وزیران خارجه و دادگستری آلمان خواستار نظارت دقیق‌تر بر فعالیت مسجدها و تشکل‌های حامی اردوغان در این کشور شدند. آلمان رئیس جمهور ترکیه را به حرکت در مسیر یک دیکتاتوری فردی متهم می‌کند. اتریش نیز نگرانی مشابهی دارد.
زیگمار گابریل وزیر خارجه و هایکو ماس وزیر دادگستری آلمان خواهان مقابله با افزایش نفوذ رئیس جمهوری ترکیه در این کشور هستند. به این منظور قرار است نهادهای نزدیک به رجب طیب اردوغان و تشکل‌هایی که از او و حزب عدالت و توسعه حمایت می‌کنند بیش از پیش تحت نظر قرار گیرند.
گابریل و ماس در یادداشت مشترکی که به عنوان نویسنده میهمان در نشریه اشپیگل منتشر کردند خواستار بررسی دقیق‌تر فعالیت مسجدها و انجمن‌های نزدیک به حکومت ترکیه شدند تا مشخص شود که فعالیت چه کسانی در آلمان از طریق بودجه عمومی حمایت مالی می‌شود.
وزیران خارجه و دادگستری آلمان تاکید کرده‌اند: «ما به هیچ وجه اجازه نداریم شکل‌گیری جوامع موازی و یا حتی جوامع معارض را در کشورمان امکان‌پذیر کنیم.» اشاره این دو سیاست‌مدار سوسیال دموکرات به شکل‌گیری جوامع بسته‌ای پیرامون مسجدها و تشکل‌های مهاجران است که با جامعه‌ی میزبان کمترین ارتباط را دارند و در مواردی با معیارها و ارزش‌های آن عناد می‌ورزند.
 سخنان اردوغان، خطری برای فرهنگ دموکراسی
گابریل و ماس می‌گویند باید با دقت بیشتری مراقبت کرد که چه دیدگاه سیاسی‌ای در مسجدها و انجمن‌هایی که دولت ترکیه در آلمان اداره می‌کند تبلیغ و ارائه می‌شود. آنها معتقدند که دشمن‌انگاری‌های اردوغان و تصویری که او از "دشمن" ارائه می‌دهد "خطری برای فرهنگ دموکراسی در آلمان" محسوب می‌شود.
اردوغان چند روز پیش با اشاره به تنش‌های اخیر میان آنکارا و برلین از ترک‌تباران آلمانی خواست در انتخابات آینده پارلمان فدرال(بوندس‌تاگ) از احزابی حمایت کنندکه "بدخواه" ترکیه نباشند.
ه گزارش خبرگزاری آناتولی اردوغان خطاب به ترک‌تبارانی که در آلمان حق رأی دارند گفت: «از حزبی حمایت کنید که سیاستش دشمنی با ما نیست. این انتخابات به منزله مبارزه شرافت برای همه هموطنان ما به عنوان شهروندان آلمان است.»
سخنان اردوغان در واکنش به اظهارات صدراعظم آلمان آنگلا مرکل بیان شده که یک روز قبل ضمن انتقاد از نقض حقوق شهروندان در ترکیه، بازداشت چند شهروند آلمانی در این کشوررا "به شدت ناخوشایند" توصیف کرد. او گفت آلمان دقیقا به همین دلیل اعلام کرده که نمی‌تواند رابطه خود با ترکیه را مانند گذشته ادامه دهد.
نگرانی اتریش از "مسیر خطرناک" اردوغان
مرکل می‌گوید روند گسترش اتحادیه گمرکی اروپا به همین علت متوقف شده و پیوستن ترکیه به این اتحادیه در دستور کار نیست. ترکیه امید داشت با گسترش این اتحادیه از تسهیلات گمرکی در روابط تجاری با کشورهای اروپایی بهره‌مند شود.
عمر چلیک، وزیر امور اتحادیه اروپا نیز مخالفت صدراعظم آلمان با گسترش اتحادیه گمرکی اروپا را تعیین تکلیف برای دیگر کشورها و "مایه تاسف" خواند.