مشکلی بالاتر و مهم تر از قطع رابطه رهبری و بدنه جنبش وجود دارد ؟

چرا در حالیکه زندانیان سیاسی قهرمان در سلولهایِ انفرادیِ در بسته و زیر کنترل و شکنجه و فشار مستمر دژخیمان رژیم در زندان ؛ با ابتکارات و ریسک های بالا سوراخی برای تماس با بیرون پیدا می کنند و می توانند با ارسال نامه و پیام ؛ فریاد دادخواهی مردم ایران را ندا دهند ؛ ولی آقایان موسوی و کروبی با امکانات بیشمار بجا مانده از دوران قدرت و هواداران بیشمار در داخل و حمایت های جهانی از آنان نمی توانند روزنی و مکانیرمی برای تماس و ارسال پیام به جوانان و مردم مشتاقِ پیام خود بیابند ؟ نگوئید نمی توانند ؛ یقین کنید می توانند اگر بخواهند

در خاتمه ؛ در شرایط امروز ایران که جوانان و مردم کشور بر سر دو راهی تسلیم به استبداد دینی و یا ادامه مبارزه برای سرنگونی رژیم جمهوری اسلامی قرار دارند ؛ امیدوارم با بحث و تبادل نظر در موردی یکی از اساسی ترین مسائل یک جنبش یعنی " رهبری ذیصلاح " به جمع بندی و نتایج روشنی دست پیدا کنیم .

محمود خادمی ــ 20 اکتبر 2011

arezo1953@yahoo.de

دیدگاه‌ و نظرات ابراز شده در این مطلب، نظر نویسنده بوده و لزوما سیاست یا موضع ایرانگلوبال را منعکس نمی‌کند.

ایران گلوبال

فیسبوک - تلگرامفیسبوک - تلگرامصفحه شما

توجه داشته باشید کامنت‌هایی که مربوط به موضوع مطلب نباشند، منتشر نخواهند شد! 

افزودن دیدگاه جدید

لطفا در صورتیکه درباره مقاله‌ای نظر می‌دهید، عنوان مقاله را در اینجا تایپ کنید

متن ساده

  • تگ‌های HTML مجاز نیستند.
  • خطوط و پاراگراف‌ها بطور خودکار اعمال می‌شوند.
  • Web page addresses and email addresses turn into links automatically.

لطفا نظر خودتان را فقط یک بار بفرستید. کامنتهای تکراری بطور اتوماتیک حذف می شوند و امکان انتشار آنها وجود ندارد.

CAPTCHA
لطفا حروف را با خط فارسی و بدون فاصله وارد کنید CAPTCHA ی تصویری
کاراکترهای نمایش داده شده در تصویر را وارد کنید.