بوگون صف باشيندا مديريميز،آقاى مسعودى هر زامانين خلافينا گوره بيراز خوش اخلاق و موتلو گوزه گليردى.نرمال حالدا آقاى مسعودى چوخ بداخلاق و اونان آرتيق بير عصبى كاراكتره ماليك دير.اَلبته الينده كى آغاجى(شوككه)بالديرلارينا چيرپا چيرپا بير خوش لحنينن دئدى:
-«عزيز اوشاقلار اوجور كى بيليرسينيز قيش گلير،باخساز قيريخ شيشه لر واريميزدى كى كلاس لارى داها سويوخ ائلير،نفتيميز يوخدور،بعضى بخارى لرين تعميره احتياجى وار!بو نقصانلارين و بو سويوخ قيشين قاباغيندا كى سيز عزيزلريميزين تحصيلينه مانع اولور،پولوموزدا يوخدور.بلكه سيز بونلارى بيلمه غه گره ك يوخ اما عزيز دولتيميز وزارتخانايا دئيب-وزارتخانا اداره كل لا دئيب و اداره كل بيزيم اداره يه دئيب و بيزيم ايداره ده بيزه دئيب كى عزيز اويرنجى لر و فداكار ميلتيميزين مالى يارديم لارينان كى هر زامان بيزيم و دولتيميز آرخاسيندا دوروبلار بو قيشى كئچيردَك.»
اويوزدان غلامعلى كى هر زامان حاضير جواب ليغينا گوره آقاى مسعودي نين اليندن كتك يئردى و مدرسه ده هامى دئردى كى غلامعلى دا كتك قاباغيندا سيريمسيب،محكم بير سس دن دئدى:
-«آقا،بير يالان يوخارى دان آشاغيا گلن ده او قدر تكرار اولور كى آشاغى يا يئتيرن ده هامى او يالانى دوز حساب ائلير،اما سيز اينان مايين يالان ائله يالاندير.آرتيق بيزيم اوزوموزه كومك ائليه ن ايستير.»
-«گده غلامعلى بير گون بيز ايسته ديخ مهربان اولاخ،اونودا دييه سن پوزاجاخ سان.» آقاى مسعودى عصبى بير سَسدن دئدى.
-«يوخ آقا نفت قويولارى نين پولارى گورمويه ن يئرده،قارا بيل ين پولو نه گوره جخ؟»
اوشاخلار هامى ياواش ياواش گولمه غه باشلادى و هر كسين آغزيندان بير سس گليردى،بيرى دئيردى:بيزيم اُزوموزون نفتيميز يوخدو و نفتى گالن -گالن آليريخ،آيرى سس گليردى:«مملكتين نفتين يئرلر-دونيايا نفت وئريلر اما بيزه گلنده دئيلر نفت يوخدور»بير طرفدن سس گليردى كى هر مُلا ١٥٠ كيلو اولوب،نفت گورمور،اوجاح گتيريبلر ميلتين قانين سورماغا»
آقاى مسعودى يه پيچاق وورسايدين قانى چيخمازدى،قيپ قيرميزى قيزارميشدى.الينده كى آغاجى نه گوجو وار بالدير لارينا وروردو و بير عصبى سس دن باغيردى:
«عزيز اوشاقلار،سياست دوكانى آچمايين لوطفاً،اوجور كى دئديم،دولتيميزدن بيزه دستور گليب كى هر اويرنجى اوخولا مالى يارديم ائله سين.بيز البته سعى ائليريخ كى بونو يومشاق طريقينن دييَك،اما اصلينده دولتين يومشاق پيشنهادلارى دا،بيزيم الليميزه يئتيرن ده اونو دستور حالينا ساليرخ البته.ايندى ده والدينيزين گليرينه گوره بير مبلغ لر مشخص ائله ميشيخ كى كيلاس دا معليم لرينيز خيدمتينيزه وئره جك.سيزده اونو حتماً گتيرمه ليسيز،پس سعى ائله مه يين آلتيندان قاچيب يا فيرلداق وئره سيز.ايندى ده آيهِ ياس اوخويوب بورانى سياست ميدانينا چئويرمه يين!قديم نن دئيب لر كى دولت "دوشانى" اَل داشقاسى لا توتار.سيزده بو يارديمى گتيرمه سز نه انضباط نمره سيندن خبر وار و نه كارنامه دن.ايندى گئدين كلاسا تا معليم لر فيش لريزى وئرسين،غلامعلى اوغول گل سنينده فيشينى من وئره جه ييم.»
«يوخ آقاى مسعودى،منيم كين ده آقا معليم وئرر»
-«گده دوزلانما،يوخسا گلسم اورادا سنين كى آغام ابولفظلَ قالدى،تولكو»
غلامعلى چيخدى صفدَن ائشيه و آغاى مسعود شاپ وورا-وورا ايچرى آپاردى بيله سين.كيلاسا گئديغيميزده آقاى مسعودى نين شاپ لارى و غلامعلى نين باغريلتيسى گليردى.
معلوم دور كى اوشاقلار پول يارديمينان راضى دئيلر،آخى بيزيم اوخول يوخسول بير منطقه ده و اورا گلَن اويرنجى لر ده چوخونلوغو يوخسول عائله دنديلر.نه دن كى اونلار والدينى چوخونوغو كتده قورولوخ اولدوغو ايچون شهره گليبلر،شهرده ده بير مهارتلرى اولماديخلارى ايچون ساختمان ايشچيليغى يا دا خيابان دا ميوه -سيگار ساتيرلار.بو ايشلر ده دايمى دئيل و هئچ زامان گارانتى سى يوخدور،ايكى گون اولاندا-اوچ گون اولمور.اونسوز دا ايندى قيش گلديغينه گوره داها بو دوروم آغير و چتيندير.بو زامانلار اكثراً بيراز پيس كوح ده يايدا ييغيلان پس انداز و بيراز ده بقال دان بهار اومودونا نسيه لهَ قيشى كئچينيلر، آخى بهار بيزلره نه بايرام،بلكه چوخ ايشلمه غه گوره قوتلانير.
كلاس دا آقاى حسينى يارديم فيشلرين داغيداندا،هامى كيلاسى سياست ميدانى نا چئويردى.مثلاً غلامرضا دئدى كى:
-«بو قدر نفتين پولون نئنيرلر كى ايندى نفت آلماغا بيزيم ييرمى مينه احتياج لارى وار؟»
آقاى حسينى فيشلرى داغيدا-داغيدا دئدى:
-«اوشاخلار بيليرم كى عائله لرينيزين مادى دورمو ياخچى دئيل،اما مدرسه نين ده خطا سى يوخدور.بو ايشلر دستور اولاراق يوخارى دان يعنى دولت دن گلير كى مدرسه لر گره ك هزينه لرينين بعضى قيسمت لرين اوزلرى تقبل ائله سينلر.بونودا بيليرم كى بونون مينلر برابرين اوزلرى هدره وئريلر،بقول معروف قابلمانان سويو داغديب-قاشيق دان ييغيرلار.اما بيزيم اليميزدن نه ايش گلير،دولت دن دولتليخ ائليه مه نيخ كى !قاباغيندا دورا بيلميريخ،پس اليميزدن نه ايش گلير؟دستورلاريندان ايطاعت ائله مك.اما بونودا منن دويماميش اولون كى هر زامان قاچماغ ايچون بير سيچان يولو وار،مثلاً مالى دورومويوز چوخ خاراب اولسا،بوگون صاباحا سالين،سورا ياددان چيخار گئدر اما ياخچى ترين يولو بودور كى بير شى گتيره سيز،مثلا يازديغيميز مبلغين ياريسين گتيرين تا كى هم سيزين جانييز قورتولا،هم ده بيزيم.
آخشام مدرسه دن قورتولاندا فيكيرله شيرديم كى بو مسله نى اول آنام نان اورتايا قويام،آخى نجور اولسا آنام منن آتامين آراسيندا بير كورپو كيميدى.بيلميرم نييه بوجوردو هر زامان نه سوزوم اولاندا يا احتياجيم اولاندا،اوز اوزومه اول آناما دئيرم و سونرا آنام آتاما اينتقال وئرير.هله ايندى ده باشا توشمورم كى بو ايش قورخودان-اوتانماقدان و يا صميميت سيزليخ دن نشات تاپان بير مسله دير كى من سوزلريم و ايستك لريمى مستقيم آتاما دئميرم !
ائويميزه يئتيرنده ده ائله بو فيكيرلرده ديم كى باشماق لارى چيخارديب و ايچرى گيرديم .آنام والور اوستونده يئرالما يومورتا پيشيريرردى،آدينين ساده ليغينه باخمياراق آنامين آشچيليخ مهارتيله بو يئمك منيم سئوديغيم يئمكلردن دير.آناما سلام وئريب والورا ياخينلاشديم،آخى هوا سويوخ لاشيب و بيزده هله بخارى قويماميشيق.اوزومو آناما توتدوم و اونا سارى دئديم:
-«آنا بخارى نى نه زامان قوراجاخسيز بس؟هاولار كى سويوخ لاشيب،شاختادان دونوروخ.»
آنام سوغانلارى تاوا دا والور اوستونده قيزرادا-قيزرادا بير گولومسويه رك جواب وئردى:
«قيرميزى قار گلميب هله!اوزونده بيليرسن گره ك نفت يانديرماق دا صرفه جويى ائليه ك،نده ن كى نفت بها دير و قيش دا دا آتان چوخ زامان بئكار اولور.بيرده گورورسن كى پنجره لره نايلون توتموشام تا ده ليك-دئشيك لردن ايستى ائشيكه و سويوخ ايچرى گلمه سين.اونسوز دا گئجه ياتاناجاخ والور يانير و لازيم اولان قدر هوانى ايستى ائلير.
گوله گوله دئديم:
«والور دا بامادور كيمى بير شى دير»
-«نجور كى؟» آنام سوروشدو
-«آخى يوخسولار قيرميزى بامادورو همه ميوه عوضينه قولانيلار و هم اونان يئمك پيشيريللر،والورودا بيز همى يئمك پيشيرمه غه ايستفاده ائليريك همده ايستى سيندن ايستفاده ائليريك»
آنام بير ايچيندن قاه قاه چكيب و گوله گوله دئدى:
-«مدرسه ده بونلارى اورگه ديرلر سيزه؟»
-«يوخ آنا آيرى شى لر ده اورگه ديرلر،مثلاً اورگه ديرلر كى دولت "دوشانى" اَل داشقاسى لا توتار.يا مثلاً بوگون بونو اويره نديخ كى دولتين تلويزيون و راديودا يومشاق دانيشماسينا باخمايين،دستور يوخارى دان آشاغى يا گلينجه نئچه اَل دَئيشير و آشاغى داكى عملى ايجرا ائله ديغى زامان اونو زوراكيليخ دان (خشونت دن )ايجرا ائله مه دستورى آلير اصلينده.
-«عجب بير شى لر اورگه ديرلر!ظن ائليرم بوگون مدرسه ده بير ايتيفاق توشوب كى گنه سن باشلايبسان اونلارين سوزلرين تعريف و تفسير ائليرسن.ميص ميص دئينجك اوغلان بير سئرى دئگينن مصطفى! سوزون ممدعلى سين دئگينن گوره خ نه اولوب بوگون اوخولدا؟»
آنامى يواش يواش سوزمو دئمك ايچون حاضيرلاميشديم،نه اولسا بيردن بيره سوز دئمك اولماز.اوزوده يوخسولوق زامانيندا پول ايستمك داها گره ك مهارتلى اولا.بيراز دا اَتشلى اولسون دييه اوزومو آناما سارى توتدوم و دئديم:
-« بيليرسن بو هاسادليخدا دئمه م كى . اول گره ك بير ماچ ائليه سن منى اونان دا سونرا دا عاجيخ ميشام.بير دورمك ياغ سوغان نان وئره سن تا كى بير پيس خبر وئره م»
-« اوغلان سن نه بهاچيل سان، پيس خبرلرين بوجور باهالى اولور،خوش خبرلرين نه جور اولار؟اونان سورا بو قدر ده نامردليخ اولماز،سن فقط نيه اوزونو دوشونورسن و شرايط لرينده منى اوپمه شرطى قوي مورسان.»
-« منده سنى اوپورم آنا.»
آنام والورون كناريندان قالخدى و منى قوجاخ ليب اوچ دورد سئرى اؤپوشدوك و گوزلرى دولا دولا دئدى:
-«قادان آلارديم سنين.»
بيلميرم آنالارين اولادلار ايچون سئوگى سى نجوردو،آقاى فرزانه ادبيات معليم ميز دئير كى آنانين سوگى سى اولادلارا عينى پرومته نين سئوگى سيدير اينسانلارا.اونا گوره كى پرومته اينسانلارى او قدر سئويردى كى اونلارا اود،صنعت و هنر هديه ائله دى بو حالدا كى گلجك دن خبر وئرن تانري لاردان اولاراق بيليردى كى زئوس تانرى لارين تانرى سى اونا بو ايشينهد گوره قفقازلاردا بير قايايا زنجيرليب و ايللر بويو هر گون قارا جيارى بير قارتال توسوطوله ييليب و بو ايشكنجه هر گون تكرار اولاجاخ. اما پرومته بونو بيلرك بو ايشى گوردو و حتى اينسانلاردان بير تشكور يا مينت اينتظارى اولمادى.او دئير كى آنالار حتى چوخ زامان اوتانالار اولادلارا اوز سئوگى لرين ابراز ائليه لر و بو سئوگى نى اوز حياتلارينين بهاسينا اوز عملرينن ابراز ائليرلر.اونا گوره پرومته افسانه سين تاپيب اوچ -دورد سرى اوخودوم و اونان سورا جهد گوستريم كى آنام اوز سئوگى سين آچيقلاسين.آتام هر زامان دئير كى حاليم قاريشير سيزين بو سوسول بازليغ دان.
بو فيكير لرده ديم كى آنام ياغ سوغان دان بير به له(دورمك) توتوب و ديدى:
-« هارا گئديبسن گنه بالام،آل بو ياغ سوغان به له سين (دورمك)يئگينن و دئ گوروم نه خبر اولوب اوخولدا؟»
-« ساغول آنا،مدرسه ده بوگون دئديلر كى قيش گلير و بخارى لارا نفتيميز يوخدو،اونا گوره هر كسين اوخولا مالى يارديم ائله مه سين ايسته ديلر،البته هر كسه بير فيش وئرديلر و اوردا مبلغ لر بللى اولدو كى هر كس نئچه گتيرمه لى دير. بيزه ده ٥٠ مين تومان يازيبلار.»
-«غلامحسين بالا بونون آدى يارديم اولمادى كى ،اوزلرى كسيب اوزلرى بيچيب لر.»
-« به من نه دئرم كى دولت سوزده و مديا دا يومشاق دانيشسا دا عمل مرحله سينده گوج و زوراكيليخدان ايجرا ائلير.البته آقاى حسينى دئدى كى بونون ياريسين دا گتيره بيلرسيز و يا بوگون صاباحا ساليب و زامان كئچديخدن ياددان چيخار گئدر. اما توصيه إئليردى كى ياريسين گتيرين قوى گورتولسون گئدسين و نه سيز و نه بيز هر گون اعصاب لاريميز قاريشماسين»
-« هميشه بير سيچان يولى قويولار قاشماغا غلامحسين»
-«اوجوردو آنا،اما گره ك هر گون اوندا آقاى مسعودى نن باش باشا ووراق.ذاتاً ده بيراز عصبى آدامدى،گير وئرسه توى دا سيچانين باشينا گتيرن اويونلارى آدامين باشينا گتيرير.»
-«يوخ اوغول،دوزدو آتانين مالى دورومو ياخچى دئيل.حتى اوزوموزون نفتيميز يوخدو،اما الله يارديمينان قويامانيخ سن باش آشاغى اولاسان يولداش لارينين يانيندا.اما بونلار بو قدر نفت لرى وار اوغول،اوزلرى نجور مدرسه لرده نفت يانديرماق ايچون محتاج ديلار؟»
ياغ-سوغان به له سين قورتاريب و اليمه سوزولَن ياغلارى دستمال دان سيليب و دئديم:
-« آنا بيليرسن بو مسله ده من نه يه اينانيرام ؟»
آنام سودا پيشميش يئرالما و يومورتانى ياغ سوغانا قاتاراق گولوُب و دئدى:
-«گنه منيم بالام فيكيرله شيب و بير شى لر كشف ائليب،دئ گوروم بالام نه يه يئتيريب سن؟»
«مسخره ائله سن دئميرم »
-« يوخ بالام دئگينن نه مسخره سى»
« بيليرسن آنا بونلار پول ايستيرلر،اصلينده منجه پول او قدر اونملى دئيل،اونملى اولان اوشاق لارا و اويرنجى لره باش ايمه غى و دولتين گوجونون قاباغيندا دايانا بيلمه مه نى ايثبات ائله مك دير.مثلاً پول ايستيرلر ها؟»
-« هه اوغول دا پول ايستيرلر.»
« ايندى من سندن سوروشورام آنا جان،اويرنجى لر و عائله لرى نه ايش گوره جك لر بو پول ايسته ديكلرينين قاباغيندا؟»
آنام بير دوروخاراق،قاشيقدان يئرآلما يومورتانى قاريشدريب و دئدى:
-« اوغول بونلارى نئچه بولومه بولمَك اولار،مثلاً بير عده پولو وار يارديمين هاميسين وئره جك.بير عده كى پولو يوخدور گئديب يالوراجاقلار كى اونلاردان يارديم ايسته مه سينلر. بير عيده آتاجاخ لار قولاق لارينين دالينا و دئديغين كيمى مدير گونده اويرنجى نين باشينا ووراجاخ كى پس نيه يارديمى گتيرميرسيز.بير عده آقاى حسينى دئميشكن پولون ياريسين آپاراجاخلار و اورادا بير يواش دان عذر ايسته جكلر كى پولارى يوخودو هاميسين گتيرسينلر.منجه چوخونوخ بوجور قارشيلياجاخلار دورومو،اوجور دئيل؟»
«أحسن آنا اوجوردو. اما منجه بوردا اونلار كى پولون هاميسين اولده وئريلر،دولته و توتدوغو تصميمه و اونون گوجونه همن اولده تسليم اولورلار.اونلار كى گئديب يالواريلار كى پولارى يوخدو يارديم وئرمه غه ،بو گوجه تسليم اولورلار و همده اوزلرين سينديريلار،دولت بونان اونلارا گورسه دير كى بيزيم قاباغيميزدا مقاومت اولونماز و گره ك اوز گوجسوزلوغونوزو يالوارماق دان ابراز ائليه سيز.اونلار كى اوتانا اوتانا پولون ياريسين وئريلر،اوزون زامان ايچينده اونلاردا هر شى قبول ائليب و باش آشاغى اينسانا چئوريليب ظلم و حكم لرين قاباغيندا اوز ايچلرين ييه جكلر.اما اونلار كى بوگون صاباحا ساليب و ياددان چيخاردماغا چاليشاجاخلار،اصيل هدف اونلاردى!اونلارى هر گون صف باشيندا سسله نيب و او بيرى اويرنجى لرين قاباغيندا آشاغيلياجاخ لار تا هم عبرت آيينه سى اولسون و گورسه ديلسين كى حكم لارا باش ايميه ن نه سرنوشته دوچار اولارلار و همده او عاصى قشرى گله جك ايچون سينديب و باش ايمه ايچون حاضير ائله سينلر.»
