شرایط کنونی برای کشوری که خود را همیشه بزرگ دیده و در گذشتۀ نزدیک یکی از دو قطب جهان بوده، گذرا جلوه میکند. بازگشت عظمت را یک امر طبیعی و محتوم میداند.
در روسیه این امید بسیاری از مردم با ولادیمیر پوتین گره خورده است. او را برای دست یافتن به عظمت دوبارۀ روسیه مستعد میدانند. اما نه همه. اتفاقاً شمار کسانی که این باور را دارند، چه بنا به نظرسنجیها و چه بر پایۀ گفتگوی بیواسطه با مردم، رو به کاهش است. اما همچنان بیشتر از نام ولادیمیر پوتین در روسیه هیچ نامی به گوش و چشم نمیخورد.
پوتین چهگونه پوتین شد
«یکشبه راه هزارساله رفتن» تعبیری است که برخی در مورد ولادیمیر پوتین به کار بردهاند.
وقتی که اتحاد شوروی بهتدریج فرو میریخت، او یک افسر کمتر شناختهشدۀ دستگاه اطلاعاتی آن کشور (کاگب) در آلمان شرقی بود. سقوط دیوار برلین را با دو چشم سر دید، و برافتادن پردۀ آهنین را هم در سال ۱۹۹۱. سالها بعد گفت که اگر دست او بود، از فروپاشی اتحاد شوروی جلوگیری میکرد.
در همان سال سرنوشتساز ۱۹۹a۱ خدمات امنیتی را ترک کرد و دل به دریای سیاست زد. به جمع هواداران بوریس یلتسین، رئیسجمهور وقت پیوست و با شتابی خیرهکننده از نردبان قدرت بالا رفت. تصور بر این بود که نخستوزیری، بالاترین سمتی است که این شخصیت سابقاً گمنام به آن برای مدتی کوتاه دست یافته. اما در واپسین روز سال ۱۹۹۹ بوریس یلتسین جهانیان را در حیرت نشاند. گفت، در اجرای وظایفش چندان موفق نبوده، کنار میرود و لگام امور را به پوتین میسپارد.
بدین گونه سال ۲۰۰۰ میلادی در روسیه با ریاست جمهوری ولادیمیر پوتین آغاز شد. و اکنون، ۱۸ سال بعد هم نامزد اصلی انتخابات، خود اوست.
پوتین، نامزد انتخابات
نظرسنجیها تقریباً هیچ شکی باقی نگذاشتهاند که در پی انتخابات ۱۸ مارس یا ۲۷ اسفند ساکن فعلی کرملین در خانهاش خواهد ماند.
محبوبیت پوتین در میان مردم همچنان محسوس است، هرچند اکنون صدای یأس هم به گوش میرسد. بسیاری معتقدند که برندۀ مصاف امسال هم پوتین است، اما این احتمال را التزامی میدانند که قابل فروگذاری و اغماض نیست. یکی جلو دوربین برای من میگفت برندۀ حتمی پوتین است و باید هم چنین باشد و چقدر از این بابت شاد است. و پشت دوربین آمد و به گوشم گفت که چه بخواهیم و چه نه، آش همین آش است و کاسه همین کاسه و اینکه اصلاً قرار نیست چیزی تغییر کند و نیازی نیست با آرزوهای خشک و بیحاصل خودمان را گول
اما با وجود این همه نشانههای تازه از بروز نوعی رخوت و خمودگی در برابر سیاستهای پوتین در روسیه، حتی سرسختترین منتقدان او میپذیرند که در صورت برگزاری انتخابات آزاد و منصفانه هم ولادیمیر پوتین برنده خواهد بود.
دمیتری آرشکین، کارشناس سیاسی روسیه در مسکو، یکی از آنهاست. او که مرا به صرف قهوه دعوت کرده، اوضاع فعلی را تلختر از قهوه توصیف میکند. آرشکین سالها به عنوان تحلیلگر با کمیسیون مرکزی انتخابات روسیه همکاری کرده و نظراتش را در مورد انتخابات تا حد زیادی معتبر میدانم.
