آقاي آ . ائليار در پايان نظر خود مي پرسد : پس میتوان گفت: « اداره آذربایجان غربی هم میتواند توسط همه ملیتهای ساکن در آنجا "مستقل" اداره شود » مثلاً «ایالت خود مختار آذربایجان غربی» . مهم «استقلال و خود مختاری» آن است. دارای حقوقی باشد که همه امور خود را مستقل مانند دیگر ایالتها اداره کند. خوب نظرتان چیست؟ مسئله اختلاف ارضی - اینجا حل میشود یا نه؟

 آقاي ائليار به موضوع جالب اشاره كردن كه اينجانب مي خواهم جواب ايشان را با تركيبي از برخي آذربايجاني هاي كه خود را آريايي آراني مي دانند و دوست دارند با همه قابليتهاي سياسي  خود با بحث ايران فدرال خود را مشغول اين خوراك سياسي مي نمايند عرض كنم .

اينكه آقاي ائليار در مورد غرب آزربايجان بزرگ  در ابتداء نوشتجات خود موضوع كوچك و فرعي بين ناسيوناليست هاي افراطي مي بينند متاسفانه ناشي از عدم آشنايي ايشان از تاريخ تمدن و موقعيت مكاني و سياسي منطقه غرب آزربايجان به مركزيت اروميه را نشان مي دهد . هرچند تمايل به تاريخ نويسي در اين مقال ندارم اما آنچه مستند و موجوديت اروميه  از دوران اروتوپي ها نشان از وجود تركها  در اين مناطق بوده است اما ما منكر وجود برخي از اقليتهاي ارمني و آشوري و حتي كرد در منطقه نيستيم  و تشكيل دولت آينده در منطقه بنام آزربايجان ، بديهي است كه با توجه به تفكر دموكراسي و آزاديخواهي حركت ملي آزربايجان حقوق اقليت در منطقه به رسميت شناخته مي شود .

اما آنچه را كه آقاي ائليار عزيز تحت نام حكومت خودمختار آزربايجان غربي  و اداره آن توسط  اهالي منطقه  چيزي شبيه لبنان سازي ديگري است كه هرگز ملت بزرگ و مدبر آزربايجان  از آن پرهيز مي كند . اما بطوريكه برخي دوستان ايران گلوبالي مرا ناسيوناليست افراطي  به جهت نوشتجاتم در پيج فيس بوك خوانده اند را از اين مي دانند كه اداره آزربايجان بزرگ را در قالب 8 منطقه فدرال  البته به صورت پيشنهادي در پاسخ به آن گروه از آزربايجاني هاي خواستار فدرالي منتشر نمودم .

بنابراين تشكيل يك حكومت فدرال دموكراتيك پس از استقلال آزربايجان امري ايست كه بر مبناي خواست مردم مي توانند مطرح شود اما در اين برهه از زمان كه استقلال و دولتي تشكيل نگرديده است در اين باره سخن به ميان آوريم ضمن اينكه حتي اگر مقرر شود به صورت فدرال اداره شود پس از استقلال آزربايجان عزيز و تشكيل مجلس موسسن جهت تصويب قانون اساسي و تعيين نوع اداره حكومتي به رفراندوم كه مي تواند يكي از اين نوع حكومت فدرال  باشد . بنابر اين نه اينجانب  القاء مي نمايم و نه تاييد و حمايتي از اين نوع اداره حكومتي مي نمايم .

اولا: اين پيشنهاد فدراليك صرفا براي دولتي انتشار يافت كه پس از اخذ استقلال آزربايجان عزيز تنظيم گرديده و هرگز اينجانب فدرال آزربايجان را با كشور جعلي ايران نمي دانم و هرگز هم اين امر محقق نخواهد شد بلكه پاسخي بود براي آن گروه از هموطنان ترك آزري كه طرفدار اداره حكومت فدرالي هستند لذا سخن با اين افراد بود كه اگر شما علاقمند به چنين حكومتي هستي چرا با استقلال آزربايجان موافق نيستي كه پس از آن اداره حكومتي را با پيشنهادات سازنده اداره فدرالي ما را مستفيض فرماييد ؟

دوما: مدل فدرالي كه دوستان پان ايرانيست در نظر دارند را هرگز مورد قبول هيچ آزربايجاني نخواهد بود و فرم فدرالي كه ما مي پسنديم را نيز هرگز مورد موافقت اين پان ايرانيست ها نخواهد شد چرا كه با تشكيل مجلس ملي محلي و استقرار ارتش مستقل در منطقه و اداره امور به صورت مستقل تحت نظر يك قانون اساسي هرگز مورد موافقت ايران دوستان نخواهد بود

