رفتن به محتوای اصلی

روز جهانی کودک و کودکان بازمانده از تحصیل در ایران
02.10.2013 - 14:35

«زنده باد زندگی، زنده باد کودکی» شعار روز جهانی کودک (16 مهر) است. امسال مرکز طبی کودکان، به منظور جلب توجه بیشتر به اهمیت کودکان، مبتکر برگزاری هفته کودک شده است که از 15 تا 21 مهر برگزار می شود. هر روز هفته کودک نامی گرفته و برنامه هایی برای آن ترتیب داده شده است. پیمان نامه حقوق کودک که سال 1989 توسط سازمان ملل  تصویب شد حقوق کودکان و پیش شرط های لازم برای بقاء، برخورداری از  امنیت، رفاه، بهداشت، آموزش، زندگی با عزت و بدون تعرض بنحوی که زمینه ی پرورش و رشد جسمی و فکری کودک فراهم شود را برشمرده است. حق برخورداری از آموزش از اهمیت ویژه ای در این پیمان نامه برخوردار است. از اینرو «اجباري كردن و در دسترس قرار دادن آموزش ابتدايي رايگان براي همه» شاه بیت ماده 28 آن است.

در ایران 8 سال اول مدرسه (آموزش ابتدایی و دوره راهنمایی)اجباری است. با این وجود مشکلی که در چند سال اخیر با صراحت بیشتری درباره آن صحبت می شود بازماندن میلیون ها کودک از تحصیل است. گرچه آمار در این رابطه متفاوت و بسیار متناقض اند اما عموما گزارشی مورد استناد قرار می گیرد که مرکز پژوهش های مجلس در 7 آذر 90 منتشر کرد، هر چند که مورد تائید وزارت آموزش و پرورش قرار نگرفته است،. در گزارش آمده است: «چیزی در حدود سه میلیون و 200 هزار کودک و نوجوان ایرانی بین 6 تا 18 سال، تحت پوشش آموزش و پرورش نبوده و «بازمانده از تحصیل» محسوب می‌شوند».

يوسف نوري رئيس مرکز آمار و فناوري اطلاعات وزارت آموزش و پرورش تعداد کودکان بازمانده از تحصیل 6 تا 11 ساله را 140 هزار تن اعلام کرد. و این در حالی است که به نوشته ی خبرگزاری مهر، نوری رئیس مرکز آمار آموزش و پرورش اعلام کرده است: هنوز آمار کودکان بازمانده از تحصیل سال جدید مشخص نشده است. چرا که اطلاعات تمامی دانش آموزان هنوز به صورت کامل در سامانه اینترنتی وارد نشده است.

به گفته وی، در حال حاضر یک میلیون و 293 هزار دانش آموز اطلاعات خود را وارد سامانه کرده و در حدود یک میلیون و 240 هزار نفر هنوز اطلاعاتشان هنوز وارد سایت نشده است. پس از ورود اطلاعات این افراد، باید اسامی دانش آموزان با اطلاعات اسمی مرکز آمار مقایسه شود و پس از آن در نهایت می توان اسامی کودکان بازمانده از تحصیل را اعلام کرد.

فرهاد بشیری نماینده پاکدشت از آمار نگران کننده ی کودکان بازمانده از تحصیل در «برخی استان ها» سخن گفت. خبرگزاری مجلس روز 17 شهریور به نقل ازاو نوشت: «در برخی استانها هنوز آمار نگران کننده‌ای از کودکان بازمانده از تحصیل وجود دارد که نشان دهنده نقطه ضعف در ریشه کن کردن بیسوادی است.»

شیرزاد عبدالهی کارشناس آموزش و پرورش با ذکر این مساله که: «آمار و اطلاعات كودكان بازمانده از تحصيل: محرمانه، سياسي و تبليغاتي» است افزود دست یافتن به آمار دقیق کودکان بازمانده از تحصیل کار غیر ممکنی نیست. می توان با مقایسه آمار سازمان ثبت احوال و وزارت آموزش و پرورش اطلاعات نسبتا دقیقی در این رابطه بدست آورد. عبدالهی که معتقد است آمار مرکز پژوهش هاي مجلس از رقم بازماندگان از تحصيل در گروه سني 6 تا 18 سال (بيش از سه ميليون نفر)، «تا حدي قابل اعتنا اما قديمي است». این کارشناس بر اساس محاسبات خود در باره کودکانی که ترک تحصیل کرده اند، نتیجه گرفته است: «به اين ترتيب حدود 700 هزار کودک واجب التعليم در مقاطع ابتدايي و راهنمايي مدرسه را به دلايل مختلف رها کرده اند

به نوشتهروزنامه خراسان، 14 درصد کودکان زیر 10 سال بی سواد مطلق هستند. این روزنامه به نقل از قاسم جعفري عضو کميسيون آموزش و تحقيقات مجلس نيز دليل اصلي بازماندن کودکان از تحصيل را چنين توصيف مي کند: «بيشتر کودکان بازمانده از تحصيل که افراد بي سواد جامعه را شامل مي شوند به دليل اوضاع نامناسب خانوادگي و اقتصادي مجبور به ترک تحصيل و کار کردن هستند که بايد با حمايت هاي لازم زمينه تحصيل را براي آن  ها فراهم کرد».

