کسانی که از موفقیت و پیشرفت های حرکت ملی آذربایجان هراسانند و طرح خواست های انسانی ملت آذربایجان را خطری بر علیه افکار توسعه طلبانه و پان ایرانیستی خود دانسته و پروژه های تورک ستیزانه خود را شکست خورده می بینند، همواره شروع به انگ زنی و تهمت گویی به فعالین ملی آذربایجان می کنند. یکی از این اتهام ها «پان تورکیسم» یا «تورکیسم» است. ادبیات مشترکی که هم جمهوری اسلامی و هم اپوزیسیون آن بکار می برد و متأسفانه اخیراً مبلغین اصطلاحات نوین «زبان آذربایجانی» و «زبان آذری» و مخالفان استفاده از اصطلاح تاریخی «زبان تورکی» هم به جمع این انگ زنان پیوسته اند. پنج نکته در خصوص اتهام وارده "پان تورکیست": اول - بسیاری از فعالانی که این افراد و دادگاههای انقلاب پانتورکیست می نامندشان تنها به فکراحیای حقوق خود بوده و خواهان رسمی شدن حق تحصیل به زبان تورکی هستند. این اشخاص نه تنها پانتورکیست محسوب نمی شوند، بلکه بسیاری از آنها اصولاً افکار ناسیونالیستی هم ندارند و فقط به فکر برقراری حقوق بشر هستند. به عنوان مثال دادگاه انقلاب جمهوری اسلامی و بسیاری از گروههای پان ایرانیست روزنامه نگار مشهور سعید متین پور را هم «پان تورکیست» می نامند. دو-همه فعالان استقلال طلب آذربایجان را هم نمی توان پانتورکیست نامید. زیرا برخی از آنان که خواستار استقلال می باشند، هدفی مانند اتحاد تمام مناطق تورک را دنبال نمی کنند. سه- پان هایی که در اندیشه اتحاد ملتهای همزبان و هم فرهنگ بوده و می خواهند این اتحاد را از طریق ایجاد یک کشور واحد به دست بیاورند، خیال پرور هستند. فرق نمی کند پان عرب باشند یا پان فارس یا پان ترک و یا پان کرد. چهار-پان هایی هم هستند که اصرار دارند ملت هایی از فرهنگ های مختلف را به هر قیمتی هست در قالب یک کشور نگه دارند و برای حفظ تمام ارضی آن کشور با عصبیت تمام آماده سرکوب تمام مخالفان خود هستند. این پانها زبان یک اتنیک را براتنیک های دیگر تحمیل می کنند و فقط یک زبان رسمی را قبول دارند. نمونه بارز این پانیسم، پان ایرانیست ها هستند. خصوصیاتی چون تعصب فوق العاده به تمامیت ارضی ایران و اعتقاد به رسمیت انحصاری زبان فارسی در ایران دارند و به نام تمامیت ارضی ایران آماده خونریزی و قتل و کشتار مخافان هستند. این اندیشه در اغلب گروههای سیاسی موافق و مخالف دولت و حتی در میان به اصطلاح روشنفکران لیبرال ایرانی نیز نگاه حاکمی است. آنها زبان فارسی را نه تنها زبان رسمی بلکه زبان ملی همه اتنیک های ساکن ایران معرفی می کنند. پنج -پان های مدرن پان هایی هستند که به فکر ایجاد یک کشور بزرگ و خیالی نیستند بلکه اهدافی مانند ایجاد فدراسیونی از کشورهای هم زبان و هم فرهنگ، مانند اتحادیه اروپا، اتحادیه عرب و اتحادیه آفریقا را در سر دارند. این پان ها منکر حقوق اتنیک های دیگر نیستند و سرکوب زبان های مختلف را هم مغایر با مبانی حقوق بشر می دانند. من خودم را از این دسته می دانم. من یک پان تورکیست هستم. من این حق را نه فقط برای تورک ها بلکه برای همه ملت ها می خواهم. http://oyrenci.org/news.php?id=9825