● جهان

نشست شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی در وین در حالی از روز دوشنبه ۱۶ خرداد در وین آغاز میشود که ایران هشدار داده اگر قدرتهای غربی تصمیم به صدور قطعنامه علیه این کشور بگیرند با واکنش متقابل روبرو خواهند شد. بر اساس گزارشها، بریتانیا، آلمان و فرانسه با همراهی آمریکا پیشنویس قطعنامهای را برای تصویب در شورای حکام آماده کردهاند که هدف آن محکوم کردن ایران به دلیل پاسخ ندادن به سوالات آژانس درباره آثار اورانیوم در سه سایت است.

وبسایت اسرائیلی واینت گزارش داد که در روزهای اخیر یک کارشناس هستهای دیگر به نام کامران ملاپور که در تاسیسات نطنز کار میکرد در شرایط مشکوکی فوت شده است.خبر فوت مشکوک کامران ملاپور پیشتر در رسانههای اجتماعی منتشر شده بود و واینت روز یکشنبه ۱۵ خرداد این خبر را گزارش کرد.

در صدمین روز حمله ارتش روسیه به اوکراین، ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه، غرب و کشورهای اروپایی را متهم کرد که با به کارگیری سیاستهای کوتهبینانه «بلوف» زدند و موجب بحران مواد غذایی شدند.
خبرگزاری رویترز روز جمعه ۱۳ خرداد در گزارشی به نقل از رئیس جمهوری روسیه نوشت مسکو مانع صادرات غلات از بنادر اوکراین نیست. به گفته پوتین، در شرایط فعلی، سادهترین راهحل ارسال غلات از طریق بلاروس است، اما ابتدا باید تحریمها لغو شود.
خبرگزاری رویترز روز جمعه ۱۳ خرداد در گزارشی به نقل از رئیس جمهوری روسیه نوشت مسکو مانع صادرات غلات از بنادر اوکراین نیست. به گفته پوتین، در شرایط فعلی، سادهترین راهحل ارسال غلات از طریق بلاروس است، اما ابتدا باید تحریمها لغو شود.

سعیده سادات فهری
عبدالرسول دیوسالار، استاد علوم سیاسی دانشگاه کاتولیکا درباره میزان افزایش اورانیوم غنیشده ۲۰ و ۶۰درصدی ایران به «دنیایاقتصاد» گفت: «حداقل نتیجهای که از این اعداد و ارقام میتوان گرفت این است که ایران یک ملاحظه نسبی را رعایت کرده تا حداکثر ظرفیتهای خود را فعال نکند و به سمت حداکثرسازی تولید نرفته است.» دیوسالار میگوید درست است که ایران افزایش ذخایر اورانیوم غنیشدهاش را متوقف نکرده ولی از حداکثر ظرفیتش نیز استفاده نکرده است.

بلافاصله پس از اعمال تحريمهاي غرب عليه روسيه به دليل تجاوز اين كشور به اوكراين، صادرات نفتي روسيه متوجه كشورهاي آسيايي شد و اين كشور، صادرات نفت به كشورهاي چين، هند، امارات و... را مورد توجه قرار داد. كشورهايي كه بهطور سنتي، مقاصد صادراتي نفت ايران را تشكيل ميدادند و ايران طي سالهاي اخير از طريق صدور نفت به اين كشورها تلاش ميكرد، كمي از بار سنگين فشار تحريمها را پوشش دهد.