میگوید: «کارزار انتخاباتی امسال هم روال سنتی و به اصطلاح طبیعی دارد. نتیجۀ انتخابات این بار هم پیشاپیش معلوم است. به همین دلیل هم مسایل جنبی انتخابات برای ما جالبتر شده که چه تعداد پای صندوقهای رأی خواهند رفت و چه تعداد به طرفداری از پوتین رأی خواهند داد. خواهید دید که بیش از هفتاد درصد به پوتین رأی خواهد داد. و میزان مشارکت هم در حوالی ۶۰ درصد خواهد بود.»
میپرسم چطور میتواند اینقدر دقیق پیشبینی کند. میگوید:
«اولاً من ظرف ۲۵ سال با آمار انتخاباتی سروکار داشتهام. دلیل دیگر، نظرسنجیهاست که میشود به آنها باور کرد یا نکرد، بستگی دارد که چه کسی آنها را انجام داده. دلایل دیگر هم دارم...
میپرسم: و اینها همه منهای احتمال تقلب؟
میگوید: «نخیر، همراه با تقلبات مسلماً. از تقلب آرا بهسادگی نمیشود راحت شد. بدون تقلبات، پوتین حوالی ۵۳ درصد رأی خواهد آورد.»
دمیتری گودکف، نماینده پیشین پارلمان روسیه که اکنون در حال آمادگی برای نامزدی در انتخابات شهردار مسکو است
راز محبوبیت پوتین در روسیه چیست؟
پس، حتی افراد نادری در روسیه که جلو دوربین از پوتین انتقاد میکنند هم منکر محبوبیت او در میان مردم عادی نیستند. از جمله، دمیتری گودکف، نماینده پیشین پارلمان روسیه که اکنون در حال آمادگی برای نامزدی در انتخابات شهردار مسکو است.
دمیتری گودکف دلیل بقای محبوبیت ولادیمیر پوتین در روسیه را چنین توضیح میدهد:
«فکر کنم روپرت مرداک گفته بود که اگر بیستوچهارساعته از طریق تلویزیون فقط یک باسن رو نشون بدهید، آن «محبوبترین باسن» کره زمین خواهد شد. وقتی که در تلویزیون مردم فقط پوتین را میبینند و مابقی، همه جاسوس آمریکا هستند، بهناچار پوتین میشود محبوبترین. ولی این محبوبیت، قلابی است. بیشتر شبیه محبوبیت نیکولای چائوشسکو در رومانی سوسیالیستی است. یک هفته قبل از اعدامش، میزان محبوبیت چائوشسکو ۹۶ درصد بود. به همین خاطر نباید به این، به اصطلاح، نظرسنجیها اعتماد کرد.»
همین که قهوه دمیتری آرشکین کف کرد و جوش آمد، او هم نشست که در مورد دلایل محبوبیت ولادیمیر پوتین، به قول خودش بلند بلند فکر کند:
«بهترین سالهای پوتین به نظر من، همان دو دورۀ اولش بود. حتی میخائیل خودورکوفسکی که در همان دوره در زندان بود، به من گفته که اگر پوتین بعد از دو دورۀ اول کنار میرفت، بهترین رهبر تاریخ روسیه میشد... کلاً سیما و شخصیت پوتین خیلی تغییر کرده. سال ۲۰۰۰ که به ریاست جمهوری رسید، از هر لحاظ خیلی خوب و مناسب به نظر میآمد. گویا آمده بود که جریانهای دموکراتیک یلتسین را ادامه دهد... ولی بعداً معلوم شد که او تنها نیست، بلکه یک دیوان آدم را با خودش آورده که منتخب نیستند، اما حکومت میکنند. و خودبخود مفهوم «نخبگان پوتینی» پدید آمد.»
یعنی چشم برخی به ساعت کرملین است، با این امید که پوتین هم متوجه زمان باشد و چهارمین دوره را برایش زیادی میدانند.
و شمار زیادی هم بر این باورند که حضور پوتین در کرملین ابرهای تیره را از فراز روسیه دور خواهد راند.
همرسانی چگونه میتوانید این مطلب را به دیگران برسانید
9 مارس 2018 - 18 اسفند 1396
آگهی
دیدگاه و نظرات ابراز شده در این مطلب، نظر نویسنده بوده و لزوما سیاست یا موضع ایرانگلوبال را منعکس نمیکند.
افزودن دیدگاه جدید