رفتن به محتوای اصلی

فلسفه هستی و نیستی varlığın yoxluğun fəlsəfəsi (متن تکمیل شده)
20.02.2013 - 23:34
برگردان:
آ.ائلیار

 1

ترا با خود حمل میکنم
نه تنها در قلبم
در سنگینی کیفم
در برگ برگ کتابهایم

تویی
این درد شانه ام.

درد پا هایم
راز چشمان خواب آلودم
خستگی پنهان درعینگم
ترا با خود حمل میکند.

رهنوردی شیفته
غریب و بیکس
در میان شهرها
 

در پنجره بخارگرفته اتوبوس
اولین حرف نامت
فلسفه هستی و نیستیم
در تلاطم شیشه آبم
به هنگام بوسه بر لبان تشنه ام:
جذب شیفتگی.

حالا حالا ها
ترا با خود حمل خواهم کرد.

صدا، کلیک کنید

 

Daşıram hələ də səni
Təkcə ürəyimdə degil
Çantamın
ağırlığında

Kitablarımın
varaqlarında
Çiğinimdəki
bu sancı
!sənsən
Ayaqlarımdaki
ağrı
Gözlərimə dolan
yuxunun gizəmi
Gözlüyümdəki yorğunluq
!səni daşır

Gərib şəhərlər ortasında
Aşiq yolcu rolunda
Avtobusun buğlanmış pəncərəsində
adının ilk hərfi

Susamış dodaqlarımı öpən
su şişəsində belə
Çalxalanır
varlığının
yoxluğunun
fəlsəfəsi
Yəni
mənimsəmişəm artıq sevgini
Hələəə hələ
...Daşıyacağam səni

-----------

2

تو کجا بودی؟
دیروز
پشت پرده ها را نگاه کردم
نبودی

پنجره را باز کرده
به حیاط چشم گرداندم
نبودی

یک یک اتاقها را گشتم
دیوانه شدم.

همینطور
گنجه ها
کشُوها
و کیفم را
جستجو نمودم
نبودی

جیب لباسهایم
ساعتم
انگشترم
به استکان و
سماور
به کوچه های آبپاشی شده
به سیلها که "سارای"* را میبرد...
نبودی

چه بیهوده از پا در آمدم

خسته و کوفته
به قلبم نگریستم

چشمم روشن
تو آنجایی!

بودی...

صدا ، کلیک کنید

 

?Haradaydın sən
Dünən
pərdə dalına baxdım
!Yoxuydun

Pəncərəni açdım
Həyətə baxdım
!Yoxuydun
Otaqları
bir bir axtardım
dəliyə döndüm
dolablara
çəkməcələrə
çantama belə baxdım
!Yoxuydun
Paltarlarımın ceblərinə
saatıma
üzüyümə
istəkana
simavara
Su səpilmiş küçələrə
...Saray qaçırdan sellərə
!Yoxuydun

!Nə boşuna üzüldüm

yorğun arğın
xəstə ürəyimə döndüm
Gözüm aydın
Sən ordaydın
...Varıydın  

----------

______________
 3

 

Bahar gəlsin

Bulud olum      

Yağış olum    

Çiçəklənim         

Yaz gəlsin

Ağaclarda buta olum

Yaşıl olum

Istədiyin meyvə

Bəlkə alma

Bəlkə üzüm

...Sevməsən alçaq könül iydə olum 

 

Payız gəlsin

 

Xəzəl olum

Mor

Sarı

Qırmızı

İstədiyin rəngə dönüm

Qış gəlsin

Qar adamı

qar olum

Donum donum

Heç əriməyən buz olum

Sən nə dəsən o olum

Sənə bahar

Sənə yaz

Sənə payız

Sənə qış

Sənə çiçək

Yeşil

Yapraq

yağış

Sənə tam 4 mövsüm olum

                                   ?Gələrsənmi mənölüm 

 

    صدا. کلیک کنید  بهار بشود

 بهار بیاید

 ابر و

                باران بشوم

                         گل و

                               شکوفه بدهم

*

تابستان بیاید

بر درختها

          شاخه بشوم

سبز

 

میوه  بشوم

میوه ایکه تو دوست داری

شاید سیب 

          شاید هم انگور

اگر دوست نداری

                سنجد ساده ای

*

پاییز بیاید

برگ ریزی بشوم

به رنگ

       زرد

           بنفش

                سرخ   

هر رنگی

که تو

دوست داری

*

زمستان بیاید

آدمک برفی بشوم

             یخ بزنم

                  یخ بزنم

                          یخی ذوب نشدنی

                                     بشوم

 

*

برای تو

     بهار

        تابستان  

            پاییز

                زمستان

هر چه آرزو میکنی

          

 

شکوفه

برگ سبز

باران

به تمامی

     چهار فصل    

               بشوم.

