سعید لیلاز اقتصاددان با سابقهِ باند رفسنجانی ــ روحانی در اعتراف بوضعیت فرو پاشیده اقتصاد کشور و در تائید و تأکید بر  شروع هر چه سریعتر مذاکرات اتمی و ضرورت اقداماتی سریع و قاطع برای کمک به حل بحرانهای جاری ؛ میگوید : آسیبهای جدی به نظام اقتصادی ــ اجتماعی ایران وارد شده . اکنون کشور در آن مرحله ای از مشکلات عمیق قرار دارد که باید اقدامات قاطع و فوری انجام شود . در غیر اینصورت ممکن است نتوانیم از شرایط اضطرار حاکم بر کشور ؛ اخراج شویم . 

سر لشگر سپاه ؛ محمد علی جعفری فرمانده سپاه پاسداران با اشاره به بحرانهای عمیق اقتصادی و فشار تحریمها ؛ در مورد ضرورت شرکت رژیم در مذاکرات اتمی میگوید : دولت با نرمش قهرمانانه و با حفظ اصول وارد مذاکره شده تا یا فشارهای تحریم کم شود و یا مسئولین کشور از خارج نا امید شوند و بر توان داخلی تمرکز نمایند . یعنی گردش 180 درجه ای نظام در باره پروژه اتمی و عقب نشینی از عربده جوئی های " انرژی هسته ای ؛ حق مسلم ماست " در پاسخ به کاستن ار فشارهای تحریم صورت گرفته است.

مهدی طائب رئیس قرارگاه عمار ؛ فشار تحریمهایِ کمر شکن بر کشور را ؛ اینگونه توضیح میدهد : در طول این دو سال من هر وقت هواپیما سوار میشوم ؛ " انّا لله و انّا علیه راجعون " میخواندم . اشاره به رخنه تحریم در همه عرصه ها و از جمله  خرابی هواپیماها و نبود قطعات یدکی برای تعمیر .

علی سعیدی نماینده ولی فقیه در سپاه پاسداران در توجیه و ضرورت عقب نشینی از بمب اتم خواهیِ رژیم میگوید : ........ یکی از عوامل عقب نشینی رهبران از تاکتیک های نزدیک به آرمان " عده و افراد " است . یعنی توازن قوای کنونی میان ایران و امریکا بگونه ای است ؛ که تغییر تاکتیک را پیش آورده است . یعنی چون زورمان به امریکا نمیرسد ؛ چون سمبه پر زور است و نمی توانیم جلوی تحریم ها را بگیریم ؛ بناچار به غلط کردن گوئی افتاده ایم .

یعنی در شرایط خفگی ای که ؛ رژیم بلحاظ سیاسی ؛ اقتصادی در آن گرفتار شده است و در شرایطی که بدلیل ویرانی زیر ساختها ؛ سوء مدیریت ؛ دزدی و فساد و هزینه های سرسام آور پروژه اتمی و صدور تروریسم و ..... کشور شاهد فروپاشی اقتصادی است و تحریمهای بین المللی فروپاشی آن را شتاب ویژه بخشیده است ؛ ولی فقیه دستها را بالا برده و تسلیم و عقب نشینی خفت بار از مواضع گذشته ــ قلدری و جنگ افروزی ــ  را بعنوان تنها راه نجات برگزیده است .

بنابراین چرخش و نرمش های ولی فقیه و تن سپاری به مذاکره اتمی و توافقات بدست آمده بعدی و یا توافقات احتمالی آینده ؛ محصول یک تصمیم سیاسی است که خامنه ای برای عبور از بحرانهای داخلی و بین المللی ؛ به ناچار بآن گردن گذاشته است .

اما اگر چه ولی فقیه گفته است ( دوشنبه 28 بهمن ) : کاری که وزارت امور خارجه و مسئولین دولتی در خصوص مذاکرات هسته ای آغاز کرده اند ؛ ادامه پیدا خواهد کرد و ایران نقض کننده کاری که شروع کرده است نخواهد بود . اما باید منتظر ماند و دید ؛ راه تا توافق نهائی میان ایران و غرب دراز است و پر پیچ و خم . در قدم اول ؛ نارضایتی ها و حمله های گاه و بی گاه ولی فقیه  و یا سخنگویان وی را باید در چه کادری دید و یا چگونه توجیه کرد ؟