آنام نازيك دن گولومسويه يرك دئدى:
« اغلوم عجب نقطه لره يئتيريرسن!دييه سن اونلار ايسته ديخلرى كيمى اولموياجاخسان ها»
-« قديم دن دئميشلر خمير چوخ سو آپارار آنا!اونلارين عجله سى يوخ،بير سرى آقاى حسينى دئيردى كى دولت بير پيشيك كيمى دى،ندن كى پيشيك سيچانى توتاندا اونان اويناماق ايستير و اونو همن يئمير.بلكه اونان او قدر اوينويار كى سيچان آخيردا پيشيكه يئيلمه غينده ن اوتورو او قدر يالوارار كى آخيردا باغرى چاتلايير.بيزده دولته بير طعمه كيمينيخ،او بيزده ن اوينامانى سِئوير!بودا بير ساواشا بنزيير كى سونوندا كيم قازانانير بللى دئيل.»
آنام والورون آلتين آزالدى تا يئرالما يومورتا پيشه پيشه ياوشجادان آلتى قازماق باغلاسين.آخى مندن آتام چوخ سئورديخ كى يئرالما يئمه غى پيشيرَنده آلتى قازماق باغلاسين.آنام آياغا قارخا قارخا دئدى:
-«اوغول غلامحسين منيم بير يورقان سفارشيم وار،من بيراز اونون اوستونده چاليشيم سنده درس -مشقينه باخ.نيگران اولما آتان گلنده ده دانيشاريخ يازديخلاري مبلغين ياريسين وئره ك، نده ن كى بيز اوز ايچيميزى ييه نلره اوخشويورق سانيرام»
-«منده اوجور فيكير ائليرم آنا.»
آنام او طرفده يورقان ساليردى و منده بو طرفده اوزانيب مشقلريمى يازيرام.
آتام دا گلدى بو حالدا،الينده بير ايكى نايلون ميوه و وسايل واريدى.آنام يورقانى ييغيشديردى و آتامين اليندن نايلون لارى آليب و سماورادان اوچ چاى توكه رك گتيردى،بير چاى دا منه گتيردى.
آتام چايى ايچه ايچه دئدى:
« اوغول غلامحسين مدرسه ده نه واريدى؟»
بو حالدا آنام منيم عوضيمدن جواب وئردى:
-« مدرسه دن غلامحسينه بير فيش وئريبلر كى كى مدرسه نين نفتى يوخدو و مالى موشكولو وار گره ك اَلى مين تومان مدرسه يه يارديم ائليه سيز.البته معليم لرى دئيب كى ياريسين دا گتيرسز اولار.»
آتام بونو ائشيدينجه باشلادى موللا و حكومته يامان دئمه غه:
-«مملكتى يئيرلر دويمورلار،دونيايا نفت ساتيرلار ايندى اوز مدرسه لرينده نفت لرى يوخدور.آخى اينصاف دى بو قيش داكى منيم اوز نفتيم يوخدور و والوردان باشا چاتديريرام كى اونودا گئجه بوغماسين دييه ياتاندان سورا ايشله دميرم من اوز آرواد اوشاغيمين بوغازيمدان كَسَم و بو موفته خورلارا وئرم؟بير تومان وئرمه مه م والله.هر موللا اولوب يوز اَلى كيلو،آز قاليب آروادلاريميزى دا اَليميزدن آلسين لار.دويمولار دا بو ايلان قارين لار.»
آنام بير مهربان سسيله دئدى:
-«كيشى غلامحسينيمين روحيه سى حساس دير،ياريسين وئره ك قوى اونو دا صف باشيندا اَزيب-اَذيت ائله مسينلر.دولت ده دولتيخ ائليه مه نيخ كى،نه زامان بيز باش قالديرميشق كى بودا ايكينجى سرى اولسون.اونسوز دا بير گول دن بهار اولماز،يارديمين ياريسين وئره خ گوى اَل چكسينلر.»
آنام بيليردى آتامى نجور يومشاق ائله سين،آتام جئبيندن يئرمى بئش مين چيخارتدى و منه وئره رك دئدى:
-«حراملارى اولسون،ظلوم قيامته قالماز.اوغول آل بونو وئر صاباح قوى اَل چكسينلر سانكى دده لرينين مالين آلاميرلار!»
پولو آلديم،اصلينده بيراز سئوينديم كى دا آقاى مسعودى له باش باشا وورموياجايام،نجور اولسا اينسانى آبير حايادان سالير.بيراز دا اوزولدوم كى بيز نيه يوخسولوق؟نيه چوخ ايشليب آز يئيب و چوخ محتاجيخ يا نيه هئچ بير دئيشيخ ليق يا ايلرله مه اولمور؟بو نفت پولارى ها گئدير يا نده ن موللا لار يوز اَلى كيلودور و هاميسى دا دوخسان ياشدان ايضافه عمر ائليرلر.بونلارين چوخونون جوابين بيلميرم اما ذهنيمى بيراز قاريشديريب و كدرلى ائله ميشدى.
بوجور دوشونوردوم كى آنام ألينن-اليمدن ياپيشدي و دئدى :
«اوغلان هارداسان به؟گل سوفرا باشينا،يئمك ايندى سؤوُيار.»
آتامين كئفى پوزقونودو هله،يئمك اوستوندن دال به دال سو ايچيردى و آناما دئيردى بو نه دير دوزلديبسن؟هم بى طعم دير و هم دوزسوزدور.آنام قيزاريردى و سَسي چيخميردى،بير سئرى منه دئيردى كى بيليرسن آتان نيه ائوده بو قدر يئمك لردن ناراضى چيليغ ائلير.اونا گوره كى ديشاريدا اوزون اَزيلميش احساس ائلير و بو حس دن قاچماغى ايچون مجبور ائوده بيزى اَزمه غه چاليشير.حتى دئيردى كى بير سئرى من اوشاق اولاندا،آتام اونون يئمك لرينه ايشكال توتاندا آنام جواب وئرميشدى كى نه آليبسان كى نه ايستيرسن؟آنام دئير كى آتان اوچ دورد آى منيم اوزمه اوتانا اوتانا باخيردى.اونا گوره آنام او گوندن بويانا تصميم توتور كى آتامين آتماجالارينين قاباغيندا سوسون تا كى آتام بوندان آرتيق اوزونه فيشار گتيرمه سين.سوفرانى ييغماق دا آناما يارديم ائله ديم و بوش قابلارى بير كنارا قويودوخ تا كى آنام اونلارى سحر چاغى حياط ده يوسون.هر كس بير كنارا چكيلدى،آنام تكرار يورقانى سارماغا مشغول اولدو،من درس اوخويورام و آتام دا راديو يا قولاخ آسيردى.راديودا عاشيق بو ماهنى نى يواش يواش اوخويوردو:
چال عاشیق سازینی، اوره گیم دولوب
بعضاً اینسان ایچون درمان بو اولور
سازین نغمه لری آخسین کونلومه
یوخسا چیچکلریم عطش دن سولور
چال عاشیق سازینی، بلکه سازیندا
اومودسوز حیاتا بیر اومید تاپیم
گًل عاشیق سازیندا صبيردن دانیش
بلکه دؤزمک درسین آغزیندان قاپیم...(اوختاى)
ياتماق وقتى دير و آنام والورو سوندورور،نده ن كى والورون تينى تهله كه لى دير و اينديه كيمى نئچه عائله نى اولدروب،هاميميز بير اوتاق دا ياتيريق البته بير پرده نن اوتاقى ايكى يه بولموشوق و من بير طرفده و آنا -آتام گيل بير طرفده ياتير.ياتا ياتا صاباحى دوشونورم كى گره ك اوشاقلار گورمه دن پولو ياوشجادان وئره م و دئيم كى مالى دوروموموز ياخچى دئيل و پولون ياريسين گتيرميشم.البته بيليرم كى بير پروبلم اولموياجاخ،اما بعضى اوشاقلار هر زامان بوجور بير شئى لر آختاريلار تا كى اينسانين آرخاسيندا مسخره قويوب گولسونلر!سانكى بيرينين پولو اولوب يا اولماماغى گولمه لى بير شى دير!اونا گوره دوشونورم كى گيزلينجه پولو وئرم.بو فيكيرلرده ديم كى ياتديم.حتى بير ايكى سرى يوخودان قالخديم،بير ايضطراب كيمى بير شى واريم دير،سانكى تلَسيرم و يا قورخورام.اصلينده بيراز تلَسيرم كى پولو وئرم نده ن كى اونو بير يوك كيمى داشيرام،ياتيغيم يئرده نئچه سرى اويوز بويوزا دونورم. صُبحه ياخين سويوخ دان و ايضطراب دان يوخودان قالخديم،گونون ايشيلتيسى پنجره يه توتولموش نايلون آرخاسيندان بولانيخ گورسه نير.اما سويوخ هاوادا بلكه گونون ايشيغى و ايستى سى داها اينسانا نئشه وئرير،ذاتاً گونون ايشيغين قيشين سويوخ و بولوتلو هاواسيندا سئويريخ.تئز قالخيب اَل اوزومو يوماق ايچون حياطا گئديرم و ايلك اول بولوتلو هاوادا گونه باخيب و سونرا شيرى آچيب سويوخ سوي نان اَل اوزومو يويورام .اينسانا نه نئشه گلير سويوخ سو و گونون باشلنيش ايشيلتيسى !آتام صبح لر داها تئز قالخيب و فهله ميدانيا گئدير كى بلكه ايش تاپسين!آخى فهله ميدانين دا دا ايش قاپماق ايچون رقابت وار و چون ايش آزدير و ايشليه ن چوخدور،همى گره ك زرنگ اولاسان و همى ده شانسين اولا كى ايشى قاپاسان.آنام هر سحر كيمى تئز قالخيب سماورى يانديريب و والور اوستونده ايكى يومورتا ياغا ساليب كى مندن برابر صبحانه يئسين.
سلام وئريب كئچيب يانيندا اوتورورام آنامين و سويوخ و ياش اليمى والورون اوستونه توتورام.آنام گوللر اوزله دئير:
-«سلام بالام،نده ن بوگون ياخچى ياتاميبسان!صبح كيمى اويوز بويوزا دونوبسن؟»
-«يوخ فيكير ائله ميرم بير دليلى اولا،احتيمالاً آخشام ايضافه چاى ايچميشم»
-«من دوشونورم كى ايضطرابين وار پول ايچون يا ناراحت سان.»
-«يوخ آنا،دئديم كى احتيمالاً چاى دان اولا.»
-«هر نه ايسه اوغلوم!جانينى سيخما،هر شى دوزله جك اينشالاه.گل صوبحانه نى ييَك،گئج قالارسان".»
آج اولدوغوما باخمياراق،ايشتاحام آزيدى.حتى بير شى يئمك ايسته ميرديم،فقط ايستيرديم كى گئديب و بو پولو معليميزه وئرم.اورگيم چيرپينماغين احساس ائليرديم،ذاتاً آنام دئمه لى سانكى جوجووه يئميشديم و بير يئرده دوراميرديم.اما آنامى دا نيگران ائلمك ايسته ميرديم،اونا گوره اوتوردوم سفرا باشيندا،بير پيش دستى ده بيراز پنير،كيچيك تاوا دا ايكى يومورتا و ايكى ايستكان شيرين چاى و ايكى پارچا چورك واريدى سفرا دا.عجله نن يئمه غه باشلاديم،ذهنيم آيرى يئرده دى اما آغزيم ايشليردى.آنام بير تعجب لحنينن دئدى:
-«غلامحسين بالا داليان آتلى دوشوب.»
باشيمى قالديرديم و دئديم:
-«نييه آنا؟»
-«بالا تيكه لرى هئچ چئينه ميرسن اودورسان،بير جورسن باخ بوگون.»
-«يوخ آنا هئچ نه ييم دئييل،او قدر ايشتاحام يوخدور.»
-«نه بيليم بالا،الله ائله سين.»
آنامين شبهه لى باخيش لارينين آلتيندا صوبحانه نى يئديم و بير چاى ايچيب آنام نان خدافيظ لشديم.
-«خوش گئدين بالا،بير پنير دورمگى ده قويموشام كيفينه.آجيخسان اونو يئگينَن.»
-«ساغول آنا،اللرين آغريماسين.»
آنام نام خدافيظ له شيب،سرعت له اوزومو كوچه يه آتديم.اورگيم چيرپينيردى،اوخولا تئز يتيريب و بو پولو معليمه وئرمك ايستيرديم.سانكى آقاى مسعودى يه بو هاسادليخدا تسليم اولماغيم دان راضى دئيلديم.اما بيزلر اورگنميشيخ تسليم اولماغا.بير سرى آقاى حسينى دئيردى كى اوشاق لار بيزيم كولتورده بيرينى تعريف ائليَنده دئيرلر كى فلانى چوخ باش آشاغى و ياخچى آدامدى!او دئيردى كى بيز باش قالديران لارى سئومه نيخ و اونا گوره باش ايمه و قورخاقليق بيزده بير دييَره (ارزش)چئوريليب.او قدر ذهنيم قاريشيخ دير كى گونون ايشيقين و ايستيسين حيس ائله ميرم.اوزومو مدرسه قاباغيندا تاپديم،آرا- سيرا اوشاقلاردا گَلميشدى. ايلك صاباح شاختاسيندا،هر كس گونش ايشيغى سيچراديغى گوشه يه سيغينميشدى،گون ايشيغى و ايستى، سويوخ هاوادا نجوركى گلير اوجورده بدنَ ياپيشير.دونن هر كس پول دان و مدرسه يه يارديم نان دانيشيردى اما بوگون سانكى نه قورد گليب و نه زيانليخ ائليب!هر كس ساكيت دير.
اوزوموَ ديوار كناريندا بير يئر توتوب و ديوارا داياناراخ اوزومو گونشه سارى توتوب و منده ساكيت ديوارا دايانديم،سكوتدا گوزلريم قاماشسا دا گونشَه سارى باخيرام،گون ايشيلتيسى بير قيرباج كيمى اوزومه ياپيشير،اوچ دورد دقيقه سكوتدا كئچيردنن سورا عبدالله اوزون منه سارى توتوب و سورشدو؟:
-«غلامحسين پول گتيردين؟»
-«هه گتيرديم»
-«هاميسين؟»
ديليم آغزيم دا قورودو-سانكى قان جريانى بئنيم ده شدت تاپدى و دوروخا دورخا دئديم:«هه هاميسين.»هامى تيكرار ساكيت قالدى،اوره گيم چيرپينماغا باشلادى.سانيرام رنگيم ده آتدى،نيه يالان دئديم؟اگر معليم يالانيمى چيخارسا نه اولاجاخ؟گونه باخا باخا منده سوروشدوم؟
-«سيزده گتيردينيز؟»
عبدالله تيتره يَن سَسدن جواب وئردى:
-«هه منده هاميسين گتيرديم.»
دونوب اوزونه باخديم گچ كيمى آغارميشدى.
غلامرضا دا اويوزدان دئدي كى منده هاميسين گتيرديم.داها ائشيدمه ديم كى او بيرسى اوشاقلار نه دئدى،آياغا قالخيب و سورعت له قدم آتماغا باشلاديم،چونوب آرخاما باخديم كيمسه قالماميشدى هر كس داغليب و تك باشينا قدم آتيردى.بو احوالات داى ديم كى باشلانيش زنگى چاليندى،صف دورما زامانى دير،هر زامان كى گيبى صف دورماغا باشلاديخ ،بيرى قران اوخودو!دوزدو معنى سين هئچ كس بيلمير اما هر گون اوخونور صف باشيندا.غلامعلى بير سرى ده بونون اوستونده آقاى مسعودى نين اليندن كتك ئيدى!آخى او سيرادان چيخدى و دئدي بونون لااقل عربى سين اوخوياندان سونرا توركى ترجمه سين ده اوخويون كى بيلخ نه دئير!قران اوخوماخدان سورا آقاى مسعودى ميكروفون آزخاسينا كئچدى و دانيشماغا باشلادى:
- آلله تعالى نين آدى و يادى نان،رهبريميزين و نظاميميزين عمرو اوزون اولسون دييه بير صلوات چئويرن تا دانيشماغا باشلايام!
هر كس بير ضعيف سَسدن صلوات چئويردى.آقاى مسعودى بير هيجانلى سسدن باغيردى:
-«سانكى هله يوخودان اويانميبسيز،تئزدن از جلو نظام وئريرم و سيزدن غرا آلله اكبر ايستيرم(سانكى سربازخانادى هر صاباح از جلو نظام وئريلر و بيزده گره جوابيندا دييَك : الله و اكبر -خامنه اى رهبر.آقاى مسعودى محكم و هيجانلى از جلو نظام وئردى و بو سرى اوشاقلار اونون اليندن قورتولالار محكم بير الله و اكبر جواب وئرديلر. آقاى مسعودى سئوينجك بير سَسدَن دئدى:بوجور ها عزيز اوشاقلار.
بيردن غلامعلى دئدى:دونن ماهواراه ده تركيه شبكه لرينده ”عزيز نسين“دئيردى هارادا الله اكبر و صلوات سسى گلير اوردا حتما بير باش كسيرلر،سانيرام بوردا بوگون چوخ باش كسيله جخ.اوخولون هاميسيرگولوش سَسيندن پارتلاماغا باشلادى.
آقاى مسعودى يه پيچاق وُرسايدين قانى چيخمازدى،باغيرا باغيرا غلامعلى نين اوستونه گئديب و اونو دويه -دويه باغيريردى:گَدَه سنين ديلين باشينا بلا اولاجاخ،سنى من بوندان سونرا گره ك سيرا دورمادان قاباخ بير ىسرى دويه م.سنين كيمى لرى دار آغاجينا اوجاه گلرلر،اما منيم ده هله اليمدن كيمسه دار اغاجينا اوجاه گلميب ندن كى من اونلارى آدام ائله ميشم.
بو سرى غلامعلى نى آقاى مسعودى بير ربع دان چوخ صف باشيندا دويدو،هر سرى صف دن سورا آپاريب دفتر ده دويوردو،بو سرى اما اوزون ساخلايامادى و صف قاباغيندا اونو دويمه غه باشلادى.اون -اون بئش دقيقه دويه ندن سونرا گنه ميكروفون دالينا كئچيب و دئدى:
-اوشاقلار بوگون اعصاب لاريم قاريشيخ دى و اگر ايستيرسيز كى بوندان دا قاريشيخ اولماسين لازيم اولان ايش بيرليغ لرى معليم لردن مدرسه پول يارديمى باره سينده ائله يين،چون آرتيق دا سيزين الينيزدن جانيم خيرخيراما يئتيريب و دا كيمسه نى گوزله مييه جه يم.ايندى ده گئدين كلاسلارا.