نفتالی بنت، نخست وزیر اسرائیل، روز سهشنبه، ۱۰ خرداد، با انتشار پیامی، در واکنش به سخنان تازه وزیر خارجه ایران که اسرائیل را به «انتشار دروغهای زیاد» متهم کرده بود، اسناد محرمانه مربوط به فعالیت اتمی ایران را در توییتر منتشر کرد.
آقای بنت در این پیام متقابلا جمهوری اسلامی را به «دروغ گفتن» به جهانیان متهم کرده و اسنادی را به زبان فارسی نشان میدهد که به گفته او محتوای آن نشاندهنده «نقشه فریبکاری اتمی ایران» است و برگههای آن مهر وزارت اطلاعات ایران را بر خود دارد.
آقای بنت در این پیام متقابلا جمهوری اسلامی را به «دروغ گفتن» به جهانیان متهم کرده و اسنادی را به زبان فارسی نشان میدهد که به گفته او محتوای آن نشاندهنده «نقشه فریبکاری اتمی ایران» است و برگههای آن مهر وزارت اطلاعات ایران را بر خود دارد.

هدی رئوف
ترور صیاد خدایی نشان میدهد که اسرائیل علاوه بر ادامه حملههای هوایی به پایگاهها و مواضع ایران در سوریه، تصمیم گرفته است عملیاتی را علیه سپاه قدس در داخل ایران نیز انجام دهد. از اینرو، نبرد مخفیانه اسرائیل علیه رژیم جمهوری اسلامی تنها به برنامه هستهای ایران محدود نمیشود، بلکه اسرائیل قصد دارد سپاه قدس را که بازتابدهنده چهره نظامی سیاست منطقهای ایران است نیز هدف قرار دهد، زیرا مسئولیت اصلی عملیات ایران در سراسر خاورمیانه، از جمله در سوریه عراق، لبنان، یمن، نوار غزه و کرانه باختری..

جلیل روشندل
هر روزی که میگذرد امکان رسیدن به توافق برای «احیای برجام» ناممکنتر به نظر میرسد و موضوع «احیاء» به معنای بازگشت به آنچه در گذشته بوده است بیمعناتر میشود. حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، در حاشیه نشست مجمع جهانی اقتصاد در داووس سوئیس با فرید زکریا، روزنامهنگار معروف آمریکایی گفتوگویی داشت که اغلب رسانهها با عبارت زیر باعنوان مطلب کلیدی از آن یاد کردهاند:

سعید خطیبزاده، سخنگوی وزارت خارجه ایران در واکنش به تنش اخیر میان تهران و آتن، در توییتی با لحنی متفاوت نسبت به موضعگیریهای چند روز اخیر نوشت که روابط ایران با یونان و مردمش، «همواره بر احترام متقابل مبتنی بوده است.»
آقای خطیبزاده نوشت که روابط دو کشور «نباید با سوءمحاسبات عمیقا کوتهبینانه، از جمله راهزنی به دستور طرف ثالث مختل شود.»
آقای خطیبزاده نوشت که روابط دو کشور «نباید با سوءمحاسبات عمیقا کوتهبینانه، از جمله راهزنی به دستور طرف ثالث مختل شود.»

با آنچه شاهدیم، نمیتوان به طور مسلم گفت که اوکراین قلمرو خود را در میدان جنگ بازپس خواهد گرفت. بر اساس برآورد شورای آتلانتیک مستقر در ایالات متحده در هفته گذشته ۳۰ درصد از زیرساختهای اوکراین تخریب شده است. پیشبینیها حاکی از آن است که تولید ناخالص داخلی اوکراین ممکن است در سال ۲۰۲۲ بین ۳۰ تا ۴۵ درصد کاهش یابد. حدود شش میلیون اوکراینی از کشور گریختهاند و هشت میلیون نفر در داخل این کشور آواره شدهاند.

وزارت خارجه یونان پس از توقیف دو نفتکش با پرچم یونان در خلیج فارس از سوی نیروی دریایی سپاه پاسداران، جمهوری اسلامی را به «دزدی دریایی» متهم کرد. وزارت خارجه یونان در بیانیهای که روز جمعه منتشر شد اعلام کرد به سفیر جمهوری اسلامی در آتن نسبت به «توقیف خشونتآمیز» دو کشتی با پرچم یونان در خلیج فارس اعتراض کرده و خواستار آزادی فوری کشتیها و خدمههای آنها شده است.

