کامنتی بر مقاله "چگونگی پیدایش ناسیونالیسم و چگونگی پیدایش اینترناسیونالیسم در جهان" نوشته تبریزی

 رزا*

تبریزی عزیز ممنون از مقاله ی آموزنده ی شما و همچنین نگارش جدید (جدید از نظر من بدلیل نداشتن تجربه ی نگارشهای گوناگون در زبان مادری). مطمعنن روزی ما انسانها احساس تعلق بیشتری و حمایت بیشتری به کره ی زمین خواهیم کرد. مهم البته این هست که بتوان با وجود گوناگونی اما اشتراک ها را بیابیم و بروی این جهان جدیدی را بسازیم. من شما را به دیدن فیلم home میهمان میکنم در لینک زیر. http://youtu.be/jqxENMKaeCU آیا وقت آن نیست، بجای شبیه ساختن انسانها و در اونیفورم کردن آنها و انتخاب زبان (مثلن انگلیسی) گوناگونی را پاس بداریم؟ گوناگونی زبان، نژاد، جنسیت و. جهان بدون این گوناگونی جای بسیار خسته کننده ای خواهد بود! زمین مادر مشترک ما نیز تحمل و قابلیت همه ی رنگ ها را دارد. مهم البته این است که خارج از اینهمه گوناگونی و تفاوت به منشا بازگشت ... اینگونه برای همه جا هست.

این فیلم به اغلب زبان ها ترجمه شد. ما به زبان مشترک نیاز نداریم بلکه به آموختن زبانهای بیشتر. هر زبان جدید یعنی شناخت جهانی جدید. قبول یک زبان و اجبار برای آن یعنی سلطه و حذف... نه به تحمل آری به احترام و قبول گوناگونی.

***

بخشی از کامنت قبلی من در جواب کامنت گذار اول مقاله ی دوستمان تبریزی بود که ایده ی رسمی کردن زبان انگلیسی را در ایران و شاید در جهان داشت. کامنت اول: Xanender: جای زبان فارسی، زبان مدرن اروپائی و بین الملی انگلیسی را، بعنوان زبان اداری جایگزین و رسمی بکنیم، که هم برای فرهنگ عقب مانده ایران خوب است، و هم برای پیشرفت و تکنولوژی. من نیز در برابر این ایده در کامنت کوتاه اولم حمایت از گوناگونی را مطرح کردم. از آنجایی که موضوع کامنتها به زبان برمیگردد، من نیز با مطرح کردن نظرم به موضوع کامنتها و نه مقاله ی دوستمان تبریزی که نکات خوب و برجسته ای دارد، برخورد میکنم. بطور مشخص در ایران ما، با تسلط زبان فارسی (پارسی) مواجه هستیم. کودک آذری، کرد، عرب و... به زور و اجبار و کتک مجبور است زبان رسمی را در مدرسه و اجتماع بیاموزد.

اگرچه کودکان توانایی آموختن چندین زبان را دارند، اما کودکان برای یادگیری نیاز به انگیزه نیز دارند. زبان مادری را مانند شیر مادر به خوشی بلعیده و زبانهای دیگر را بستگی به انگیزه یا فرا میگیرند و یا بالا می آورند. در مورد بالا آوردن زبان فارسی در ایران، تک تک ما فارسی زبانان مقصریم. کداممان زبان همسایگانمان را آموختیم؟ زبان ژاپنی را بلد شدیم، دریغ از یک کلمه "سلام" به کردی یا آذری...

