چه سرنوشت غم‌ انگیزی که کرم کوچک ابریشم

ممنون آقای ایرج اوراجی از این که وقت گذشته نصیحت می کنید ممنونم.راستش من معنی تحکم را آن گونه که مورد نظر شماست درک نمی کنم .من وظیفه خود در قبال مردم ،در قبال سرزمینی که روزانه بورطه نابودی کشیده می شود بگونه همین نصیحت که حاصل تجربه من است می بینم وبیان می کنم و انجام می دهم .اعتقاد من این است که پایه های دمکراسی و آینده جامعه دمکراتیک ایران ،در وحله نخست منوط به این است که این حکومت استبدادی دینی سرنگون گردد .اعتقاد دارم برای این سرنگون کردن نیاز بیک ائتلاف ملی که متشکل از تمام نیرو های خواهان سرنگونی هستند لازم است. ائتلافی که در این مرحله می تواند از راست تا چپ از سلطنت طلب تا جمهوری خواه ،جریان های چپ ،نیرو های میانه که فکر کنم منظورتان اصلاح طلبان عبور کرده از جمهوری اسلامی باشند لازم است. از این روست که برای وصل کردن بهر زبانی تلطیف کننده و سعه صدری عمیق وتاثیر گذار نیاز داریم . زبانیکه بتواند از میزان تنش ها از میزان پرخاشگری ها و بکاهد و امکان گذار با هزینه کمتر را که کمتر بودن آن تناسب مستقیم با وسعت موتلفین و حضور بیشتر مردم دارد . مردمی که به این ائتلاف هر کدام با تغلق خاطری امید بسته و بمیدان می آیند .لذا مانند شما نگاه نمی کنم وعمل نمی نمایم . ضمن این که خود خواهان جمهوری هستم . اما آنچه که شما می گوئید احتیاج به نیروی میانه رو هست که روز بعد آزادی صراط مستقیم را که در آن نقشی برای "انواع پادشاهی " که باز متوجه انواع پادشاهی نشدم که باز شاید منظورتان نیرو های چپ خواهان نوعی جامعه سوسیالستی هستند باشد .بهر حال من چنین نگاهی را بشدت تخریب کننده حق دمکراتیک مردمی می دانم که بقول شما "میانه رو" هابجای گردن نهادن بر حق انتخاب مردم و پذیرش قانون اساسی حاصل از مجلس موسسان ! از همان فردای سرنگونی خواهان حذف هر نیروئی که در چهار چوب فکری آ" میانه رو " آنها نمی گنجد هستند وصراط مستقیم را نشان میدهند "جناب اودجی" آیا واقعا به تبعات چنین فکری وعمل کردی که مثل جمهوری اسلامی می خواهد مردم را به بهشت ببرد فکر کرده اید؟هیچ تفاوت بنیادی با هم ندارند هر دو میخواهند صراط مستقیم را نشان دهند . صراطی که نخستین گام آن زیر پا نهادن قانون اساسی تنظیم شده و حذف حکومتی که حاصل یک انتخاب آزاد است ومی تواند برعکس خواست من وشما حکومت سلطنی باشد. .دیکتاتوری دقیقا در همین نوع نگاه به انتخاب مردم است و قانون اساسی که طبق همان تفاهم ملی بر اساس سکولاریسم ،دمکراسی و انتخابات آزاد شکل گرفته .اما در مورد مثال مسواک وخمیر داندن . درک من این است که اگر بهر دلیل در بازار سیاست صرفا خمیر دندان تولید می شود بدون آن که مسواکی باشد .باز وظیفه هر کوشنده سیاسی است که همین خمیر دندان را گرفته وبمردم بگوید در صورت نبود مسواک با انگشت خود دهانتان را با خمیر دندان ضد عفونی کنید واز پوشیدگی آن جلوگیری کنید . خمیر دندان فی النفسه برای مردمی که فرهنگ کم زدن مسواک و اصولا مسواک زدن دارند چیز بدی نیست! تکرار این که از همین امکانی که کامل نیست استفاده کنید . من چنین می بینم و مکر رومکرر نصیحت می کنم . خواه از نوشته ام پند گیرند ونصیحت شنوند یا این که ملول گشته تیر ملامت رها کنند. که در طریقت من کافریست رنجیدن / همین تلاش کنید چند خمیر دندان برای کمک به ضد عفونی دهان ملتی که چنین گرفتار است تهیه نمائید. بد نخواهد بود . با احترام

سلام، زنده یاد ساعدی در همان اوایل که سالش یادم نیست که ۱۹۸۴ بود یانه، به استهکلم آمده بود و در سالنی در آکهللا صحبت کرد. یک جمله اش دقیقا یادم مانده است، گفت ما ایرانی‌ها مثل خمیردندانی می مانیم که اگر فشار دهند از درونش نصحیت بیرون می ریزد! کار شما آقای محققی شده است همین. شما کسانی را نصحیت می کنید که درست بیندیشند و درست عمل بکنند که اقتدار عملی شان بیش از قد و قواره خود شما نیست ، عرضم در خارج کشور است، ایران را نمیدانم. برادر، وظیفه شهروندی بخش اش نصحیت است و بخشش تحکم. تحکم به آن دیگری که حق ندارد حق این دیگری را نادیده بگیرد و سر جایش نشاندن. من در ارتباط با یک نوشته نصحیت آمیز دیگر شما عرض کردم که احتیاج به یک نیروی میانه است که تا روز بعد از آزادی ایران نه به صراط انواع پادشاهی و نه به صراط انواع جمهوری مستقیم باشد! عرض کردم یک نیرویی لازم است در قد و قامت منشور ۲۰۰۳ با اتکا به همان بندهای دوازده گانه منشور و یا در همان مضمون. شما معمولا اگر جوابی بدهید معمولا به همرزمان قدیمی خودتان است و نه به کسی که درک دیگری به غیر از نصحیت از وظیفه شهروندی را دارد! در بازار سیاست آنچه که کم نیست خمیردندان بدون مسواک است!!