اما در داووس امسال، همه تبلیغات و سخنرانیها آنگونه که اوکراینیها علاقه داشتند پیش نرفت. علت این مساله هم حضور هنری کسینجر، وزیر خارجه اسبق آمریکا در این نشست بود.آقای کسینجر که در سن ۹۸ سالگی همچنان به عنوان یک چهره اثرگذار بینالمللی در رویدادهای مهم حاضر میشود، سالهاست که در ارتباط با بحران روسیه و اروپا بر سر اوکراین، تحلیلهایی ارائه میکند که باب طبع بسیاری از اوکراینیهای ضدروسیه نیست.

وزیرخارجه ایران میگوید قرار گرفتن سپاه پاسداران در فهرست سازمانهای تروریستی آمریکا "یک موضوع فرعی" در مذاکرات وین است و علت اصلی توقف گفتوگوها به "درخواستها و مطالبات اقتصادی ما در مسیر تجارت جهانی" برمیگردد. حسین امیرعبداللهیان در مجمع جهانی اقتصاد در داووس سوئیس، در گفتوگو با فرید زکریا، روزنامهنگار آمریکایی گفته است که موضوع سپاه پاسداران انقلاب اسلامی "فرابرجامی" است و "از طرف لابی اسرائیلی بزرگنمایی شده و اولویت برای ما منافع ملت ایران است".

ناصر اعتمادی
منابع خبری در اسرائیل بعید نمی دانند که طرح هدف قرار دادن حسن صیاد خدایی از ماه ژوئیه ٢٠٢١ آغاز شده باشد. در آن زمان سرویس های اطلاعاتی و نظامی اسرائیل گفته بودند که سازمان موساد یک همکار نزدیک نیروی قدس به نام منصور رسولی را در ایران ربوده و بازجویی کردهاند و در این بازجویی نامبرده اطلاعاتی را درباره زنجیرۀ فرماندهی در واحد ٨٤٠ نیروی قدس در اختیار مأموران موساد گذارده است.

سرهنگ پاسدار صیاد خدایی، ۵۰ ساله، روز یکشنبه اول خرداد - ۲۲ مه - هنگام خروج از خانهاش در خیابان مجاهدین اسلام با "پنج" گلوله دو موتور سوار کشته شد. رسانههای ایران از او به عنوان "مدافع حرم" نام بردهاند که اشارهای به حضور در سوریه و کمک به نیروهای بشار اسد در جنگ داخلی این کشور است.

بنا بر اطلاع خبرگزاری رویترز که دقایقی پیش منتشر شد نمایندگان اتحادیه اروپا اعلام کرده اند طبق توافق برجام که بزودی اعلام میشود منابع عظیم ارزی ایران در کره جنوبی با سفر بایدن به کره جنوبی و اعلام موافقت رییس جمهور آمریکا آزاد شده است و بدهی های سایر کشورها هم همزمان با سفر رییسی به عمان پرداخت میشود که رقم آن به میلیاردها دلار می رسد.

رسانههای اسرائیلی، از جمله کانال ۱۳، پس از انتشار خبر کشته شدن این عضو سپاه پاسداران از او به عنوان فردی که در رشته حملات تروریستی علیه اسرائیلیها در سراسر جهان نقش داشت یاد کردند. کانال ۱۳ اسرائیل همچنین گزارش کردند صیاد خدایی کسی بود که منصور رسولی را برای ترور کنسول اسرائیل در استانبول مامور کرده بود.