هر كس يئرينده تيتره مه غه باشلاييردى،قورخو هر كسين جانيندا اوتورموشدو.كتك دن چوخ كتك يئمه قورخوسو آدامى اينجيدير،غلامعلى يه باخاندا اونون كئفى بيزدن ساز گورسه نير،نده ن كى او سيريمسيب و كتك دن قورخمور و سوزون هر زامان دئير اما بيز هر زامان كتك قورخوسوندان وحشتده ياشيب و سَسيميزى قيسيريخ.صف لر بير به بير آقاى مسعودى نين قاباغيندان كئچيب كيلاسا گئديرديلر،هر كس ساكيت و يئره باخير و فقط آقاى مسعودى دير كى شاگيردلرين اوزونه باخير.
اول ساعات درسيميز آقاى فرزانه نن دير،آقاى فرزانه هر زامان يومشاق و محبتلى و سوادلى اينسان دير كى چوخ زامان پول آلمياراق ايضافه كيلاس قويور و اورادا ضعيف اولان اويرنجى لره يارديمجى اولور.اونان آرتيق دا اوشاقلارا ياشلارينا اويغون كيتابلار تانديرير تا كى اونلارى اوخوماق لا اوشاق لار بيلگيله سينلر.آقاى فرزانه ايچرى گيردى و اوشاقلار اونون احترامينا آياغا قالخدى او بير گولر اوزدن دئدى: زحمت چكمه يين اوشاقلار ،اَيله شين.گولشلى اوزده ن هر كس دَن بير كئف احوال لاشدى و سونرا دئدى گئده خ درسه اوشاقلار.عبدالله اويوزدان سسى توتولا -توتولا دئدى: آقا پولارى ييغميرسيز؟
-«من ييغيم اوشاقلار؟»آقاى فرزانه سوروشدو.
هر كس دئدى بلى آقا سيز يْيغين،اويوزدان عبداليرضا دئدى:آقا بيز گتيرمه ميشيخ بوگون،اولار سونرا دا بيز سيزه وئره ك؟آخى او بيرى معليم لردن قورخوروق آز اولسا قبول ائله ميه لر!
آقاى فرزانه باشين قاشياراخ جواب وئردى:سيزين بو ايشلره آقاى مسعودى منه ناراحات اولور هر زامان،اما عيبى يوخدو گتيرين وئرين منه،بير جورو ه من حل ائلرم.آقاى فرزانه بير آغ صفحه چيخارتدى و دئدى: اوشاقلار كيم گتيريب بير-بير گتيرين وئرين سيرادان؟عجله ده ائله مه يْين.من دوردونجو حساب اولورام سيرا اوزونَن،اوزومه ديلخوش لوق وئريرم كى من هله دوردونجويَم و آدامين بيرى اوچ دقيقه چكسه هله اون ايكى دقيقه قالير منيم زامانيما!اول نفر غلام حسن دير آقاى فرزانه اوزون غلام حسن سارى توتو و سوروشدو، اوغول غلامحسن گتيريبسن؟غلامحسن بير نازيك سَسدن دئير:
-«بلى اقا.»
-او زامان پس گَل اوغول.
غلامحسن دوروب گئدير آقاى فرزانه نين ميزينين قاباغينا و ساكيت اولاراق پول پاكتين آقاى فرزانه نين اَلينه وئردى.آقاى فرزانه پولارى پاكتدن چيخارديب سايير و غلامحسن نين آدين يازاراق اونا خطاب دئير گئد اوتور اوغلوم.هر كس دورد قولاخ قولاق آسير كى غلامحسن يازديخلاري پولون هاميسين گتيريب يا ياريسين!اما چون اونون باره سينده هئچ دانيشيخ اولمور بو نتيجه توتولور كى او پولون هاميسين گتيريب.آقاى فرزانه اوزون ايرضايا سارى توتور و دئير:اوغول سن گتيريبسن؟
ايرضا آغاريب و قيزاراراق بير توتولموش سَسدن جواب وئرير:يوخ آقا من سورا گتيره جه يم،آتام ائوده دئيل دير!
-اولسون اوغول هازامان آتان اولاندا گتير.اوغول ممد ايرضا سن گتيريبسن؟
-بلى آقا.
-گتير او زامان.
ممد ايرضا يواش يواش يئرده ن قالخدى و آقاى فرزانه نين ميزينه سارى يولا دوشدو .قيپ قيرميزى قيزاريب و ترله ميشدى،الينده كى پاركتى او قدر اوينادميشدى كى بوزوشدورموشدو.ساكيتجه پاكتى آقاى فرزانه نين الينه وئردى،آقاى فرزانه پاكتى آچيب پولون مبلغينه باخدى و پولو ساييب ممد ايرضا نين اوزونه باخدى،ممد ايرضا قيپ قيرميزى قيزاريب و تيتريدى اما بيله سيندن بير سَس چيخميردى !ايكى دقيقه بير بيرين اوزونه باخديلار اما هيچ بيرى بير كلمه دانيشماديلار.هر كس قولاغين شوشله ميشدى كى بير شى ائشيدسين اما كيمسه سكوتون قيرماخ ايسته ميردى،آقاى فرزانه نين اوزو دونوب آغ آغاباق آغارميشدى.نهايت ايكى اوزون دقيقه دن سونرا آقاى فرزانه بير تيتره يَن سس دن دئدى:اوغول ممد ايرضا بويور اوتور.بير شى دئمه دن ممد ايرضا دونوب اوتوردو،كيمسه يه باخميردى،قيزارميشدى و رنگى گئتميش كاپشِنينين قولانان تئز تئز آنلينين تَرين سيليردى.كلاس سكوتا بورنموشدو،كيمسه دن بير سَس سمير چيخميردى.سيرا منده بو سكوتون بيتمه سين ايسته ميرم،آزيندان ايكى دقيقه اوزون سورمه سين ايستيرم.قلبيم حيزلا چيرپينماغا باشلايير ،سكوت سينير و آقاى فرزانه بير ضعيف سَسدن دئير: اوغول غلامحسين سن گتيريبسن بويور گَل.
-نه گوج واريم دى سينه مه يْغيرام و آياغا قارخا-قارخا دئيرم بلى آقا گتيرميشم.قدم لرى آتيب و دوشونورم كى نجور ديْيَم كى پولون ياريسين گتيرميشم تا همى اوشاقلارين يانيندا اوتانمييام و همى ده تئز قورتولام بو يوكون آلتيندان،بئش آديم يول دير اما هر آديم دا بير سرى اوشاقلارا دونوب باخيرام و بير سرى دوشونورم كى نه دييه م،بو يولون قورتولماغينى ايسته ميرم اما بو يول دا قورتولور و اوزمو آقاى فرزانه نين ميزينين قاباغيندا گورورم.پاكتى اوزالديرام آقاى فرزانه نين قاباغينا و پنجره دن گونه باخاراق نه گوجوم وار بوغازيما ييغيرام و دئيرم :
-ياريسين گتيرميشم آقاى فرزانه.
-اولسون اوغلوم بويور اوتور.
-آتامين ايشى يوخدور،قيش دير بير گون ايش اولاندا ايكى گون ايش اولمور.
-آنلاديم اوغول گئد اوتور.
اوتورماق ايسته ميرديم،سانكى اوزومو ايثبات ائتمك ايستيرديم نه اولسا بيزلر اوتانيريق يوخسول اولدوغوموزدان.ايستيرديم ديْيَم كى من اوتانميرام و يا حتى اونو ايثبات ائليه م كى من اوتانميرام اونا گوره تيكرار گونشين ايشيغينا باخا باخا دئديم : بونو دا آتام زوردان وئردى ندَن كى اوزوموزون هله نفتيميز يوخدور و اونا گوره ده هله بخارى قويماميشيق!
آقاى فرزانه ميزين آرخاسيندان قالخدى و اَلرينن سينه مدن ياپيشاراق تيتره ك و عصبى سَسدن باغريراراق دئدى:آنلاديم دئديغينى سنده من دئديغيمى آنلا گئت كيلاس دان ائشيه حياط ده قدم وؤر يوخسا ايدامه وئرسن زوردان سنى كيلاس دان ائشيه آتارام.دونوب كيلاس دان ائشيه چيخديم ،اوره گيم توتقون و بدنيم تيتره يردى،اوخول حياتيندا گون توتان بير گوشه ده اوتوروب اوزومه جومدوم،ممدايرضا نين سكوتون و بو كى او يوخسولوغون دان اوتانيب اونو ديله گتيرَميردى بو كى ممد ايرضا نين سرنويشتى بيزيم هاميميزين سرنويشتى دير،بيز اوتانيريق چون يوخسولوق اما بيزيم حاقى يينلر،ظاليم لر اوتانميرلار چون اونلار بيزيم حاقلاردان وارلى اولوبلار!بو فيكير لرده ديم كى بير نفر اوتوردو يانيمدا و اَلين سالدى بوينوما،باشيمى قاوزايب و آقاى فرزانه نين اولدوغون گوردوم !آراميزدا دورد-بئش دقيقه سكوت حاكيم اولاندان سونرا آقاى فرزانه باشين قويه قاوزايب و دئدى:
-«بيليرسن نيه اوستونه باغيرديم؟»
گونشه سارى باخا باخا جواب وئرديم:
-«چوخ زامان اينسان باغيرير چون اوزونو عاجيز حيس ائليْير»
-«دوز دئيرسن،من ممدايرضا نين سكوتونون قاباغيندا اوزومو عاجيز حيس ائله ديم.ممدايرضا دردين دييه بيلمدى.اصلينده ممدايرضانين يوخسولوقو دئيل،بلكه او يوخسولوقدان اوتانماسى دير كى منى تيتره مه يه سالدى!او سكوت ايندى ده قولاغيمدا ويزيلير،اصلينده او سَسيزليغه عصيان اولسون باغيرماق ايسته ديم سنين اوستونه باغيرماق ايسته مه ديم او باغيرماق اوزوم ايچونودور.حساب ائله سن كى سنين اوستونه باغيرديم سنن عذور ايستيرم.»
-«بيليرم.»
-«ايستيرسن گئد ائوده بوگون ايستراحت ائله،كيفى نى گتيرميشم اما منجه نه ايتيفاق دوشدوغونو ائوده دئمه نده ن كى اوزلرين سوچلو حيس ائلرلر!بعضى زامانلار سوسوب درد و كدرى اوزون داشياجاخسان . حتى ايسته سن ناهاراجاخ گئت كيتابخانايا و ائله مدرسه داغيلاندا ائوه گئت»
-اولسون اوجور ائله رم.
آقاى فرزانه چانتامى منيم يانيما قويوب و قالخيب گئتدى كيلاسا.
هئچ بير شى دوشونموردوم،فقط ساكيت اوتوروب گوزلريمى اوزوم بيلمه ديغيم بير شئيه زيله ميشديم بلكه ياريم ساعات بوجور كئچدى.آياغا قالخديغيمدا فيكير ائليرديم كى بلكه مدرسه داغيلان زامانى گليب و منيم كيتابخانا يا خياباندا دولانيب وقت كئچيرمم ايچون لزوم يوخ!اما هله دورد ساعات واقت كئچيرمم لازيم دير تا ناهار وقتى گليب و من ائوه گئدم،كيتابخانايا گئتمَك مقصديله يولا توشدوم.خياباندا دولانسام او بو گوروب عائله مه خبر وئره بيلرلر اما كيتابخانادا كيمسه منى گورمز و اوردا بير كيتاب دان دا اوزومو مشغول ائلرم.كيتابخانا ساختمانى قديمى شيروانى بير ايكى قات ساختمان دير كى يئرين دارليغينا گوره اوخوما سالنى كيچيك دير و اصلينده كيچيك اولدوغو ايچون كيتابلارى امانت آليب آپاريب ائوده اوخويولار و آز آدام اوردا اوتوروب كيتاب اوخويور.آقاى "ببرى"٥٠ ياش جواريندا كيتابخانانين همى سوروملوسودور و همى ايشچى سى دير،او منى تانيير،نده ن كى منيم گوجوم يوخدو كيتاب الماغا اونا گوره هر زامان كيتابخانادان كيتاب بورج آليب و اوخويارام حتى آقاى "ببرى"بعضى شخصى كيتاب لارين دا ائودن گتيريب و منه بوش وئرير تا اونلارى اوخويام.سالانا-سالانا پله لردن يوخارى چيخيب و كيتابخانانين جير-جيرلايان قاپيسيندان ايچرى گيرديم،آقاى "ببرى"تزگاه داليندا گولش قاباخ اوتوروب.او هر زامان كى كيمى بوزارميش اما تميز و دوزنلى كت -شالوارين گئيب و اوزون ده سه تيغ چكيب،توكلرى آغارسا دا اما جوان و انرژى لى گوروشور.او منى گورونجه همن سالام وئريب دئدى:
-خوش گوردوخ غلامحسين،بو گون نه اوخوماق ايستيرسن؟
-«خوش گونويوز اولسون آقاى "ببرى".بير ساده بير شى،بلكه بير شعر.بورادا وقتى كئچيرمك ايستيرم.»
-فيكير ائليرم "برتولت برشت" شعرلرين سئورسَن،ساده اولدوغو حالدا دَرينديلر.ايستيرسن اونو بير ايمتحان ائله.
-«سيز مصلحت بيلسز،حتماً گوزل و فايدالى دير.»
آقاى ببرى،قالخدى و كيتاب رَفلرينده(قفسه لرينده)كيتاب آختاراراق ايدامه وئردى:
-برتولت برشت او يازارلارداندى كى گونون مسله لرين شعر،حكايه و درام حاليندا يازيب.
آقاى ببرى كيتابى تاپيب و گتيريب وئردى منه.تمركز حاليم ضعيف اولسادا اما كيتاب دا ساده و چكيجى دير،شعرلرى بير-بير اوخوماغا باشلاديم.شعرلر اينسانين جانينا اوتوروردو سانكى كرهَ نى تاوادا اَريديردين،زامانين كئچديغيندن خبريم يوخودور.
اَن ساده شى لرى اورگَن
اورگنمه ايستيه ن لره هئچ زامان گئج دئيل
اليفبانى اورگن،ئتمير اما اونو اورگَن
بير طرفدن باشلايان گره ك
سن هر شئى بيلمه لي سن
سن گره ك رهبرليغى اَلينه آلاسان
سورگونده حايات سوره ن اويرَن
زينداندا عومور سوره ن اوره گَن
اِى ائوده اوتوران آرواد اورگَن
اِى آتميش ياشينداكى كى اينسان اورگَن
سن گره ك رهبرليغى الينه آلاسان
اى صاحابسيزلار و ائوسيزلر اويرنمه داليسيندا اولون
اى سويوخ دان تيتره ين ائوسيزلر بير شى لر اورگني
اى آجليخ چكه نلر،الرينيزه بير كيتاب آلين،بو اوزو بير سلاح دير
سن گره ك رهبرليغى الينه آلاسان
آى يولداش اوتانما سورغو،سورمادان
بيلمه ديخله رينى،قويما زوردان بوينونا قويالار
اوزون داليسيجاخ گئد
اورگنمه ديكلرينى اينكار ائله كى بيليرسن
فاكتورو اوزون جمع باغلا
ندن كى اونو أودُيَين سن سن
بيلمه ديغين رقمين اوستونه اَل باس
و سوروش بو نَدن اوتورو؟
سن گره ك رهبرليغى اَلينه آلاسان.(برتولت برشت)
بو شعرى نئچه سرى اوخودوم،آقاى ببرى دوغرو دئير.شعرلر ساده اولدوغو حالدا اما درين معنالارى وار،او قدر سئوديم شعرلرى هئچ بيلمه ديم بو اوچ ساعات نجور كئچدى.آياغا قالخديم گئدم،آقاى ببرى دن ايسته ديم كى برتولت برشت آيرى كيتابى دا وار امانت وئرسين،نده ن كى چوخ سئوديم و حتى دئمك اولار كى اونو اوخودوخ دا صاباحكى دردى و غمى اونوتوم.آقاى ببرى گولر اوزدن دئدى:
-باخيرام كى كيتابى اوخوماقدان راضى سان و يازارين آيرى كيتابلارين دا اوخوماق ايستيرسن.
-هه،چوخ سئوديم اصلينده،دئديغينيز كيمى شعر چوخ ساده اما عينى حالدا چوخ معنالى و درين دير.آز يازى ساده و معنالى و عينى حالدا دَرين اولار.
-اوغلوم غلامحسين ساوادلى آداملار ايكى مدل يازارلار،چوخو او قدر مطلبى آغير يازار كى اونو خيردالاماخ حضرت فيلين ايشى اولار.بير اقليت ده وار كى او قدر بيلگيلى ديلر كى بيلديخلرين گئجه گوندوز چاليشيب ساده لشديرلر كى اونلارين يازيلارين هر كس خيرداليا بيلسين.اصلينده ايلك گروپ يازارلار تا اوخونمويالار يا يازى لارى بير معما كيمى گورسن سين.برتولت برشت ده او يازارلارداندى كى آغير مطلب لرى ساده يازار و هر اينسان اخودوغو حالدا دا اونان بير شى لر اورگنديغينين فرقينده اولار.
كيتابلارى آليب و آقاى ببرى دن خدافيظ لشيب و نَشه مى تيكرار تزه ليه رك ائوه سارى دونورم.اوخول لار داغيلديغى ايچون خيابان شولوخ دور،هر زامان شولوخ خياباندا ائوه دونمه نى سئويرم،گونش آلتيندا-گوزل قيزلار كى اوشاقليق چاغلاريندا كوچه ده برابر اوينارديق و ايندى سنت و ياشلارينين ايجابينا گوره اوزاخ گزيرلر و سانكى سنى تانيميرلار،اونلارى تيكرار گورمه دن هر زامان خوشلانيب و داها اوشاخ ليق خاطيره لرى خاطيرلايرام!گزيب باخا-باخا اوزومو ائويميزين قاباغيندا تاپديم،قاپيميز آچيخ اولور گوندوز وقتى نورمالدا،بودا كاسيب منطقه نين عادات و عنعنه لريندن دير كى قاپيلار گوندوز واقتى آچيق اولار.نده ن كى اونلاردا نه اوغورلاماغا بير شئلرى وار و نه ده بلكه او قدر صاف و ساده ديلار كى اينسانين اوغرو اولماغينا اينانميرلار.قاپيدان گيره نده اوسگوره رك ايچرى گيريرم هر زامان،قونشوموز جيران خالا دا آناما يورقان سالمادا يارديم إئليردى،والورون اوستونده شوربا قوخوسو،اينسانين ايشتهاسين آچيردى.سلام وئريب گئديب آنام نان -جيران خالانين يانيندا اوتوردوم.جيران خالا سونسوزدور و اوشاغى اولمويوب،اونا گوره آنام نان منى اوز اوشاغى كيمى حساب ائلير.حيات يولداشى دا محله بقالى دير و صاباح گئدر-آخشام ائوه گلر،اونا گوره ده نورمالدا جيران خالا بيزه گَلَر،همى آناما يارديم ائلر يورقان سالمادا و همى ده اوزون تكليخ دن قورتاريب داريخماز.اوشاق اولاندا هر زامان منه باياتى،تاپماجا و ناغيل دئيردى،اونا گوره آراميزدا صميميت چوخودور و سونرالار منده خوش بير شعر يا كيتاب اوخوياندا-جيران خالا لا و آناما اونو تيكرارلارديم.او گونده اوخودوغوم شعرلرى،اونلاردان پايلاشماق ايستيرديم اصلينده.