آیا فی الواقع خامنه ای ــ بعنوان تصمیم گیرنده اصلیِ اتمی ــ در دو راهی تسلیم خفت بارِ حمایت از مذاکرات و یا واژگون کردن میز مذاکره ــ و بعبارتی ادامه مسیر گذشته ــ و رویاروئی از پیش شکست خورده با غرب بر سر تحریم های فلج کننده قرار دارد ؟ یا هدف مخالفت های گاه و بیگاه او پیش از آنکه بر هم زدن میز مذاکرات باشد ؛ تلاشی است برای لاپوشانی عقب نشینی خفت بار خود و آرام کردن اصولگرایان و تند روانِ ولایت مدار ؟ و یا ...... ؟

الف ــ مذاکرات ژنو ؛ برگشت ناپذیر است :

روند مذاکرات اتمی با قدرتهای غربی ؛ علیرغم مخالفت خوانی اصولگرایان تند روِ وابسته به خامنه ای ؛ افراد وابسته به " جبهه پایداری " ــ طرفداران مصباح یزدی ــ ؛ سپاه پاسداران ؛ دلال ها و سود بران اقتصادی تحریم و...... مستقل از هر نتیجه ای که داشته باشد تا پایان و تعیین تکلیف شدن ؛ ادامه خواهد داشت ؛ زیرا :

یکم ــ بدیل دیگری برای رفع تحریم وجود ندارد :

خبر گزاری آسوشیتد پرس  نوشته بود : رژیم تهران مجبور خواهد شد به مصالحه تن بدهد ؛ مگر اینکه برای شکست مذاکرات آمادگی داشته باشد . شکست مذاکرات یعنی ادامه تحریم های گسترده غرب . آیا رژیم آمادگی رویاروئی با وضعیت تحریمها را دارد ؟

 روزنامه اعتماد ارگان وابسته به باند رفسنجانی ؛ روحانی مینویسد : منتقدان مذاکرات هسته ای در حالی مذاکره کنندگان را شماتت میکنند که هیچ بدیل روشنی را در قبال آن ارائه نمیدهند . این حرف واقعی و درست است ؛ چرا که رژیم همه تلاشها و راه حلهای خود برای مقابله با تحریمهای غرب را بکار بسته و نتیجه ای نگرفته است . یعنی برای کم کردن از دامنه تحریمها و یا رفع آنها راه دیگری جز تسلیم و مذاکره وجود ندارد .

بنابراین در حالیکه با شدت گیری تحریمها رژیم در تنگنای مالی خفه کننده و بی سابقه ای گرفتار شده و هیچ راه گریزی ؛ برای نجات از این باتلاق نمی یابد ؛ مجبور به عقب نشینی از آرزویِ رویایی خود یعنی " تنها کشور شیعهِ مجهز به بمب اتم " ؛ است . یعنی راه حل دیگری جز دست بر داشتن از رویای اتمی و مذاکره با غرب ؛ برای رژیم وجود ندارد .

یعنی برای رهائی از بن بست تحریم و فشارهای خفه کننده ؛ بدیل دیگری جز عقب نشینی خفت بار از دستیابی به بمب اتم و ادامه مذاکرات ژنو در پیش روی رژیم ؛ قرار ندارد . البته یک بدیل مشروع و مردم پسند بنام سرنگونی تام و تمام این رژیم وجود دارد ؛ که اتفاقا" ولی فقیه و آخوندها بخاطر فرار و به تأخیر انداختن آن ؛ هر چه بیشتر خود را به ادامه مذاکرات مجبور می بینند .

ایرانیان ضرب المثل معروفی دارند ؛ آنها میگویند " یک دیوانه سنگی را در چاه میاندازد و صد آدم عاقل نمی توانند آن را بیرون آورند " حالا مسئله اتمی و تحریمهای فلج کننده غرب ؛ به نقطه ای رسیده است که هیچ عاقلی ــ اگر هم عاقلی در درون این رژیم پیدا شود ــ نمی تواند سنگ ولی فقیهِ دیوانه و جنایتکار را جز با خود زنی و پذیرش خفت و خواری در برابر غرب ؛ از چاه بیرون بیاورد و اندکی از دردهای بی درمان این رژیم را ؛ درمان کند .