ما بدون تفکر انتظار داریم هر انسانی در مرز کشور ایران تنفس میکند، فارسی بداند! این را من به عنوان یک فارسی زبان میگویم. زبان مسلط! به نظرم وقتش است ریشه های وجود "پان" ترکی و غیره را بشناسیم تا بتوانیم از آن فرا رویم. ریشه ی اصلی ستم تاریخی، از ما به مردم همسایه مان است. پول نفت را در مرکز خرج میکنیم و از منابع کل کشور بهره برده و هر آنچه با فرهنگ رسمی بیگانه است را میکوبیم. و اینچنین است که با باز شدن حداقل فضا ی سیاسی، همه فورن خواهان جدایی از مرزهای رسمی ایران و خودمختاری میباشند. مانند زن ایرانی که به محض خروج از کشور در فکر خلاصی جانش از رابطه ی خانوادگی اجباری و طلاق (رهایی) است.

پس اول بپذیریم که هر انسانی در رابطه ی سلطه و نابرابر، خواهان رهایی است. انتر ناسیونالیسم بودن و یا فرار از مسئله یعنی قبول زبان رسمی "انگلیسی" چاره ی مشکل نیست. بعد از یک قرن سواستفاده ی اردوگاه سابقن موجود و سوسیالیسم، از انترناسیونالیسم پرولتری، و نهایتش اشغال افغانستان، نشان داد که با انترناسیونالیسم کردن فقط دهان امپریالیسم و قدرت مسلط "شوروی" شیرین شد و پس از سقوط دیکتاتوری، هر دهات و شهرکی هم از "شوروی" ها اعلام استقلال کرد. نهایتن هم مرزکشی کشورهای کوچک و خودمختار به نفع سیاستهای نئوگلوبالیسم جهانی شد.

نگاهی به اقلیم کردستان که در آن زبان کردی "هم" تدریس میشود، نشان داد که دور ملت خود با کوبیدن روی زبان و فرهنگ مشترک، دیوار کشیدن نیز چاره نیست و رهایی نمی آورد. همین راه را نیز احتمالن اقلیم آذربایجان شاید برود و با جدایی و پیوستن آذری های ایران کنونی به آذربایجان شوروی سابق و اعلام استقلال از ایران... ولی چاره چیست؟ نه میتوان اعتماد ریخته را (به سوسیالیسم، انترناسیونالیسم و... تمام ایده های خوب انسانی را) باز گرداند و نه میتوان به امید انگلیسی زبان کردن مردم ایران ، آب پاکی و فراموشی روی زخم ها و جراحات ناشی از تبعیض بین گروههای انسانی کشورمان ریخت. کدام مادری است که به زبان انگلیسی لالایی بگوید؟ بیش از یک قرن زبان روسی در "شوروی" رسمی بود و مادران ارمنی به ارمنی و آذری به آذری و... لالایی گفتند! انترناسیونالیسم نیز زبان مادری را به "سرود انترناسیونال" تبدیل نکرد!

راهی که به نظر من میرسد در فردای آزادی ایران، ایجاد مدارس چند زبانه است. کودکان آینده ی ایران،بهتر است قبل از آموختن فرانسه، انگلیسی یا شاید ژاپنی، زبان همسایه اش را بیاموزد. در کلاسهای بالاتر جوانان خودبخود مجبورند بدلیل تسلط اجباری زبان انگلیسی در علوم و تکنیک، زبان انگلیسی را با انگیزه ی خواندن مقالات علمی یاد بگیرد. با آموزش زبان اقلیتهای اجتماعی کشور، میتوان به قلب شکسته ی مردم راه یافت. همسایه گان نزدیک را بهتر درک کرد و اعتماد سازی کرد. همان کاری که اروپای بعد از جنگ جهانی دوم شروع کرد و اینک کم کم به بار مینشیند و هویت اروپایی کم کم واقعیت می یابد خارج از قراردادهای پولی و جنگ برای قبول پول مشترک یورو و مرز کشیدن بدور اروپا، جوانان اینجا هویت اروپایی دارند. خارج از مرزهای آلمانی و فرانسوی و... تعلق به قاره ی اروپا میتواند تعلق به جامعه ی انسانی و نهایتن تعلق به کره ی زمین را ایجاد کند. اینچنین است که گروههای جوانان آلمانی برای ماندن پناهجویان لامپدوزا کتک میخورند. 

