پس از انقلاب اسلامی و به خصوص با روی کار آمدن دولت محمود احمدی‌نژاد، وضعیت اقلیت‌ها و قومیت‌ها در ایران بسیار وخیم شد. در این مصاحبه فرزان فرامرزی در مصاحبه با دکتر گلمراد مرادی به بررسی وضعیت کردهای ایران و اتهاماتی که به ایشان زده می‌شود پرداخته است:

۱- آقای دکتر گلمراد مرادی، بعنوان اولین سوال، لطفا خودتان را برای خوانندگان ما معرفی نمائید.

من کرد و اهل ذهاب و قصرشیرین هستم، خیاط و درجه دار ارتش بوده ام. دردانشگاه هایدلبرگ تحصیلاتم را بپایان رسانده ام و یکسال را به عنوان محقق در دانشگاه آکسفورد انگلستان گذرانده و از سال ۱۹۸۸ تا ۱۹۹۳ در دانشگاههای هایدلبرگ، هامبورگ و برمن تدریس نموده ام. از سال ۱۹۹۶ تاکنون دفتر مشاور خانواده، حمایت از نو جوانان و ترجمه زبانهای فارسی، کردی، آلمانی و انگلیسی را اداره می کنم. در خلال کار روزانه، می نویسم و فعال سیاسی نیز هستم.

۲- اکثر اتهاماتی که به دستگیر شدگان کرد نسبت داده می‌شود عضویت در گروههای غیرقانونی و مسلح و فعالیت های جدایی طلبانه می‌باشد، آیا اتهام جدایی طلب یا تجزیه طلب بودن صحیح است؟

اولا اکثریت قاطع احزاب و گروههای سیاسی کرد که هواداران آنها را محکوم به اعدام و جرمهای سنگین می کنند، هیچ برنامه تجزیه طلبی را دنبال نمی کنند و این را رژیم جهل هم خوب می داند.

خوب، ما می دانیم رژیمهای دیکتاتوری، چه رژیم شاهی اش باشد و چه رژیم سیاه مذهبی اسلامی باشد، برای سرکوب شدید فعالان اقلیتهای مذهبی و ملی نیاز مبرم به توجیه گری برای اذهان عموی جهان دارند. چه بهانه ای بهتر از این، برای سرکوب مثلا بهائیان ایران است که آنهارا وابسته به انگلیس و اسرائیل و جاسوس دانستن و چه بهانه ای هم بهتر وجود دارد، برای سرکوب ملتهای غیر حاکم که آنهارا وابسته به خارج و تجزیه طلب معرفی کنند؟!

دوما در قاموس جمهوری اسلامی پیشمرگه کرد بودن محکومیت اعدام دارد. حالا این پیشمرگه مسلح به قلم باشد، مانند کیانوش آسا و فرزاد کمانگر آن معلم قهرمان کرد و شیرین علم هولی و یا به سلاح گرم مانند دیگر پیشمرگان غیور کرد که اجبارا به مقاومت و دفاع از خود روی آورده اند. در صورتی که نه فقط ما، بلکه خود گردانندگان رژیم جمهوری اسلامی به روشنی می دانند، تهمت جدائی طلبی هیچ پایه درست و حسابی ندارد و هیچ کرد روشن ضمیری در فکر تجزیه نیست، بلکه در فکر بدست آوردن ابتدائی ترین حقوق انسانی برای مردمان ملت خویش و برای تحقق بخشیدن به شعار آزادی و دمکراسی در جامعه و بدست آوردن حق تحصیل به زبان مادری و آموزش فرهنگی به فرزندان خویش و اداره امور داخلی سرزمین خود بوسیله افراد بومی است نه تجزیه کشور.