همین روزنامه به نقل از محمدی کارشناس آموزش ابتدایی نوشته است دلیل اصلی مساله، فقر اقتصادی خانواده ها است و فقر فرهنگی و بیسوادی والدین نیز در این مساله نقش دارد. به گفته ی محمدی بیشتر کودکان بازمانده از تحصیل دختران هستند و در برخی مناطق کشور دسترسی پسران به آموزش بیش از دسترسی دختران است.

مرکز پژوهش های مجلس که در بالا به آن اشاره شد در باره پراکندگی جغرافیایی کودکان بازمانده از تحصیل نوشته است: «بخش بزرگی از این جمعیت در استان‌های محروم کشور و نیز حاشیه شهرهای بزرگ ساکنند و متاسفانه تولید نشدن آمارهای دقیق و شفاف در مورد نرخ بازماندگی از تحصیل در رده سنی 6 تا 18 سال به تفکیک دختران و پسران، به تفکیک استان‌های مختلف کشور و به تفکیک مناطق روستایی و شهری، یکی از موانع کلیدی شکل‌گیری پژوهش‌های مناسب در حوزه عوامل بازماندگی از تحصیل کودکان ایرانی محسوب می‌شود».

تحقیقی که توسط حسيني، عضو هيات علمى دانشگاه تهران انجام شده نشان می دهد بخش زیادی از کودکان بازمانده از تحصیل را می توان در میان کودکان کار و کودکان خیابانی بازیافت. تحقیق حاکی است: «نتايج به دست آمده نشان مى دهد 2/58 درصد كودكان خيابانى در سال هاى اوليه تحصيل از رفتن به مدرسه محروم شده اند. كودك در اين دوران به دليل پايين بودن سن و وابستگى به والدين، توان مقاومت در مقابل درخواست هاى خانواده را نداشته و با محروميت از تحصيل براى حضور در خيابان و اشتغال در مشاغل كاذب داوطلب مى شود. از طرف ديگر، خانواده هاى كودكان خياباني، خانواده هايى پرجمعيت (با ميانگين هفت نفر) هستند و همين عامل هزينه هاى مربوط به تحصيل كودكان را كه مسبب اصلى ترك تحصيل آنهاست، به حداكثر مى رساند». برخی از کودکان خیابانی، كار و تحصيل را به هم پيوند می زنند و به تحصیل ادامه می دهند.

یافته های این پژوهش که بر روی كودكان پنج استان تهران، مشهد اهواز، شيراز و رشت انجام شده حاکی است: «به موازات افزايش ميزان درآمد سرپرست خانوار بر تعداد كودكان مدرسه رو افزوده و برعكس از تعداد كودكان تحصيلكرده كاسته شده است».

دیدگاه‌ و نظرات ابراز شده در این مطلب، نظر نویسنده بوده و لزوما سیاست یا موضع ایرانگلوبال را منعکس نمی‌کند.

کیانوش توکلی
http://mitrafakhim.wordpress.com/

فیسبوک - تلگرامفیسبوک - تلگرامصفحه شما

توجه داشته باشید کامنت‌هایی که مربوط به موضوع مطلب نباشند، منتشر نخواهند شد! 

افزودن دیدگاه جدید

لطفا در صورتیکه درباره مقاله‌ای نظر می‌دهید، عنوان مقاله را در اینجا تایپ کنید

متن ساده

  • تگ‌های HTML مجاز نیستند.
  • خطوط و پاراگراف‌ها بطور خودکار اعمال می‌شوند.
  • Web page addresses and email addresses turn into links automatically.

لطفا نظر خودتان را فقط یک بار بفرستید. کامنتهای تکراری بطور اتوماتیک حذف می شوند و امکان انتشار آنها وجود ندارد.

CAPTCHA
لطفا حروف را با خط فارسی و بدون فاصله وارد کنید CAPTCHA ی تصویری
کاراکترهای نمایش داده شده در تصویر را وارد کنید.