چندي است كه در محافل سياسي خارج از ايران، بحثهايي در خصوص لزوم اتحاد اپوزيسيون براي سرنگوني رژيم اسلامي ايران و برگزاري رفراندم تعيين نوع حكومت پس از فروپاشي در گرفته است. با سركوب شدن جنبش سبز از يك سو و افزايش خطر حمله نظامي از سوي ديگر تلاش عده اي براي متحد ساختن  اپوزيسيون در قالب شعار «اكنون فقط اتحاد» بدون پشتوانه مردمي و پيش شرطهاي لازم براي يك اتحاد مقبول و اصولي، تداعي گر فرايند آلترناتيو سازي  موسوم به چلبي سازي در عراق است [1].

مبلغان اين اتحاد و در راس آنها آقاي رضا پهلوي  براي رفع  اين اتهام  ابتدا بايستي به اين پرسش پاسخ روشني بدهند كه سرنگوني رژيم ايران بدون اتكا به خيزش مردمي از چه راهي جز حمله نظامي و لابي با كشورهاي  جنگ طلب  ميسر مي گردد. ازسوي  ديگر اتحاد  اپوزيسيوني كه داراي اختلافات بنيادين در فرم و محتواي حكومت مورد نظرشان و مباني حقوق بشري هستند اتحادي غير اصولي است و موجب  مشروعيت بخشيدن به گروههايي مي شود  كه فاقد  وزن  و اعتبار در جامعه داخل ايران هستند. در مقوله رفراندوم تعيين فرم حكومت به نظر مي رسد اختلافات ميان جمهوريخواهان و سلطنت طلبان اساسي تر مي شود. رفراندوم داراي مفهومي دموكراتيك است و از اين رو مي تواند دستاويزي جهت فرافكني و ايراد اتهام به جمهوريخواهاني باشد كه معتقدند نظام سلطنتي براي هميشه در ايران نابود شده و دليلي براي برقراري مجدد آن نيست.

رفتار سلطنت طلبان در اين مقوله بسيار شبيه مواضع اصلاح طلبان در تقابل با شعارهاي ساختار شكن و استراتژيك  نظير«نه غزه نه لبنان جانم فداي ايران» دراعتراضات جنبش سبز است؛ شعارهايي كه تعيين كننده مانيفست آزاديخواهان داخل ايران در برابر ولايت فقيه و سياست خارجي رژيم  بود. «استقلال، آزادي، جمهوري ايراني» و «مرگ بر ديكتاتور» ضمن تاكيد بر محتواي سكولار نظام مطلوب مردم،  تكليف گفتمان ولايت/سلطنت را براي هميشه در ايران روشن مي كند [2]. از طرفي  استدلال سلطنت طلبان  براي برگزاري رفراندوم، عدم مشروعيت رژيم اسلامي ايران به دليل انحراف از اصل جمهوريت است [3]، و معتقدند رفراندم سال 57 در شرايط غير دموكراتيكي برگزار شده و پس از 33 سال مردم حق دارند در يك شرايط دموكراتيك نوع حكومت دلخواه خود را انتخاب كنند [4].

سلطنت طلبان هرگز به اين پرسش پاسخ روشني نمي دهند كه مردم ايران به چه دليل بايستي براي احياي نظام پادشاهي مشروطه اي متحمل هزينه شوند كه پهلوي ها بيش از نيم قرن، قانون اساسي آن را به بهاي ناسيوناليسم و مدرنيزاسيون اجرا نكردند [5]. آقاي رضا پهلوي كه تمام اعتبارش در گرو ميراث همان دوران است براي تضمين عدم استقرار مجدد نظام سلطاني [6] دوران اجدادش، به سياق پوپوليستها، تنها به گرو گذاشتن  وجدان و آبرويش بسنده مي كند [7]. این در جایی است که زمينه هاي فرهنگي استبدادپرور ايرانيان، هر انسان شرافتمندي را مي تواند به ورطه استبداد بكشاند، و مشخص نيست مطابق چه منطقي مردم ايران بايستي شخصي را صرفا به دليل ارتباط خوني و موروثي به قدرت برسانند و سپس قدرتش را مشروط كنند. از ديدگاه حقوق بشري نيز مطابق مفاد اعلاميه جهاني حقوق بشر و اصل برابري انسانها، پادشاهي امري مغاير با قوانين حقوق بشري و تبعيض آميز است [8].

بدین ترتیب، هر گونه اتحاد بين گروههاي اپوزيسيون، بدون محوريت جمهوريخواهان سكولار فاقد مشروعيت است؛ و مدعيان قدرت از هر جبهه اي شايسته است به جاي انگ زني و حمله به منتقدان اين نوع اتحاد عوام فريب، با پذيرش جمهوري دمكرات و لائيك به عنوان تنها فرم حكومتي مطلوب مردم، براي تقويت اپوزيسيون داخل كشور بدون دخالت بيگانه و كمك به جنبشها و نهادهاي مدني و صنفي و احقاق حقوق زندانيان سياسي اقدام كنند.

منابع:

1-درويش پور، مهرداد (1390). ايران چلبي بردار نيست! گفتگوي البرز جم با مهرداد درويش پور [منبع اینترنتی]. قابل دسترسی در اینجا

2-سهرابي، امید (1389). استقلال، آزادي، جمهوري ايراني [منبع اینترنتی]. قابل دسترسی در اینجا

3-قاسمي، فرهنگ (1391). اتحاد جمهوريخواهان و طرفداران پادشاهی [منبع اینترنتی]. قابل دسترسی در اینجا  

4-پهلوی، رضا (1390). رضا پهلوي: نام پهلوي سرمايه است/ گفت‌ وگوی اختصاصی «صبح امروز» با فرزند آخرین شاه ایران [منبع اینترنتی]. قابل دسترسی در اینجا

5-جودكي، آرش (1390). بررسي پيوند دوران رضا شاه با جنبش مشروطه از خلال ديدگاه داريوش همايون [منبع اینترنتی]. قابل دسترسی در اینجا

6-دورانديش، هومان (1388). نظام سلطاني چيست؟ [منبع اینترنتی]. قابل دسترسی در اینجا

7-سینا، علی (2001). من و شاه، مناظره علي سينا و رضا پهلوي [منبع اینترنتی]. قابل دسترسی در اینجا

8-پرچي زاده، رضا (1391). پادشاهي بالذات ناقض حقوق بشر است [منبع اینترنتی]. قابل دسترسی در اینجا