جيران خالا اوزون آناما توتوب دئدى:قيزيم غلامحسين عاج اولار،ايسترسن اونون نهارين وئر،بيز سونرا ييَريك.
-آنامين عوضينه تئز من جواب وئرديم:
-يوخ خالا،آج دئيلَم.هاميميز برابر ييَريك.
-بالا آخى بيز بونون آخيرلرينده ييخ،دا ايسته ميريخ كى ياريمچيليخ بوراخاخ،بلكه بير-ايكى ساعات چَكه.
-اولسون منده درسلريمه باخارام،بيرده بير ايكى دنه ده تزه شعر اوخويارام سيزه.
آنام باشين قاوزايب و مهربان گوزوله منه باخيب و دئدى:عاج اولسان دور بير دورمك پنيردن زادان آتان آغزينا گَل تزه تاپديغين شعرلردن بير ايكيسين بيزه اوخو،سونرا درسلرينه باخ.
كيتابى آچديم و اوچ دنه شعرلردن اوخودوم،هم حوزونلو و هم سئوينجلى.اونلاردا شعرلرى دينله مه دن چوخ سئوينديلر،حتى سونوندا بو قيسا شعرى اوخودوغوم دا:
يولون قيراغيندا اوتورموشام.
سوروجو،تكرلرى دئيشير،
گَلديغيم يئره باغلى دئيله م.
گئده جه ييم يئره ده او قدر ماراقلى دئيله م،
پس نده ن صبيرسيز،
تَكَرلَرين دئيشمه سين گوزلويورم؟(برتولت برشت)
جيران خالا اوره گى دولدو و ايچيندن بير آه چكرك دئدى:اينسان لاردا نه قدر گوج وار كى ائله بير شعر دئيرلر كى بيلمه ديغى آيرى عيرق و دين و اولكه اينسانلارينين دا اوره ك سوزلرين دئيرلر.اوغول غلامحسين سونرا بو شعرلردن منه اوخو.
-اولسون جيران خالا هر زامان ايسته سن اوخويارام.
اونلار باشلاديلار يورقان سالماغا و منده صاباحين درسلرين اوخوماغا باشلاديم.زامانين كئچديغينين فرقينده اولماديم،اما بيردن آنام جيران خالايا دئدى: بونودا قورتارديق،ايندى ناهار ييه ك.جيران خالا دئيردى:يوخ دا من گئديم ائويميزه،اما آنام اَل چكمه دير و بيله سينه دئدى كى اَتسيز قورو بادمجاندان شورباسى پيشيرميشم و گئتسن اورگيمه ديير و قاليب باهم ناهار يئمه ليخ.جيران خالا ايكراه دان قبول ائله دى.(صميميتيميزه رغماً هر زامان بو ائپيزود تيكرار اولار)آنام سوفرانى سالدى،قابلامانين ايچينده لوبيا،قورو باديمجان،يئرالما و قارا باديمجان واريدى.كناريندا سبزى،سوغان و چورك ده سوفرادا داها اينسانين ايشتهاسين آچيردى.بير كاسا دا اول هر كس شوربانين سويون تيليت ائليب سبزى له يئدى (البته من سوغان دان يئديم)و سونرا يئرالما -باديمجان كى بيز پاىْ دئيريخ توخماخ دان بير قابدا آزيب و پايلاشيب يئديخ.سوفرانى ييغيشديراندان سونرا جيران خالا ايصرار ائله دى كى باتميش قابلارى آپارسين حياطدا يوسون.آنام دئدى كى سورا ايستى سو قويوب اوزوم يويارام،قوى هله چاى ايچه خ.جيران خالا گولدو و دئدى :بالا بوندان قاباخ هر صاباح آخار چايين بوزلارين سينديريب و چاميردان قاب يويوردوخ،ايندى اوچ دنه كاسايا ايستى سو احتياج يوخدور.سن چاى حاضيرلاينجا منده بئش دقيقه يه قابلارى يويوب گَلَم.جيران خالا اَل چكمينجه آنام راضى اولدو،جيران خالا قابلارى ييغيشديردى آپاردى و آنام دا ايستكان -زير گتيريب چاى يى دمه قويوب بيراز دا اوتاغا چكى -دوزَن وئردى.جيران خالا دا دئديغى كيمى قاب لارى بئش دقيقه ده يويوب گلدى و اوتوردو منيم يانيمدا،چاى لارى دا اوزو همن توكدو.جيران خالا سئومَز چاى چوخ دَم آلا،او دئير كى چايى سوتول ايچه جخسن تا اونون دوغال دادين آلاسان .چاى لارين سووُماغين گوزلويَرك جيران خالا سوردو:
-بالا غلامحسين مدرسه نجوردو؟
-خوشدو خالا،ائله هر زامان كى كيمى.
-اوخو اوغلوم،قارا گونلردن قورتولماق ايچون اوخوماق لازيمدى.قارا گونلرى آشماق ايچون اوخوماق دان سورا آيرى بير چاره يوخدو.باياخ اوخودوغون شعرده بئله منى هوسه سالير دالدان يازيب اوخوماق اورگشه م.اما من دا قوجالميشام،عومرومون چوخو گئديب آزى قاليب!دونيانى سيزلره بوراخماليق بيز.
-خالا هئچ واقت گئج دئيل،بهانه آختاريب آلتينا وُورما.
-جيران خالا چاى گوتوروب و بير خورطوم ايچه رك دئدى:اوغولوم دوز دئيرسن،بيز هر زامان اوز تنبليغيميزه بير بهانه تاپيريخ.اصلينده هر شى بيزيم تنبليخ دن قايناخلانير،قالانلار دا بهانه ديلر كى اوزوموزو يالادماغا هر زامان بير بهانه تاپيريخ.
جيران خالا چايين آخير خورطومون ايچه رخ اوزون آناما سارى توتدو و سورشدو: قيزيم او بيرى يورقانى بو گون باشلاياجاخسان ؟
-آخشام باشلارام،ايندى بيراز ائو ائشيه يئتيريم.ايندى مورتضى دا ايش دن قورتولوب گلر،شام زاد پيشيريم بيراز!سونرا آخشام باشلارام.
-ايستيرسن قاليم ايكيمز باشلاياق قيزيم؟
-يوخ خالا،سنه ده زحمت وئريرم.أرين گلر،سنده گئت بيراز ايستراحت ائله،شام زاد پيشيره جخسن پيشير.
-يوخ نه زحمتى قيزيم،منده بئكارام اوئوده قالسام داريخارام.اوندا من ايندى گئديم صاباح صوبح گليب يارديملاشيب او بيرى يورقانى دا سالاريخ.
-اولسون خالا،آلاه سنى بيزه چوخ گورمه سين،قال بير آيرى چاى دا ايچ.
-هه قيزيم،قديم دن دئيب لر چاى گره ك جوت اولا.تك اولسا ايشلر جور گلمز.
آنام گولره ك هر كسين بوش بارداقينا ايكينجى چايي توكدو.جيران خالا چاى لار سُوُيونجا بير آيرى شعر اوخوماغيمى ايستدى.آنام گولومسويه رك دئدى:جيران خالانين بو گون بتر بو شعرلردن خوشو گلير،كيتابى جمشيد عمى نه وئر آخشام توكاندان گلنده جيران خالانين قولاخلارينا بو شعرلرى اوخوسون بلكه ليلى مجنون حكايه سى يئرينه جيران-جمشيد حيكايه سى ديللره داستان اولدو.هاميميز قاه قاه چكيب گولدوخ و من " اوخويان بير ايشچى سوروشور" شعرينى اوخودوم .شعرى اوخويا-اوخويا جيران خالا چايى ايچدى و شعرى قورتارديغيمدا آرادا بير ايكى دقيقه سوكوت اولاندان سونرا،جيران خالا اَللرين يئره قوياراق زوردان آياقا قالخدى و بير حوزونلو و محبتلى سَسدن منه دئدى:بالا سنى آلله ساخلاسين،قوى سنى بو گون اوپوم،بو گون سن منه بو شعرلرى اوخوماق دان منه محبت ائله دين.منده آياقا قالخميشديم،جيران قاخالانى قوجاخلايب و دئديم قادانى آلارديم جيران خالا.جيران خالا اوچ -دورد سرى منى اوپورخ دئدى،يوخ بالا من سنين قادان آلارديم،سنه قوربان اولارديم.آنام لا آپارديخ جيران خالانى قاپيدان يولا سالديخ.قاپيدان دونن ده آنام ساكيتيدى،اَليندن ياپيشيب و سوروشدوم:
-آنا ناراحات سان؟
-اوغلوم هم جيران خالانين تكليغينه اورگيم توتولدو و هميده سنين وارليغينا سئونجه يه م،حيات هئچ زامان خوشلوغو تام دوغرو وئرمير،هر زامان يانيندا بير كدر وئرير.
-او بيرى اوزوده وار كى حتى دردى -كدرين ده يانيندا بير خوشلوخ اولور.
آنامين اَللرين سيخاراق،گوزونون ياشين او بيرى اَليمدن سيلديم و دئديم هر شى ياخچى اولاجاخ آنا.
-هر شى ياخچيدى اوغلوم دئدى باشين قويدو چينيمه،بياض توشموش ساچ لارين تومارليب و اَللريمى بوينونا ساليب آنا بالا قوجاخلاشيب و ايچه ريدَن جوشان محبتيميزى بير بيردن توتوشدوردوخ.آنام حياتيندا چوخ چتين ليخ چكيب،او آتامدان عائله سي راضى اولمادان ائولنيب و اونا گوره ده عائله سى اونو آتيب لار،سانكى كى گونش آديندا بير قيزلارى يوخدور.بير-ايكى سرى ده آنام خبرسيز گئديب بويوك آتام و آنام گيلدن باريشا.عايله سى بيله سينه يامان دئيب و اونا بهتان آتيپلار كى چون آتامين مالى وضعيتى ياخچى دئيل،اونون باريشماق ايسته ديغى اونون پولسوزلوخ قاباغيندا چاره سيزليغيندن نشات تاپير.يانى مثلاً آنامين منظورو وار كى عائله سيله باريشيب،اونلار بيزه مالى يارديم ائله سينلر.بو سوزده آنامين اوره گين داها سينديرميشدى،اوزونه گتيرَميردى اما بو سوز آيريليق دان داها چوخ اونو اينجيديردى.آنام باشين چينيم دن گوتوره رك دئدى:كوچه يه چيخيرسان يا درسلرينه باخيرسان؟
سانكى حيس ائله ديم،آنام بيراز تك اولماخ ايستير.اونا گوره دئديم:هه بير ياريم ساعات ائشيه چيخيب قدم آتيب گليب درسلره باخماق ايستيرم.
-اولسون گئت اوغلوم اما تئز گَل،درسلريندن قالما.
آنام نان آيريليب و كوچه يه چيخديم،اصلينده منده بيراز تك اولماق ايستيرديم اونا گوره محله ميزين اوشاقلارى گورمه سين دييه،آيرى محله ده قدم آتماغا گئتديم.هاوالار يواش -يواش سرين اولوب و گونش ده او قدر گوج قالمايب كى بدنى قيزديرسين،اما اونا رغماً سرينلرده آز گونش ايشيغى دا لذتلى اولور.من البته ياشلى لاردان بونو اويره نديم،نده ن كى بيز گنجلر او قدر بونو بيلميريخ،اما ياشلى اينسانلار بير عومور تجربه دن سورا سرين و سويوخ هاوادا هازامان بير گونش ايشيلتيسى تاپديلار اوزلرين اونون قاباغينا وئريلر.منده حيزلا يول گيديرم كى جانيم قيزيشسين.يواش يواش دونمك لازيم دير،نده ن كى گئج اولور و ايجازه آلديغيم زامانيم دولور،اونسوز دا بو گون بيراز داها چوخ درس چاليشمام لازيمدير،چونكى كيلاس دان قالميشام.گلديغيم يولو تكرار دونوب و ائوه سارى گئديرم،كوچه ده اوشاقلار توپ اويونوردولار و اونلاردان قاريشيب توپ اوينامامى ايسته ديلر اما نه توپ اويناما ماراغيم واريدى و نه ده درسلريمه گوره ايمكانيم واريدى كى توپ اوينويام،اونا گوره قبول ائله مه ديم و ائوه سارى دوندوم.قاپى آچيخدى هر زامان كى كيمى و من ده اوسگوره رك ايچرى گيرديم،آنام والورون اوستونده آيران آشى پيشيريرردى،سلام وئريب و گئديب بير گوشه ده اوتوروب درسلريمه باخديم بو آندا آنام سوردو:
-غلامحسين،مدرسه ده پولو آز آپارميشدين بير شى دئمه ديلر بالا؟
باشيمى قاوزايب و دئديم:يوخ آنا بير شى دئمه ديلر،هر شى يولوندا.آنامين اوزونده خوشحاليخ اوتوراراق دئدى:چوخ شوكور بالام و آشى قاريشديرماغا باشلادى.منده باشيم درسه قاريشدى تا كى آتام گَلدى،باشيمى قووزايب و آتاما سلام وئريب يورولماياسان دئديم.آتام جوابيمى وئريب والورون يانيندا اوتوردو.او بوگون يورولدوغونو دئيب و آنام دان ايسته دير كى اونا تئز بير چاى وئرسين،آنام دا منه آشى قاريشديرماسينى ايسته دى تا آتاما چاى حاضيرلاسين.آتام دا والورون يانيندا اوتورموشدو من ده اونون يانيندا آشى قاريشديريرديم.آتام منه باخاراق سوروشدو:پولو وئردين اوغول؟
-هه آتا وئرديم.بير شى دئمه ديلر.
آتام بير منه باخاراق دئدى:نه دئديجكلر اوغول،مملكتى يئيرلر بو پولارى دى خالا خاطيرين قالماسين آليرلار.بونلار بوگون صاباح ميلتين آروادلارين دا آلاجاخلار اَللريندن،ايندى آغير يونگول ائليرلر.موللا جماعاتى بوجوردو اوغول.بونلار نئچه يوز ايل دير برنامه توكورلر كى قدرت اوستونه گلسينلر،ايندى ده قدرت اوستونه گلديلر دا ميلتين قانين آخيرينا جاخ سومورولار.اسكى زامانلاردان مثل وار كى موللا نين جئبينين ديبى اولماز.نه قدر وئرسن او قدر سوزدولار.
بو آرادا آنام چاي دان گلدى و منده تكرار درس لريمه باخماغا گئتيم.آنام لا آتام نفت آلما قونوسوندا دانيشيرديلار،اما منده ايستميرديم كى تمركزومو اَلدَن وئره م ،اونا گوره چابا گوسترديم كى قولاق آسميام و درسلريمه باخام.آشاغى-يوخارى بير ايكى ساعات دان سورا آنام سوفرانى سالدى و شام يئمه غه سوفرا باشينا چاغيردى منى .هر كس بير بوشقاب آش چكدى و ايشمه گه باشلادى،آيران آشى ايچندن سورا اينسانى يوخو باسير،بيرده ساريمساقلى اولاندا ناف بتر.آشى ايچيب و آنام سوفرانى ييغيشديردى ،آنام هر كسه بير چاى وئردى سوفرانى يغيشديرانان سونرا.عادت اوزره آتام راديويا قولاخ آسيردى منده درسه باخيرديم.آنام دا تزه يورقانى سالماسين باشلييردى.بيز او قدر تلويزيونا باخميريخ ،نده ن كى هم منى درس دن قويور،بيرده دوغروسونا باخاسان هئچ بير فايدالى بير شى يوخدو كى اونان فايدالاناسان.ياتما وقتى گليب ،آنام يئرلري ساليب والورو سوندروب و هر كس يئرينده ياتماق ايستير،ذاتاً هر كس ده يورقونوندو حتى منده يورغونام .
***
قيش اولوب و هاوالار سويوخ،سانكى گوى دن بوز ياغير.بخارى دا قيزديرمير ائويميزى ،ائوين ايچينده ده كاپشن و جورابلاريمى دا چيخاردماميشام.آنام پنجره يه بير آيرى نايلون دا ووروب اما سويوخ ديوارلاردان ايچه رى گيرير آرتيق.بخارى نين اوسته شوربا قور-قور قورولويور.بيراز گئج اولوب،منده عاجيخميشام،آنام دا آجيخيب.آنام دئير كى ايستيرسن سنين پايى نى وئريم يئگينَن .اما منده دئديم كى قوى آتام دا گلسين برابر ييَك،بو حالدايديخ كى آتام دا تاپيلدى.اودا تلسيردى،نده ن كى محرم ليخ آيى اولموشدو و او دا هر گون هئيتَ گئديردى.آتام نماز گليب اوروج توتان دئيل و مولالارا هئچ سئومَز اما محرم ليخ ده هئيت ده سينه چالار و مچيده مولانين مرثيه سينه قولاق آسار!آتام ،آناما دئدى تئز سوفرانى سال گئج قالميشام ايندى سينه ورماق باشلانير .آنام سوفرانى سالدى و هر كس آلاتلسيخ شامين يئدى.آناما سوفرانى ييغيشديرمادا يارديم ائله ديم،آنام همن هر كسه بير ايستيكان چاى توكدو.آتام چايى قاباغينا چكيب و دئدى:
-"گونش"بو آى بيراز صرفه جويى ائله،همى قيشدير ايش يوخدور.اوناندا سونرا ٦٠ مين تومان دا گره ك هئيت دن -مچيدين مولاسينا يارديم ائلييم.
بيردن منيم ياديما آتامين سوزلرى مولالار حاقيندا ياديما گلدى او زامان كى منيم اوخولوما يارديم إئليردى .اونا گوره اوزومو توتوم آتاما و دئديم:
-مه يه سن اوزون مدرسه يارديم ائلينده دئمه دين كى بو مولالار مملكتى خارابليبلار و نفتين پولونان دويمولار ايندى ميلتين قانين سورولار.يا دئمه دين كى بو موفته خور مولالارا بير قيران وئرميه سن گرك؟به ايندى نه اولور كى اوزون بو مولالارا و هئيته يارديم ائليرسن؟نيه بو قيشدا و ايشسيزليخدا بيزيم قارنيميزدان كسيب مولايا وئرريرسن؟
آتام بير عصبى سَسدن جواب وئردى:محرم ليخ و عزادارليخ فرق ائلير.دوزدور كى مولالار موفته خوردولار و مملكتى خارابليبلار و هاميسى اوغورودور اما حسينچى اولما فرقلى بير آنلامدا.اونسوز دا هر كس يارديم ائلير.حتى آقاى محمدى كى ساوادلى و دوهتورودو و نئچه ايل مولالارين عليه نه دانيشديغى ايچون زيندان چكيب،او ١٥٠ مين تومان يارديم ائلير.
