در مقوله توافق احتمالی برجام :

* بعد از امضای برجام در تیر ماه 94 که  بخشی از کل دارایی‌های مسد ودشده ( براساس گفته معاون ارزی وقت بانک مرکزی ۸۹,۶ میلیارد دلار ) آزاد شد و گشایشی در اقتصاد دولتی  پدید آمد، هیئت‌های تجاری زیادی در معیت تیم‌های دیپلماتیک از کشورهای مختلف به ایران سفر کردند و تفاهم نامه‌های بازرگانی واقتصادی با کشورمان به امضاء رسید که اهم آن قر ارداد چهار میلیارد دلاری شرکت نفت توتال فرانسه در میدان گاز پارس جنوبی و همچنین قرارداد خرید ۱۰۰ فروند هواپیمای بوئینگ از آمریکا و بیش از ۱۰۰ فروند ایرباس از کشور فرانسه بود. ...تا بتدریج بخشی از این قراردادها یا تفاهم‌ نامه‌ها به مرحله اجرا درآید ...

طبعا اگر همه این‌ ها اجرایی می‌شد به همراه اصلاحات اساسی در سیاست‌های اقتصادی داخلی حکومت  شاهد تحولی در اقتصاد کشور می‌بودیم.

*بعد از خروج  آمریکا از برجام ، تمامی این قراردادها و تفاهم‌ نامه‌ها ابتر ماند و تحریم‌های حداکثری اعمال گردید و اکنون نیز« اگر » توافقی هم به امضا برسد و برجام احیا شود،  توافقی نیست که تمام نقطه ‌‎نظرات در آن لحاظ شده باشد و فقط بخشی از پول‌های بلوکه‌ شده  ازجمله  هفت میلیارد دلار  نزد کره جنوبی که مبالغی هم در این میان سر به نیست شد ؟  آزاد خواهد شد

و سرنوشت آزاد شدن مابقی ذخائر  که مقدارش با توجه به آنکه هنوز ابعاد توافق احتمالی مکشوف نشده - مشخص نیست.

* اجازه فروش نفت : دو میلیون بشکه نفت تولیدی روزانه به مصرف داخلی اختصاص دارد، گمانه‌ زنی‌ها حاکی است که صادرات نفت ما بیش از ۱,۴ بشکه در روز نخواهد بود، زیرا چاه‌های نفت فرسوده هستند و روزآمد کردن آنها به نحوی که بتوان به میزان قبل از تحریم‌ها ظرفیت استخراج را بالا برد نیاز به تزریق گاز و ترمیم چاه‌ها ست که به گفته وزیر سابق نفت حدود ۱۸۰ میلیارد دلار سرمایه نیاز است که در حال حاضر چنین مبلغی در دسترس نیست.

* از سوی دیگر متن تفاهمنامه‌ها میان روسیه و چین هنوز افشا نشده و معلوم نیست چقدر می‌تواند به ایران در زمینه گشایش‌های اقتصادی کمک کند و همچنین مشخص نیست قراردادهایی که با روسیه منعقد شده چقدر بر مشارکت با غرب مؤثر خواهد بود.

اینها از لحاظ سیاسی موضوعاتی است که آینده اقتصاد ایران را حتی پس از توافق برجام در پس حوادث اخیر«عملکرد گشت ارشاد و حواشی بعدی » تحت تأثیر قرار خواهد داد.

*  در صورت توافق و‌ آزادی تجارت خارجی به‌ویژه صادرات نفت از آنجائیکه FATF و چهار کنوانسیون وابسته به آن را رژیم  قبول نکرده‌ به ‌دلیل عدم شفافیت تراکنش‌های مالی بر حسب استاندارهای FATF، بانک‌‎های غربی بی‌‌ تردید خود را آلوده مبادلات با حکومت  نخواهند کرد، زیرا ممکنست مواردی غیرشفاف پیش آید که از منظر آمریکا پولشويی تلقی و محکوم به جرائم سنگین شوند و یا حتی مورد تحریم قرار گیرند.

*در ۲۰۱۵ هنگامی که که برجام تأیید شد و شرکت‌های خارجی و سرمایه‌گذاران وارد کشور شدند، خروج آمریکا از برجام متصور نبود و لذا سرمایه‌گذاران بین‌المللی شرایط برجامی را پایدار دانسته و درتوسعه فعالیت  در کشورمان راغب بودند.

