واقعیت اینست که روحانیت بازی را باخته است. ده ها قرن است که در تاریخ ایران همواره روحانیت از ابزار دین برای ایجاد نفوذ در اقشار جامعه استفاده کرده و دارای پتانسیل نیرومندی در کنترل افکار عوام بوده است و از برکت همین امکان همیشه در کنار حاکمیت های مستبد قرار گرفته و بمانند ابزاری در دست حاکمیت در کنترل جامعه نقش عمده ای داشته و بشکلی منافع خود را تأمین مینموده است ولی این توانائی نفوذ هرچند که قادر بود افکار قشر وسیعی از جامعه را به کنترل خود در آورد ولی بازده مالی چندانی برای روحانیت نداشت, لذا روحانیت همواره در رویای بدست گرفتن همه قدرت در حاکمیت بوده و بر این باور بوده است که بسبب نفوذ معنویش در مردم میتواند براحتی مملکت را اداره کند و به قدرت و ثروت نیز دست یابد ولی از آنجائیکه تفکر و دانشش خارج از حوزه علم بوده لذا ابعاد دیگر سیستم حاکمیت و پیچیدگی آنها را نظیر اقتصاد, سرویسهای اجتماعی و روابط بین المللی را نمیفهمید و نمیدید و اقتصاد را مال خر میدانست. حکایت آن شاگرد قاشق ساز است که پس از چند روز شاگردی بر آن شد که برای خودش قاشق سازی راه بیندازد و در جواب کسانی که به او میگفتند تو این حرفه را نمیدانی میگفت اینکه کاری نداره, میزنی پهن میشه, میکشی دراز میشه بعد میشه قاشق, لذا روحانیت هم با بینش همان شاگرد قاشق ساز به مسائل کشور نگاه میکرد و بروش او میخواست مملکت را اداره کند که نتیجه قاشق سازیسش را امروز میبینیم.

امروز درصد بالائی از مردم ایران بویژه جوانان یا از دین روی برگردانده اند ویا چندان وابسته به آن نیستند, و آندسته ای هم که همچنان دین باوری خود را حفظ نموده اند حساب دین را از روحانیت جدا کرده و تنها دین را پذیرا هستند و همچنان مراسم سنتی محرم و فرایض دینی را بجای میآورند که آن نشانه حمایت از روحانیت و رژیم نیست. واقعیت اینست که روحانیت پس از چهار دهه قبضه قدرت در نقش حاکمیت و با اعمال استبداد دینی سرانجام بازی تاریخی خود را باخته است, هرچند که با زور و سرکوب نمودن مردم برای چندی بتواند به حیاتش ادامه دهد ولی این اقدامات باخت او را تغییر نمیدهد و بازنده در نهایت میبایست از دور بازی خارج گردد.