-مولا داننده كى حكومت آداميدى و اينديه كيمى نئچه نفرين حياتينا باعيث اولوب،آيدا اوچ -دورد ميليون تومان دولت دن آلير و او قدر ده بيزيم كيمى بدبخت اينسانلاردان آلير.سوزَه ده گله نده هر كس دئير مولا داننده قاتيل دير و صفيح آدامدير اما هر كس ده اونون منبرينه گئدير و ميلت اوزو چورك تاپامياندا، اوز قارنينان كسير تا مولا داننده ١٣٠ كيلو وزن دن قالخسين ١٧٠ كيلويا.بيزيم لياقت ميز ائله مولالاردى، خصوصاً داننده كيمى قاتيل مولالار.
آتام عصبى لحنينن سوزومو كسدى و باغيرا باغيرا دئدى:آدينى غلامحسين قويدوم كى حسينين غلامى و قولو اولاسان.ايندى ايكى دنه كيتاب اوخويوب سان خوروز اولوبسان منيم باشيما.
منده نئچه سرى آديما و منيم كيمى آدى اولانلارا دوشونموشدوم سَسيمى زوردان بوغازيما يغيب دئديدم:بو غلام و عبد اولان آدلاردان كى منيم و چوخلارينين نوكرليخ و كوله ليخ نشانه سى دير نيفرتيم وار.بو آدى هر گون داشيديغيمدان اوزوم نن زهله م گئدير.بو آد منيم و بير ميلتين نوكرليخ نيشانه سيدير!بو آدلار نه ايفتيخار بلكه اوتانج سببى دير.يئكلديم ايلك ايشيم بو نوكرليخ نيشانه سى اولان آديمى دئيشه جه يم.
آتام باغيرا باغيرا اوستومه گلدى:يوموراق و سيله لرى اوزومو قيزيشديرردى،سسين ائشيديرديم كى دئردى:فيكير ائليرسن بيلميرم نيه مچيده و هئيته گلميرسن؟ايكى دنه كيتاب اوخويوبسان ايندى منه آغيل اورگه ديرسن؟بو توپلومدا ياشاماغا ميلتدن بير رنگ اولماليسان!هامى نين ايچينده بير سن بورنوز چيخاردا بيلمسن.آنام آغلييب و اوزون اوستومه آتدى و آتاما آند وئردى كى سن آلاه دا بس دير.آتام دئينه-دئينه ديشاريا هئيته سارى چيخدى و آنام آغليا -آغليا دوداقلاريم نان گلن قانى سيليردى.او آغليا-آغليا دئيردى :هر بيلديغين شى يا هر آغزينا گلديغين سوزو دئمزلر.او آلاها يالواريردى كى غلامحسينه بير شى اولماسين هئيته بير كله قند و ١٠ مين تومان نذير وئره م.
امروز برخلاف هر روزمان سر صف ،مدير مدرسه مان آقاى مسعودى خوش اخلاق و مهربان جلوه مى كند.در حالت معمولى شخصيت و برخورد آقاى مسعودى عصبى و تهاجمى است او در حالى كه تَرَكه اى كه در دستش دارد را به رانهايش مى كوبد گفت:
-«بچه هاى عزيز همانطور كه مطلع هستيد زمستانى سخت در راه است.اگر دقت كنيد با شيشه هاى شكسته مدرسه مان مواجه مى شويد كه در اين زمستان،سرما را غير قابل تحمل مى كند.البته نفت هم نداريم و بعضى از بخاريها هم احتياج به تعمير دارند.اين نواقص بعلاوه زمستان سرد كه مطمعناً مانع تحصيل شما عزيزان مى شود با بى پولى ما قوز بالا قوز مى شود!شايد شما را به دانستن اين امور احتياجى نيست،اما دولت عزيزمان به وزارتخانه گفته،وزارتخانه به اداره كل گفته،اداره كل به اداره شهر گفته و در نهايت اداره شهر به ما گفته است كه اين مشكلات سخت و بى پولى مان را با كمك هاى شما ملت فداكار و هميشه در صحنه كه هميشه مدافع دولت عزيزمان هستيد رفع كنيم.»
غلامعلى كه هميشه بخاطر حاضر جوابى و تكه پرانى هايش از دست آقاى مسعودى كتك مى خورد با صداى بلندى گفت:
-«آقا يك دروغ كه از بالا به پايين مى آيد در روند و مسير آمدنش آنقدر تكرار مى شود كه حتى صاحبان دروغ هم آنرا راست مى پندارند،اما شما باور نكنيد دروغ همان دروغ است و خود ما احتياج به كمك داريم و از اين خبرها نيست!
آقاى مسعودى با صداى عصبى رو به غلامعلى گفت:
-بچه ما يك روز خواستيم مهربان باشيم،آنهم تو اجازه نمى دهى.
دوباره غلامعلى با لحن مسخره اى گفت:
-«خواستيم بگيم كه پول چاههاى نفت كفاف نمى دهند حالا به پول بيل پدران ما متوسل شدند.»
بچه ها شروع به خنده كردند و از دهان هر كدام سخنى خارج مى شد.يكى مى گفت: ما خودمان نفت نداريم و نفت را با گالن مى گيريم.ديگرى مى گفت:نفت مملكت را مى خورند به همه دنيا نفت مى فروشند وقتى به خودمان مى آيد مى گويند نفت نداريم.ديگرى مى گفت هر آخوند يكصدو پنجاه كيلو وزنش شده!پول نفت كفاف نمى كند حالا خون ملت را مى مكند.»
رنگ صورت آقاى مسعودى مثل خون قرمز شده بود،اگر چاقو مى زدى خونش نمى آمد و در حالى كه از خشم مى لرزيد با صداى بلندى گفت:
بچه هاى عزيز دكان سياست باز نكنيد،همانطور كه گفتم از دولت به ما دستور آمده كه اين كمك ها را جمع كنيم.البته ما سعى مى كنيم كه اين دستور را با نرمش اجرا كنيم ولى در اصل دستورات دولت كه با نرمش صادر مى شود وقتى به دست ما مى رسد ما آنرا بايد با خشونت اجرا كنيم اين فلسفه دولت و اجراى دستور است.الان هم از قبل با در نظر گرفتن شغل و درآمد خانواده تان مبالغى را براى هر كدام از شما تعيين كرده ايم كه در كلاسهايتان معلم هاى عزيزتان قبض هاى مربوطه را بهتان خواهند داد.بهتر است بى دردسر مبالغ مذكور را زودتر بياوريد و دو دوزه بازى در نياوريد كه از قديم گفتند دولت خرگوش را با فرغون دستى شكار مى كند.شما هم اگر مبالغ درخواستى را تقبل نكنيد نه از كارنامه خبرى است و نه از نمره انظباط.حالا بريد سركلاس و قبض ها را از معلم تان بگيريد،پسرم غلامعلى بيا قبض تو را هم من مى دهم!
-نه آقا مسعودى شما زحمت نكشيد من هم از آقاى معلم مان مى گيرم.
آقا مسعودى كه از خشم به خودش مى پيچيد با صدايى شبيه عربده گفت:
-بچه پررو بازى درنياور ،اگه خودم بيام سر صف بيچاره ات مى كنم!
غلامعلى از صف بيرون رفت و آقاى مسعودى با مشت و لگد به داخل ساختمان مدرسه بردش،وقتى كه سر كلاس مى رفتيم صداى ناله غلامعلى و داد و فحش آقاى مسعودى شنيده مى شد.
معلوم بود كه اكثر دانش آموزها از شنيدن اسم كمك به مدرسه ناراحت بودند،آخه مدرسه ما در منطقه فقيرنشين شهر است و اكثر خانواده ها بخاطر خشكسالى از روستا به اين نقاط حاشيه اى شهر آمدند و در شهر هم بخاطر اينكه اصولاً مهارت و سواد درست حسابى ندارند به كار روزمزدى كارگرى ساختمان و دست فروشى كنار خيابان مشغول هستند كه اينجور شغلها هم بخاطر اينكه اصولاً دايمى نيستند و موسمى هستند كفاف گذارن زندگى شان را نمى كند مثلاً يك روز كار مى كنند و دو روز بيكار و دنبال كار هستند.تو كلاس هم همه كلاس را به ميدان بحث سياسى تبديل كرده بودند.مثلاً غلامرضا مى گفت كه اينهمه پول نفت را چكار مى كنند كه حالا محتاج چندرغاز ما شدند؟آقاى حسينى در حالى كه قبض هاى كمك را پخش مى كرد گفت:
-بچه ها مى دونم كه وضع مالى اكثرتون خوب نيست،اما مدرسه هم مقصر نيست دستور از طرف دولت مى آيد كه مدرسه ها بايد بعضى از هزينه هاشون را خودشون تامين كنند.البته ناگفته نماند كه اين را هم مى دونم كه هزاران برابر اين پول را دولت خودش هدر مى كند،بقول معروف آب را با قابلمه دور مى ريزند و بعداً مى خواهند با قاشق جمع آورى اش كنند.اما از دست ما هم كه كارى بر نمى آيد،با دولت كه نمى توانيم مخالفت بكنيم پس چكار مى كنيم؟از دستوراتش أطاعت مى كنيم.اما اينو از من نشنيده بگيريد كه هميشه راه فرارى گذاشته اند ،مثلاً مى تونيد التماس كنيد وضع تون خرابه نمى تونيد كمك كنيد يا امروز فردا كنيد تا آبها از آسياب بيفتد!اما بهترين كار اين است كه مثلاً نصف مبلغ را را بياوريد هم يقه خودتان خلاص بشود هم يقه ما.
وقتى كه مدرسه تعطيل شد تو راه فكر مى كردم كه اين مسله را اول با مادرم مطرح كنم،چون هر طور كه باشد مادرم بهتر زبان پدرم را مى فهمد.نمى دانم چرا اينطورى هست هر وقت هر كار يا مسله اى پيش مى آيد اول با مادرم مطرح مى كنم تا بعداً مادرم با پدرم مسله را مطرح يا حل كند!تو همين فكرها بودم كه به خونه مون رسيدم،كفشهايم را درآوردم و به داخل خانه وارد شدم،مادرم داخل اتاق روى والور در حال پختن خوراك سيب زمينى و تخم مرغ بود با اينكه اسمش ساده است ولى مادرم با مهارت آشپزى اش خيلى لذيذ درست مى كند.رو به مادرم سلام كردم و گفتم:
-مادرجون بخارى را كى مى گذاريد از سردى هوا يخ زديم!
مادرم در حالى كه پياز داغها را با قاشق بهم مى زد با خنده جواب داد:
-سلام،هنوز برف نباريده و سرما هم در حدى نيست كه مستلزم گذاشتن بخارى باشد،پنجره را هم كه نايلون گرفتم از درز و سوراخش سرما نياد داخل.وانگهى تا موقع خواب هم كه والور روشن است و هواى داخل اتاق را به حد لازم گرم مى كند.
-والور هم چيزى شبيه گوجه فرنگى فقرا است!
-چطور پسرم؟
-واسه اينكه فقرا گوجه فرنگى را هم عوض ميوه استفاده مى كنند هم اينكه باهاش غذا مى پزند!
مادرم خنده اى از دل جان كرد و پرسيد:
-تو مدرسه اينجور چيزها را بهتون باد مى دهند ؟
-نه مادر جان چيزهاى ديگه هم ياد مى دند.مثلاً امروز ياد گرفتيم كه دولت قادر است خرگوش را با فرغون دستى شكار كند!يا مثلاً ياد گرفتيم وقتى به نرم و مهربان صحبت كردن دولتى ها را در ظاهر نگاه مى كنيم بايد در پشت اين سخنان نرم دستور همراه با خشونت را هم متوجه بشويم.
مادرم در حالى كه با خنده آميخته به تعجب نگاهم مى كرد گفت:
-عجب چيزهايى ياد مى دهند ،اشتباه نكنم بازهم تو مدرسه اتفاقاتي افتاده كه تو باز شروع به تأويل و تفسير كردى.عوض ميص-ميص كردن يكدفعه بگو مصطفى و قال قضيه را بكن!چرا اينقدر طولش مى دى؟
يواش -يواش مادرم را آماده شنيدن خبر كرده بودم كه حالا مادرم از شنيدن خبر احساس بى تابى مى كند،آخه تو اين موقعيت سخت بى پولى نبايد بى مقدمه صحبت از پول كرد.واسه اينكه بازهم بى تابش كنم گفتم:
-خبر رو به اين آسانى كه نمى دهند،اول بايد يه ماچم بكنى،بعداً هم چون گرسنه ام يك لقمه از آن پياز داغ خوشبوات بدهى تا يك خبر بد بهت بدم!
مادرم با شادى توام با كنجكاوى گفت:
بچه تو چقدر گرانفروش هستى،خبرهاى بدت را اينقدر گران مى فروشى،خبرهاى خوب داشته باشى چكار مى كنى؟وانگهى آدم اينقدر بى انصاف نمى شود فقط من تو را ماچ كنم تو منو ماچ نمى كنى؟
-منم تو را ماچ مى كنم مادر جان!
مادرم در حالى كه از كنار والور بلند شد و گفت :فدايت بشم پسرم.چند بار بغلم كرد و همديگر را ماچ كرديم.
عشق و محبت مادران به فرزند چيز عجيبى است!آقاى فرزانه معلم ادبياتمان يك بار مى گفت:عشق مادران به فرزندان مانند عشق پرومته به انسانها در افسانه هاى يونان است.به اين خاطر كه پرومته بعنوان خداى آتش و هنر و پيشگو با اينكه آگاه بود كه اگر آتش را به انسانها ببخشايد،زئوس خداى خدايان او را سالها بر تخته سنگى در صحراى قفقاز به زنجير خواهد كرد و سالها هر روز شكمش بتوسط عقابى شكافته و جگرش خورده خواهد شد.با اينهمه پرومته آنقدر عاشق انسانها بود كه با وجود خبردار شدن از اين درد و رنج جانكاه،بدون آنكه انتظار قدردانى از انسانها را داشته باشد يا انسانها توانايى قدردانى كردن از او را داشته باشند آتش و هنر را به انسان هديه داد.آقاى فرزانه مى گفت كه مادران بعضى وقتها از عيان و ظاهر ساختن عشق خود به فرزندان شرم مى كنند و سعى مى كنند كه عشق به فرزندشان را به بهاى زندگى خودشان بپردازند بدون آنكه هيچ چشمداشتى از عشق و علاقه خود داشته باشند.بهمين خاطر افسانه پرومته را پيدا كرده و چند بار آن خواندم و هميشه سعى و تلاش مى كنم كه مادرم اين عشق فرزندى را ابراز كند.بعضى وقتها پدرم مى گويد از اين سوسول بازى شما (مادر و پسر) حالم بهم مى خورد!
در اين افكار غوطه بودم كه مادرم لقمه پياز داغ را در دستم گذاشت و گفت:حواست كجاست پسر؟بيا اين لقمه را بخور و بگو ببينم چه خبر شده؟
درحالى كه لقمه پياز داغ را از دست مادرم مى گرفتم گفتم:
-ممنون مادر جون،امروز تو مدرسه گفتند كه زمستان مى آيد و سوخت نداريم بهمين خاطر مبلغ مشخصى را بعنوان كمك به مدرسه تعيين كردند كه به ما هم قبضى دادند كه بايد پنجاه هزار تومان به مدرسه كمك كنيم.
مادرم در حالى كه دامن گل-گلى اش را منظم مى كرد با تعجب گفت:
-پسرم غلامحسين اينكه كمك به مدرسه نشد!خودشان بريدند و خودشان دوختند!
-پس من چى مى گم كه نبايد گول نرم و مهربان صحبت كردن دولت را خورد چون در مرحله اجرا و در سطوح پايين دستور اجرا با خشونت را طلب مى كنند.البته آقاى حسينى مى گفت كه مى تونيد از زيرش دربريد تا بمرور زمان فراموش بشه،اما بهترين كار اين است كه نصف مبلغ را بياوريد هم جان شما راحت بشود و هم جان ما.
-هميشه يه راه فرارى مى گذارند غلامحسين!
-همينطوره مادر جون،اما در اين صورت بايد با آقاى مسعودى كله به كله بشم كه اصولاً وقتى گير داد بلايى سر آدم مى آورد كه در عروسى سر موش وسط سفره عقد مى آورند.
-نه پسرم،درست است كه وضع مالى بابات خوب نيست و حتى خودمان هم نفت نداريم اما بكمك خدا نمى گذاريم كه پيش دوستات شرمنده بشى.اما اينها كه خودشون به دنيا نفت مى فروشند،چطور خودشون در مدرسه محتاج نفت هستند؟
در حالى كه روغنى كه از پياز داغ به دستم مانده بود را با دستمال پاك مى كردم رو به مادرم گفتم:
-مى دونى مادر تو اين مسله من به چى اعتقاد دارم؟
مادرم در حالى كه سيب زمينى و تخم آب پز را به پياز داغ اضافه مى كرد با تبسم گفت:
-باز عزيز من فكر كرده و چيز جالبى كشف كرده،بگو ببينم عزيز من به چى اعتقاد دارى؟
-اگه مسخره ام بكنى نمى گم.
-قربونت برم چرا مسخره ات بكنم،بگو عزيزم.
-مى دونى مادر پول خيلى مهم نيست،مهم اين است كه از حالا سر فر آوردن و تسليم شدن را به دانش آموزان ياد بدهند.ياد بدهند كه بايد در مقابل اراده دولت تسليم شد.مثلاً اينها پول مى خواهند درست؟
مادرم در حالى كه با تعجب نگاهم مى كرد گفت:
-آره پسرم،معلوم است كه پول مى خواهند.
حالا من از شما مى پرسم مادر جان دانش آموزان و والدين شان در مقابل اين درخواست چه واكنشى نشان مى دهند؟
مادرم در حالى كه سيب زمينى و تخم مرغ را با گوشت كوب له مى كرد ادامه داد:
-اينها را مى توان به چند گروه تقسيم كرد.مثلاً يك گروه پول دارند و همه پول را مى دهند،گروه ديگر مى روند و التماس مى كنند كه وضع مالى شان خراب است تا آنها را از كمك به مدرسه معاف بكنند.يك گروه هم همانطور كه خودت گفتى نصف پول را مى دهند و يواشكى عذر خواهى مى كنند كه پول نداشتند همه را بدهند و آخرين گروه هم پشت گوششان مى اندازند كه هر روز بايد با مدير مدرسه تان آقاى مسعودى كله-كله بزنند.