ولی فقیه در مانده در باتلاق بحرانها ؛ برای مقابله با تحریم های خارجی  و مشکلات اقتصادی ؛ راه حلی بنام  " اقتصاد مقاومتی " را با مشورت و همدستی با رفسنجانی ــ ولی فقیه در بیانیه مربوطه نوشته است که این طرح پس از مشورت با مجمع تشخیص مصلحت نظام به ریاست رفسنجانی تنظیم گردیده است ــ تهیه و در 24 ماده ارائه کرده است  و اجرای آن را وظیفه دولت ؛ مجلس و دیگر ارگانهای ذیربط اعلام کرده است .

عمده ترین بندهای این بیانیه رو به خارج است . یعنی در واقع ادامه نرمش در برابر غرب و حمایت از سیاستی که حسن روحانی میخواهد با گره زدن مذاکرات اتمی با سرمایه گذاری خارجی و اقتصاد جهانی ؛ اقتصاد در هم پاشیده رژیم را نجات بدهد . یعنی ولی فقیه همچون رفسنجانی و روحانی باین نتیجه رسیده است که تنها راه برون رفت از فلاکت اقتصادی ؛ نگاه به خارج است که آنهم در گرو و مشروط به ادامه مذاکرات و کوتاه آمدنهای مکرر مذاکره کنندگانی ایرانی ؛ میباشد ــ بندهائی مانند تشویق سرمایه گذاری خارجی ؛ گسترش خدمات تجارت خارجی ؛ توسعه حوزه عمل مناطق آزاد تجارت و استفاده از دیپلماسی در جهت حمایت از هدفهای اقتصادی ــ کاری که هم اکنون روحانی و ظریف مشغول انجام آن می باشند ــ .

در رهنمود مربوط به اجرای طرح " اقتصاد مقاومتی " ؛ خامنه ای تأکید ویژه بر حذف قوانین دست و پا گیر و مانع برای رشد سرمایه گذاری خارجی دارد که نشانه ای از تمکین ولی فقیه به خط اقتصادی رفسنجانی و روحانی است . یعنی بر خلاف نام گذاری " اقتصاد مقاومتی " که باید با تکیه به داخل ــ  مردم ــ به حل و فصل مشکلات بپردازد ؛ بیشتر بندهای این بیانیه رو به خارج است

ب ــ اطمینان از ناتوانی در دستیابی به بمب اتم :

رژیم ایران از موضع قدر قدرتی وارد مذاکرات اتمی نشده تا بتواند در دستور کار مذاکرات اعمال نظر نماید و یا اینکه هر وقت از تصمیمات آن ناراضی بود جلسه را ترک و پایان مذاکرات را اعلام نماید. بلکه ایران در ضعیف ترین موقعیت و ناامید تر از همیشه در حالی باین عقب نشینی خفت بار تن داده است که بعد از سالها تلاشهای مخفیانهِ اتمی و میلیاردها دلار هزینه ؛ باین یقین رسیده است که نمیتوانند به بمب اتم دست پیدا کنند و تا بحال در مسیر نادرستی گام بر میداشته است  .

روزنامه اعتماد نوشته است : تلاش برای اجرای " استراتژی ناقص " یعنی تلاش نا ممکن برای تهیه یک بمب اتم " سبب وارد شدن بیشترین خساراتها به کشور شده است " این روزنامه مینویسد درست است که مذاکرات اتمی ایده ال رژیم نیست ولی تنها امکان درست تر در کادر مقدورات است : مذاکرات جاری نه ایده ال ؛ بلکه در واقعی ترین وضع ؛ اقدام در شرایط بد و بدتر است .

اکنون که پشت پهلوان پنبه رژیم ــ ولی فقیه ــ بخاک مالیده شده و بخطر خود بزرگ بینیِ جاه طلبانه اش پی برده است ؛ بدیدار نمایندگان مجلس خبرگان رفته و از واقع بینی و قبول تحولات جهانی و رابطه با جامعه جهانی صحبت کرده و بآنها گوشزد میکند که : یک نکته این است که امروز جهان درگیر تحولات اساسی است ..... ما باید بفهمیم که در دنیا چه دارد اتفاق می افتد . بعد ادامه میدهد که : ما باید واقع بین باشیم ...... ما نمی توانیم با جامعه جهانی رابطه نداشته باشیم .