جان من

       میایی؟

 -----------

4

حسرت سرریز میشود                                                                                                

در قلبم

بدون سیگار!

شراب!

 

ویران میشوم

درچشمانِ

        شب مست

بی روشنایی.

 

شب...

پنجره ...

 

زیباترین رنگ

                   سپید

 

این شهر نامش

           اورمو

قطعاً

سحر رشک خواهم برد

به لبخندهای آدمک برفی!

قطعاً

آرزومند نگاههای شیفتگانم خواهم بود

 

در خیابانهای ژنده و

بوسه ممنوع اش

سراینده

خواهم گشت

و گم خواهم کرد

                 لبهایم را

 

لبهایم

آ...خ لبهایم

در حسرت بردن نام

                      شیفتگی

لبهایم

در حسرت بوسهء زبانم

 

لبهایم رابیابید

شاید

 در فریاد های بیخبرانه ء کودکان

به هنگام بازی ِ

                 گلوله برفی

 شاید                         

ترک ترک

خونین

در مرگ

 

و شاید هم

در شتابزدگی فریادهاست!

شاید...

صدا کلیک کنید

                          
Nisgil daşır ürəyimdə...
Sigarasız!
        şarabsız!
Dağılıram kefli gecənin gözlərində
                                                        İşıqsız!
Gecə...
           pəncərə...
 
Ən gözəl boya ağ
bu şəhərin adı Urmu
kəsin səhər qısqanacayam
qar adamlarının gülüşlərini!
 
Kəsin
imrənəcəyəm sevgililərinin baxışların!
Öpüş yasaq xiyavanların mitilliyində
şair şair gəzib
itirəcəyəm dodaqlarımı
dodaqlarim
aaax dodaqlarım
sevginin adını çəkməyə həsrət
dodaqlarım
dilimlə opüşməyə muhtaç!
Tapın dodaqlarımı
qar topu oynayan uşaqların
xəbərsiz havarlarındadırlar bəlkə də
çatlayıb
          qanayıb
          ölməkdə
Bağırmağa tələsməkdədirlər bəlkə də!...

_____________

5

آخ اورمو!...

ساعت به دوی صبح

                   ده دقیقه ی یخ مانده

سردم است

        بیخوابم

امروز دامنت را در نوردیدم

پاهایم خسته و

 قلبم در رنج است

 

آخ اورمو!...

بر بستر آرزوهای جوانیم

شعور در شعرم

تاول زده است

نگاه کن!

درک

چون خون میدود

 

آخ اورمو!...

لبخندت خشک شده !

قلمم جان گرفته است...

میدانی؟

مردمک من

از درد  تو میمیرم...

 

گامهای غریبه؟!

سایه های سیاه ؟!

 لباس و

       قیافه های بیگانه؟!

اورمو!

چیست این گفتار ها؟!

آرزوهای ناپاک!؟

 

بهرحال

مردمک من

نامت امانتی ست پیشم 

به پایان این سرما

                 شب

یک بامداد بیدار مانده است.

 

صدا کلیک کنید 

...!Aaax Urmu 

  Saat gecənin 2sinə   

                                                                                                                                                                                                   ...10soyuq dəqiqə qalır                 

                           

Üşüyürəm

yuxum qaçıbdır                        

gəzmişəm ətəyində bu gün

ayaqlarım yorğun

ürəyim ağrıyır

 

 

...!Aaax Urmu 

şeirimdə şuur qabar çalır

gənc arzularımda

 !Bax

Qan kimi bir inam qaçır

 

...!Aaax Urmu 

Quruyubdur artıq gülüşüm

bilirsənmi damarlanıbdır qələmim

...dərdindən ölürəm mən bəbəyim

 

!?Özgə özgə addımlar

!?Qara qara kölgələr

 !?Yad yabancı giysilər

!?Nədir Urmu bu dillər

!?Çirkin çirkin diləklər

 

Nə isə göz bəbəyim

adın məndə əmanət

Bu soyuğun

 gecənin bitməsinə

...bircə oyaq səhər qalır

------------

6

قله بلند!
نمونه زیبایی
این 
   چشمان منست.
 