پس تهمت تجزیه طلبی دیگر به ملتهای غیر حاکم با هیچ چسبی به قامت برازنده اکثر آنها نمی چسبد. استفاده عوام فریبانه از این سلاح کهنه و زنگ زده فقط توسط منافع بخطر افتاده ها است، برای حفظ و یا ایجاد دیکتاتوری دیگر بعد از این رژیم. بدون شک می توان ازطرف بیش از۹۰ درصد مردمان ملتهای غیرحاکم درایران که برنامه و اساسنامه احزاب و گروههای فعال سیاسی آنها را خوانده ام، از همینجا بگوئیم که تهمت تجزیه طلبی یک عوام فریبی است و سلاحی است در دست رژیمها و افراد دیکتاتور طلب برای سرکوب بیشتر کسانی که فقط حقوق خود را می خواهند، نه تجزیه مملکت.

۳- با روی کار آمدن دولت آقای احمدی نژاد، شرایط اکثر اقلیت های دینی و قومی رو به وخامت گذاشته است، از آنجا که یارسانیان از گروههای اقلیت قومی و مذهبی هستند، این فشارها را چگونه ارزیابی می کنید و دلیل آن را چه می دانید؟

پیش از بیان هر مطلب دیگر می خواهم درباره تکراریک اشتباه نکته ای را یادآوری کنم که متأسفانه درمیان حتا روشنفکران ما جا افتاده است و آن واژه “قوم” بجای ملت است در صورتی که این درست نیست و اگر ما خوب و علمی تعریف قوم و ملت را بدانیم، حتما قبول خواهیم کرد که سرزمین ایران یک کشور چند ملیتی بازبان ورسم و رسومات ولباس وموسیقی و فرهنگ متفاوت است، همانند رتو رمانیها، ایتالیائیها، آلمانیها و فرانسویهای سویس. همان طور که کرد یارسانی و مسلمان و حتا بهائی و غیره وجود دارد، فارس مسلمان و بهائی و یارسانی و غیره نیز وجود دارد. پس ملیتهای گوناگون می توانند از یک نژاد باشند. همانطور که این ملتهای مختلف تاقبل ازآمدن اسلام دارای آئین زرتشتی بوده اند.

مسئله سرکوب اقلیتهای ملی و مذهبی از سال پیش به این طرف نیست، بلکه سی ویک سال است که جوامع چندملیتی ایران بطور سیستماتیک سرکوب می شود. اگر این سرکوب برای اقلیتهای ملی و مذهبی و بویژه زنان که نیمی از جامعه هستند و نمی توان به آنها اقلیت گفت، از دوره دوم ریاست جمهوری احمدی نژاد شدت بیشتری گرفته است، به این دلیل چون اینها آشکارا همه قوانین دینی را زیر پا گذاشتند و در انتخابات علنا تقلب کردند. وزراء و و کلای آنها مدارک جعل نمودند و دست به هر حقه بازی برای بکرسی نشاندن خود زدند. می گویند آش به قدری شور است که خود آشپز صدایش بالا آمده. این حضرات بسیاری از مسلمانان را به دلیل اعتراض به این تقلب زندانی کرده اند و تحت تعقیب قرار می دهند.

آنچه به اقلیتهای آئینی مربوط می شود، در طول سی و یک سال گذشته به روشنی دیده ایم. این اقلیتها همانند دیگر ناراضیان از سیستم و استبداد مذهبی، تقلب در انتخابات را دیگر نمی توانستند بتابند، اگر چه “بازندگان” انتخابات از همین نیروهای سر کوبگر رژیم اند ولی از به خیابانها ریختن مخالفان نمی شد جلوگیری کرد. در واقع یارسانیان نیز از آن اقلیتهای آئینی به رسمیت شناخته نشده است که برای رژیم اسلامی بسیار خطر ناک تشخیص داده می شوند. زیرا اینها از جانبی کرد هستند و آئین آنها در کردستان حتا نیمه مسلمان جا باز کرده است و از جانب دیگر رژیم متوجه شده است که فلسفه و دستورات آئینی یارسانیان از اسلام بسیار مترقی تر است و بهمین دلیل خیلی ازجوانان غیور به این آئین روی آورده و روی می آورند. روزی نیست که من از ایران ای میلی دریافت نکنم و جوانان مملکت درباره فلسفه این آئین از من نپرسند.