یعنی بر خلاف الدرم ملدرم ــ هارت و پورت ــ کردن سالهای قبل و شاخ و شانه کشیدن برای این و اون و گفتن اینکه " جامعه جهانی نمیخواهد با ما رابطه داشته باشد ؛ به درک " ؛ اکنون برای اینکه ولایت مداران درگاهش را سر جای شان بنشاند تا پا را از گلیم خود درازتر نکنند ؛ آنها را به  رابطه با جامعه جهانی و درک تحولات جهان توصیه میکند . این بدان معنی است که چیزی در حال تغییر است . یعنی تازه دو زاری ولی فقیه دارد می افتد ؛ که جایگاه واقعی اش کجاست و باید کارگزاران نظام را بر اساس چه معیاری ؛ تنظیم کند .

در راستای همین غلط کردم گوئی و عقب نشینی است که امام جمعه تهران موحدی کرمانی در نماز جمعه از صلح و دوستی با دشمن صحبت میکند ؛ وی در خطبه های نماز گفت : اگر دشمن شما در بحبوحه جنگ پیشنهاد صلح کرد بپذیرید و ....

باین ترتیب تا اطلاع ثانوی ولی فقیه ؛ سودای دست یابی به بمب اتم را از سر بیرون کرده است ؛ زیرا که ولی فقیه و آخوندها باید " قاچ زین را محکم بچسبند " که سرنگون نشوند ؛ " بمب اتم پیشکش " آنها . این فاصله گیری رژیم از بمب اتم نه بخاطر نخواستن ؛ دوست نداشتن و یا بخاطر فتوای ولی فقیه در مورد حرام دانستنِ داشتن بمب اتم است . بلکه بخاطر شیر فهم شدن نظام در مورد اینکه رژیم باشتباه پای خود را جای پای بزرگان گذاشته و با استراتژی غلط ؛ سودای برداشتن لقمه ای بسیار بزرگتر از دهان خود را در سر می پرورانده  است .

بنابراین وقتی که رژیم فعلا" از فکر تهیه بمب اتم دست برداشته ؛ پس در مورد رقیق کردن اورانیوم 20 در صدی ؛ تعطیل کردن تولید آب سنگین و پلوتونیوم در اراک و دیگر عقب نشینی ها در صورت اصرار طرف مذاکره کنندگان غربی ؛ نباید سخت گیری کند . پس می توان گفت ؛ اگر چه روشن است که جمهوری اسلامی ؛ بدلیل ایدئولوزیک و دینی بودن ساختار ؛ بسختی میتواند در نظام مالی و اقتصاد سرمایه داری ادغام بشود اما در مسیر تعامل با غرب برای پیشبرد مذاکزات اتمی فکر نمیکنم ؛ مشکلات حل ناشده چندانی وجود داشته باشد .

ج ــ ترس و آسیب پذیری :

جامعه ایران بخصوص بعد از قیام اعتراضی خرداد 88 ؛ دیگر جامعه ایرانِ روزهای خوش ولی فقیه و آخوندها نیست . این قیام اعتراضی باعث ایجاد عمیق ترین بحرانها در درون نظام شد ؛ بعد از این قیام حماسی دیگر هیچکس در جایگاه گذشته اش قرار نداشته و ندارد  . و اعتبار ؛ مشروعیت و قدر قدرتی ولی فقیه و نظام دینی بشدت آسیب دبد . بعد از آن ولی فقیه و نظام اش روز به روز تتمه مشروعیت و مقبولیت و توانائی های خود را از دست دادند و ضعیف تر و نا توان تر شدند .

یعنی امروزه شورش ناراضیان و انفجار خشم مردم جایگاه ویژه ای در دکترین نظام یافته است . در چنین شرایطی که بیش از هر زمان دیگری برای وقوع حوادث جدید و زیر و رو کننده علیه ولی فقیه و نظامش مستعدتر شده است ؛ بسیار راحت تر از گذشته ولی فقیه شاخ شکسته و نظام در هم شکسته اش ؛ به عقب نشینی رضایت میدهد .

