«سالهای اندوخته شده» نام نمایشگاهی است که از طرف موزه زنان نورنبرگ در شهرفورت  آلمان از پنجم ماه می در معرض تماشای عموم قرار گرفته  است.

موضوع این نمایشگاه معرفی ۶۰ زن در سنین بالای ۶۰ سال است.دلیل معرفی این زنان، عزم آنان در انجام حرکتی نو در سنین سالخوردگی است که نشان دهنده امید به زندگی، حفظ استقلال و نیز خلاقیت در نحوه ادامه زندگی است.

‌ سال ۲۰۱۱ تازه به نورنبرگ رسیده بودم که ایده این نمایشگاه توسط برترون هارتمن(1)  مسئول موزه زنان و زیگرید ماکمن(2)  پژوهشگر و استاد فمینیسم و پست کلونیالیسم  در دانشگاه هامبورگ، در جلسه موزه زنان مطرح شد. من نیز پیشنهاد جضور زنانی از ایران را مطرح کردم که بااستقبال مواجه شد.

-  لقا جون سلام منصوره هستم...

ـ قربون صدات برم مامی جان مگه قرار بوده کسی دیگه ای باشی؟(!!)

...........      

ـ لقا جانم موزه زنان قراره  یک نمایشگاه توی نورنبرگ بذاره از زنان سالخورده که ....

ـ مامی جان حالا یعنی من راستی راستی  سالخورده ام؟(!!)

حالا بعد از دو سال تلاش و برنامه ریزی گروهی، موزه زنان نورنبرگ در شهر فورت به مدت سه ماه میزبان حضور نمادین زنانی از آلمان،‌ امریکا، افریقا، نیوزیلند، آرژانتین، ایران،‌ ترکیه، چین،‌ بورکینافاسو، کانادا، تانزانیا، کنیا و... شده است. و تصویر «مه لقا ملاح»، نوه بی بی خانم استر آبادی  به شادی و سرزندگی  در میان میهمانان این نمایشگاه می درخشد تا توانایی های زنان سالخورده ایرانی از چشم جهان مخفی نماند.

نمایشگاه  زنان سالخورده  و یا سال های اندوخته شده، با مجموعه ای متنوع  از طراحی، نقاشی ، مجسمه، عکس،‌ پوستر، فیلم،‌ صدا، ابزار وسایل مورد استفاده در زندگی زنان این سنین، در اختیار بازدیدکنندگان قرارگرفته است.

شعارهای نوشته شده بر روی پوسترها نوعی امنیت و آرامش در میان زنان بازدیدکننده و شرکت کننده ایجاد می کند. شعارهایی که برخلاف پیام های تبلیغاتی شرکت های تجاری  چین و چروک صورت و بدن زنان را نه همچون پدیده ای کریه که همچون شاهدان تجارب اندوخته شده عزیز و کریم می دارد.  «‌چه زیباست چین و چروک»... «هر چروک، شیاری است برای گوش سپاردن به یک  قصه»... «یک چروک بیشتر، یک امکان بیشتر برای شناخت »... درگوشه دیگر نیز  ویترینی برای نمایش  لوازم آرایش و کرم و عطرهایی که برخی از همین زنان علاقمند به استفاده از آن هستند  بی هیچ قضاوتی به نمایش گذاشته شده است.

انتخاب شعارها، انتخاب افراد و نحوه ارائه بیوگرافی ها،‌ نوع چیدمان،‌ نورپردازی، طراحی نمایشگاه به گونه ای انجام شده که تکثر، تنوع  و نیز اجتناب از ارزش گذاری های سنتی و کلیشه ای جوهره معنای غالب بر نمایشگاه شده است.

معرفی زنان ساده و بی نشانی  که در سنین بالای شصت و هفتاد سال تصمیم به ازدواج مجدد گرفته اند در کنار زنانی که به دلیل زندانی شدن و مفقودالاثر شدن پسران شان تبدیل به فعالان سیاسی شده اند.

تصویر زنانی که از هفتاد سالگی جهانگردی پیشه کرده اند. در کنار زنانی که در همان سنین به کشتن و پروردن نهال های جوان در باغچه کوچک خانه شان مشغول می شوند.

یادآوری خدمات علمی و پژوهشی زنان در آزمایشگاه ها و دانشگاه ها در کنار بیان خلاقیت های هنری زنان در آشپزخانه ها و خیاط خانه ها.

حکایت «روت وایس» دختر یهودی جوانی که در دوران استیلای فاشیسم در آلمان به افریقای جنوبی فرار می کند و پس از پایان جنگ به کشورش برمی گردد و فعالیت های ضد نژادپرستی اش او را به چهره ای محبوب تبدیل کرده و در سن هفتاد سالگی رمان معروف خود را می نویسد در کنار زنی از بورکینافاسو که به دلیل بیماری همسرش از سن هفتاد سالگی تولید گردنبند و زیورآلات زنانه ساخته شده با گیاهان بومی را شروع می کند و زندگی خود و خانواده اش را اداره می کند و راه به موزه های زنان اروپا یافته است.

تصویر «عصمت بهرامی» از ایران ساکن آلمان که پس از تحمل سال های سخت زندان در دوران جوانی،‌ زندگی سیاسی را ترک کرده و در شصت و دو سالگی با کمک زنان ایرانی دیگر گروه حامیان مادران پارک لاله نورنبرگ را راه اندازی می کند در کنار «لگنور وایدن هوفر» پرستاری آلمانی که به طور داوطلب برای زنان پناهنده در این منطقه از بایرن کار می کند.

چهره خندان مه لقا ملاح، همان لقا جان ۹۶ ساله جمعیت زنان مبارزه با آلودگی محیط زیست، که بیست سال پیش  در هفتاد و پنج سالگی به تاسیس این نهاد همت کرد در کنار زنی از نیوزیلند که در همان سن و سال به عنوان فرزند خوانده در خانواده بسیار سالخورده لاکوتایی  از امریکای شمالی پذیرفته می شود تا زندگی ای از نوع دیگر را شروع  کند و بتواند مجموعه شعرهای زنان مائوری را منتشر کند.  

حالا همه این زنان از نقاط مختلف جهان گرد آمده اند تا در رنگارنگی این حضور، پیامی واحد را به گوش خواهران جهانی خود برسانند: قدرت زنان در جوانی و توانایی های مقبول برخی از جوامع  تعریف نمی شود. قدرت زنان در جدی گرفتن توانایی های خویش، ایجاد امید به زندگی، قدرت ایجاد تغییر، برخورداری ازحق انتخاب، ون هایتا پاسداری از تنوع و تکثر و دوری گزینی از کلیشه سازی و تک شکلی شدندر جهانی بدین رنگارنگی است.

پانوشت ها:

1 - Bertrun Hartmann

2 - Sigrid Makmann