حتا بسیاری ازدختران و پسران قهرمان درحال فراگیری زبان کردی دفتری (آئینی) هستند و اغلب پای نامه هایشان را با بژی (زنده و جاوید باد) کورد و آئین یارسان امضاء می کنند. پس بطوری که ملاحظه می کنیم به کردهای یارسانی ظلم مضاعف می شده و اکنون هم می شود. از جانبی اکثر یارسانیان کرد هستند و بنیانگذار این آئین نیز کرد بوده است که با شدت زیاد ملت کرد از طرف جمهوری اسلامی سرکوب می شود و از جانب دیگر یک آئین غیر اسلامی و برسمیت شناخته نشده است. پس چه دلیلی روشنتر از این برای سرکوب آنها می تواند وجود داشته باشد؟ در هر صورت من آینده را بسیار روشن می بینم و اطمینان دارم این رژیم هرچه به سرکوب اقلیتها شدت بخشد بهمان اندازه تنفر نسبت بخودش را بیشتر خواهد کرد و مردم بیشتر از خواب بیدار می شوند و مقاومت می کنند که نهایتا به سرنگونی این رژیم قرون وسطائی ختم خواهد شد.

۴- برای جلوگیری از تبعیض و نقض حقوق یارسان، شما چه کارهایی انجام داده اید و چه دستاوردهایی تاکنون داشته اید؟

می دانید یکی از فیلسوفان و جامعه شناسان معروف ایران که در جمهوری جهل اورا به خواری کشتند، در یکی از گفتارهایش گفته است که “ما نباید آنقدر بخود پر بهاء بدهیم که دشمن را نبینیم و نباید آنقدر هم کم بهاء دهیم که در منجلاب دشمن خفه شویم”. (نقل به معنی) پس مامردم یارسان نیز به جنبش خود زیاد پربهاء نمی دهیم. در واقع جنبش سیاسی و آئینی مردم یارسان بسیار جوان است و در مراحل نخستین قرار دارد. اکثر ما هنوز به حقوق اولیه خود آشنا نیستیم. این اعتراف نباید نقطه ضعف مردم ماباشد، بلکه لکه ننگی است بردامان حاکمیت دیکتاتوری مذهبی وغیر مذهبی.

تنها کاری که ما در خارج از کشور انجام داده و می دهیم، رساندن صدای حق طلبانه این جوانان و مردم غیور یارسان به گوش جهانیان است. اگر چه سایتهای نزدیک به مردم یارسان در داخل مملکت فیلتر می شوند و برای نمونه بخش فلسفه آئینی کتاب بنده را در ایران فیلتر کرده اند و خواستاران به آن دسترسی ندارند، اما روزی دهها ای میل از این خواستاران عزیز و مردم علاقمند به دست من می رسد و تقاضای آن را می کنند. در کنار انجمن فرهنگی جامعه یارسان دو جریان مهم سیاسی-فرهنگی، بنامهای جنبش دمکراتیک یارسان و یاریکورد بوجود آمده اند که هردو جریان کوشش می کنند خواستهای مردم یارسان را منعکس نمایند. خود بنده در حال حاضر عضو کمیته مرکزی جنبش دمکراتیک یارسان هستم و یکی از افرادی هستم که برای اتحاد مردم یارسان با تمام نیرو کوشیده و امیدوارم در آینده کارهای بیشتری در خدمت به مردم یارسان انجام دهیم.

۵- آیا آمار دقیقی از هموطنان معتقد به آئین یاری که اکنون در ایران زندانی هستند در دست می باشد؟ چه اتهاماتی به آنان نسبت داده شده و آیا حکمی برای آنان صادر شده است؟ اگر دادگاهی برگزار شده، روند دادگاه برگزار شده را چگونه ارزیابی می کنید؟

متأسفانه آمار دقیقی در دسترس نداریم، زیرا مردم برای حفظ جان فرزندان دلبند خود وحشت می کنند با ما تماس بگیرند. اما با این وصف، خانواده های زیادی با ما تماس می گیرند و از فرزندان زندانی خود حرف می زنند.