هیچ کس بهتر از ولی فقیه به موقعیت لرزان و رو به سقوط اش آگاهی ندارد ؛ وحشت مرگ و سرنگونی ؛ سراپای او را فرا گرفته است . بنابراین در چنین حالتی ؛ ولی فقیه و نظامش در موقعیتی نیستند که چون گذشته از سر فریبکاری و اتلاف وقت وارد مذاکره شوند . بر خلاف گذشته ؛ این بار وقت برای رژیم طلاست و آماده اند برای توافق هر چه سریعتر ــ بخاطر کاهش تحریم ها ــ هر امتیازی بدهند و بهر میزان که غرب لازم بداند عقب نشینی کنند .

در جریان انتخابات ریاست جمهوری 92 هم بدلیل ضعیف و ناتوان شدن ولی فقیه بود که وی به پیروزی حسن روحانی ــ کاندید باند رقیب ــ یجای احمدی نژاد دیگری ــ جلیلی ــ رضایت دهد . یعنی در حالیکه ولی فقیه می توانست چون دفعات گذشته با دستکاری در شمارش آرا و یا ..... مانع رئیس جمهور شدن حسن روحانی شود و کاندید مطلوب خود را از صندوقهای رأی بیرون بیاورد ؛ بخاطر ترس از عواقب آن ؛ اینکار را نکرد .

بنابراین علیرغم اینکه در طول مذاکرات ژنو ؛ ولی فقیه هر وقت بخواهد ؛ میتواند میز مذاکرات ژنو را بهم بزند و یا آن را ترک کند و یا حتی با اعلام علنی نارضایتی خود از نتیجه مذاکرات ؛ هوادارانش را تشویق کند که پلمپ تجهیزات هسته ای را باز کنند و روند مذاکرات را مختل سازند و ..... . اما بهمان دلایلی که در انتخابات ریاست جمهوری ؛ نتوانست کاندید خود را از صندوقهای رأی بیرون بیاورد و به انتخاب حسن روحانی رضایت داد ؛ مذاکرات اتمی با غرب هم ادامه پیدا می کند و خامنه ای نمیتواند مانع ادامه مذاکرات اتمی و توافقات بدست آمده شود .

تعدادی از نمایندگان اصولگرای مجلس به نقل از ولی فقیه میگویند ؛ وی گفته است : من ولی فقیه هستم ؛ سه بار قطع نامه اتمی را خوانده ام ولی از تثبیت حق ایرانیان برای غنی سازی اثری ندیده ام . راستی چه عاملی باعث شده است  که علیرغم آن ؛ ولی فقیه اجازه دهد همان توافق نامه در 30 دی تصویب و باجرا گذاشته شود ؟ مگر بجز ترس از تعطیل شدن مذاکرات و ادامه تحریمهای شدیدتر ؛ عامل دیگری وجود دارد ؟

حمید رسائی نماینده اصولگرای مجلس بعد از توافقات مرحله اول ژنو ؛ گفت : این روز ؛ روزی است که دستاورد دانشمندان هسته ای از دست رفت ؛ ولی ما فعلا" مأمور به سکوت هستیم* .

تعداد معدودی ــ که عمدتا" از طرفداران مصباح یزدی هستند ــ هم که علیرغم توصیه های ولی فقیه علنا" و رو در رو با خامنه ای  به مخالفت با مذاکرات ژنو میپردازند؛ بخاطر شدت ضعف ولی فقیه است که قدرت خفه کردن آنها را ندارد .

و در آخر اگر فی الواقع ولی فقیه از ادامه مذاکرات ژنو و توافقات بدست آمده ناراضی باشد ؛ چرا بجای سکوت به طرفداران خود اجازه نمی دهد تا ؛ چند ساعته همه پلمپ های تجهیزات هسته ای را باز کنند و کاسه و کوزه مذاکرات را بر سر روحانی و ظریف خورد کنند و مسیر گذشته ادامه پیدا کند ؟  آیا غیر از این است که این جماعت وحشیِ حامیِ ولی فقیه بخاطر توصیه های او است که بقول خودشان دندان فرسوده خود را بر جگر خسته گذاشته اند ؟

در بخش بعدی مقاله در باره اینکه ؛ چرا مذاکرات اتمی ژنو و ماحصل آن ؛ بستر ساز قیام است ؟ خواهم نوشت .......... ادامه دارد .

پاورقی

*

مأمور به سکوت هستیم " در فرهنگ آخوندها یعنی مأموریت سکوت به تبعیت از " فرمان حکومتی " یعنی دستور ولی فقیه .

24.03.2014

04 فروردین 1393

arezo1953@yahoo.de