میلیاردها دلار پول چین باعث رونق اقتصادی کشورهای اروپایی شده است. اما خیلی از این معاملات، یکبند گرفتار کننده دارند. منتقدان میگویند خیلی از قراردادها درواقع "تله بدهی" هستند و به چین اختیار میدهند در صورت عدم پرداخت، تصمیم بگیرد چه اتفاقی خواهد افتاد.
چین اصرار دارد که شریک قابلاعتمادی برای سرمایهگذاری است اما همزمان با اتهامهایی درزمینهٔ سوءاستفاده از نیروی کار و آسیب رساندن به محیطزیست مواجه است.
چین اصرار دارد که شریک قابلاعتمادی برای سرمایهگذاری است اما همزمان با اتهامهایی درزمینهٔ سوءاستفاده از نیروی کار و آسیب رساندن به محیطزیست مواجه است.

خانم کفتانچیاوغلو که رهبر حزب سکولار جمهوریخواه خلق در استانبول است روز شنبه در میان هواداران خود حاضر شد و در میان فریادهای آنها لبخند زد و برایشان آغوش گشود و این در حالی است که او از سوی دادگاه به علت اهانت به رجب طیب اردوغان با حکم حبس تعلیقی روبرو است.برخی از دلایلی که دادگاه بر مبنای آنها خانم کفتانچیاوغلو را محکوم کرده به توییتهای ۱۰ سال پیش او باز میگردد. او بارها پرونده قضایی علیه خود را متاثر از انگیزههای سیاسی دانسته است.

به نظر میآید که در شرایط جذب و استخدام شرکت تلاس اینترنشنال اهمیت و تاثیر رسانههای اجتماعی فیسبوک و اینستاگرام در مسیر اطلاعرسانی آزاد در ایران و فعالیت گسترده اطلاعاتی و امنیتی جمهوری اسلامی برای محدود کردن آزادی بیان مردم و شناسایی مخالفان و حذف و ترور مجازی آنان در نظر گرفته نشده است. ادعا میشود بسیاری از کارمندان ایرانی این شرکت دانشجویانیاند که پارهوقت کار میکنند و دائم به ایران رفتوآمد دارند.

یک دیپلمات اروپایی حاضر در مذاکرات وین گفت ایران و آمریکا در این گفتوگوها به دو جهت مختلف میروند و پیشبینی کرد اختلافهای بین دو کشور در روند احیای برجام کاهش نیابد.
این دیپلمات اروپایی به لورا روزن، روزنامهنگار آمریکایی، گفت: «هر روزی که بدون رسیدن به توافق میگذرد، خطر باختن همه چیز به شدت افزایش مییابد. هر دو طرف [ایران و آمریکا] به دو جهت مختلف میروند و فاصله آنها رو به کم شدن نیست.»
این دیپلمات اروپایی به لورا روزن، روزنامهنگار آمریکایی، گفت: «هر روزی که بدون رسیدن به توافق میگذرد، خطر باختن همه چیز به شدت افزایش مییابد. هر دو طرف [ایران و آمریکا] به دو جهت مختلف میروند و فاصله آنها رو به کم شدن نیست.»

در کنفرانس خبری امیر قطر و صدراعظم آلمان در برلین، سران دو کشور نسبت به رسیدن ایران و آمریکا به یک توافق ابراز امیدواری کردند. شیخ تمیم بن حمد آل ثانی، امیر قطر با ابراز خوشبینی از اینکه ایران و آمریکا بتوانند به یک توافق دست یابد گفت که کشورش آماده کمک به حل این مساله است.

بابک تقوایی
ابابیل-۲ یکی از ارزانترین و پرتعدادترین پهپادهای تولید ایران است که در سال ۱۳۷۱ ابتدا بهعنوان هدف پرنده برای سامانههای پدافندی بهمنظور آموزش خدمه آنها طراحی و تولید انبوه آن در سال ۱۳۷۶ آغاز شد؛ اما دیری نپایید که نمونههای شناسایی آن یعنی ابابیل-اس و انتحاری آن یعنی ابابیل-تی ساخته شد و هماکنون بهطور گسترده در اختیار نیروی دریایی سپاه و نیروی هوافضای آن قرار دارد.

