رفتن به محتوای اصلی

درس هایِ هیجدهِ تیر برایِ مبارزه یِ امروز
14.08.2011 - 11:31

در تیرماه هستیم و در کنار وقایع تاریخیِ این ماه، نام ۱۸ تیر برجسته است. در ۱۸ تیر ۱۳۷۸ مبارزات جنبشِ دانشجویی از درهای دانشگاه به بیرون رفت و چندین روزِ تاریخساز را در کارنامهی مبارزات جنبش دانشجویی ثبت کرد. ۱۸ تیر همانگونه که در سال ۷۸ بیان گسست جنبش دانشجویی از چارچوب اصلاحات بود در سال ۸۸ هم روزی بود که مبارزه برای تصرف خیابانها بین مردم و نیروهای سرکوب جریان داشت. آن خیزش، شكاف مهمی بين جنبش مبارزاتیِ دانشجویان با جريان ارتجاعی”دوم خرداد” و نهادهای دانشجوییاش انداخت. در روزهایی که روزنامهی دومخردادی “سلام” توقيف شده بود و دانشجويانی که هنوز تحقق شعار آزادی را در دومخرداد و دولت خاتمی و مطبوعات وابسته به آن جستوجو میکردند عکسالعمل نشان دادند. پاسخ نيروی انتظامی و اوباش لباس شخصی، خشن و بیرحمانه و بیتمايز بود. خوابگاه دانشجويان مورد يورش قرار گرفت و نيروهای سرکوب در حالی که شعار يازهرا سر داده بودند، دانشجويان را از اتاقهای طبقهی بالا به پايين پرتاب میکردند. در حین روزهای سرکوب و پس از آن، دانشجویان تجربهی ارزندهای از این رویداد کسب کردند:

ـ پس از آنکه پردهی حقايق کنار زده شد، همهگان به ماهيت واقعیِ دولت اصلاحات پی بردند و اين نکته بارِ ديگر به اثبات رسيد هرگاه که کليت نظام زير سوال برود، جناحهای مختلف حاکميت متحدانه هر اعتراضی را سرکوب مینمايند. درست زمانی که حرکت دانشجويان و مردم همراهشان راديکالتر شد، رژیم برای خاموش کردنِ خشم آنان از هر راه و هر نيرويی استفاده نمود.

ـ فرمانِ سركوبِ خيزشِ دانشجویی تير ۷۸، مشتركاً توسط دو جناح صادر و به اجراء گذاشته شد. اهمیتِ آن خيزش، در استقلالاَش از “دوم خرداد” و بهطور كلی هيات حاكمه بود. اين استقلال در شعارهاي سياسی ضد رژيمی و در حركت عملی براي خارج شدن از صحنِ دانشگاه و پيوند خوردن با بخشهایی از مردم در خيابانها جلوه كرد؛ يعنی اقدامي كه حكومتيان از آن به شدت هراس داشتند و به كمكِ “دفترِتحكيمی”ها و نيروهای ملیـ مذهبی كوشيدند جلويش را بگيرند.

ـ در آن چند روز بین”جناح دوم خرداد” و جناح رقیب، سازشی صورت گرفت که ماحصلِ آن سرکوب مبارزهی دانشجویان بود. سازشی که دغدغهی آنها برای حفظ نظام در آن مقطع بود و به معنی پایان یافتن تضادهای هیات حاکمه نبود.

در پسِ خیزش ۱۸ تیر بود که روحيهی دانشجویان تغيير كرد. پس از آن بود که با رسواییِ اصلاحطلبی و جریان دوم خرداد، بذرهای چپ در دانشگاهها جوانه زد.* در طولِ سالهای بعد از ۱۸ تیر ۷۸ و تا قبل از خیزشِ سال ۸۸ علیرغم رو شدنِ دستِ اصلاحطلبان، اما دانشجویان کماکان نتوانستند روند رایج و خودبهخودی حاکم بر مبارزه را برهم زنند. هنوز گسستِ آگاهانه در ذهنیت مبارزاتیِ جنبش رخ نداده بود. این عدمِ گسست از جریان فکری موجود و عدمِ درک صحیح از پروسهی اتحاد دانشجویان چپ، رادیکال و مترقی، امکانِ سازماندهیِ نوین را از جنبش گرفت. حتا در طول مبارزات مردم در سال ۸۸ تا امروز شاهد بودیم که کماکان در فضایی که فاقدِ آلترناتیو انقلابی است، جوانان و دانشجویان که به عنوان قشر پیشرویِ جامعه محسوب میشوند به دنبالهرَوی از ایدهها و اندیشهی رایج بسنده کردند و گسست از آنچه زمینهسازِ تغییرات کیفی میشد رخ نداد. بعد از چند ماه مبارزهی خونین در خیابانها تا آنجایی كه به صفوفِ دانشجويان، جوانان و مردم بر میگردد، آنان با پرسشهای جدی مواجه شدهاند. اكثريتِ مردم باوری به بقای اين رژيم ندارند اما به خوبي دريافتهاند كه سرنگونیِ يك رژيم كار سادهاي نيست. نيروی قهر و سركوبِ دشمن فاكتوری جدی است. اين كه چگونه میتوان از پسِ نيروهاي سركوبگر برآمد، سئوالي است كه بسياري از ذهنهاي پيشرو را به خود مشغول كرده است. امروزه بخشی از مبارزان دیروز خیابانی، سرخورده شدهاند زیرا از سویی فریبِ سازشکاران را به چشم دیدند و از دیگرسو شاهد حضور میلیونیشان در خیابانها و خون دادنها و … بودند ولی رژیم از جایاش تکان نخورد! دیدن پروسهی مبارزات شمال آفریقا و خاورمیانه، هم بر اهمیت این سئوال در اذهان افزوده است.

