ششمین انقراض بزرگ در حال وقوع است

سخنان او به وضوح سرسختی درونی‌ او را آشکار می‌کند که پشت رفتار آرام و بیان ملایمش نهفته است. وقتی جین گودال مطالعاتش روی شامپانزه‌ها را در پارک ملی گومب استریم در تانزانیا آغاز کرد، یک پیشگام واقعی بود. پژوهش‌های او که امروز تحول‌آفرین به شمار می‌آید، در آن زمان جنجال‌برانگیز بود.

او نخستین کسی بود که این مسئله را مشاهده و ثبت کرد که شامپانزه‌ها ابزار می‌سازند و از آن استفاده می‌کنند؛ آنها شاخه‌ها را برای شکار موریانه آماده می‌کردند. پیش از مشاهدات او، تصور می‌شد که این ویژگی منحصر به انسان است.

او نشان داد که این حیوانات روابط خانوادگی قوی ایجاد می‌کنند و حتی برای قلمرو خود وارد جنگ می‌شوند.

اما روش او – نزدیک شدن به حیواناتی که مطالعه می‌کرد، نام‌گذاری آن‌ها و حتی اشاره به آن‌ها به عنوان «دوستان من» – مورد تمسخر برخی دانشمندان (عمدتا مرد) قرار گرفت.

اما پروفسور لوئیس لیکی، استاد و راهنمای او، ارزش روشی را که در پیش گرفته بود درک کرد. دکتر گودال توضیح می‌دهد: «او [پروفسور لیکی] به دنبال کسی بود که ذهنش تحت تاثیر نگرش تقلیل‌گرایانه علم نسبت به حیوانات قرار نگرفته باشد.»

«شما اگر یک سگ، گربه، خرگوش یا اسب دارید، برای آن‌ها نامی انتخاب می‌کنید. وقتی بچه بودم و در باغ خانه‌ام سنجاب‌ها را مطالعه می‌کردم، همه‌شان اسم داشتند.»

روش‌های او و حس نزدیکی‌اش به نخستی‌سانانی که زندگی خود را به مطالعه آن‌ها اختصاص داده، دیدگاه منحصر به فردی در اختیار او گذاشته است.

او درباره «لحظه‌ای شگفت‌انگیز» با شامپانزه‌ای به نام دیوید گریبرد می‌گوید؛ شامپانزه نری که برای نخستین بار ساخت و استفاده از ابزار را در او مشاهده کرد. «او اولین شامپانزه‌ای بود که ترسش از من ریخت.»

«کنارش نشستم و روی زمین میوه قرمز رسیده‌ای از یک نخل افتاده بود. آن را به سمتش گرفتم، اما او سرش را برگرداند. دستم را نزدیک‌تر بردم. او برگشت، به چشمانم نگاه کرد، دستش را دراز کرد و انگشتانم را با ملایمت فشرد.»

«این همان روشی است که شامپانزه‌ها برای اطمینان دادن به یکدیگر استفاده می‌کنند. ما کاملا یکدیگر را درک کردیم، با زبان بدن که به وضوح پیش از گفتار انسانی وجود داشته است.»

«باید قاطع‌تر عمل کنیم»