دست آرایشگران را پس زده! 
شوخی نمی پذیرد.
 
 به چشم ازندازش 
          نزدیک نشوید.              
هی...!
وقتی برای رزم
به بزرگی سبلان 
          نیرو ندارید                
برای درنوردیدن قله ها
                  نکوشید.                      

Şuxluq götürməz

Bu mənim gözlərimdir

Muşşatələr əlini gerə çevirmiş

Gözəllik örnəyi

Uca bir zirvə

Görkəminə toxunmayın

...Eeey 

Savalan boyu savaşmaya

Gücünüz yox ikən

Zirvələri görməyə çalışmayın 

----------

7

-----------

لینک صدا

http://iranglobal.info/node/2022

Eşitdim

            Maraqlanmışsan bəlli

Yox    

Dəyişən birşey yox

            Getdiyindən bəri ...

 

Gözlərimdə eyni baxış

Yalanlara yer verməyən

            Eyni qorxuluqlarla sarılmış ...

Hələ də

            ən sevdiyim

            yağışdır baharlarda

anımsayıram

            səninlə

            hülü ağaclarının çiçəklərinə

                                   qonaq gedəcəkdik

                                                           Urmuda!

Nəysə...

Sevirəm hələdə gecəni

Gecələrdə

            Şam yandırmağı

Yatmadan öncə

            Aya baxmağı

Göy buludlu deyilsə təbii !!

 

Eynidir ürəyim

Dəyişən birşey yox

Xəyanəttən ortasında bir ox dışında

Gələn

            Gedən

                        Yox...

Hələ də tapıram

            O odlu dumanlı

                        Başı bəlalı

                                   YURDUMA

Adını deyim

            Adına qurban

                                   AZEƏRBAYCAN’a

Hələ də ölürəm mən

                        Anama

            Anamın

                        əllərınə

                                   gözlərinə

                                               qucağına

Sevirən hələ də

                        sənə

                                   səni sevirəm deyən

                                                           dilimə

həyə[1] ...

            həyə ...

mən

            ölürəm

                        öz dilimə

özümə

            özlüyümə

 

Hən

            eyniyəm mən

                                   özüməm

buraxdığın kimi

                        heç deyişməmişəm

dəliydim

            yalnız

                        zır dəliyə dönmüşəm !


[1] . Hə demək Urmuda.

 

شنیدم 
علاقمند شده بودی
روشن
نه
 از وقتی که تو رفتی
        چیزی تغییر پیدا نکرده است...

 

گستره ی نگاه پاک
 برچشمانم
باهمه ترسها
جایی برای دروغها
               نمیدهد...                                                           

هنوز هم 
دوستداشتنی ترینم
            باران است در بهاران
میخواستیم به مهمانی شکوفه های درختان هلو برویم
                                                         در اورمو!

به خاطر میاورم!

بهر حال ...
هنوز هم 
      شب را دوست دارم  
برافروختن شمع
              در شب را               

نگاه به ماه را
         پیش از خواب  
البته اگر
          آسمان ابری نباشد!                  

دلم پاک است
چیزی تغییر پیدا نکرده
بر پیکان تیری از روی خیانت
 آمد و شدی 
          نیست...    

هنوز هم می پرستم
آن سرزمین توفانی و
           پردرد و رنجم را
فدای نامش
نامش را بگویم
              آذربایجان را

هنوز هم
میمیرم برای مادرم
برای دستان و
               چشمان و
                     آغوش مادرم

هنوز هم شیفته ام
 شیفته زبانی که به تو 
دوستت دارم
           میگوید

آری
 آری... 
 برای زبانم میمیرم
برای گوهر و
         شخصیتم         

آری
    پاکم
        خودم هستم
همچنان که رهایم کرده بودی

هیچ عوض نشده ام
دیوانه بودم
         فقط
          دیوانه تر شده ام! 