-همينطور است مادر جان.اما بنظر من آنهايى كه پول را تمام و كمال در اولين فرصت مى دهند آنها همان اول،تسليم اراده حاكميت مى شوند،اينها نشان مى دهند كه هيچ وقت در مقابل اراده دولت نخواهند ايستاد.گروه دوم التماس خواهند كه پول را ندهند،اينها از همان اول مى شكنند آنها بخاطر اينكه شكستند هيچ وقت نخواهند توانست سر بلند كنند.گروه سوم نصف پول را خواهند داد و يواشكى عذر خواهند خواست،آنها خجالت كشيدن را خواهند آموخت و با اينكه تمام عمر ناراضى خواهند شد اما سر بلند نمى كنند و هميشه زير لب غر غر خواهند كرد.چهارمين گروه مسله را پشت گوششان خواهند انداخت،در اصل هدف اصلى اين گروه هست، كله به كله زدن با اين گروه و تحقير روزانه شان هم اثبات اين اصل است كه دستورهاى حكومت را بايدجدى گرفت در غير اينصورت بايد با عواقب تسليم نشدن مواجه شد و اصلى تر از آن اين است كه با فشار، تحقير و مجازات روزانه اين گروه،آن را تبديل به آيينه عبرت ديگران بكنند!
-به نقطه هاى عجيب و جالبى رسيدى پسرم،مثل اينكه تو از افراد مورد نظر اينها نخواهى شد؟
-از قديم گفتند جوجه را آخر پاييز مى شمرند،اينها عجله ندارند.يك بار آقاى حسينى مى گفت دولت در مواجه با ملت مثل يك گربه هنگام شكار موش باشد،مثلاً گربه هنگامى كه موش را گرفت آنرا فوراً نمى خورد بلكه آنقدر با موش بازى مى كند كه موش براى خورده شدن التماس مى كند آخر سر هم آنرا نمى كُشَد بلكه موش از سر بى قرارى براى خورده شدن خودش را به مردن مى زند.ما هم يك طعمه براى دولت هستيم،او بازى كردن با ما را دوست دارد،دست آخر چه كسى برنده است خدا داند.
مادرم شعله والور را در حالت كم شعله تنظيم مى كرد تا خوراك سيب زمينى و تخم مرغ ته ديگ ببندد،آخه من و بابام ته ديگ را دوست داريم.در همين حال گفت:
-پسرم من يك سفارش دوخت لحاف دارم،تو هم مى خواهى به درس و مشقت برس.تو هم نگران پول نباش،بذار بابات بياد صحبت مى كنيم نصفش را مى دهيم و قال قضيه را مى كَنيم.مثل اينكه ما از آدمهايى هستيم كه خود خورى مى كنيم و غُر مى زنيم.
-من هم همينطور فكر مى كنم مادرجان.
مادرم در حال دوختن لحاف بود و منهم در حال درس خواندن كه بابام تو دستهايش با چند پاكت ميوه وارد شد،مادرم لحاف را جمع كرد و از دست بابام پاكت ميوه را گرفت و از سماور سه استكان چاى ريخت و آورد. بابام در حالى كه چاى مى خورد پرسيد:
-پسرم غلامحسين از مدرسه چه خبر؟
مادرم عوض من جواب داد:
تو مدرسه گفتند كه سوخت ندارند و بايد هر دانش آموزى به مدرسه كمك مالى بكند كه قبضى پنجاه هزار تومانى به همين منظور به غلامحسين دادند،البته گفتند كه مى تونيد نصفش را هم كمك كنيد.
پدرم استكان چاى را زمين گذاشت و شروع كرد با حالتى عصبى به حكومت و آخوندها بد گفتن:
-مملكت را مى خوردند و سير نمى شوند اين شكم مارها،اينهمه به دنيا نفت مى فروشند حالا خودشان نفت ندارند!آخر انصاف است در اين سرما و بيكارى من از شكم زن و بچه هام بزنم و به اين مفت خورها بدهم؟به خدا يك تومان هم نمى دهم!هر آخوند يكصد و پنجاه كيلو وزن پيدا كرده !امروز-فردا زنهايمان را هم از دستمان مى گيرند!
بابام كه خشم و ناراحتى اش را نمى توانست كنترل كند با صداى مهربان مادرم ساكت شد:
-مرد روحيه غلامحسينم حساس است، تو صف جلوى بچه ها اذيتش مى كنند.روبروى دولت كه نمى توانيم بايستيم،وانگهى كى ايستاده ايم كه حالا دومين بارش باشد.با يك گل هم بهار نميشه،نصفشو بديم بگذار قال قضيه را بِكَنيم.
پدرم ساكت دستش را برد در جيبش و بيست و پنج هزار تومان پول در آورد و در حالى كه به من مى داد گفت:
-ظلم به قيامت نمى ماند،حرامشان بشود.پسرم بيا اينو فردا بهشون بده تا دست از سرت بردارن،مثل اينكه ارث باباشونو طلب مى كنند.
پول را گرفتم و داخل كيفم گذاشتم،كمى خوشحال بودم كه ديگر لازم نيست با آقاى مسعودى يكى به دو كنم و از طرفى هم ناراحت بودم كه چرا ما فقير هستيم؟چرا زياد كار مى كنيم و كم مى خوريم؟چرا هيچ دگرگونى يا پيشرفتى در كارمان صورت نمى گيرد؟چرا آخوندها با يكصد و پنجاه كيلو وزن،بالاى نَوَد سال عمر مى كنند و آدميان اطراف من در پنجاه -شصت سالگى ميميرند؟جواب اين سؤالها را نمى دانم و هيچ وقت هم شايد ندانم،اما ذهنم را بد جورى مشغول كرده بود.تو همين افكار غوطه ور بودم كه مادرم از دستم گرفت و گفت:
-پسر جون پس كجايى؟بيا سر سفره غذا سرد ميشه.
پدرم هنوز افكارش مغشوش بود،پشت سرهم آب مى خورد و بهانه جويى مى كرد كه اين چى است كه درست كردى؟هم بى طعم است و هم بى نمك!رنگ صورت مادرم هم قرمز مى شد اما صدايش در نمى آمد.يك بار بهم گفت كه مى دونى چرا بابات تو خونه اينقدر از غذاها اشكال مى گيرد و ابراز نارضايتى مى كند؟مى گفت كه چون در بيرون از خانه و سر كار خودش را تحقير شده حس مى كند سعى مى كند براى فرار از اين حس در خانه ما را تحقير كند.تعريف مى كرد كه يك بار وقتى من كوچك بودم وقتى بابام خيلى از غذا اشكال تراشى مى كرده بهش جواب داده كه چى گرفتى كه چى ميخواهى؟مادرم مى گفت چند ماه بعد از اين قضيه بابات خجالت مى كشيد كه تو روى من نگاه بكند.بعد از آن قضيه مادر تصميم مى گيرد كه در مقابل اشكال تراشى هاى پدر سكوت كند تا بابام بيش از اين احساس خفت نكند!
غذا را تمام كرديم و در جمع كردن سفره به مادرم كمك كردم،ظرفها را در گوشه اتاق گذاشتيم كه مادر آنها را فردا در حياط بشويد.هر كس خودش را به كنارى كشيد،مادرم باز سر لحاف دوختن رفت ،من سر درس و مشقم رفتم و پدرم به راديو گوش مى داد كه عاشيق با نداى غم انگيزش مى خواند:
بزن سازت را اى عاشيق كه قلبم گرفته
تا نغمه هاى سازت در روحم جارى شود
كه بعضاً اين خود درمانى است.
وگرنه شكوفه هايم خواهد خشكيد.
بزن عاشيق كه در سازت
در اين دنياى نااميدى،اميدى پيدا كنم.
بيا عاشيق و در سازت از صبر بگو
كه شايد از سازت درس شكيبايى گرفتم...(عليرضا نابدل)
وقت خواب است و مادرم والور را بخاطر اينكه خطرناك است و تا حالا باعث مـرگ چند خانوار شده خاموش مى كند.همه در يك اتاقى كه داريم مى خوابيم،البته با چادر كهنه مادرم اتاق را دو نيم مى كنيم در نيم اش من و در نيم ديگرش پدر و مادرم مى خوابند.در حال خواب رفتن به فكر فردا هستم،تو اين فكر هستم كه پول را يواشكى بدهم و بگم بخاطر اينكه وضعمان خوب نيست نصفش را آورده ام البته بايد طورى بگم كه تا بچه ها متوجه نشوند!تو اين افكار بودم كه خوابم برد،حتى يك دو دفعه از خواب پريدم،يك چيزى مثل اضطراب دارم،مثل اينكه عجله دارم و يا دچار ترسى موهوم هستم.در اصل عجله دارم كه از شر اين پولى كه آن را مانند گناهى حمل مى كنم خلاص بشوم.نزديكى هاى صبح از اضطراب و سرما خوابم نمى برد،آفتاب آرام آرام در حال طلوع است و نور خورشيد از پشت پنجره اى كه نايلون گرفته ايم كدر ديده مى شود اما در هواى سرد صبحگاهى هيچ چيز مانند تشعشع نور آفتاب لذت بخش نيست.فوراً از رختخواب بلند مى شوم و به حيات مى روم و در زير آفتاب شير آب را باز مى كنم و با آب سرد دست و صورتم را مى شويم.بابام صبح زود آفتاب نزده بيرون مى رود!واسه اينكه اصولاً براى كار پيدا كردن بايد زرنگ بود و رقابت براى قاپيدن كار خيلى سنگين است خصوصاً در زمستان.مادرم مانند هر روز سماور و والور را روشن كرده و روى والور دو تخم مرغ نيمرو كرده كه تا باهم صبحانه بخوريم.
صبح بخيرى به مادرم مى گويم و خيسى همراه با سردى دستهايم را به روى والور مى گيرم تا از گرمى آن برخوردار شوم.مادرم با خنده جواب صبح بخيرم را مى دهد و كنجكاوانه مى پرسد:
-پسرم چرا امروز خوب نخوابيدى؟تا صبح اين ور اون ور غلت مى زدى؟
-فكر نكنم دليل خاصى داشته باشه،شايد ديشب چاى زياد خوردم.
-من فكر مى كنم كه بخاطر پول ناراحتى يا اضطراب دارى.
-نه مادر جان،گفتم كه احتمالاً از چاى باشد.
-بهر صورت پسرم خودت را ناراحت نكن،همه چى درست خواهد شد.حالا بيا صبحانه را بخوريم،ديرت مى شود.
با اينكه گرسنه ام اما اشتهايى هم به خوردن ندارم.فقط مى خواهم زودتر به مدرسه رفته و از شر اين پول راحت بشوم.مادرم حق داشت مضطرب و بى قرار بودم،اما نمى خواستم با بروز دادنش مادرم را نگران كنم بهمين خاطر سر سفره صبحانه نشستم.تو سفره كمى پنير،دو تخم مرغ نيمرو شده با كمى نان و چاى شيرين بود،با عجله شروع به خوردن كردم.مادرم با لحن تعجب آورى گفت:
-بچه، اسب سوار دنبالت كرده؟
-چرا مادر؟
-يك جورى هستى پسرم،لقمه ها را نجويده قورت مى دهى!
-نه مادرجان طوريم نيست،خيلى اشتها ندارم.
-چى بگم مادر جان،خدا كنه!
در زير نگاه شكاكانه مادرم خوردن صبحانه را تمام كردم و با عجله چايى خوردم و از خانه بيرون زدم.در موقع خداحافظى مادرم ياد آورى كرد كه تو كيفم ساندويچ پنير گذاشتم،تا وقتى گرسنه شدم آن را بخورم.با عجله تشكر كردم و به كوچه زدم.
ازدياد سرعت طپش قلبم را احساس مى كردم.اين پول را مانند گناهى حمل مى كنم،مى خواهم زود به مدرسه برسم و اين پول را به آقاى مسعودى بدهم.شايد هم از تسليم آسان و زود هنگام خودم راضى نيستم!اما عموماً ما به تسليم شدن عادت كرديم،يك بار آقاى حسينى مى گفت كه بچه ها تسليم شدن در فرهنگ ما يك ارزش است مثلا اگر دقت كرده باشيد از يك نفر كه مى خواهند تعريف و تمجيد بكنند مى گويند فلانى آدم ساكت و سر به زيرى است،بهمين خاطر هم ترس و تسليم شدن هم يكى از ارزشهاى اخلاقى جامعه ما است!او نتيجه مى گرفت كه ما در حالت عادى آدمهايى كه سر فرود نمى آورند را دوست نداريم.ذهنم بدجورى بهم ريخته است،حتى تابش نور آفتاب و گرمايش را هم در اين صبح سرد احساس نمى كنم و در حالى كه سردم است عرق كرده ام.در اين حال خودم را جلوى مدرسه پيدا مى كنم،در اين صبح سرد هر كس در جستجوى گرما به نور خورشيد پناه آورده و منهم در بين بچه ها در زير نور خورشيد جايى براى خود پيدا مى كنم و به ديوار تكيه مى كنم،ديروز همه بچه ها از كمك به مدرسه حرف مى زدند اما امروز همه ساكتند،گويى هيچ اتفاقى نيافتاده !منهم مانند ديگران در سكوت فرو مى روم و تن سرد خود را به نور گرم آفتاب مى سپارم.عبدالله سكوت را مى شكند و رو به من مى پرسد؟
-غلامحسين پول آوردى؟
-آره آوردم.
-همه پولو آوردى؟
زبانم در دهانم نمى چرخيد،قرمزى صورتم و سرعت جريان خونم را حتى خودم هم متوجه ميشوم و با تپق گفتم:آ«ره همه اش را آوردم.» همه ساكت شدند،بدنم بصورت خفيف شروع به لرزيدن كرد.چرا دروغ گفتم؟اگر متوجه دروغم شدند چه خواهد شد؟با صدايى كه مى لرزيد رو به بچه ها پرسيدم:
-شما آورديد؟
عبدالله جواب داد آره منهم همه اش را آورده ام.سرم را بلند كردم و به صورتش نگاه كردم مثل گچ سفيد شده بود.غلامرضا هم از آنطرف با صداى ضعيفى گفت كه آره منهم همه اش را آورده ام.ديگر صداى كسى را نشنيدم،بلند شدم و با سرعت در حياط مدرسه شروع به قدم زدن كردم.وقتى كه به پشت سرم نگاه مى كردم هيچ كس را در جاى قبلى نديدم،همه بتنهايى قدم مى زدند.چند دقيقه اى بدين احوالات گذشت كه زنگ شروع مدرسه و صف بستن به صدا درآمد.هر كس در جاى خود به صف ايستاد و قارى قران شروع به قران خواندن كرد(غلامعلى يكبار هم سر تكه پراندن به قارى قران كتك خورد.آخى آنروز غلامعلى وقتى خواندن قران تمام شد گفت ما كه معنى اين را نمى فهميم،لااقل ترجمه قران را بخوانيد تا متوجه بشيم كه چى مى گويند كه جوابش را با مشت و لگد گرفت.)بعد از خواندن قران آقاى مسعودى پشت ميكروفون رفت و شروع به سخن گفتن كرد:
-به نام و ياد خداى متعال براى سلامتى رهبر و طول عمر نظام مان يك صلوات غرا بفرستيد كه شروع به سخن كنم!
همه با صداى ضعيفى صلواتى فرستاند كه آقاى مسعودى را راضى نكرد و با هيجان گفت:
-مثل اينكه هنوز از خواب بيدار نشده ايد.از نو از جلو نظام مى دهم و ازتان يك الله اكبر غرا مى خواهم.(مثل اينكه سربازخانه است هر روز صبح از جلو نظام مى دهند و ماهم بايد در جواب بگوييم:الله و اكبر -خامنه اى رهبر يا پاينده رهبر.)آقاى مسعودى يك "از جلو نظام" با صداى هيجان انگيز داد و بچه ها براى اينكه از غر زدنهاى آقاى مسعودى خلاص بشوند با صداى بلند گفتند:
-الله و اكبر -پاينده رهبر.آقاى مسعودى با صداى نئشه آور و بلندى گفت:
-اينطورى ها بچه هاى عزيز.
يكدفعه باز غلامعلى از صف بيرون آمد و گفت:
-آقا ديروز تو ماهواراه-شبكه تركيه "عزيز نسين"صحبت مى كرد مى گفت كه هر كجا صداى الله اكبر مى آيد آنجا احتمالاً يا سر يكى را مى بُرند يا يكى را سنگسار مى كنند.اينجا هم صداى الله اكبرش خيلى غُرا بود،احتمالاً امروز هم اينجا سرهاى زيادى بريده بشود!
همه دانش آموزان شروع به خنديدن كردند،حتى ناظم مدرسه مان آقاى محمدنژاد هم مى خنديد!به آقاى مسعودى چاقو مى زدى خونش نمى آمد،خشم از سر و صورت آقاى مسعودى مى باريد.در حالى كه فريادى نعره گونه مى زد به طرف غلامعلى رفت و در حين كتك زدنش صدايش شنيده مى شد كه مى گفت:بچه،زبان تو يك روز سرت را به باد مى دهد،من تو را بايد هر روز قبل از شروع مدرسه كتك بزنم،قبل از اينكه خوشمزه گى كنى!ميله دار در انتظار آدمهايى مثل تو است اما از زير دست منهم تا به حال كسى زير ميله دار نرفته است،چون من آدمشون كردم.هر دفعه غلامعلى را مى برد در دفتر كتك مى زد اما امروز بيش از يك ربع ساعت جلوى چشم بچه ها كتكش زد.ناله و شيون غلامعلى و فريادهاى نعره گونه آقاى مسعودى همه دانش آموزان را بدجورى ترسانده بود.بعد از يك ربع كتك زدن غلامعلى،آقاى مسعودى پشت ميكروفون رفت و با صداى خشمناكى گفت:
-بچه امروز اعصابم قاطى است اگر ميخواهيد بيش از اين هم بد نشودبا معلمان تان در مورد كمك به مدرسه همكارى هاى لازم را بكنيد،ديگه از دست شما ذله شدم و ملاحظه هيچكس را نخواهم كرد حالا بريد سر كلاس تان.
ترس را در چهره هر كس مى توان ديد.بيش از كتك خوردن،ترس از كتك خوردن است كه وحشت را بر ما مستولى كرده است.وقتى غلامعلى را نگاه مى كنيم احوالاتش بهتر از ماست او طعم كتك را چشيده و هميشه هم با اينكه مى داند كتك مى خورد حرفش را مى زند و وحشت را از خود دور كرده!اما اين ترس از كتك خوردن توسط آقاى مسعودى،بدن ما را مى لرزاند.صف ها بترتيب از جلوى آقاى مسعودى به كلاسها مى روند،بجز آقاى مسعودى همه به زمين نگاه مى كنند فقط آقاى مسعودى است كه به چشم همه نگاه مى كند!