دبیرکل سازمان ملل در اجلاس غذای سازمان ملل هشدار داده است که جنگ در اوکراین خطر کمبود مواد غذایی و گرسنگی در سطح گسترده در جهان را در ماههای آینده افزایش داده است. آنتونیو گوترش گفت که جنگ ناامنی غذایی در کشورهای فقیرتر را به دلیل افزایش بها بدتر کرده است.

جاسوسان به افرادی که به اطلاعات حساس دسترسی دارند نزدیک میشوند، مسئله جدیدی نیست، اما دنیای آنلاین این امکان را فراهم کرده است که این اتفاق در مقیاس بزرگ و از راه دور صورت بگیرد.جاسوسان دیگر نیازی ندارند در یک کنفرانس یا هنگام صرف قهوه به افراد نزدیک شوند و سر صحبت را باز کنند. آنها حالا میتوانند از طریق یک پروفایل جعلی آنلاین برای جذب افراد وارد مکالمه شوند.

رهبر شبکه حقانی در نخستین گفتگوی تلویزیونیاش، به شبکه خبری سیانان گفت طالبان دنبال رابطه با آمریکا و بقیه کشورهای جهان بر بنیاد اصول بینالمللی هستند. آقای حقانی گفت طالبان خود را "متعهد" به توافق دوحه با آمریکا میدانند، اما "نظر به عملکرد آمریکا در گذشته، مردم به این کشور مشکوک هستند".

رئیس هیأت روسی مذاکرهکننده احیای برجام، در پاسخ به توییت البته تند یک کاربر ایرانی پاسخی تند و تاحدی غیرمنتظره داد که به سرعت با واکنش شبکههای اجتماعی فارسی مواجه شد. کاربر ایرانی با اسم مستعار خطاب به اولیانوف با اشاره همزمان به ماجرای برجام و چالشهای روسیه در اوکراین نوشته بود: «تاریخ تکرار میشود و خیانت شما هم تمامی ندارد. اکنون به فکر خود باشید که عین خر در گِل گیر کردهاید.»

جنگ اوکراين درگيری جاسوسی میان روسیه و غرب را که دههها در جریان بوده، شدت بخشیده است. اما سرویسهای اطلاعاتی روسیه مظنون به انجام چه کاری هستند و اخراج مقامات آنها از پایتختها چگونه بر عملیات مخفیانه پوتین در خارج از کشور تأثیر میگذارد؟
هنگامی که روسیه برای اولین بار با نیروهای نظامی خود در سال ۲۰۱۴ اوکراین را هدف گرفت، دست سرویسهای اطلاعاتی خود را نیز در غرب باز گذاشت- از مداخله در انتخابات ایالات متحده با استفاده از حملات سایبری گرفته تا مسموم کردنها و خرابکاریها در اروپا.
هنگامی که روسیه برای اولین بار با نیروهای نظامی خود در سال ۲۰۱۴ اوکراین را هدف گرفت، دست سرویسهای اطلاعاتی خود را نیز در غرب باز گذاشت- از مداخله در انتخابات ایالات متحده با استفاده از حملات سایبری گرفته تا مسموم کردنها و خرابکاریها در اروپا.

کیوان حسینی
تصور کنید که در میانه ریاست جمهوری دونالد ترامپ، ناگهان رسانهای فاش میکرد که جان بولتون، مشاور امنیت ملی او با یک دسته گل، مخفیانه به تهران سفر کرده تا با "آیتاللهها" مذاکره کند. بسیاری که که در آبان ۶۵ (نوامبر ۱۹۸۶)، از سفر رابرت مکفارلین به ایران با خبر شدند، کمابیش با سنارویی تا همین اندازه باورنکردنی و دور از ذهن روبهرو شدند.

پرایس در نشست خبر جمعه خود گفت که واشینگتن در انتظار گفتوگویی مفصلتر با انریکه مورا درباره جزییات سفرش به ایران است و تاکید کرد که نوبت ایران است که برای نهایی شدن توافق فورا تصمیمگیری کند. از سوی دیگر، یک روز پس از سفر امیر قطر به تهران، وزیر خارجه قطر نیز طی تماسهایی با رابرت مالی، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران، و جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، درباره آخرین تحولات مذاکرات وین و مسائل دوجانبه گفتوگو کردند.