------------

8

زنان 
گرد و غبار مرا هم بزدایید
پرده پنجره
         طبق
              اگر نشد 
حد اقل رویه لحافی از من بسازید
نگاه کنید
زنگار گرفته ام
کپک ها را از سرم بزدایید
گیسوانم را شانه کنید
آنگاه 
   به شهر بفرستید
            برای خرید گل...
من 
و این شهر هم 
بیشتر به تنفس نیاز داریم

شما هم 
          لبخند بزنید
            لبخند بزنید
                     زنان 
لبخند بزنید 
زیز برف
            گل یخم را فراموش نکنید، 
                                      زنان
زنان
زنان

لینک صدا:
http://www.iranglobal.info/node/3497

‏Mənim‭ ‬də hisimi alın qadınlar
        ‭ ‬Pərdə pəncərə        
                  ‭                ‬Taxta tabaq
                           ‭                         ‬Heç olmazsa yorğanüzü sanın məni‭!
 
Paxırlanmışam baxın‭!
        ‭           ‬Kifsəkləri başımdan atın‭!
                                     ‭                ‬Saçlarımı darayın‭!
Sonra da
        ‭              ‬şəhərə‭ 
                   gül almağa yollayın‭ ‬...‭ 

 
Mən də‭ 
bu şəhər də‭ 
                  ‭ ‬artıq nəfəs almalıyıq
 
Siz də
        ‭ ‬gülümsəyin
                  ‭ ‬gülümsəyin
                           ‭ ‬gülümsəyin qadınlar...

qar altında qar çiçəyini‭ 
unutmayın qadınlar               
                                                                 ‭                                   qadınlar
                                                                         ... ‭                                   ‬qadınlar

 

----------------- 

9

 

 

 صدا کلیک کنید 

Tamam canım

                boşladım gözlərini  

        bu pəncərə    

        bu da mən

               hər gün səhər

                                günəşlə

                                               baxışarıq 

                             göz gözə ... 

        səhər mənim                    

                şəhər mənim

                        şer mənim

sığa bilər birində

                gözlərimin yaşında buz bağlayan

                                                       öldürücü özləmin

                                               ...

Tamam canım

                boşladım gözlərini

        bu pəncərə

        bu da mən

Bax

         hər axşam üfüqlə

                             qolboyunam

                        əl ələ ....

Ayla gəmdaş olmuşuq

                min ulduz var qoynumda

                        sən gedəndən

                                             hər gecə...

 

Tamam canım boşladım...

          Sən qazandın

                                             1- Heçə...

 

 -------------

بس کن
جانم       
.از چشمانت حرفی نمیزنم 

آن پنجره
اینهم من       

هر بامداد
رو با رویم
          با خورشید                    

بامداد از آن من
شهر از آن من
 شعر از آن من                   

در یکی
جا میگیرد
 اشک دیدگانم
... درحسرت یخ بسته و کشنده ات            

بس کن جانم
.از چشمانت حرفی نمیزنم         
آن پنجره
.اینهم من  

نگاه کن!
هرشامگاه
 دست دردست هم داریم و
دست درگردن همدیگریم
                          با افق...                                

از وقتی که تورفتی
دلسوزم با ماه
هر شب 
    در آغوش
        هزاران ستاره دارم...

 بس کن جانم
          حرفی نیست
تو بردی 
         یک به هیچ ...     

 -------------

10

من دو دیوانه
دو شیفته دارم
           که رهایم نمیکنند

نام یکی «زندگی» ست
نام دیگری «مرگ»

زندگی  
قد بلند و زیباست
به من نگاه میکند 
شعر مینویسد
شراب میخورد

اما مرگ
تنها خبر میفرستد
میگوید 
فقط از آن منی...

بهرحال
من دلباخته خود را بر گزیده ام
بروید به مرگ بگویید
من عاشق زندگیم»
 

صدا  کلیک کنید yaşamla sevişmişəm

 

Məni buraxmayan

                      iki vurğunum var

                                            iki dəlim!