درس ساعت اولمان با آقاى فرزانه معلم ادبياتمان است.آقاى فرزانه انسان باسواد و مهربانى است كى خيلى وقتها بدون دريافت هزينه اقدام به برگزارى كلاسهاى جبرانى براى دانش آموزان ضعيف مى كند.بيشتر از آن خيلى وقتها كتابهاى خوبى را براى مطالعه به دانش آموزان معرفى مى كند.وقتى آقاى فرزانه داخل كلاس شد بچه ها به احترامش از جا بلند شدند و او با متانت خاصى گفت؛ زحمت نكشيد بچه ها بفرماييد بنشينيد و بعد با اكثر دانش آموزان احوال پرسى مختصرى كرد و ادامه داد:بريم سر درس و مشق بچه ها! كه در اين موقع عبدالله با صدايى گرفته گفت:پولها را جمع نمى كنيد آقا؟
آقا فرزانه كنجكاوانه پرسيد:من جمع آورى كنم بچه ها؟
همه بچه ها تاييد كردند كه آره شما جمع كنيد كه از آن طرف عبدالرضا پرسيد:
-آقا ما نياورديم،ميشه بعد از اينكه آورديم باز به شما بدهيم؟مى ترسم كه اگه كم باشه معلم هاى ديگه قبول نكنند.
آقاى فرزانه در حالى كه سرش را مى خاراند با صداى آهسته اى گفت:
-از اينكه شما اكثرا آقاى مسعودى را دور مى زنيد ايشان هميشه از دست من ناراحت است،اما عيبى ندارد هر كس امروز نياورد بعداً هم مى تونيد تو كلاس ديگه هم باشم بياوريد بديد به من تا حلش كنم.
آقاى فرزانه كاغذ سفيدى از ميان كيفش و خودكارى از جيب كت آبى رنگش درآورد و گفت:
-بچه ها به ترتيب الفبا هر كس پول آورده بيايد بدهد،عجله هم نكنيد.
به ترتيب الفبا من نفر چهارم مى شوم،با خودم حساب مى كنم كه اگر هر نفر سه دقيقه طول بكشد نُه دقيقه به نوبت من مانده است و اين نُه دقيقه را غنيمت مى شمارم!اولين نفر غلامحسن است آقاى فرزانه رويش را به طرف غلامحسن مى گيرد و مى پرسد:غلامحسن پسرم آوردى؟غلامحسن با صداى نازكى جواب مى دهد:بله آقاى فرزانه. آقاى فرزانه در حالى كه با خودكار بازى مى كند جواب مى دهد:بيار آنوقت پسرم.
غلامحسن بلند شد و ساكت بطرف ميز آقاى فرزانه رفت و همانطور در سكوت پاكت پول را به دست آقاى فرزانه داد،آقاى فرزانه پول را از پاكت درآورد و شمرد و اسم و مبلغ پول را نوشت و رو به غلامحسن كرد و گفت:برو بشين پسر جان.همه كنجكاو بودند كه غلامحسن همه مبلغ را آورده يا كسر كرده.ولى چون هيچ گفتگويى بين آقاى فرزانه و غلامحسن پيش نيامد اكثراً نتيجه گرفتند كه غلامحسن همه مبلغ را آورده است.
آقاى فرزانه رو به رضا كرد و پرسيد:رضا تو آوردى؟
رضا در حالى كه زرد و سفيد مى شد با صدايى گرفته گفت:نه آقا،چون بابام خونه نبود من نياوردم.بعداً كه بابام اومد مى آورم.
آقاى فرزانه در حالى كه به صندلى كهنه تكيه داده بود جواب داد:اشكالى نداره پسرم هر وقت بابات آمد ميارى.آقاى فرزانه رو به محمد رضا كرد و گفت:محمد رضا اگر تو آوردى بيار؟
محمدرضا آهسته بلند شده و بطرف ميز آقاى فرزانه روان شد.رنگ صورتش مثل انار قرمز شده بود و دانه هاى عرق در پيشانى اش مى درخشيد.پاكت پول در دستش مچاله شده بود و در حالى كه دستش را مى لرزيد پاكت را به دست آقاى فرزانه داد.آقاى فرزانه پاكت را بازكرد و پول داخل آنرا شمرد و در حالى كه به محمدرضا نگاه مى كرد اسمش را مى نوشت.محمد رضا هم به آقاى فرزانه مى نگريست،بيش از دو دقيقه بهم ديگر نگاه كردند اما دريغ از يك كلمه كه بينشان رد و بدل بشود.همه دانش آموزان گوشهايشان را تيز كرده بودند كه چيزى را بشنوند اما سكوت بينشان شكسته نمى شد.رنگ صورت آقاى فرزانه مثل گچ سفيد شده بود در نهايت اين سكوت را آقاى فرزانه با صداى لرزانش شكست:پسرم محمدرضا بفرما بشين.
محمدرضا بدون اينكه كلمه اى بگويد برگشت چشمانش بزرگ شده بود و به جايى نگاه نمى كرد و قطرات عرق را با آستين كاپشن رنگ و رو رفته اش پاك مى كرد.كلاس غرق در سكوت بود،هيچ كس به جايى نگاه نمى كرد.نوبت من رسيده است اما منهم پايان اين سكوت را نمى خواهم،لااقل دو دقيقه سكوت بيشتر را هم غنيمت مى شمارم.افزايش سرعت ضربان قلبم را احساس مى كنم و بدنم شروع به لرزيدن مى كند.سكوت را آقاى فرزانه مى شكند كه با صداى ضعيف و خش دارى مى گويد:غلامحسين جان اگر پول را آوردى بيار؟
در حالى كه به خودم زور مى زنم مى گويم آورده ام آقاى فرزانه و بلند مى شوم.در حالى كه قدمهايم را بر مى دارم به اين مى انديشم كه چگونه بگويم نصف پول را آورده ام.فاصله بين من و آقاى فرزانه پنج قدم است در هر قدمى كه بر مى دارم يك بار به بچه نگاه مى كنم و يك بار به آقاى فرزانه.تمام شدن اين پنج قدم برايم كابوسى مى نماياند،اما در نهايت خود را در برابر ميز آقاى فرزانه مى بينم.پاكت را بسمت آقاى فرزانه دراز مى كنم و با تمركز همه قدرتم در دهانم با صدايى لرزان مى گويم:
-نصف مبلغ را آورده ام آقاى فرزانه.
آقاى فرزانه با صداى مهربانى مى گويد:
-اشكالى نداره پسرم بفرما بشين.
-پدرم كارگر فصلى است،يك روز كار داشته باشد دو روز بيكار است حالا هم زمستان است و وضعيت بدتر است ،نداريم كه همه اش را بياورم.
آقاى فرزانه در حالى كه سعى مى كرد بر خودش مسلط شود جواب داد:
-متوجه شدم پسر جان،بفرما بشين.
نمى خواستم بنشينم،مثل اينكه مى خواستم خودم را اثبات كنم.هر طور باشد ما از فقر خودمان خجالت مى كشيم،مى خواستم اثبات كنم كه من خجالت نمى كشم بهمين خاطر چشمم را رو به نور ضعيف خورشيد دوختم و گفتم:
-اين مبلغ را هم پدرم به زور داد،بخاطر اينكه خودمان بخاطر اينكه پول نداريم نفت بگيريم بخارى نگذاشته ايم و با والور سر مى كنيم.
آقاى فرزانه از پشت ميزش بلند شد و در حالى كه با دستش يقه ام را گرفته بود با فريادى كه مى لرزيد گفت:
-متوجه شدم چى گفتى،تو هم متوجه بشو من چى مى گم و برو از كلاس بيرون و در حياط مدرسه قدم بزن وگرنه بزور از كلاس مى اندازمت بيرون.
در حالى كه بدنم مى لرزيد از كلاس بيرون زدم،چيزى در قلبم سنگينى مى كرد.در گوشه نورگير حياط مدرسه نشستم هرچند كه نه متوجه نور خورشيد بودم و نه متوجه چيزى ديگر.مثل اينكه در خلاء بودم .سكوت محمدرضا بخاطر فقرش و خجالتش از ابراز فقرش،داغونم كرده بود.مى پنداشتم كه سرنوشت محمدرضا سرنوشت همه ماست،ما فقيريم و ضعيف و خجالت مى كشيم،اما كسانى كه ما را استثمار مى كنند غنى هستند و به دزدى هايشان افتخار مى كنند.در اين افكار غوطه ور بودم كه يكى در كنارم نشست و دستش را در گردنم انداخت.سرم را بلند كردم ديدم آقاى فرزانه است!چهار-پنج دقيقه بينمان سكوت حاكم شد،هيچ كدام به جايى نگاه نمى كرديم كه در نهايت آقاى فرزانه سرش را بلند كرد و گفت:
-مى دونى چرا سرت داد زدم؟
در حالى كه سرم را بالا آورده و به خورشيد نگاه مى كردم جواب دادم:
-انسان خيلى وقتها داد و فرياد مى زند چونكه احساس مى كند عاجز و ضعيف است.چونكه هيچ چاره اى بجز فرياد زدن ندارد.
-راست ميگى من در مقابل سكوت محمدرضا خودم را عاجز حس كردم.محمد رضا نتوانست مشكلش را بگويد،در اصل نه فقر و ندارى محمدرضا بلكه شرمش از اين فقر و ندارى بود كه لرزه بر اندامم انداخت و داغونم كرد!آن سكوت حالا هم گوشهايم را مى خراشد.بخاطر عصيان در مقابل آن سكوت بود كه فرياد زدم،در واقع اين فرياد بيشتر براى خودم بود.اگر احساس مى كنى كه سر تو داد زدم و ناراحت شدى ازت عذر مى خواهم.
در حالى كه به نقطه اى نامعلوم نگاه كردم فقط توانستم بگويم:مى دانم.
-مى خواهى امروز برو خونه استراحت كن!كيفت را هم آوردم،اما بنظر من از اتفاقى كه امروز افتاد صحبتى نكن چونكه ممكنه باعث ناراحتى خانواده ات هم بشود.بعضى وقتها بايد مُهر سكوت بر لبت بزنى و درد و رنج را فقط خودت حمل كنى.حتى بنظر من تا زمان تعطيلى مدارس برو كتابخانه و همزمان اينكه مدرسه تعطيل شد برو خانه كه متوجه نشوند.
-باشه همين كار را مى كنم.
آقاى فرزانه كيفم را گذاشت كنارم و پا شد و رفت.
به چيزى فكر نمى كنم فقط ساكت نشسته ام و هر چند بطرف خورشيد و آسمان نگاه مى كنم اما در اصل به هيچ چيز نگاه نمى كنم.شايد نيم ساعت به همين روال گذشت يك لحظه فكر كردم كه ساعتها به اين روال گذشته و احتياجى به رفتن به كتابخانه ندارم.اما فقط نيم ساعت گذشته و من بايد چهار ساعاتي ديگر را تا ظهر بگذرانم تا به هنگام تعطيلى مدرسه به خانه بروم.ميخواستم بروم در خيابان قدم بزنم اما پشيمان شدم بخاطر اينكه ممكن است كسى از آشنايان اتفاقى در خيابان ببيندم و به خانواده ام خبر بدهد.بهمين خاطر بطرف كتابخانه براه افتادم تا هم خودم را با كتابى مشغول كنم و هم اينكه اصولا در كتابخانه كسى من را نمى بيند كه تا به خانواده ام خبر بدهد.كتابخانه شهرمان در ساختمانى دو طبقه قديمى و شيروانى واقع شده است كه بخاطر كمبود جا،سالن مطالعه اش خيلى كوچك است و بيشتر كتابها را امانت مى گيرند و در خانه مطالعه مى كنند.آقاى "ببرى" مرد پنجاه ساله اى است كه هم مدير كتابخانه است و هم تنها كارمندش،رابطه اش هم با من خوب است بخاطر اينكه من توانايى مالى خريد كتاب ندارم و مشترى دايمى اش هستم و بعضاً هم بعضى از كتابهاى شخصى اش را از خانه مى آورد و به من امانت مى دهد.بى حال از پله هاى كتابخانه بالا مى روم و از در كتابخانه كه هميشه صدا مى دهد داخل كتابخانه مى شوم،آقاى ببرى مثل هميشه با كت شلوار رنگ و رو رفته اما منظم و با صورت سه تيغ پشت پيشخوان كتابخانه نشسته است.هر چند كه موهاى سرش سفيد شده است اما هنوز طـراوت و شادكامى از چهره اش مى بارد.آقاى ببرى در حالى كه من را ديد در سلام كردن پيشدستى كرد و گفت:
-خوش اومدى غلامحسين،امروز ميخواى چى بخونى؟
-سلام آقاى ببرى،ممنون از لطفتان.يك چيز ساده ميخوام،مثل شعر.ميخوام كمى وقت بگذرونم.
-فكر مى كنم شعرهاى برتولت برشت را بپسندى،در عين سادگى پرمحتوا و عميق هستند!
-اگر شما توصيه مى كنيد حتماً اينطور است.
آقاى ببرى در حال كه در قفسه كتاب بدنبال كتاب بود ادامه داد:
-برتولت برشت از آن جمله نويسنده هايى است كه مسايل روز را به صورت ساده به شكل شعر و نمايشنامه در آورده است.
آقاى ببرى كتاب را پيدا كرد و به دست من داد و طبق عادت هميشگى به سكوت سرجايش برگشت،شروع به خواندن كتاب مى كنم.روان و چسبناك است،اشعار در دل انسان حل مى شود مانند حل شدن كره در ماهيتابه روى اجاق داغ.گذر زمان را حس نمى كنم.اين شعر را چند بار مى خوانم:
در ستایش آموختن
یاد بگیر، ساده ترین چیزها را!
برای آنان که بخواهند یاد بگیرند،
هرگز دیر نیست.
الفبا را یاد بگیر!
کافی نیست؛ اما آن را یاد بگیر!
مگذار دلسردت کنند! دست به کار شو!
تو همه چیز را باید بدانی.
تو باید رهبری را به دست گیری. . .
ای آنکه در تبعیدی، یاد بگیر!
ای آنکه در زندانی، یاد بگیر!
ای زنی که در خانه نشسته ای، یاد بگیر!
ای انسان شصت ساله، یاد بگیر!
تو باید رهبری را به دست گیری. . .
ای آنکه بیخانمانی، در پی درس و مدرسه باش!
ای آنکه از سرما میلرزی، چیزی بیاموز!
ای آنکه گرسنگی میکشی، کتابی به دست گیر!
این، خود سلاحیست. تو باید رهبری را به دست گیری. .
ای دوست، از پرسیدن شرم مکن!
مگذار که با زور، پذیرنده ات کنند.
خود به دنبالش بگرد!
آنچه را که خود نیاموخته اى انگار کن که نمیدانی.
صورتحساب را خودت جمع بزن!
این تویی که باید بپردازی اش.
روی هر رقمی انگشت بگذار و بپرس: این، برای چیست؟
تو باید رهبری را بهدست گیری.(برتولت برشت)
آقاى ببرى حق داشت شعرها در عين عمق و زيبايى ساده بود.اصولا آنقدر غرق در خواندنش بودم كه گذر اين سه-چهار ساعت را حس نكردم.حتى در خودم انرژى احساس مى كنم كه بر درد و رنج چند ساعت قبل به راحتى غلبه مى كند.در موقع خروج از آقاى ببرى خواستم كه اگر كتابى ديگر هم از برتولت برشت دارد به امانت بدهد تا به خانه ببرم و مطالعه كنم.آقاى ببرى خندان در حالى كه كتابى ديگر از برتولت برشت را جستجو مى كرد گفت:
-مى بينم كه كتاب را پسنديدى و حالا آنقدر به خواندنش حريص شدى كه اين را تمام نكرده كتابى ديگر از او را ميخواهى شروع كنى!
-آره خيلى پسنديدم در عين حال كه روان و ساده است مفاهيمش هم خيلى پرمغز و عميق است و بعد از خواندن كتاب هم ناخوداگاه احساس خوشى به انسان دست مى دهد.كمتر كتابى در عين ساده بودن اين ويژگى ها را دارد، البته بنظر من!
-پسرم نوشته ها و نويسنده هاى باسواد دو گروه هستند،گروهى آنقدر سخت و معما گونه مى نويسند كه لازمه فهم مفاهيم كتابشان با چند برابر كتابشان تعبير و تفسير بايد بخوانى و در نهايت هم هر كس به نفع خودش تعريف و تفسير مى كند!اينها اكثراً مى نويسند كه دانايى خود را به رخ مردم برسانند حتى به قيمت اينكه كتابشان هميشه بعنوان معما و غيرقابل فهم جلوه كند.گروه اقليتى هم هستند كه به عشق مردم مى نويسند و بخاطر آن هم شب و روز سعى مى كنند مطالعه كنند تا چيزهايى كه مطالعه كردند را ساده و قابل فهم براى عموم مردم بنويسند كه برتولت برشت هم از همين گروه معدود نويسنده هاست.
كتابها راگرفته و از توضيحات آقاى ببرى تشكر كرده و به طرف خانه رهسپار شدم. شلوغى خيابان بعد از تعطيل شدن مدارس را بسيار دوست دارم.در زير نور خورشيد دختركانى كه همبازى كودكى مان بودند و حالا به مقتضاى سنت و سن از انسان رو مى پوشانند،درخششان تداعى كننده روزهاى خوش ايام كودكى است.همانطور كه در مسخ شعرها و محسور در زيبايى خورشيد و همبازى يان سابقم بودم خود را جلوى خانه مان يافتم.در مثل هميشه باز است،طبق عادتى ديرينه در مناطق پايين شهر روزها در ورودى را قفل نمى كنند شايد اين مسله نشات گرفته از اين باشد كه اصولاً چيزى براى دزديده شدن ندارند يا اصولاً به دزدى دزد اعتقادى ندارند.سرفه اى مى كنم و داخل خانه مى شوم،همسايه مان خاله جيران هم در لحاف دوختن به مادرم كمك مى كند.آبگوشت روى والور در حال قُل خوردن است و بويش هوش را از سر مى ربايد.سلامى دادم و كنار مادر و خاله جيران نشستم.خاله جيران همسايه بغلى ماست و اجاقش كور است و من و مادرم را فرزند خود حساب مى كند و مهر مادرى اش را از ما دريغ نمى كند.شوهرش،عمو جمشيد هم بقال است و صبح مى رود شب بر مى گردد و خاله جيران در اين تنهايى و دل تنگى هميشه به خانه ما مى آيد كه هم به مادرم در دوختن لحاف كمك كند و هم بقول خودش از دل تنگى خلاص بشود.وقتى كه بچه بودم هميشه برايم شعر و قصه مى خواند و رابطه مان خيلى صميمى بود و وقتى هم بزرگ شدم بعضى وقتها من برايش شعرى يا مطلبى ميخواندم.در اصل مى خواهم چند شعر كه امروز صبح خوانده ام را برايش بخوانم.
خاله رويش را بطرف مادرم كرد و گفت:
-ميخواى غذاى غلامحسين بده،گرسنه است بچه ام.
عوض مادرم من جواب دادم:
-نه خاله گرسنه نيستم،همه مان باهم مى خوريم.
