نظرسنجی گمان: خامنه‌ای منفورترین، شاهزاده رضا پهلوی محبوب‌ترین چهره نزد ایرانیان

یافته‌های نظرسنجی اخیر گروه مطالعات افکارسنجی ایرانیان (گمان) حاکی از آن است که فقط ۲۲ درصد جامعه موافق جمهوری اسلامی‌اند. ۷۲ درصد رهبر دینی را قبول ندارند. نظر ۶۶ درصد به علی خامنه‌ای منفی است. حدود ۴۱ درصد می‌گویند پیش‌شرط هر تغییری براندازی جمهوری اسلامی ایران است. ۶۹ درصد از عملکرد ابراهیم رئیسی راضی نیستند و شاهزاده رضا پهلوی از دیگر شخصیت‌های سیاسی و مدنی محبوب‌تر است.

نظرسنجی جدید مرکز افکارسنجی گمان با عنوان «نگرش ایرانیان به سیستم سیاسی مطلوب» در فاصله روزهای ۲۸ بهمن تا ۸ اسفند ۱۴۰۰ و به‌مدت ۱۰ روز انجام شد و حدود ۲۰ هزار نفر که ساکن ایران بودند به سوال‌های پرسشنامه پاسخ دادند. 

طبق نتایج این نظرسنجی، ۸۸ درصد ایرانیان داشتن یک نظام سیاسی مردم‌سالار و دموکراتیک را «بسیار یا تا‌حدی خوب» دانستند و ۶۷ درصد نیز نظامی را که بر اساس قوانین دینی اداره می‌شود «بسیار یا تا حدی بد» ارزیابی کردند.

۷۶ درصد پاسخ‌دهندگان نیز اعلام کردند که با «اداره کشور به‌وسیله ارتش و نظامیان» مخالف‌اند.

پاسخ‌دهندگان این نظرسنجی در باره ویژگی‌های «نظام سیاسی مطلوب» اظهارنظر کردند. به اعتقاد ۳۴ درصد آنان جمهوری سکولار(جدایی دین از سیاست) از دیگر ساختارها بهتر است. ۲۲ درصد موافق جمهوری اسلامی‌اند و ۱۹ درصد نیز باور دارند که باید پادشاهی مشروطه شکل بگیرد، ۳ درصد هم سلطنت مطلقه را انتخاب کردند.

شرکت‌کنندگان این نظرسنجی، که همه افراد باسواد بالای ۱۹ سال بودند، درباره ساختار سیاسی مطلوب نیز دیدگاه‌های خود را بیان کردند؛ به باور ۳۷ درصد پاسخ‌دهندگان، ساختار سیاسی یکپارچه و متمرکز مناسب است، اما ۱۵ درصد هم ساختار سیاسی یکپارچه و غیرمتمرکز را انتخاب کردند. ۱۲ درصد موافق ساختار سیاسی فدرال و حدود ۶ درصد هم خواهان جدایی و استقلال ملیت خود بودند.

یافته‌های این نظرسنجی در باره بالاترین مقام رسمی کشور نیز آشکار می‌کند که ۷۸ درصد جامعه با موروثی بودن مخالف‌اند. ۷۲ درصد مرجع مذهبی را قبول ندارند. ۶۶ درصد پاسخ‌دهندگان نیز با مادام‌العمر بودن بالاترین فرد سیاسی کشور مخالفت کردند و ۵۶ درصد هم بر این باورند که این فرد باید خداباور باشد.

بر اساس این نظرسنجی، در میان احزاب و ایدئولوژی‌های سیاسی، احزاب با گرایش‌های مشروطه‌خواه (طرفداران پادشاهی)، سوسیال-دموکرات، ملی-مذهبی، حامیان محیط‌ زیست و جبهه ملی بیش از دیگر احزاب مورد قبول جامعه بودند.

همچنین در میان شخصیت‌های سیاسی و مدنی نام‌برده در پرسشنامه نظرسنجی، شاهزاده رضا پهلوی، با ۳۹ درصد از دیگران محبوب‌تر است. از نظر ۱۵ درصد پاسخ‌دهندگان نیز نرگس محمدی و نسرین ستوده محبوبیت بیشتری دارند. ابراهیم رئیسی با ۱۷ درصد، مسیح علی‌نژاد با ۱۳ درصد، محمود احمدی‌نژاد، محمد نوری‌زاد و کاوه مدنی نیز با حدود ۱۲ درصد محبوبیت دارند. در رده‌های بعدی میرحسین موسوی، محمد خاتمی و محمدجواد ظریف قرار گرفتند.

۴۶ درصد شرکت‌کنندگان در پاسخ به این سوال که کدام طرح را برای پرچم ملی ایران بیشتر می‌پسندید، پرچم سه رنگ با نشان شیر و خورشید را انتخاب کردند. حدود ۳۰ درصد پرچم رسمی فعلی را می‌پسندند و نزدیک به ۱۹ درصد هم موافق پرچم سه رنگ بدون نشان‌اند. یافته‌های نظرسنجی اخیر حاکی از آن است که نظر ۶۴ درصد مردم به روح‌الله خمینی منفی است. همچنین حدود ۶۶ درصد پاسخ‌دهندگان به علی خامنه‌ای نگاه منفی داشتند، اما حدود ۶۶ درصد جامعه ایران به رضاشاه پهلوی نظر مثبتی دارند. نگاه ۶۴ درصد جامعه به محمدرضا شاه پهلوی نیز مثبت است. حدود ۵۲ درصد هم به محمد مصدق نگاه مثبتی دارند.

پاسخ‌دهندگان برای ایجاد تغییرهای سیاسی در شرایط امروز ایران نیز پیشنهاد‌های خود را مطرح کردند. بر این اساس، ۶۵ درصد موافق اعتصاب‌های سراسری‌اند. ۶۵ درصد می‌گویند کارزارهای اعتراضی در رسانه‌های اجتماعی راهکار مناسبی است و ۵۲ درصد به‌کارگیری روش‌های نافرمانی مدنی را مطرح کردند. از نظر ۵۰ درصد پاسخ‌دهندگان هم تظاهرات و اعتراض‌های خیابانی کارساز است.

به عقیده ۴۱ درصد پاسخ‌دهندگان تنها راه‌حل تغییر سیاسی در ایران براندازی جمهوری اسلامی ایران است. نتایج این نظرسنجی نشان می‌دهد که حدود ۶۹ درصد جامعه عملکرد ابراهیم رئیسی را تایید نمی‌کنند. میزان نارضایتی از عملکرد رئیسی در میان افراد دارای تحصیلات دانشگاهی و ساکن مناطق شهری بیشتر است. همچنین زنان بیش از مردان از عملکرد او ناراضی‌اند.

نظرسنجی: ۶۷ درصد در ایران مخالف اداره کشور با قوانین دینی، ۵۲ درصد موافق نافرمانی مدنی