Birinin adı yaşam

Birinin adı ölüm

                     

                      Ucaboy yaşam gözəldir,

                      mənə baxar

                              şer yazar

                                     şarab içər...

Ölümsə

təkcə xəbər göndərər

       sonda mənimsən deyər...

 

Nəysə

       mən sevgilimi seçmişəm

               gedin deyin ölümə

                      yaşamla sevişmişəm

 

 

 

:صدا : کلیک کنید روی مصرع آبی شعر 

 

4.

Birdən birə qoşullandı 

                        özgürlüyüm

                                   gülüşündə bir yerlərə

                                                                       taxıldı

Nədənsə tutsaqdır mutluluğum!

Hep bir umut gələr deyə

Neçə onur yıxıntısı ...

Neçə bulud göz yaşı ...

Neçə gecə dəlirdim?

Unutdum

            Neçə bahar

                        neçə sevgi

                                   neçə qismət çürütdüm

                                               izlərində süründüm...

Halal olsun dəyərmiş

Xəbər gəldi

            Qutlaraaaam

                        evləndiyini duydum!

Nəysə artıq yaşamaq

budur boynumun borcu

Hən bu mənəm

                        o güclü özgür qadın

                                               mutluluğu oynayan

 

                                                           ən yalançı oyunçu...

 

 

 

 

6.

Qalın geyin

            Məni

                        Çömzək istər kimi

Düşünməyə başladığında

            Üşümə olasılığı yüksəkdir !

Vazgeçilməzlərimdəndir bilirsən

                        Qıp qırmızı dolu bir bardaq

Səhər qəlyanaltısında

                        Çayının yerinə geçə bilər…

 

İşıq kimi bir şey daşı yanında

            Gözlərimə

baxmaq istədiyin zaman

qaranlıqda qalma olasılığı yüksəkdir !

Alışqanlıqlarımdandır bilirsən

                        ağapbaq

                                   çılpaq

                                               iki qanada tutunmaq …

Özlük göyündə bəkarət kimidir

                                               bu çılğınlıq

            Gecəleyin

 yatağından

            ansızın uça bilər…

 

7.

Qaşlarımı aldırmayacayam hələ!

Qoy bu ayrılığın qırxı çıxsın

                                       sonra...

nə məktublar

nə mahnılar

nə rəsimlər...

                yoox

[1]Böləklərə görə deyil bunlar inan !

 

                Təkcə güzgünün xətrini saxlamalıyam

                yuxadır ürəyi axı

        üzümə baxmaya bilər

        gəlin çıxan a n  l  a  r  ı  m  d  a......

 

Başqasının üzünə baxmayacayam hələ!

Qoy bu sevdanın ili çıxsın

                                               Sonra...  

 

 

8.

Gözlərimin gilələrində ağlaram 

Kipriklərimidə...

Tökülsün tel tel saçlarım

Qan qaynasın arzularım

Dustaq dustaq səpilsin göz yaşlarım

Çəkilsin dırnaqlarım

Çırpınıram bir tək dilək uğuruna

Torpağım

      torpağım

           torpağım...

                                   Əldə qalan ne var ki

Bir ürəklik inamdır var yoxum

mavi göydən asılmlış

bir qadınlıq sevgidir

 

[1] . Hədiyə

 

 

12.

Mışıl mışıl 

dalğalanan duyğuların

ən uslu caynağında

büzüb bürməlirəm

nəm neçə yüz kilometrənin ahsızlığını

bu zənginliyin caynağında...

səpirem

baxışlarının yetginliyini

 kal budaqların

damarına

dərirəm

dəstə dəstə

 gülüşlərini

ən yaxın baharın ətəyindən

 izinsiz!

Nə yaxınmış əllərin...

Toxunuram saçlarına

qorxusuz!

Saçların

sənsizlik kimi qarmaşıq

özləmin kimi uzun

boşla uzaqlıqları

                                   sev!

Ən cəsarətli gecəmin

bakirəliyinə bürün...

 

14.