-پسرم آخه ما كار داريم،آخرهاى لحاف است مى خواهيم ديگه يك نفس تمامش كنيم بعداً نهار بخوريم.
-باشه من هم به درسام مى رسم و در ضمن هم يك دو تا شعر خوب هم برايتان مى خوانم.
مادرم با چشمان مهربان و سياهش نگاهى به من كرد و گفت:مى خواى يك لقمه نان و پنير بخور و شعرت را برايمان بخوان و بعداً به درس و مشق ات برس.
گفتم گرسنه نيستم و شروع به خواندن شعرها كردم،از گوش كردن به شعر خيلى لذت بردند حتى در آخر اين شعر كوچك را خواندم كه به درخواست خاله چند بار تكرارش كردم:
کنار جاده نشسته ام.
راننده، چرخی را عوض میکند.
از آنجا که میآیم،
دلبسته اش نیستم.
به آنجا که میروم، نیز دل نبسته ام.
پس چرا ناشکیبا،
عوض کردن چرخ را مینگرم.(برتولت برشت)
خاله آهى از ته دل كشيد و گفت:
-انسانها چقدر قوى و قدرتمند هستند و شعرهايى مى گويند كه از درد و رنج و دغدغه كسانى كه از دين و نژاد و مملكت ديگر هستند صحبت مى كنند و به دل كسانى كه هرگز نديده اند سخنانشان را مى نشانند!پسرم غلامحسين بعداً هم از اين شاعر چند شعرى برايم بخوان.
-باشه خاله جان هر وقت خواستى واست مى خوانم.
مادر و خاله سرگرم دوختن لحاف شدند و منهم سرگرم خواندن درس شدم،متوجه گذر زمان نشدم اما يكدفعه شنيدم كه مادر به خاله گفت ديگه تمام كرديم حالا وقت نهار خوردن است.خاله جيران عليرغم وجود صميميت طبق عادت هميشگى مى گفت كه نه ديگه من بايد برم كه مادرم گفت آبگوشت بادمجان خشك درست كرده و اگر خاله برود ناراحت مى شويم كه باز خاله طبق عادت هميشگى قبول كرد.مادرم سفره را پهن كرد تو قابلمه آبگوشت (البته بدون گوشت )بادمجان،گوجه فرنگى،سيب زمينى و لوبيا ديده مى شود و در كنارش هم سبزى،نان لواش و پياز اشتهاى انسان را باز مى كند.اول تيليت را خورديم و بعداً سيب زمينى و مخلفات را با گوشت كوب كوبيديم و با سبزى خورديم.(البته من با پياز خوردم)تو جمع كردن سفره به مادرم كمك كردم،خاله اصرار مى كرد كه ظرفها را توى حياط بشويد،اما مادرم قبول نمى كرد و گفت كه بعداً آب گرم مى گذارم رو اجاق و با آب گرم مى شويم،حالا چاى گذاشتم و وقت چاى است!خاله خنده اى كرد و در حالى كه ظرفها را بر مى داشت تا در حياط با آب سرد بشويد گفت:
-قديم وسط زمستان يخ رودخانه را مى شكستيم و با آب يخ،ظرف و لباسها را مى شستيم حالا دو تا ظرف را شستن آبگرم مى خواهم چكار؟پنج دقيقه ميشورم و ميام چاى مى خوريم.
مادرم هم استكان نعلبكى كنار سماور چيد و چاى را دم گذاشت و در اين بين كمى نظم به خانه داد كه خاله ظرفها را شست و آمد نشست كنار سماور و شروع كرد به ريختن چاى !خاله عادت دارد چاى را نيمه دم بخورد،اون ميگه اگه ميخواى طعم طبيعى چاى را احساس كنى نبايد آن را خيلى دم بگذارى.خاله در حالى كه چاى مى ريخت پرسيد:
-غلامحسين مدرسه چطور بود؟
-خوبه خاله،مثل هميشه.
-پسرم درست را خوب بخوان،براى غلبه بر اين روزهاى سياه بجز خواندن راه و چاره ديگرى نيست،فقط با خواندن و باسواد شدن است كه ميشه كمى از اين درد و رنج را كاهش داد.همان شعرى راجع به خواندن كه واسم خواندى به هوسم آورد كه تو اين پيرى خواندن و نوشتن را بياموزم،اما من ديگه پير شدم و دنيا را سپردم دست شما.قسمت بيشتر عمرم رفته و ديگه چيزى به آخر راه نمانده پسرم!
-هيچ وقت دير نيست خاله جون،بهانه نتراش.
خاله در حالى كه چاى را مى نوشيد گفت:
راست ميگى پسرم،ما هميشه براى تنبلى هاى خودمان يك بهانه پيدا مى كنيم،حتى اگر پيدا نكرديم بهانه اى كشف مى كنيم.در اصل همه مشكلات از تنبلى و بى ارادگى ما نشات مى گيرد،بقيه امور فرعى هستند و بيشتر براى اينكه سر خودمان شيره بماليم دنبال بهانه يابى هستيم.
خاله در حالى كه استكان چاى را سر مى كشيد رو به مادرم گفت:
-لحاف جديد را كى شروع مى كنى؟
-عصرى شروع مى كنم ،حالا يك كمى به خونه زندگى برسم.الان هم مرتضى از سركار مى رسد يك شام سبك هم بايد درست كنم بعداً شروع مى كنم.
-ميخواهى بمونم دوتايى شروع كنيم؟
-نه خاله جون،به شما هم هميشه زحمت مى دم،الان هم شوهرت مى آيد.تو هم برو كمى استراحت كن،شام درست كن .
-نه دخترم چه زحمتى،منهم تنهام و از دلتنگى در مى آيم.پس آنوقت من هم مى روم به خانه و زندگى برسم و فردا صبح دوباره مى آيم باهم كار مى كنيم.
-باشه خاله جون،خدا شما را واسه ما نگهداره.بمون يك چاى ديگه بخور بعداً برو.
خاله در حالى كه مى خنديد جواب داد:
- آره دخترم از قديم گفتند چاى را يكى بخورى شگون نداره بايد دوتا بخورى.
مادرم هم در حالى كه مى خنديد براى هر كدام مان يك چاى ديگر ريخت.خاله همانطور كه منتظر خنك شدن چاى بود ازم خواست يك شعر ديگه واسش بخوانم.مادرم با تبسم گفت:
خاله ات از اين شعر و شاعر خيلى خوشش اومده غلامحسين!كتاب را به عمو جمشيدت بده تا عصرها عمو جمشيد در گوش خاله ات از اين شعرها بخواند تا شايد از اين به بعد عوض حكايت ليلى و مجنون حكايت جيران و جمشيد زبانزد مردم بشود.
همه مان از ته دل و با صداى بلند خنديديم و من شعر پرسشهاى يك كارگر باسواد را براى خاله خوندم.وقتى شعر را مى خواندم خاله آخرين قورت چايش را سر كشيد و بعد از خواندن شعر چندين دقيقه سكوت بين مان حاكم شد.خاله به سختى از زمين بلند شد و رو به من كرد و گفت:
-پسرم خدا تو را حفظ كند،امروز با خواندن اين شعرها قلبم را روشن كردى.بيا رفتنى ببوسمت.منهم بلند شدم و خاله را بغل كردم و گفتم:فدايت بشم خاله جون.خاله جيران بعد از اينكه چند بار منو بوسيد گفت:
-خاله فدايت بشود،قربانت بروم پسرم.خدا تو را واسه ما حفظ كند.
با مادرم خاله را تا دم در بدرقه كرديم.موقعى كه از دم در بر مى گشتيم،مادرم ساكت و گرفته بود از دستش گرفتم و پرسيدم:
-مامان ناراحتى؟
-پسرم هم واسه تنهايى جيران ناراحتم و هم از داشتن تو خوشحالم.آدم تو زندگى هيچ وقت خوشبختى را كامل به دست نمى آورد ،هميشه كنار خوشبختى درد و رنج هم است.
-اون روى سكه را هم بايد در نظر گرفت كه هميشه كنار بدبختى تكه هايى از خوشبختى هم است.
در حالى كه دست مادرم را گرفته ام قطره اشكش را با دست ديگرم پاك مى كنم و بهش دالدارى مى دهم :كه همه چيز درست خواهد شد مامان.
-همه چى خوبه پسرم.
گفت و زلف هاى سرش را گذاشت روى شانه ام.زلفان تك سفيد افتاده اش را با دستانم طومار مى كردم و مادر و پسر همديگر را در آغوش كشيديم و مهر و محبت جوشان خودمان را به هم نشان داديم.مادرم تو زندگى خيلى سختى كشيده بود،او بدون رضايت خانواده اش با پدرم ازدواج كرده بود و خانواده اش بهمين خاطر طردش كرده بودند.حتى چند بار چند نفر را واسطه كرده بود و يا خودش چند بارى به ديدار خانواده اش رفته بود كه با عزيزانش آشتى كند.اما هر دفعه پدر بزرگم بعد از فحش و بد و بيراه بهش گفته بودند كه بطمع كمك مالى مادرم ميخواهد با خانواده اش آشتى بكند و اين قلبش را بيشتر از جدايى و فراق آزرده بود.مادرم سرش را از شانه ام برداشت و پرسيد:
-ميرى كوچه بازى كنى يا ميخواهى به درس و مشقت برسى؟
احساس كردم مادرم هم مى خواهد نيم ساعتى تنها باشد،بهمين خاطر گفتم ميخواهم برم يه نيم ساعتى بيرون،بعداً بيام به درس و مشقم برسم!
-باشه پسرم،اما زود برگرد از درسهايت عقب نمانى.
از مادرم جدا شده و به كوچه رفتم.در اصل منهم مى خواهم كمى تنها باشم،بهمين خاطر بچه هاى محله مان نبينندم براى قدم زدن به محله اى ديگر رفتم.هوا سرد شده و در خورشيد قدرتى براى گرم كردن زمين و بدنمان نمانده است،به همين خاطر سرعت قدم زدنم را بيشتر مى كنم تا بدنم گرم شود.زمان برگشتنم فرا رسيده و خودم هم عجله دارم كه زود برگردم بخاطر اينكه امروز از كلاس ماندم و بايد بيشتر كار كنم تا از درس و مشق عقب نيفتم!به خانه بر مى گردم،در باز است و من با سرفه اى داخل مى شوم مادرم روى والور آش دوغ درست مى كند.سلام مى كنم و مستقيم سر درس و مشقم مى روم.در اين اوصاف بود كه پدرم هم آمد،سلامى كرد و گفت كه خسته است و چاى ميخواهد.مادرم صدايم كرد كه من آش را بهم بزنم كه براى پدر چاى حاضر كند.پدرم هم كنار والور نشسته بود،در حالى كه دستهاى پينه بسته اش را گرم مى كرد رو به من كرد و پرسيد:
-پولو دادى پسرم؟
-آره دادم بابا،چيزى نگفتند!
پدرم در حالى كه به من نگاه مى كرد گفت:
-قرار چى بگويند مگه پسرجان؟اينها مملكت را مى خورند و اين پول را هم واسه إللى تللى هاشون مى گيرند.حالا سبك سنگين مى كنند كه زن مردم را از دست شون دربياورند!آخوند جماعت اينجوريه پسر جون.اينها چند صد سال بود كه برنامه ريزى كرده بودند بيان سر حكومت ،حالا هم كه آمدند خون مردم را تا آخرين قطره مى مكند.از قديم گفتن جيب آخوند جماعت گود ميشه و تَه نداره،هر چقدر هم بِدى بازهم بيشتر مى خواهند و تشنه اند.
در اين حين مادرم چاى را آورد و من به سر درس و مشقم برگشتم،مادرم و پدرم سر والور باهم از خريدن نفت و گذاشتن بخارى صحبت مى كردند،اما منهم سخت مشغول درس بودم و متوجه گذر زمان نمى شدم،مادرم سفره را انداخته بود و من را هم صدا كرد.آش دوغ با سير در زمستان بد جورى مى چسبد بعد از شام و جمع كردن سفره مادرم به هر كس چايى داد و طبق معمول تا زمان خواب،خودش با دوختن لحاف،پدرم با گوش دادن به راديو و من با پرداختن به درس و مشق مشغول شدم.
قسمت دوم
وسط زمستان است و هوا بسيار سرد است مثل اينكه از آسمان يخ مى بارد.بخارى هم كه گذاشته ايم خانه را گرم نمى كند.تو داخل خانه هم جوراب و كاپشن پوشيده ايم.مادرم به پنجره نايلون جديدى هم زده است تا عايق كارى كند و از ورود و خروج سرما و گرما جلوگيرى كند ولى از ديوارها هم سرما به داخل نفوذ مى كند.آبگوشت در روى بخارى قل-قل مى كند،كمى دير وقت است و پدرم امروز دير كرده است.مادرم مى گويد كه اگر ميخواهم غذاى من را بدهد كه قبول نمى كنم و مى گويم بگذار بابا هم بياد باهم بخوريم.در اين حين پدر هم پيدايش مى شود،سلامى مى كند و به مادرم مى گويد :زود باش كه هم گرسنه ام و هم ديرم شده.آخر ماه محرم است و بابام پاى ثابت هئيت عزادارى و مسجد است.البته كلاً پدرم آدم مذهبى و نماز خوان نيست و حتى اعتقادات درست حسابى هم به دين و آخوند ندارد اما پاى ثابت هئيت سينه زنى است.پدرم در حالى كه دستهايش را گرم مى كرد دوباره به مادرم كرد و گفت:
"گونش" زود باش كه الان هئيت شروع كرده و من دير ماندم.
مادرم با عجله سفره را انداخت و هر كس با عجله شامش را خورد.در جمع كردن سفره به مادرم كمك كردم .مادرم براى هر كدام يك چاى ريخت،بابام در حالى كه چاى را جلوى خودش مى كشيد گفت:
-"گونش" تو اين ماه بايد كمى صرفه جويى كنيم،آخه بايد شصت هزار تومان به هئيت و آخوند مسجد كمك كنم.
يك دفعه با شنيدن اسم آخوند به ذهنم حرفهاى سه ماه پيش پدرم در مورد آخوندها آمد،همان موقع كه مى خواستيم به مدرسه كمك كنيم چند روز به آخوندها بد و بيراه و بدگويى كرد و حالا خودش اختيارى مى خواهد به آخوند مسجد كمك كند!بهمين خاطر رو به پدرم كردم و گفتم:
-مگه خودت نمى گفتى كه اين آخوندها مفت خورند و بى مصرف. آدم نبايد يك قران از پولش را حرام اين آخوندها بكند.مگه خودت دهها بار نگفتى كه يكى از اصلى ترين دلايل بدبختى اين مردم و مملكت آخوندها هستند،حالا چطور شد كه خودت تو اين زمستان و بيكارى از شكم خودت و ما مى زَنى و به آخوندها و هئيت كمك مى كنى؟
بابام كه كمى عصبى شده بود با صداى بلندى جواب داد:
-ماه محرم و عزادارى فرق ميكند.درست است كه آخوندها دزدند و مفت خور و مايه بدبختى اين مرز و بوم هستند.اما حسينى و عاشورايى بودن با آخوند و اسلام فرق مى كند.حتى آقاى محمدى كه هم دكتر است و هم چند سال بخاطر مخالفت با آخوندها زندان افتاده است يكصدو پنجاه هزارتومان به هئيت و مسجد كمك مى كند.تو بيشتر از او حاليت نمى شود كه؟
-آخوند شما ملا "داننده" است كه ماهى دو سه ميليون تومان از حكومت ميگيرد و دو سه ميليون هم از آدمهاى بدبختى مثل ما.در ثانى همين ملا "داننده " كه همه ميگويند قاتل و حكم اعدام دهها نفر را داده است و خود شما چند بار گفتيد آدم جنايتكار و كثيفى است و همه تان پشت سرش قاتل ميگوييد و وقت عمل،خودتان نان پيدا نمى كنيد از شكم خود وخانواده تان مى زنيد و به اين آخوند مى دهيد تا در منبرش شركت كنيد!شايد نگران هستيد كه اين آخوند با يكصد سى كيلو وزن مشكل تغذيه دارد و بايد وزنش به يكصد و هفتاد كيلو ارتقا بدهيد.لياقت اين مردم و حتى آدمى كه باسوادش در خفا غيبت مى كند و به زندان مى رود و در ظاهر الگو مى شود و يكصد پنجاه هزار تومان به همان مُلا كمك مى كند بهتر از اين حكومت و آخوندها نيست و حتى بدتر از اين حكومت هم حقمان است.
پدرم با لحنى عصبى حرفم را بريد و فرياد زد:
اسمت را غلامحسين گذاشتم كه غلام و عبد حسين باشى،حالا دو تا كتاب خوندى واسه من خروس شدى.
منهم چندين بار به اسمم و ديگر اسمهايى كه با غلام و عبد شروع مى شد فكر كرده بودم و بدم مى آمد از اين اسمها.بهمين خاطر تمام قدرتم را در گلويم جمع كردم و چشمهايم را بستم و گفتم:
-از اين اسمهايى كه اولشان غلام و عبد دارند و براى من و هر كس تداعى كننده نوكرى و بردگى هستند نفرت دارم.از اينكه اين اسم را كه نشانگر بردگى من است هر روز حمل مى كنم از خودم متنفرم.اين اسمهايى كه كه پسوند و پيشوند نوكرى و بندگى هستند نه مايه افتخار كه مايه شرم هستند.وقتى كه بزرگ شدم اولين كارى كه مى كنم عوض كردن اين اسم نوكرصفتانه است.
زير باران مشت و لگد پدرم،سرم نعره مى زد:
-فكر مى كنى نمى دانم چرا هئيت و مسجد نمى آيى گوساله ؟دو تا كتاب خواندى ميخواهى بمن عقل ياد بدهى؟واسه زندگى كردن تو اين جمع بايد همرنگ جماعت بشى،نميشه بين اين همه مردم فقط تو شاخ دربياورى.مادرم گريه مى كرد و خودش را بين من و پدرم حائل كرده بود و به پدرم التماس مى كرد تو را به خدا بس كن!بابام در حالى كه فحش مى داد من را ول كرد و از خانه بيرون رفت تا به هئيت برسد و مادرم در حالى كه گريه مى كرد مى گفت:هر چيزى را كه فكر مى كنى درسته نبايد به زبانت بياورى.مادرم در حالى كه خون بينى و صورتم را با روسرى اش پاك مى كرد و با گريه و زارى به خدا التماس مى كرد كه ده هزار تومان و يك كله قند نذر هئيت عزادارى مى كنم تا غلامحسينم چيزيش نشود.
قهرمان قنبرى
دیدگاه و نظرات ابراز شده در این مطلب، نظر نویسنده بوده و لزوما سیاست یا موضع ایرانگلوبال را منعکس نمی‌کند.
توجه داشته باشید کامنت‌هایی که مربوط به موضوع مطلب نباشند، منتشر نخواهند شد!
افزودن دیدگاه جدید