در اثر تهاجم روسیه به اوکراین و جنگ هولناک جاری در آن دیار، فجایع ناگوار و مصیبتهای جانگدازی به وقوع پیوست که قلب آدمی را به درد میآورد. یکی از این فجایع، بحران پناهندگان غیر اروپایی در اوکراین است. این فاجعه از چهره حقیقی غرب پرده برداشت و نشان داد که نژادپرستی تا چه اندازه در فرهنگ غربی عمیق و ریشهدار است. رفتار غیرانسانی با دانشجویان آفریقایی، جنوب آسیا و خاورمیانهای در اوکراین و حتی خارجیان مقیم این کشور، واقعیت تلخی بود که ناظران مستندسازی کردند و همه از آن آگاهی یافتند.

علیرضا نوریزاده
سفر چند ساعته بشار الاسد به تهران و معانقه و مصافحهاش با ولی فقیه و منصوبش، ابراهیم رئیسی، ابعادی پیدا کرد بهمراتب فراتر از احوالپرسی و سپاس از مردی که ملتش را فدای ماندن او در قدرت کرده است. تفسیر خودیها و غیرخودیها همه بر اهمیت سفر و گشایش میدان برای حضور گستردهتر سپاه و دستگاه اطلاعات ولی فقیه متمرکز است، اما من نکتههای دیگری را در جستوجوی خویش یافتهام که بازگو میکنم.

امروز درباره مسائل دوجانبه صحبت شد و تأکید کردیم که حل اختلافات در منطقه راهی جر گفتوگو ندارد و با رئیسجمهور ایران اتفاق نظر داشتیم.وی اظهار داشت: بدون تردید سفر امیر قطر به جمهوری اسلامی ایران نقطه عطفی در ارتقای روابط دو کشور و دو ملت است و میتواند نقش بسزایی در جهت گسترش روابط فیمابین و همکاریهایمان در سطح منطقهای و جهانی داشته باشد.

روزنامه والاستریت ژورنال در اسفندماه سال ۱۳۹۹ در گزارشی نوشت ارتش اسرائیل دستکم به ۱۲ کشتی ایرانی، طی دو سال پیش از آن، در دریای سرخ حمله کرده است.والاستریت ژورنال در گزارش مارس سال ۲۰۲۱ خود به نقل از منابع خود نوشته بود که این حملهها برای جلوگیری از ارسال نفت ایران و تجهیزات نظامی به سوریه انجام شده است. به نوشته والاستریت ژورنال، ارتش اسرائيل در این مجموعه حملهها، از تجهیزات نظامی مختلف، از جمله مینهای آبی علیه کشتیهای ایرانی استفاده کرده است.

به گزارش رسانه های فنلاند، بوریس جانسون نخست وزیر بریتانیا فردا به سوئد سفر خواهد کرد. بر اساس اطلاعات رسیده به روزنامه Aftonbladet قرار است یک توافقنامه همکاری عمیق دفاعی و امنیتی امضا شود.
این روزنانه به نقل از یک منبع مطلع می نویسد: بحث بر سر یک توافقنامه دراز مدت امنیتی است که حتی بعد از عضویت سوئد در ناتو هم ادامه داشته باشد، ولی هدف عاجل تضمین امنیت سوئد در دوران قبل از عضویت رسمی در ناتوست.
این روزنانه به نقل از یک منبع مطلع می نویسد: بحث بر سر یک توافقنامه دراز مدت امنیتی است که حتی بعد از عضویت سوئد در ناتو هم ادامه داشته باشد، ولی هدف عاجل تضمین امنیت سوئد در دوران قبل از عضویت رسمی در ناتوست.