رفتن به محتوای اصلی

نگاهی اقتصادی به اوضاع و احوال - توام با نقد و پیشنهاد
04.09.2022 - 18:10

برای برون شد از تنگناهای موجود اقتصادی (  ضیاء مصباح )

*در یک نظام متکی بر اقتصاد آزاد رقابتی با محوریت بخش خصوصی ، دولت‌ها عمد تاً به یک نظام مالیاتی شفاف مزین   و به اداره امور کشور بنا بر وظایف علمی  تعریف شده  می‌پردازند - که  حفظ و حراست از حقوق فردی و اجتماعی مردم، تأمین امنیت مالی و جانی ، برقراری عدالت ، حفظ  کشور در برابر تعرض بیگانگان - مهمترین وظایف بشمار میرود .

*بر این مبنا «سامان بخشی اقتصاد » مستلزم تغییر بنیادین ساختارحکومت  به مفهوم بنیانگذاری «اقتصاد آزاد رقابتی » مبتنی بر الزامات علم اقتصاد ازاد میباشد و لازمه ان دور شدن دولت  از دخالت‌های نامطلوب بوده - بطوریکه  قیمت‌ها را به عملکرد بازار آزاد رقابتی بدون رانت ، فساد و انحصار وا‌گذارد وبا  نظارت مستمر مراقبت نماید  مکانیسم بازار تحت تأثیر قدرت عوامل غیر بازاری قرار نگیرد ..

-انتظاری بد ینگونه  از این گروه متشکل مدعی یکد ستی و نبود معارض ، توقعی بی جا و غیر ممکن نیست و میتواند به نابسامانی های معیشتی که اخلاق و کردار مردمان گرفتاردور مانده از هر گونه امکان برنامه ریزی و تن داده به روز مره گی -  این سرزمین را بنابودی کشانده - پایان داد و خلاقیت ، میهن خواهی ، انگیزه خدمت و نکاتی از این قبیل را استحکام بخشید .

**در هر حال بنا بر وظیفه و باور خود –با فرض وجود افرادی دلسوز ملک و ملت «در درون حکومت »و  توجه انهم «در این  هیاهوی برجام و تبعاتش » با توجه به هدف مطلب ، نکات زیر را  برمی شمرد :

* پرداخت یارانه های نقدی اخیر  به گروه های نیازمند با تعریف حکومت « حدود 80 در صد احاد ساکن این ملک اهورائی » بترتیبی که برعارف و عامی روشن است ، نبود مگرهمزمانی  افزایش چند برابری قیمت کالاها و خدمات  مختلف که افزایش مایحتاج این مردمان گرفتار معاش را بطوررسمی و غیررسمی همراه اورد  وشعار تکراری «واقعی کردن قیمت‌ها » به نتیجه حد اقلی هم ! نرسید .

*دولت قبل با وجود پذیرش اشکالات ارز ۴۲۰۰ «معروف به ارز جهانگیری» و اصرار مجلس بر حذف آن، در عمل اقدامی انجام نداد و تصمیمی درست البته با توجه به اثار منفی ان که پیش بینی می شد -  اتخاذ نمود - تا در موقع خود توپ را بزمین جدیدالورودیان !بنا به عادتشان !پرتاب نماید .

*نا گفته نماند  پس از افزایش شدید قیمت ارز در سال ۹۷ - حکومت بوسیله «ابزار اجرائی »خود که در این نظام الوده به فساد و تباهی دولت نام بگرفته - ابتدا نرخ ۴۲۰۰ را برای قیمت دلار در همه مصارف تعیین کرد و سپس در میانه سال مجبور به محدود کردن اختصاص آن به کالاهای اساسی شد.

*در سال ۹۸ دوباره دولت اقدام به حذف سوبسید برخی اقلام نظیر برنج، شکر، چای و کره از فهرست گیرندگان این ارز نمود.

*با این حال - روند افزایش بهای کالاهای مشمول در پی واریز مبالغ نقدی  از جمله گوشت ، مرغ و تخم‌مرغ، لبنیات ، روغن و هزار و یک قلم کالا و خدمات دیگر ،نشان داد که قیمت تمامی اقلام «همراه با نرخ تورم و افزایش نقدینگی » کاهش  نمی یابد .

* اشاره به این نکته لازمست :این همه از نکات اولیه علم اقتصاد شمرده میشود که بعنوان تفنن ناشی از ندانم کاری و اموزش درمقام عمل - انهم با بودجه عمومی و در واقع گذران نوعی کار اموزی - در صحنه کلان ،با همه ابعاد منفی که طی 4 دهه مشاهده شده و نهضت ادامه دارد – با تعاریف اصولی و رایج در ممالک پیشرفته «بلا تردید جرم محسوب میشود » .

*کاهش  درآمد ارزی سال ۹۹ با تشدید  تحریم‌ها و افت شدید قیمت نفت در عمل توانایی اختصاص سالانه (هشت میلیارد دلار به ارز ۴۲۰۰ تومانی ) را با این همه (به اصطلاح :خاصه خرجی حکومت) از جماعت نا بخرد تکیه زده بر مصادر امور ،سلب نمود .

* تورم سنگین سنوات اخیر مخصوصا یکساله گذشته بعد امدن دولت مطیع اوامر بیت و سپاه - با تیتر هماهنگ ؟ !ناشی از همین تصورات انهم با فر مولی دیگر  بود و با توزیع بیش از ۴۰۰ هزار میلیارد تومان رانت - اثر بسیار منفی در عرصه تامین نیازهای جامعه بر جای نهاد .