سوما: در توضيحات برخي از هموطنان در ديدگاههاي نقشه منتشر شده موضوع مهمي جلب نظر مي كند كه برخي از دوستان در مورد اختلاف نظرهاي مانند رسم الخط تركي آزري مطرح مي نمايند كه هر دو مورد پذيرش است يعني هم رسم الخط قديم زبان تركي به رسم الخط عربي و هم رسم الخط تركي به لاتين و يا هر موضوع ديگري در اين مناسبات لذا ببينيد بحث در همينجا است بدون هيچ حاشيه سازي اگر قرار باشد دو آزربايجان شمالي و جنوبي انجام شود و انشالله هم انجام خواهد گرديد . تصور بفرماييد سالياني طول مي كشد اين مناسبات شمالي با جنوبي ها انجام پذيرد ببينيد يكي همين زبان . 80 سال مردم مظلوم آزربايجان را از زبان مادري خود دور نگه داشته اند كه هر چند مي توانيم تركي صحبت كنيم اما به سختي مي نويسيم و زمان زيادي طول مي كشد كه زبان تركي در جنوب ترويج پيدا نموده و حداقل 50 درصد مردم بتوانند تركي بنويسند حال اين نوشتن به رسم الخط عربي يا لاتين خود نيز مورد سليقه انواع متنوع است اما وقتي تصويب قانون اساسي يك كشور متحد ربان رسمي را تركي مي داند در تصميمات محلي كه بخشي از اداره حكومت فدرالي مي باشد مي تواند يك ايالت رسم الخط را عربي و يكي رسم الخط لاتين و اين بستگي به تصويب مجلس ملي محلي خود دارد و اين منافاتي به ساير زبانهاي غير تركي و يا رسم الخط مغاير با اكثريت آن منطقه هم ندارد و مي توانند بخشي از مدارس محلي به رسم الخط لاتين در ايالتي كه اكثريت با رسم الخط عربي است ايجاد كند و برعكس

در همين رابطه مدلي به عنوان مثال جهت آگاهي بيشتر در ذيل آورده مي شود . كه تصويب قانون اساسي بر اساس راي و خواست مردم پس از استقلال آزربايجان  و انتخابات سراسري براي انتخاب رييس جمهوري كه حافظ قانون اساسي كشور و مناسبات امور خارجه و موضوع دافع مشروع از كشور و نيز تجميع كل درامدهاي تمامي ايالتها در خزانه داري كل 
ايالتهاي محلي هريك با انتخابات نمايندگان مردمي خود را جهت تشكيل مجلس ملي محلي انتخاب و بار ديگر با انتخابات ديگري رييس جمهور محلي يا ايالتي خود را انتخاب مي نمايد كه به صورت مستقل اعضاء هيات دولت به صورت يك كشور مستقلي كه صد البته بر زير يك پرچم ( مي تواند نشان هاي محلي بعنوان پرچم ايالتي نيز باشد ) و قانون اساسي اقدام به تدوين قوانيني كه مخالف با قانون اساسي نبوده و نظارت بر دخل و خرج ايالت بر اساس بودجه ساليانه كه در مجلس شوراي هماهنگي امور ايالتي كه ناظر بر مصوبات همه مجالس ايالتي است كه مغاير با قانون اساسي نباشد كه اعضاي اين مجلس توسط خود نمايندگان ملي محلي انتخاب و قمارده مي شود ( همانند مجلس فرمايشي شوراي نگهبان ) با اين تفاوت فاحش كه انتخاب اعضاء توسط  نمايندگان مردم از تمامي مجالس محلي انتخاب شده است يعني 100% غير مستقيم توسط مردم انتخاب شده است .
وجود ارتش و ژاندارم و پليس در هر محل و ايالت الزامي تنها انتخاب فرمانده هان اين قواء توسط وزير دفاع و زير نظر شخص رييس جمهور كشور انتخاب مي گردد .
در خصوص قوه قضاييه ريس آن توسط مجلس ملي محلي انتخاب و پس از آن كاملا به صورت مستقل اداره مي گردد .

حالي كه جناب آقاي آ. ائليار با قبول اقليتهاي كرد ، آشوري و يهودي و كرد در مناطق غرب آزربايجان با اين فرم حكومتي مي توان با مسالمت آميز و رعايت حقوق اين اقليت در مناطق غرب آزرابيجان زندگي نمايند .

گويي اينكه در حال حاضر از سه نماينده مجلس شوراي اسلامي ايران از اروميه يك نماينده از اكراد و دو نماينده ترك هستند پس قابل درك است كه مردم ترك منطقه نه تنها در كنكاش انتقام جويي در مورد تاريخ جيلولوق و كردلوق نيست اما اين كه موضوع تاريخي بايستي مطرح شود و نبايد آن را كتمان نماييم و كتمان اين حقايق يعني تفرقه و ايجاد همان پرورش نژاد پرستي است .

انتشار از: لیدا افشار