ابوالفضل عزیز! اگر شما همین امروز به دیدار خانم دهقانی بروید، من مطمئنم که همچون خواهری بسیار مهربان با شما روبرو خواهد شد و از دیدارتان نیز مشعوف و دلشاد. امّا وقتی که پای صحبت جدّی پیش آید، خواهی دید که خانم دهقانی با مواضعی بی چون و چرا به دفاع از عقاید شخصی و تاریخچه زندگی خودش همّت خواهد کرد. اگر من به حیث انسانی بیطرف و به طور نامرئی در کنار شما باشم، مطمئن باش که به خانم «اشرف دهقانی» حقّ خواهم داد؛ زیرا ایشون« خواهر و برادر و شوهر خواهر و بسیاری از دوستانش» را از دست داده است و حقّ دارد که به دادخواهی آنها موضع بگیرد و نظر دهد. من امّا وقتی که به خانم «دهقانی» در پروسه دادخواهی اش حقّ میدهم، هرگز از حقّ به جانب داشتن او به این نتیجه نمیرسم که باید «جان و زندگی» دیگران را بگیرم و مثلا تقاص دادخواهی خانم دهقانی را بدهم یا نتیجه بگیرم که ایشون و سازمانش، محقّ بدون انتخاب به حکومت کردن هستند؛ بلکه تلاش میکنم نه تنها از حیثیّت خانواده خانم دهقانی دفاع کنم و از او و بازمانندگان قربانیان دلجویی کنم؛ بلکه امکان هرگونه شرایطی که باعث شود در تاریخ ایران، وقایعی همچون بلایی که بر سر خانواده خانم دهقانی رفته است، تکرار شوند، با تمام ابزارهای ممکن نظری و اجرایی ممانعت کنم و هرگز نگذارم در تاریخ ایران، چنین مصیبتهایی تکرار شوند، مهم نیست که چه کسانی مصدر امور اجرایی در ایران باشند.
مسئله عواطف را نمیتوان با اندرز و هشدار و نصیحت و فقط دلجویی جبران و شعله های سوزانش را خاموش کرد. زخم از دست دادن عزیزان خود؛ آنهم به دلایلی که ناشی از عقاید و گرایشهایی که تحت «شرایط و موقعیّتهایی خاصّ» به وجود آمده اند و با زندان و جانستانی و شکنجه و آزار، مکافات داده شده اند، کار آسانی نیست. امّا برای آنکه بتوان جامعه ای را از حالتهای هولناک خونریزی و کشتار و حقّ کشی به در آورد، راهی نیست سوای بخشایشگری و عزمی نو از بهر زندگی نو. مشکل جمع کوچک و بزرگ اپوزیسیون در این است که در چنبره «عواطف»، گیر افتاده اند. برای برونرفت از عواطف نیز مستلزم این است که هر فردی به تن خویش و سپس هر گروهی و سازمانی و گرایشی تلاش کنند که از نفوذ و شیوع دامنه عواطف به گستره «مسائل و مُعضلات» جلوگیری کنند و خصومتهای هیستوریک و طلبکاریهای انتقامجویانه را کنار بگذارند تا بتوان خردمندانه و اصولی به موضوعات مشاجره ای همّت کرد. تا زمانی که عواطف کنشگران و فعّالان عرصه های مختلف باعث میشوند که کنشها و واکنشها و مواضع و عقاید و نظرات گرایشها را تعیین و تنظیم و رقم بزنند، هر گونه انتقادی از آنها به معنای خصومت، تعبیر و تفسیر میشود. شدّت تاثیر عواطف انسانی به قدری میتوانند عقل و شعور آدمها را بازیچه خود کنند که برای هر کاری مستعد خواهند بود. هر انسانی باید خودش بفهمد و بداند که عواطفش را چگونه و چطور باید تحت کنترل فهم و شعور و آگاهی و منطق استدلالی حفظ کند و میدان تخریبی به عواطفش ندهد تا بتوان کاری را پیش برد..
راه بیداری جامعه ایرانی، خیلی طول و دراز است ابوالفضل عزیز. هر ایرانی که میبینی، محصول سه هزار سال کشمکشهای اجتماعی و کشوری بوده است که در سمنت مناسبات فرهنگی پروریده و بالیده است. هیچ ایرانی را بر حسب شناسنامه اش برآورد نکن و در نظر نگیر؛ بلکه بر حسب و در گستره تاریخ پر فراز و نشیب سه هزار ساله ایران در دامنه موضوع اندیشیدن ببین و در نظر بگیر. مُعضل جمیع اپوزیسیون، مسائل تاریخ سه هزار ساله ایران است که اندیشیدن در باره آنها تا امروز اتّفاق نیفتاده است؛ زیرا هیچکس «تاریخ و فرهنگ ایرانیان» را موضوع تفکّر فردی و جمعی قرار نداده است؛ بلکه هر گرایشی فقط مواضع و عقاید خود را موضوع هر کشمکشی و اختلافی میداند.
شاد زی و دیر زی!
فرامرز حیدریان