*عناصر مخل بازار، سوداگران، دلالان، سفته‌بازان و اطرافیان وزراءو متولیان نهادها ی غیر مردمی که تدریجا سوء نیت و حاصل عملکرد شان از پرده برون میفتند (هر چند مشابه دغل کاری ها در فولاد خوزستان  دستور عدم افشای ان صادر گردد ) تحت تأثیر رفتارهای بخش غیر مولد حدود ۷۰ درصد نقدینگی را در اختیار داشته و همچنان جولان می‌دهند و از قدرت فائقه توام با امکان فرار از پاسخگوئی ها و عند الزوم فرار از کشور - برخوردارند .

* با هر ترتیب برای ماندگاری و ادامه حضور در صحنه با هر هدفی (که عموما در وضعیت فعلی انرا در مسیری خلاف منافع ملی می بینند ....) اساس کارهر دولتی باید مبارزه با مسابقه تورمی باشد.

*باید « حرکت عمومی توقف تورم » راه اندازی شود –البته بناچار با همین افراد - که با خصلت های اموخته شده به اکثریت محافظه کار عافیت طلب وفرهنگ پلید « عدم پاسخگوئی » حاضر به رفتن به حاشیه  به دلایل مختلف نیستند ....اما با استغفار سران  قبیله برامده از بد حادثه ،تا از تاک و تاک نشان اثری بماند !

* لازمه این کار اینکه : همه دستگاه‌ها با پرهیز از شعار و تبلیغات بیهوده - با کنار گذاردن نیات پلید گروهی «مستقر برای سوء استفاده از بیت المال » بتبع ان همراهی و همکاری  آحاد مردم  واحساس مسئولیت اجتماعی .... قیمت کالا و خدمات  افزایش نیابد  واسباب ان بوسیله مدعیان خدمت گذاری فراهم شود ..  تبعا  گویندگان و توصیه کنندگان همراه با مجریان بایستی :مورد وثوق ملت باشند که « انچه یافت می نشود انم ارزوست » .

* بنا بر این بصراحت میتوان گفت : تامین بودجه پرداخت  یارانه  یا تامین بار مالی این برنامه از محل در امد ارزی یا استقراض از بانک مادر و....- بدلایل بسیار  باعث میشود  فرصت طلبان  در جا یگاهی  دیگر  کمین ‌کنند و طبعا  با این تمهیدات نخ نما شده ! آثار غیر مستقیم تورمی همچنان بر مصرف کننده فشار می‌آورد.

 *هر  اقداماتی برای جبران کاهش قدرت خرید مردم انجام شود، با افزایش تورم و کاهش ارزش پول که نشاید در این وضعیت ملی اش نامید -همراه شده مجدداً قدرت خرید  کاهش یافته  و حکومت  مجبور خواهد شد با صدور دستور چاپ ریال «بروال موجود » عنوان و میزان یارانه‌ها را تغییردهد  .

*  در اقتصاد دولتی، منافع حکومت  بر منافع بخش خصوصی و جامعه ترجیح داده می‌شود - بخش خصوصی واقعی روز به روز ضعیف ‌تر و کوچک‌تر و به حاشیه رانده شده، تولید ، توزیع و قیمت گذاری توسط عوامل اجرائی  تعیین می‌شود.

*قیمت‌های دستوری  سرمایه‌گذاری را مختل می‌کند؛ زیرا علائم درستی را به کارآفرینان و سرمایه‌گذاران بخش واقعی اقتصاد مخابره نمی‌کنند تا بتوانند در یک محیط بدون رانت به سرمایه‌گذاری که از مهم‌ترین عوامل رشد اقتصادی است، مبادرت ورزند.

* تورم دلیل اصلی مشکلات اقتصادی کشوربوده و تا زمانیکه حکومت در درون محدوده جغرافیایی با دشمن سازی و تکیه بر شعار خود را محبوس کند و با دنیای پیشرفته اقتصاد  ارتباط نداشته باشد، نمی‌توانیم به  کنترل تورم، افزایش اشتغال و درآمد ملی - در نهایت بهبود معیشت و تأمین رفاه جامعه که مقدمات توسعه و پیشرفت واقعیست امیدوار باشیم.

دیدگاه‌ و نظرات ابراز شده در این مطلب، نظر نویسنده بوده و لزوما سیاست یا موضع ایرانگلوبال را منعکس نمی‌کند.

ضیاء مصباح
برگرفته از:
مطالعات و مشاهدات نگارنده

فیسبوک - تلگرامفیسبوک - تلگرامصفحه شما

توجه داشته باشید کامنت‌هایی که مربوط به موضوع مطلب نباشند، منتشر نخواهند شد! 

افزودن دیدگاه جدید

لطفا در صورتیکه درباره مقاله‌ای نظر می‌دهید، عنوان مقاله را در اینجا تایپ کنید

متن ساده

  • تگ‌های HTML مجاز نیستند.
  • خطوط و پاراگراف‌ها بطور خودکار اعمال می‌شوند.
  • Web page addresses and email addresses turn into links automatically.

لطفا نظر خودتان را فقط یک بار بفرستید. کامنتهای تکراری بطور اتوماتیک حذف می شوند و امکان انتشار آنها وجود ندارد.

CAPTCHA
لطفا حروف را با خط فارسی و بدون فاصله وارد کنید CAPTCHA ی تصویری
کاراکترهای نمایش داده شده در تصویر را وارد کنید.