ترور اسماعیل هنیه در تهران؛ وعده «مجازات سخت» اسرائیل و نگرانی از تشدید تنش‌

ترور اسماعیل هنیه در تهران؛ وعده «مجازات سخت» اسرائیل و نگرانی از تشدید تنش‌

کسری ناجی

کشتن رهبر سیاسی حماس، تنش‌ و درگیری را در منطقه‌ای که پیش از آن هم بی‌ثبات و آشوب‌زده بود،‌ تشدید خواهد کرد.

اسماعیل هنیه برای شرکت در مراسم تحلیف مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور جدید ایران، به تهران رفته بود.

مقام‌های ایرانی بلافاصله بعد از ترور او اسرائیل را مقصر دانستند و آیت‌الله علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، وعده «مجازات سخت» اسرائیل را داد.

آقای خامنه‌ای در بیانیه‌ای گفت: «ما در این حادثه‌ تلخ و سخت که در حریم جمهوری اسلامی اتفاق افتاده است، خونخواهی او را وظیفه‌ خود می‌دانیم.»
در ماه آوریل، ایران و اسرائیل در آستانه جنگ قرار گرفتند. یک فرمانده ارشد نیروی قدس سپاه پاسداران، در حمله هوایی اسرائیل به دمشق در سوریه کشته شد، ایران در پاسخ صدها پهپاد و موشک به سوی اسرائیل شلیک کرد، و اسرائیل هم با حمله هوایی به یک فرودگاه نظامی در اصفهان، در مرکز ایران، واکنش نشان داد.

آقای هنیه، رئیس دفتر سیاسی حماس، در سال‌های اخیر بارها به ایران سفر کرده بود و دیدارهای مرتبی با رهبر و مقام‌های ارشد جمهوری اسلامی داشت.

او به همراه زیاد نخاله، دبیرکل جهاد اسلامی فلسطین، نعیم قاسم، مرد شماره دو حزب‌الله لبنان، و همین طور یکی از رهبران ارشد حوثی‌های یمن، همگی در صف اول مهمانان مراسم تحلیف ریاست جمهوری ایران در مجلس بودند.

همه آن‌ها قبل از این مراسم با آقای خامنه‌ای دیدار کرده بودند و به گرمی از آنها استقبال شده بود.
ایران می‌گوید آقای هنیه و محافظ او ساعت دو بامداد به وقت محلی، با موشکی که از خارج مرزهای ایران شلیک شده، در محل اقامتشان در شمال تهران، کشته شدند.

تصور غالب بر این است که اسرائیل مسئول ترور چندین دانشمند هسته‌ای ایران در یک دهه گذشته بوده است، اما پیش از این، هیچ مقام خارجی یا رهبر سیاسی برجسته‌ای را در ایران هدف قرار نداده بود.

این ترور برای ایران یک شکست بزرگ محسوب می‌شود و سوالاتی را درباره توانایی سازمان‌های امنیتی آن مطرح می‌کند.

سه سال پیش علی یونسی، وزیر اطلاعات سابق ایران، گفته بود که نفوذ اسرائیل در ایران به حدی است که همه مقامات باید نگران جان خود باشند.

این در حالی است که مقام‌های اطلاعاتی جمهوری اسلامی ادعا می‌کنند که مرتبا در حال «نابود کردن» شبکه‌های اسرائیلی در داخل ایران هستند.

چه خواهد شد؟
اکنون نگرانی فوری درباره واکنش ایران و شیوه احتمالی آن است، و این که این پاسخ چه تاثیری بر تنش‌های منطقه خواهد داشت.

ترور اسماعیل هنیه تنها چند ساعت پس از آن رخ داد که اسرائیل اعلام کرد یکی از فرماندهان ارشد نظامی حزب‌الله لبنان را در جنوب بیروت کشته است. این تحول خود می‌تواند بهانه‌ای برای تشدید جنگ موشکی در مرز لبنان و اسرائیل باشد.

ایران همچنین می‌تواند از شبه‌نظامیان نیابتی خود در منطقه بخواهد که حملات خود را به اسرائیل افزایش دهند.

در حال حاضر مفسران منطقه‌ای معتقدند که تنش‌ها بین اسرائیل و حزب‌الله به نقطه اوج تازه‌ای خواهد رسید و ممکن است جنگی تمام‌عیار بین دو طرف رخ دهد.

یک رئیس جمهور جدید در ایران
ترور اسماعیل هنیه زمانی رخ داد که مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور نسبتا میانه‌رویی که وعده بهبود روابط دیپلماتیک با جهان را داده، به عنوان رئیس‌جمهور جدید ایران سوگند یاد کرد.

پزشکیان در شبکه اجتماعی ایکس (توییتر سابق) نوشت که دیروز در مجلس دست او را بالا برده،‌ اما امروز باید او را روی شانه‌هایش تشییع کند.
پزشکیان با تاکید بر حمایت از فلسطین، گفته است که دولتش منافع ملی و صلح و امنیت جهانی را از طریق روابط خارجی متعادل و هماهنگ دنبال خواهد کرد.

ترور اسماعیل هنیه برنامه‌های او را -دست کم برای مدتی- به تعویق خواهد انداخت.

با روی کار آمدن رئیس‌جمهوری که می‌گوید مایل به بهبود روابط با جهان است، ایران ممکن است در شروع یک حمله تمام‌عیار علیه اسرائیل تردید کند.

اما این ترور سایه تاریکی بر مذاکرات آتش‌بس و صلح برای پایان دادن به جنگی می‌اندازد که تاکنون بیش از ۳۹ هزار فلسطینی را کشته است.

شیخ محمد بن عبدالرحمن آل ثانی، نخست‌وزیر و وزیر امور خارجه قطر، که میانجی اصلی مذاکرات اسرائیل و حماس است، گفت که ترور اسماعیل هنیه این مذاکرات را به شدت به خطر می‌اندازد چون او یکی از شخصیت‌های اصلی حاضر در مذاکرات بود.

آیا همه این‌ تحولات منجر به یک جنگ تمام‌عیار در منطقه خواهد شد؟ پاسخ این سوال آسان نیست. روشن است که در حال حاضر هیچ‌کس خواهان چنین نتیجه‌ای نیست، اما جنگ‌ها همیشه نتیجه ریسک‌های حساب‌شده نیستند.