تعلق به قاره ی اروپا میتواند تعلق به جامعه ی انسانی و نهایتن تعلق به کره ی زمین را ایجاد کند. اینچنین است که گروههای جوانان آلمانی برای ماندن پناهجویان لامپدوزا کتک میخورند. آنان هویتشان دیگر در هیچ مرزی زندانی نیست. دوستشان افریقایی، زوجشان آسیایی، والدینشان اروپایی، همکارشان چینی... در ادغام گروههای انسانی است که صلح پایدار و نفرت و پرستش نژاد، زبان، جنسیت و...برچیده میشود.

در جهان کنونی اگرچه لالایی ها متفاوت است، اما عاقبت قلبها یکسان خواهند زد. اتوپی انترناسیونالیسم نه با تبلیغ از پایین، نه با اجبار از بالا و نه انتزاعی و آرمانی بلکه تنها از طریق گسترش همدلی، برابر شمردن، با هم گریختن، با هم خندیدن و با هم کودکی کردن تحقق پذیر است. بگذاریم کودکانمان با هم بیامیزند، کشیدن مرزها اغلب به نابودی و جنگ انجامیده است.

 پی نوشت.:

تخصص و تبحر! به کسانی که در پی اظهارات کارشناسانه و متخصصها هستند، صادقانه بگویم: من مشاهده گر هستم. هیچ مدرکی از ساختارهای مردمی ندارم. از ساختارهای رسمی هر مدرکی بود کسب کردم.

نظر من در این کامنت در هیچ سلسله مراتبی قرار ندارد و قرارش ندهیم. صدایی از بی صدایان است که گاهی در پارازیت های تریبونهای رسمی، در خر خر جستجوی بین کانالهای رادیو- تلویزیون، برای برخی قابل فهم میشود، برای دیگری اما همان پارازیت میماند.....

 به تبریزی عزیزمان زبان را باید بازپس گرفت. زبان کنونی اسلحه ای در خدمت سرکوب است! تسلط بر آگاهی و وجدان بشری، عموما از کانال سوءاستفاده از زبان، توسط طبقات اقتصادی – اجتماعی حاکم میگذرد. اساتیدِ کنترل سیستم، صاحبان وسایل ارتباطی و نخبگان حاکم، ایده ئولوژی بازار را از طریق تعاریف تخصصی، ناقص و دفرمه شده، منتشر میکنند. کلمات در اصل خنثی و معانی آنها مشخص است. اما وقتیکه بوسیله قدرت کنترل میشوند، بارِ معنایی متفاوت از زندگی واقعی بخود میگردند. این در درجه اول زبانیست برای القای بریدن و احساس ناتوانی. زبانی ست برای پذیرش منفعلانه چیزهایی که وجود داشته و باید باقی بمانند. واژگان و کلمات، نوکران نظام غالب و حاکم بر جهان بوده و استفاده ما از زبانِ قدرت، به عجز و درماندگی مان می انجامد.

حل و فصل مشکل زبان در مرکز مبارزه برای رهایی انسان قرار دارد. زیرا زبان، نه شکلی دیگر از اشکال سلطه، بلکه قلب پروژه سیطره در نظام مستبد تجاری میباشد. بنابراین با تصاحب مجدد زبان و برقراری رابطه واقعی بین مردم توسط آن، امکان وقوع تغییرات رادیکال، بازهم از نو پدیدار میگردند. تنها بدین صورت پروژه های انقلابی و شاعرانه بازهم همسو میشوند. در جوش و خروش مردمی، کلمات پُر احساس و مفاهیم اصیل، مجددا ظهور کرده و توسط گروههای بیشمار مردم بکار گرفته میشوند. خلاقیت و معجزه زبان در درون ماست و نیرویی لایزال برای متحد کردنمان.

* با توجه به گفتگوی آقای تبریزی با ایشان، باید خانم رزا روشن باشند.