رادیو زمانه -

خبرگزاری رسمی سعودی گزارش داده که محمد سلمان، ولیعهد و وزیر دفاع عربستان سعودی، مقتدی صدر را روز یکشنبه ۳۰ ژوئیه به حضور پذیرفته است.

حشد الشعبی و سپاه بدر به عنوان مهم‌ترین شاخه نظامی آن به فرماندهی هادی عمرانی تحت حمایت ایران به فتوای آیت‌الله سیستانی، مرجعیت عالی شیعیان عراق شکل گرفته است. مقتدی صدر خواهان انحلال حشد شعبی و تبدیل سپاه بدر به یک سازمان غیر نظامی است. این مخالفت، او را از روحانیت شیعه در ایران دور و به عربستان سعودی، مهم‌ترین رقیب ایران در خاورمیانه نزدیک می‌کند.

عراق و عربستان سعودی ماه گذشته با یکدیگر توافق کردند که برای گسترش روابط دیپلماتیک بین دو کشور یک شورای هماهنگی تأسیس کنند. یکی دیگر از وظایف این شورا این است که رابطه بین عراق و کشورهای اتحادیه عرب را بهبود بخشد. یکی از موضوعات مورد گفت‌وگو در دیدار صدر با محمد سلمان بهبود رابطه عربستان و عراق در چشم‌اندازی نزدیک‌تر بود.

عربستان سعودی بعد از ۲۵ سال در سال ۲۰۱۵ سفارتخانه‌اش را در عراق را بازگشایی کرد و عادل الجبیر، وزیر خارجه سعودی نیز به بغداد سفر کرد.

مقتدی صدر، شناخته‌شده‌ترین روحانی شیعه بازمانده از خانواده صدر است. او در دوران اشغال عراق از سوی ارتش آمریکا با گروه شبه‌نظامی شیعه خود به نام «جیش المهدی» علیه نیروهای ایالات متحده دست به حمله می‌زد. پایگاه اصلی طرفداران صدر شهرک شیعه‌نشین صدر در بغداد است.

مقتدی صدر با اتحاد ملی عراق بر سر طرحی درباره اصلاح سیاسی و اجتماعی در عراق اختلاف پیدا کرده بود. ایران بارها حمایتش را از اتحاد ملی عراق به ریاست عمار حکیم اعلام کرده، تا اینکه پیش از سفر صدر به عربستان سعودی، سرانجام عمار حکیم از ریاست مجلس اعلای اسلامی کناره‌گیری کرد و جریانی تحت عنوان جریان ملی حکمت را به وجود آورد. ائتلاف المواطن در پارلمان عراق هم به این حرکت سیاسی پرپیامد برای ایران پیوسته است.

مقتدی صدر با صدور بیانیه‌ای حمایتش را عمار حکیم را اعلام کرده و اقدام به تشکیل جریان ملی حکمت را نمایانگر بلوغ و سلامت سیاسی در عراق دانسته و از این جریان سیاسی خواسته «نگرانی‌ها و آمال ملت و مستعضعفان» را در اولیت قرار دهد. گفته می‌شود که خروح عمار حکیم از مجلس اعلای اسلامی عراق به معنای آغاز ائتلافی سه‌گانه با حضور مقتدی صدر و حیدر عبادی، نخست‌وزیر عراق و از اعضای حزب برجسته الدعوه است.

حیدر عبادی در سخنرانی اخیرش که قبل از سفر مقتدی صدر به عربستان ایراد کرده بود، خواهان کناره‌ گذاشتن طایفه‌گری بعد از پیروزی بر داعش شده بود. العبادی، عمار حکیم و صدر سه ضلع جریان تازه‌ای هستند که با فاصله گرفتن از تهران قصد دارند از افراط‌گرایی و فرقه‌گرایی بپرهیزند.

پیش از این عادل الجبیر، وزیر خارجه عربستان بارها ایران را به گسترش فرقه‌گرایی در خاورمیانه متهم کرده بود. رکس تیلرسون، وزیر خارجه آمریکا هم در سفرش به عربستان سعودی اعلام کرده بود که آمریکا با هژمونی ایران در خاورمیانه مقابله می‌کند.