بنا به خبری تلفنی که به ما داده شده، گویا در ماه دسامبر رهبر آئینی یارسانیان در کرمانشاه به دلیل اعتراض به دستگیری برخی از جوانان یارسانی، به سپاه پاسداران جمهوری اسلامی فرا خوانده شده و بعد از پرسجوهائی ایشان را مرخص کرده اند. همان طور که اشاره شد، جمهوری اسلامی نسبت به آئین یارسان و رفتار صلح آمیز رهبر مردم یارسان حساس است و باوصف آنکه رهبر آئینی یارسانیان به هیچ وجه نمی خواهد سر بندی به دست جمهوری اسلامی بدهد و با صلح آمیز ترین شیوه برخورد می کند، اما رژیم بهر وسیله ای متوصل می شود که جوانان یارسانی را دستگیر نماید. آنهائی که نمی خواهند همانند پدران خود زندگی دوگانه داشته باشند. یعنی درمنزل یارسانی رفتار کنند و درخارج از منزل مسلمان و حتا شیعه اثنی عشری باشند. پرمسلم است که اینها دستگیر می شوند و یا اجبارا به خارج از مملکت فرار می کنند. ما نمونه های زیادی از یارسانیان تحصیل کرده (مهندس و پزشک و دندانپزشک و ژورنالیست و غیره) داریم، با وصف مشاغل و در آمد خوب، کشور را رها کرده و جان خودرا نجات داده اند. زیرا از دروغ و ظاهر سازی و زندگی دوگانه متنفر اند.

تا آنجا که ما اطلاع داریم، چون جمهوری اسلامی هیچگونه مدارک جرمی از جوانان یارسانی نمی تواند بدست آورد، دادگاههای آنها بیش از چند دقیقه طول نمی کشد و آنها را با تهدید رها می کنند و اگر جوان یارسانی برعقیده خود ایستادگی کنند، آنهارا در همان چند دقیقه به زندان محکوم می کنند. متأسفانه مردمان یارسانی، بر عکس مثلا بهائیان هم میهن که در سازمان ملل نماینده دارند و از طرف برخی کشورها حمایت می شوند، هیچ حمایتی (مادی ومعنوی) چه درخارج از ایران و چه درداخل ایران نمی شوند و این وظایف مارا سنگین تر می کند. بنا بر این ارزیابی ما از این سیستم جنایت پیشه آن است که اینها به ابتدائی ترین اصول انسانی پایبند نیستند و جز محکومیت این سیستم ونفی سیاست ارتجاعی آن انتظاردیگری نمی توان داشت.

۶- بعنوان آخرین سوال، در ابتدای سال ۲۰۱۱، وضعیت اقلیت های ملی و مذهبی در ایران را چگونه ارزیابی می کنید؟

ازاینکه همه اقلیتها، تحت ظلم و ستم هستند، حرفی در آن نیست. اما وضعیت آنها در اوایل سال نو میلادی با فشاری که جمهوری اسلام وارد می آورد از طرفی نگران کننده است، زیرا خطر نابودی و اعدام روز افزون فعالان این نیروها زیادتر می شود و کشورهای دمکرات جهان در مقابل این وحشی گری و جنایت رژیم اسلامی در ایران اقدامات بس ناچیزی انجام می دهند و از طرف دیگر امیدوار کننده است، زیرا مردمان قهرمان ملتهای ایران و اقلیتهای آئینی با این جنایات رژیم بیش از پیش آشنا می شوند و این خود روز بروز بردشمنان و مخالفان رژیم می افزاید لذا این نشانه پایان عمر سریع تر جمهوری اسلامی است.

این رژیم مستبد مذهبی از دیدن یک واقعیت دوری می جوید و آن اینکه هر بار یک جوان بی گناه را اعدام می کند بر لاوار خروشان دشمنان آشتی ناپذیر خود اضافه می کند و این نشانه خرفتی سران جمهوری اسلامی است. ما امیدواریم که این رژیم بزودی سرنگون شود و در آینده بتوانیم در پیاده نمودن آزادی و دمکراسی برای همه اقلیتهای آئینی و ملتهای ایران گامهائی متحد بر داریم.