رفتن به محتوای اصلی

هفده سال پس از واقعه تراژیک و سرنوشت ساز ۱۱سپتامبر!
12.09.2018 - 01:13

واقعه ای که به عنوان نقطه عطفی در تحولات جهان برپیشانی قرن بیست و یکم حک شده است و تاثیرگذار برسرنوشت جهان و تک تک تک مردمان آن. گوئی که فروریزی، ویرانی و شعله های آتشی که خراش نیویورک را از هرسو در چنبره خود گرفت، نه فقط هزاران شهروند ساکن آن را در خود بلعید،‌بلکه هم سقوط آوارسنگینی از بام دنیا بر فرازسر تک تک ساکنان آن فرودآمد. رؤیای پایان تاریخ و تسلط بی چون وچرا «لبیرال دموکراسی» و وعده جهانی «آزاد و پیشرفته» به سرعت به کابوسی بزرگ تبدیل شد. فاجعه ای که آمریکا به عنوان دژاصلی سرمایه داری و نمادآن برجهای دوقلوی مرکزتجارت جهانی را هدف گرفت، به نوبه خود سکانداران قدرت را دستخوش جنون کرد. از آن موقع جهان ما آرامش قبل از طوفان پس از فروپاشی بلوک شرق را به پایان برد، با افتادن آب ها از آسیاب معلوم شد که وعده جهانی پبشرفته و آزاد سرابی بیش نبوده و سرمایه داری جهانی شده و مهاجم بیش از آن در گیربحران و بی قراری است که پیشترتصور می شود. آن فروپاشی غلبه آزادی وعدالت بر دشمنان آن و با هدف رشد و توسعه فراگیر و پایدار برای همه جهانیان نبود. بلکه سرآغازی بود که در آن قرار بود اکثریت بزرگی از مردم جهان ازدست آوردهای رشد ثروت و تولید و آزادی انتخاب بیش از پیش محروم شده و سهمی اندک و اندک تر بدست آورند و عده بسیاراندکی سهمی بس بزرگ و بزرگتر. چنین بود که شکاف جهانی تحت عنوان یک درصد و ۹۹٪ صورت بندی شد. سرمایه داری جهانی شده هیچ یک از معضلات بزرگ جهان را حل نکرد، بلکه تنها آن ها را در زیرفرش انباشت و پنهان ساخت.

فاجعه ۱۱ سپتامبر هم چون ورود نیشتری زهرآگین، آن هم از جانب بدترین رسوبات انباشته شده واپسگرائی تاریخی، هم چون فعال شدن مجدد آتشفشانی خاموش مانده، بر این دمل چرکین بود. بقولی «عصری که بنام مبارزه با ترور و وحشت شروع شد، خود به عصروحشت و کشتارتبدیل شد. به عصر۱۱ سپتامبر». اینک نیز بحران هم همچنان شیهه می کشد و سم بر زمین می زند و حریف می طلبد. سرمایه داری حارشده و شبه فاشیستی حتی بافته ها و دست آوردهای پس از جنگ دوم را نیز یکی پس از دیگر معلق می کند. البته سرمایه داری همواره به طورسرشتی بحرانی و بحران زاست بوده است و امروز بیش از هر زمانی این تضادهای سرشتی و ماهیت بحرانی آن رشدیافته ترشده و به برون افکنی پرداخته است. ترامپ سیمای شفاف همین سرمایه داری بحران زده است.

اما نکته مهم و اساسی آن است که اگر سرمایه به حال خود رها شود،‌ طبیعتش همین است که اکنون رخ نشان می دهد. آن چه که تاحدی تاریخا آن را مهار و کنترل کرده و می تواند کنترل کند و نهایتا آن را به موزه تاریخ بسپرد، همانا،‌ فشارجنبش های اجتماعی و ضدسرمایه داری زحمتکشان و زیست محیطی و بدیل های مترقی از یکسو، و توازن قوای نسبی قطب بندی های درونی و جهانی از سوی دیگربوده است. عاملی که امروزه هردوی آن ها بدلایلی که ورودبه آن ها خارج از گنجانش این نوشته کوتاه است، دستخوش تشتت و کاستی شده است. بنابراین تا زمانی که این توازن مجدد برقرارنشود، انتظاراین که سرمایه داری دست و پای خود را جمع کند و از شدت تهاجم خود به زندگی مردم و به حیات طبیعت بکاهد، بیهوده خواهدبود. سرمایه داری باصطلاح ذاتا خوش خیم وجودخارجی ندارد و آن چه که تحت همین عنوان تصورو صورت بندی می شده در واقع تحت تاثیرفشارجنبش ها و از جمله فشارافکارعمومی و مبارزه از پائین بوده است. از همین رو همه چیز در نهایت مشروط به گسترش مبارزه و نقش آفرینی بیشترجنبش هاست. این عامل چه به شکل مستقیم که طبعا اهمیت بیشتری دارد و چه حتی به شکل غیرمستقیم در سمت و سو دادن به تحولات جهانی و از جمله به شکاف های درونی سرمایه داری و نحوه قطب بندی های جهانی آن هم تاثیرگذارخواهد بود. سمت و سوی جهان به بالیدن و عرض اندام جنبش های گوناگون و پیوندسراسری آن ها بویژه حول سه ابربحران شکاف های طبقاتی و نجومی آن، و چه برای نجات طبیعت از چنگ سرمایه داری مهاجم و چه برای نجات و تعمیق دموکراسی از کنترل سرمایه. ناگفته نماند که سه ابرچالش فوق برآیندنهائی انبوه مبارزاتی است که در حوزه ها و معضلات بسیارگوناگون جریان دارد.

دیدگاه‌ و نظرات ابراز شده در این مطلب، نظر نویسنده بوده و لزوما سیاست یا موضع ایرانگلوبال را منعکس نمی‌کند.

تقی روزبه

فیسبوک - تلگرامفیسبوک - تلگرامصفحه شما

توجه داشته باشید کامنت‌هایی که مربوط به موضوع مطلب نباشند، منتشر نخواهند شد! 

افزودن دیدگاه جدید

لطفا در صورتیکه درباره مقاله‌ای نظر می‌دهید، عنوان مقاله را در اینجا تایپ کنید

متن ساده

  • تگ‌های HTML مجاز نیستند.
  • خطوط و پاراگراف‌ها بطور خودکار اعمال می‌شوند.
  • Web page addresses and email addresses turn into links automatically.

لطفا نظر خودتان را فقط یک بار بفرستید. کامنتهای تکراری بطور اتوماتیک حذف می شوند و امکان انتشار آنها وجود ندارد.

CAPTCHA
لطفا حروف را با خط فارسی و بدون فاصله وارد کنید CAPTCHA ی تصویری
کاراکترهای نمایش داده شده در تصویر را وارد کنید.