* اما اینک چنانچه توافق احتمالی هم صورت پذیرد، به‌دلیل برگزاری انتخابات میان‌دوره‌ای گنگره آمریکا و پیروزی احتمالی جمهوری‌خواهان که اکثراً مخالف احیای برجام هستند و همچنین عدم پایبندی رئیس جمهور احتمالی از حزب جمهوری‌خواه به برجام، طیبعتاً آن میل و اشتیاقی که در سرمایه‌گذارن حرفه‌ای بین‌المللی  پس از امضاء قطعنامه ۲۲۳۱ وجود داشت، در آنها دیده نخواهد شد و زیربار تحمل ریسک سرمایه‌گذاری‌های بزرگ‌ نخواهند رفت، به‌ویژه آنکه از ۱۰ نفر کاندیداهای ریاست جمهوری معرفی‌شده از حزب جمهوری‌خواه براساس نظرسنجی‌ها دونالد ترامپ !بیشترین محبوبیت را دارد

*جانشین بایدن بر خلاف  بسیاری از دعاهای نیمه شبان جماعت  ، جانب احتیاط در برقراری روابط تجاری با حکومت را رعایت خواهد کرد و بر این اساس : جذب سرمایه خارجی مورد لزوم در کشورمان با این سیستم تردیدآمیز خواهد بود.

*نا گفته نماند  آنچه که در توافق احتمالی برجام نصیب جماعت ‌خواهد شد آزادی تدریجی ذخایر ارزی مسدود شده و‌ مجوز صادرات نفت و البته گشایش در تجارت خارجی، صادرات و ‌واردات خواهد بود که  از آنجايی که ‌مبادلات بانکی به سبب عدم امضاء FATF با مشکلاتی روبروست، قطعاً موانعی در بازگشت وجوه حاصل از صادرات وجود خواهد داشت که لازم است با عضویت در FATF و چهار کنوانسون وابسته به آن مرتفع شود.

*احیای احتمالی برجام با همه چند و چون در کوتاه‌ مدت باعث کاهش نرخ ارز شده  و روند بازار سرمایه را دچار نوسان میکند و پیش از اینکه قیمت ارز به واسطه توافق کاهش یابد، قیمت بسیاری از سهام دچار افت قیمتی خواهند شد، لذا سهامداران لازم است اقدامات پیشگیرانه را انجام دهند، هرچند حوادث اخیرممکنست  برنرخ ارز اثارخود را بگذارد  

 * بعضی از کارشناسان در مورد کاهش ترخ ارز پس از توافق اغراق می‌کنند، زیرا نرخ آزاد ارز همواره براساس تجارب گذشته  حدود ۱ تا ۲ هزار تومان در بهترین حالت بالای نرخ رسمی میباشد و از آنجایی که در حال حاضر نرخ ارز نیمایی از ۲۷ هزار تومان هم فراتر رفته، انتظار کاهش نرخ ارز بیش از یکی دو‌هزار تومان نخواهد بود ، مگر آنکه بانک‌ مرکزی در نرخ ارز تجدید نظر کند و اجازه دهد که بازار «خود » نرخ ارز را مشخص کند.

* دستیابی به توافق احتمالی که طرفین بر ادامه مذاکرات انهم فقط برای مذاکره !اهتمام دارند و اینکه زمان خریدن «از اغتشاش بیشتر در منطقه » ممانعت مینماید ، ولی  قادر به سامان‌بخشی اقتصاد نابسامان کشور و زائل ساختن فقر از ساحت جامعه نخواهد بود، زیرا تجارب گذشته بیانگر آنست که در دوران‌های بدون تحریم که با ورود ارزهای  نفتی روبرو بودیم اقتصاد حاکم بر ما در خدمت منافع ملی نبوده و با خلق تورم جامعه را فقیرتر و شکاف بین فقر و غنا را افزایش داده و بر مطالبات فروخورده اقشار آسیب‌پذیر افزوده

با این وصف بدون‌وقوع یک تحول بنیادین ساختاری در مجموعه بی‌نظم اقتصاد دولتی توافق احتمالی برجام با همه چند وچون تأثیر چندانی بر زندگی روزمره بسباری از آحاد جامعه نخواهد داشت،مگر اینکه در چند روز در پیش در نیویورک حادثه خاصی به وقوع پیوندد ؟!همچنانکه  بر امده از  پیام های  آژانس بین المللی ، احتمال مذاکره  «گروسی » در حاشیه های جلسات دیپلماتیک  با «انریکه مورا» وهم چنین «باقری »که در نیویورک حاضر است بوجود اید و جماعت مستولی برساکنین محافظه کار و عافیت طلب این دیار فلک زده - دست از زیاده خواهی و لجاجت بر دارند  .