حاضران در این جلسه ضمن سخنرانی در مورد ویژگیهای شخصیتی، مقام علمی و تلاشهای شبانه روزی پروفسور زهتابی برای آشنا ساختن نسل جوان آذربایجان با هویت، تاریخ وزبان تورکی در ایران، به بحث و تبادل نظر در مورد ابعاد مختلف زندگانی ایشان پرداختند.

در این جلسه دکتر حسین محمد خانی «گونئیلی» از شاگردان مرحوم زهتابی ضمن ابراز خرسندی از همت جوانان فعال حرکت ملی آذربایجان در برگزاری چنین جلساتی، دکتر زهتابی را از شخصیتهای استثنایی آذربایجان دانستند که به لحاظ هوش و ذکاوت، عمق علم و اخلاق والای انسانی کمتر نظیری میتوان برای آن در تاریخ این سرزمین پیدا کرد. ایشان در ادامه به بیان مختصری از زندگی دکتر زهتابی پرداخته و نحوه به زندان افتادن ایشان و آشنایی خود با استاد را چنین شرح دادند: ” ایشان بعد از نزدیک به دو سال تدریس تاریخ و ادبیات تورکی و عربی در دانشگاه تبریز با توطئه بازماندگان حزب توده به اتهام گناهی ناکرده  ناجوانمردانه در سال ۶۰به زندان افتاد وچهار سال از عمر خود را در زندان گذراند .آثار ایشان طی مدتی که در زندان بودند در نشریاتی مثل « وارلیق » چاپ می شد. اینجاب از سال ۶۷توسط برخی دوستان معتمد وی با ایشان آشنا شدم و در طول یازده سالی که با ایشان ارتباط نزدیک داشتم آنچه از ایشان دیدم تواضع، تفکر عالمانه و خصوصیات حسنه اخلاقی بود .”

 

 دکتر گونئیلی با ذکر خاطراتی از زندگی شخصی استاد در ادامه به اثرهای چاپ نشده ایشان همچون « تورک دیلینده عروضون کؤکلری» اشاره کرده و گفتند : ایشان همه نوشته های خود را با ماشین تایپی که همیشه همراه خود داشتند می نوشتند و ثبت میکردند. به صورتی که همه آثار ایشان به صورت نسخه ی تایپی موجود می باشد و هیچگاه حتی زحمت تایپ نوشته های خود را هم به دیگران نمیداد.آثار ایشان به لحاظ علمی در همه مجامع تورکولوژی معتبر می باشند .

 

 دکتر زهتابی به زبان های تورکی ( آذربایجانی و استانبولی)، روسی ، فرانسه ،عربی و فارسی تسلط کامل داشتند و در نوشته های خود از منابع موجود در این زبانها استفاده می کردند . ایشان بارها در مقایسه منابع موجود در مورد تورکها و آذربایجانیها به این نکته اشاره میکردند که منابع عربی در مورد تورکها کمتر غرض ورزی داشته اند ومنابع روسی، فارسی و ارمنی خیلی مغرضانه نوشته شده اند.

 ایشان در پایان سخنان خود بر لزوم شناخت هرچه بیشتر ابعاد علمی و شخصیتی ایشان تاکید کردند.

 بنا به اعلام خبرنگار اویان نیوز ، بخش دیگری از برنامه نیز به صورت پرسش و پاسخ بود که سوالات حضار در مورد دکتر زهتابی توسط دکتر گونئیلی پاسخ داده شد.در پایان جلسه سی دی حاوی سخنرانی ها و جزوه ای نیز در ارتباط با بیوگرافی دکتر زهتابی در بین حاضران توزیع شد.

 

 گفتنی است پروفسور محمد تقی زهتابی نویسنده٬ روزنامه نگار٬ زبانشناس و مورخ آذربایجانی٬ سال ۱۳۰۲هجری در شهرستان شبستر چشم به جهان گشود . او به علت همکاری با حکومت ملی آذربایجان و فعالیتهای سیاسی مجبور به ترک کشور شده و تحصیلات خود را که دردوره حکومت ملی آذربایجان٬ در دانشگاه تبریز آغاز کرده بود در دانشگاه باکو به اتمام رساند. وی سالها در دانشگاههای باکو و بغداد به تدریس ادبیات عربی و تاریخ باستان پرداخته است وی مؤلف دهها کتاب ادبی و تاریخی است که مشهورترین آنها کتاب حجیم « تاریخ دیرین ترکان ایران » می باشد. افکار و اندیشه های وی در شکل گیری موج نو حرکتهای سیاسی- مدنی در آذربایجان که « حرکت ملی آذربایجان» نام گرفت نقش اساسی ایفا نموده است. پروفسور محمد تقی زهتابی دیماه سال ۱۳۷۷و بعد از بازگشت از سفر آلمان در خلال سلسله قتلهای موسوم به زنجیره ای در ایران٬ به صورت مشکوکی در منزل خود در شبستر درگذشت. 

 

انتشار از: امیرحسین موحدی