Donum

payiz töhfəsi

yarpaq

         yarpaq

alov

alov

 

Saçlarım

ən onurlu fırtınaya əmanət

pəncərərlərin üstünə qapandığı

o çılğın dumanın əllərinə

 

yanaqlarımda

həvəsli istəklərin ışıltısı

bənovşə qanı sürtmüşəm dodaqlarıma

gözlərimdə gecə sürməsi

dəniz damarına çalır baxışlarım

dalğa dalğa kirpiklərim

Yağışla boyamışam dırnaqlarımı ...

Bəzənmişəm yeni

bütün qadınlığımla

chatlayacaq gecənin bağrı

offf...

Döşümdə ay qoxusu

Oturmuşam

özləminin sonsuzluğunda

bütün sınırsızlığımla...

 

 

15.

Səninlə

əl ələ yox

şeir şeirə xəyal xəyala

duvarları ömür kömürü ilə yazılan

bu dar küçələr mənə yetər

dolanıram səninlə

səninlə göz gözə yox

güzgü güzgüyə

ulduz ulduza

əzilmiş könlü

ay nazı ila əzdirilən

bu qaranlıq gecə mənə yetər

baxışıram səninlə

hələ heeey

səs ver səssizliyimə

səninlə

səs səsə yox

səssiz səssiz

səsli səhər oyanmadan

son mahnımı yazıram

sevginə inanmadan ...

 

 

18.

Ürək döyüntüsü

Bulantısı

Yuxusuzluq

                                   Boğulmaq kimi bir duyğu

Qorxu …

Panik-Atak deyir buna

Psikiyatrsist doqtoru!!

 

Bir dəniz alalımımı bu şəhərə?!

Mavi qırmızı

dalğalı

Ürəkli

düzgün

Belə sevgi qoxulu…

Yanlış anlamayın!

 dəli deyiləm

Şairəm yalnız

Bir az

şer yazacayam

 

Bağışlayın doqtor bəy

Sizdə qalsın

Mən

Davalarınızı

 qul lan ma ya ca ğam !

 

19.

Sən

         otağımın pəncərəsindən 

 

Urmunun tərli havasına doğru uçan    

                                                        tüstü oldun yalınca!   

 

Bir də yarım qalmış bardağımın

 dibində donan

peşman cəsarətimin artığı

boşluğumda

bacıma anlatdığım

                            o sallaq dodaq hikayələrdən

 

Sən

qızsal sözcüklərin qəhrində bulanan

o küs nənə oldun

                            küsdürdün!

 

Eeeey baxışlı gülüşlü qəhrəman

                                               Təbtiklər ...

                   Şair qızın göz yaşı oldun !

 

 

 

 

20.

Yalnız deyiləm artıq 

            otağımın açarını

gunəşə də verdim !

Darıxdığımda gələr

Heç də gürültü etməz

Gecəylə barışıqdır üstəlik

İstədiyində saçar...

Meyvə

              çay

                   xoşgəldin

salam belə bəkləməz!!

Buradakılara bənzəməz...

Oturacağı tanıyar !

Sssssuuusss...

taxta masanın üstündə

ağ kağazlar

o

mənim ap aydın anılarım...

qaça qaça gəlin

eeeey yetim qalmış şəhərimin

xiyavanlarında ayaqlanan

dilimin dəli sözcükləri!!

muştuluq

Yaşaya bilərsiniz artıq

Günəşin açarı məndə var...

  

 

-------------

:لینکهای آشنایی با سراینده *
  -1
تورکان اورمولونون شعرینه بیر باخیش
http://www.azer-online.com/azer/?p=3507

-------
-2
شعر‮ زندگی‮ ‬ست . گفت و گویی با ترکان اورمولو شاعره آذربایجانی
 
http://www.iranglobal.info/node/48 

---------
-3
چند شعر همراه با ترجمه فارسی
http://www.iranglobal.info/nevisandegan2/80

----------
4-

غبار غریبه "Özgə Toz"

http://www.iranglobal.info/node/3789 

دیدگاه‌ و نظرات ابراز شده در این مطلب، نظر نویسنده بوده و لزوما سیاست یا موضع ایرانگلوبال را منعکس نمی‌کند.

آ. ائلیار
ویژه ایران گلوبال

فیسبوک - تلگرامفیسبوک - تلگرامصفحه شما

توجه داشته باشید کامنت‌هایی که مربوط به موضوع مطلب نباشند، منتشر نخواهند شد!