دوباره پرسش”چه باید کرد؟“ در برابرِ ما قرار گرفته است. نیروهای مختلف پاسخهای مختلفی به آن میدهند. این امر به خصوص برای نیروهای انقلابی امر خوبی است. به نظرِ ما مايوس شدن بخشی از جوانان از بيراههها، امر خوبی است! چرا که ضرورت قرار دادنِ عنصر آگاهی و حقیقتجویی را بر تارک مبارزه -در هر سنگری- را برجسته میکند. ضرورتی که درک از پرسشِ”چه باید کرد؟” در معنای رهاییبخشِ آن را متفاوت میکند.

آگاهی از نظر ما یعنی اینکه چه میخواهیم و چگونه میخواهیم آن را بهدست آوریم. تئوریها وقتی به هنگامهی پراتیک میرسند، رد و اثر خود را به روشنی برجای میگذارند. آنچه برای ما اهمیت دارد و آن را برای مبارزات جوانان رادیکال ضروری میدانیم این است که:

ـ گسستی آگاهانه از ايدهئولوژیِ ارتجاعی حكومتی داشته باشیم. مرزبندی قاطعانه با رنگِ مذهبی زدن به مبارزات و تشكلات دانشجویی و جوانان كه در واقع دنبالهروی از عقاید مذهبی حاکم و موجود در جامعه است داشته باشیم. جوانان و جنبش دانشجویی بايد به مثابهی يك جنبشِ انقلابی آشكارا سكولار(غير مذهبی) فعالیت کنند.

ـ پيوند با اقشار تحتانی و ستمديدهی جامعه(يعنی جهتگيری سياسی و اجتماعی مشخص در دفاع از منافع و مبارزات كارگران و زحمتكشان؛ ضديت با ستم بر زنان و دفاع از مبارزات و خواستههای زنان؛ ضديت با ستم ملی و دفاع از مبارزات و خواستههای ملل ستمديده و مهاجران ساكن ايران). معنای عملیِ اين كار، طرح شعار و خواستههای اساسی و مهم هر يك از طبقات و قشرهای ستمديدهای است كه نام برديم؛ افشاء و محكوم كردن سياستهای سركوب و ترفندهای رژيم عليه هر يك از آنها؛ بردن و تبلیغ شعارهای ضدِ رژيمی به ميان مردم در اعتراضات و تظاهرات دانشجویی یا خیابانی.

آیا دوباره اتفاق میافتد: بلی. رُخدادِ انقلابی میتواند به ناگهان و بدون اخطار قبلی ظاهر شود؛ البته اين ظهور بیپايه نخواهد بود. اگر جوانان انقلابی و كمونيست نقش خود را در هر خیزشی ايفا نكنند، هيچ رخدادی بهخودیِخود، انقلاب نمیآفريند. مبارزهی سازمانیافته و اتحاد نیروهای رادیکال در عرصههای مبارزاتیِ مختلف وقتی ثمربخش خواهد بود که آگاهی به معنای آنچه میخواهیم و چگونه باید آن را به دست آوریم را در آن بیآمیزیم.■

*عبدی اين واقعيت را چنين بيان مي كند:

“پس از ۱۸ تير راديكاليزم در دانشگاهها تقويت شد و تقويت آن موجب شد كه جنبش دانشجویی در مقابل جنبشِ بيرون برای خود اصالت قائل شود و فاصلهی خود را افزايش دهد.”

دیدگاه‌ و نظرات ابراز شده در این مطلب، نظر نویسنده بوده و لزوما سیاست یا موضع ایرانگلوبال را منعکس نمی‌کند.

ایران گلوبال
برگرفته از:
ایمیل دریافتی

فیسبوک - تلگرامفیسبوک - تلگرامصفحه شما

توجه داشته باشید کامنت‌هایی که مربوط به موضوع مطلب نباشند، منتشر نخواهند شد! 

افزودن دیدگاه جدید

لطفا در صورتیکه درباره مقاله‌ای نظر می‌دهید، عنوان مقاله را در اینجا تایپ کنید

متن ساده

  • تگ‌های HTML مجاز نیستند.
  • خطوط و پاراگراف‌ها بطور خودکار اعمال می‌شوند.
  • Web page addresses and email addresses turn into links automatically.

لطفا نظر خودتان را فقط یک بار بفرستید. کامنتهای تکراری بطور اتوماتیک حذف می شوند و امکان انتشار آنها وجود ندارد.

CAPTCHA
لطفا حروف را با خط فارسی و بدون فاصله وارد کنید CAPTCHA ی تصویری
کاراکترهای نمایش داده شده در تصویر را وارد کنید.