با برگزاری انتخابات ریاست جمهوری، مردم افغانستان یک برگ مهم از تاریخ خود را ورق زدند و یک گام بلند به سوی دمکراسی برداشتند. بی تردید این انتخابات نقش سرنوشت ساز در حیات کشور افغانستان خواهد داشت. کشورهای همسایه افغانستان، سازمان‌های بین‌المللی و جامعه جهانی با دلهره و تردید با انتخابات برخورد می کردند. برگزاری موفق آمیز انتخابات، از دلهره آن ها کاست و بر امیدشان نسبت به آینده افغانستان افزود.

نتیجه انتخابات، هنوز مشخص نیست، وضعیت سیالی وجود دارد و نمی توان با خوش بینی تمام در مورد آینده افغانستان صحبت کرد. روندهای آتی افغانستان به عوامل متعدد از جمله به کاندیدای پیروز و برنامه او بستگی دارد.

انتخابات افغانستان با نظارت ۳۲۵ هزار ناظر داخلی و بین‌المللی برگزار شد، در نظارت برانتخابات جوانان نقش برجسته داشتند و دولت بدون کمک خارجی قادر شد انتخابات را برگزار کند. تاکنون گزارشی از دست برد به رای مردم منتشر نشده است. انتخابات افغانستان با اشکالات و کمبودها همراه بود. از جمله کمبود برگ رای در برخی مناطق و تخلفاتی که به بیش از دو هزار شکایت منجر گردیده است. اما اشکالات و کمبودها بر کل انتخابات سایه نیانداخته است. موفقیت در برگزاری کلاً سالم این انتخابات، با توجه به دشواری های زیرساختی برای سازماندهی انتخابات در افعانستان، احترام و تحسین را نسبت به کار انجام شده بر می انگیزد. امر خطیری که مقدمتاً توسط مردم افغانستان متحقق شد و از کمک ناظران بین المللی نیر برخوردار شد.

اگر انتخابات به دور دوم بکشد و در دور دوم همین روال پیش برود، می توان گفت که در افغانستان برای نخستین بار جابجائی قدرت نه با توسل به کودتا، بلکه از کانال انتخابات، نه در میدان های جنگ و با توپ و تانک، بلکه در پای صندوق های رای و با رای مردم صورت می گیرد. شاید بتوان گفت که حامد کرزای اولین دولتمرد آسیای میانه است که حاضر شده است کرسی قدرت را واگذار ‌کند. در ازبکستان، ترکمنستان، تاجیکستان، قزاقستان و قرقیزستان، چنین روند انتقال قدرت صورت نمی گیرد.

انتخابات ریاست جمهوری افغانستان دستآوردهای ارزنده ای داشت. در این انتخابات گرایش های قومی که در چند قرن اخیر نقش اصلی را در تحولات سیاسی افغانستان داشتند، نسبت به گرایش های سیاسی و منافع گروهی کم رنگ شدند و مرزبندی سیاسی و فکری که به درون گروه های قومی امتداد پیدا کرده است، نقش پررنگ تری پیدا کردند. در همین ارتباط شعارها و برنامه های انتخاباتی برای رونق بخشیدن به اقتصاد و تامین رفاه مردم به ویژه برنامه هائی که به خواست زنان و جوانان پاسخ می داد، جایگاه مهمی پیدا کرد. این امر نشانگر فاصله گیری هر چند اندک از ساختار جامعه قبیله ای و گام گذاشتن در روند شکل دهی دولت ـ ملت است.

حضور زنان در این انتخابات بی سابقه بود. هزاران زن در صفوف طولانی ایستادند تا نشان دهند که حذف شدنی نیستند و برآنند که از حقوق خود دفاع کنند. زنان می گویند در انتخابات شرکت کردند تا مانع بازگشت طالبان به قدرت شوند. حضور گسترده زنان به معنی ایستادگی در مقابل نهادهای قدرتمند مذهبی، تلاش برای خروج از جامعه سنتی و نظام مردسالار است. در افغانستان نهادهای مدنی در حال شکل گیری هستند. آن ها در انتخابات نقش مثبت و سازنده ایفاء کردند. شرکت جوانان هم چشمگیر بود. مراکز آموزشی و دانشگاه ها در ماه های منتهی به انتخابات به کانون بحث و گفتگو تبدیل شده بود. بحث و گفتگوها نشان داد که نسل جدید بدرجاتی از نگرش و رفتار نسل های قبلی فاصله گرفته و تعامل و گفتگو را تجربه می کند.

 در انتخابات افغانستان رسانه‌های خصوصی و شبکه‌های اجتماعی در رقابت‌های انتخاباتی نقش بارز داشتند. با وجود اینکه بیش از سه‌چهارم جمعیت افغانستان روستانشین و از نعمت سواد بی بهره اند، ده ها شبکه رادیوئی و تلویزیونی، روزنامه و نشریه با پوشش دادن فعالیت های انتخاباتی، به رغم تهدیدات طالبان موفق شدند که مردم را به پای صندوق های رای بکشانند. امروز رسانه ها در افغانستان به یکی از ارکان پی ریزی دمکراسی تبدیل شده اند.

تهدیدها و کشتارهای طالبان نه قادر شد که انتخابات را به هم بزند و نه مردم را خانه نشین کند. این امر نشانگر شکست طالبان در بهم زدن انتخابات، بالا رفتن توان دولت افغانستان در تامین امنیت کشور و عزم مردم برای ساختن آینده خود نه در میدان های جنگ، بلکه در پای صندوق های رای است.

برگزاری انتخابات دولت آینده را در موضع مساعدتری برای تعامل با کشورهای منطقه ای و صاحب نفوذ در افغانستان قرار خواهد داد، طالبان را تحت فشار بیشتری برای پذیرش آشتی قرار خواهد داد و امریکا و ناتو با اطمینان بیشتری نسبت به توان دولت در حفظ امنیت افغانستان، از آن کشور خارج خواهند شد. انتخابات افغانستان در کشور ما تاثیرات مثبت خواهد گذاشت، تحسین فعالین سیاسی و مدنی را موجب خواهد شد و فضای مساعدتری را برای گسترش مناسبات بین دو کشور ایران و افغانستان براساس حقوق برابر فراهم خواهد ساخت. بین ایران و افغانستان پیوندهای عمیق تاریخی، سیاسی و فرهنگی وجود دارد و گروه وسیعی از مردم افغانستان سال ها در کشور ما به سر برده و کار و تحصیل کرده اند.

در انتخابات افغانستان نه انتخابات توسط حکومت مهندسی شد و نه شورای نگهبانی وجود داشت که فقط کاندیداهای حکومتی را تائید صلاحیت و بقیه را حذف کند. مردم افغانستان در انتخابات با شور و شوق شرکت کردند و به کاندیدای مورد نظرشان رای دادند. حضور ناظران بین المللی در برگزاری سالم انتخابات، تاثیرگذار بود و قابل تقدیر است.

سازمان ما به مردم افغانستان برای برگزاری موفقیت آمیز انتخابات شادباش می گوید و امیدوار است که انتخابات به گسترش و تحکیم دمکراسی در افغانستان بیانجامد، به پیشرفت کشور همسایه ما کمک کند، به الگوئی برای انتقال قدرت در کشورهای آسیای میانه تبدیل شود و زمینه را برای برچیدن جنگ خانمانسوز و برقراری صلح و امنیت در افغانستان فراهم سازد.

هیئت سیاسی ـ اجرائی سازمان فدائیان خلق ایران (اکثریت)

 
١٩ فروردین ١٣٩٣ (٨ آوریل ٢٠١٤)