رفتن به محتوای اصلی

ترکیه: نتایج انتخابات محلی و تحولات آتی
11.04.2014 - 03:15

30 مارس 2014  انتخابات محلی  در ترکیه انجام شد.  در این انتخابات 44 میلیون و 835 هزار نفر در 81 ایالت به پای صندوق های رای رفتند تا نمایندگان محلی خود را در تمام سطوح آن انتخاب کنند.  در این انتخابات مجموعا 26 حزب سیاسی شرکت کردند.  دو گروه نیز به شکل مستقل و خارج از چارچوب حزبی در انتخابات شرکت کردند.  آرای انتخاباتی عمدتا بین  شش حزب سراسری بزرگ و یک حزب منطقه ای تقسیم شد، و در این میان، 3 حزب سراسری بزرگ، بیش از 87% آراء را کسب کردند.

1)  چند ویژه گی انتخابات:

طبق گزارش رسانه ها و نوشته های مفسرین سیاسی ترکیه، در تاریخ انتخابات ترکیه هیچ زمانی انتخابات تا این حد "پرشائبه" نبوده است.   با وجود سپری شدن یک هفته از انتخابات، هنوز از چهار گوشه ترکیه صدای اعتراض به "حیله و تقلب" حکومت در انتخابات بلند می شود، تا جائی که صاحب نظران عقیده دارند، که اگر وضع بدین منوال ادامه یابد، درگیری های خیابانی اجتناب ناپذیر خواهد بود.

-  طبق آمار، در 365 روز سال، برق مراکز شهری به شکلی که در روز انتخابات و هنگام شمارش آراء اتفاق افتاد، اتفاق نیفتاده بود.  در آنکارا  هنگام شمارش آراء، 5 ساعت برق ها قطع شد.  تا قطع شدن برق ها AKP با 2500 رای جلوتر بود و این در حالی بود، که هنوز شمارش آرای چند محله عمده آنکارا که عموما به  CHP رای می دهند تمام نشده بود.  بعد از روشن شدن برق ها AKP  با 31 هزار رای بیشتر اعلام پیروزی کرد.  کاندیدای CHP نیز برای تجدید شمارش آراء به "شورای عالی انتخابات" شکایت کرد!

وزیر نیرو علت قطع شدن برق ها را گردن "گربه ها" انداخت!  روزنامه های فکاهی ترکیه نیز از زبان گربه ها تکذیب نامه ای منتشر کردند که دخالتی در امر قطع برق (جویدن سیم های برق) نداشته اند.

-  در هیج انتخاباتی آرای باطله به این حد نبوده است.  در آنکارا بیش از 123 هزار رای باطل شد.  در آنتالیا که AKP با 11 هزار رای پیروز شد، تعداد آرای باطله 11 هزار بود.

-  در آنکارا آقا زاده ی شهردار آنکارا "ملیح گؤکچک"  Melih Gökçek  (از حزب حاکم) با محافظین شخصی خود به صندوق های چند محل رای گیری حمله کرده و آنها را بهم ریخت!

-  در شهرستان "یالووا" کاندیدای AKP تنها با 1 رای پیروز شد.  شکایت این پیروزی در دست "شورای عالی انتخابات" است و هنوز به نتیجه نرسیده است.  حکومت زیر بار شمارش دوباره آراء نمی رود.

2)  دلایل شکست مخالفت  (اپوزیسیون)

پیروزی AKP  در واقع نتیجه بی برنامه گی، انتخاب متحد نادرست در انتخابات، عدم تکیه به خواست های مردم بوسیله احزاب مخالف، و در مورد CHP (حزب مخالف اصلی) انکار گذشته مترقی خود بود. 

-  هم،  "حزب جمهوری خواه خلق"CHP  و هم، "حزب حرکت ملی" MHP به خواست های احزاب کوچک تر مبنی بر تشکیل "اتحاد نیروهای ملی"  و تعیین کاندیدهای مشترک برای شکست AKP  جواب منفی دادند.  آنها به جای نزدیکی و اتحاد با نیروهای مترقی، مستقل، لائیک و جمهوری خواه، دست به دامن "فتح الله گولن" (جماعت گولن) شدند.

CHP یک هفته قبل از انتخابات چند تن از رهبران خود را به پنسیلوانیا، محل اقامت فتح الله گولن فرستاد تا نظر او را مبنی بر پشتیبانی از خود جلب نماید.  در حالی که جماعت گولن به جرم فعالیت برای سرنگونی رژیم لائیک ترکیه، از ترکیه فرار و به آمریکا پناهنده شده و تحت حمایت "سیا" قرار گرفته است.  جماعتی که معمار اصلی توطئه علیه نیروهای ملی و ارتش ترکیه است و این توطئه با تمام ابعادش در روزهای قبل از انتخابات برملاء شده بود.

"مصطفی ساری گول"  Müstafa Sarigül  کاندیدای CHP  برای شهرداری استامبول، به افشاگری ها علیه جماعت گول اعتراض کرده و گفته بود:  "اینقدر به جماعت ظلم نکنید"!  هم CHP و هم MHP  در عرض 7 سالی که توطئه ارگنه کن برعلیه نیروهای ملی و ارتش جریان داشت، مرتبا ترجیع بند "کودتاگران محاکمه شوند" را تکرار کردند، و وقتی ماهیت توطئه برملاء شد، اینبار شروع به مخالفت با  آزادی آنها از زندان کردند.  

-  رهبران CHP بجای تکیه به خواست های پایه های اجتماعی و حزبی خود، بجای گوش دادن به دردها و نظرات آنان مرتبا با سفیر آمریکا در رستوران ها مخفیانه دیدار کردند و از او مدد خواستند.  آنها فکر کردند که اگر دل جماعت گولن و نمایندگان آمریکا را بدست آورند پیروزی در انتخابات را تضمین  کرده اند.  نتیجه ساده انتخاب متحد بدنام  و دل بستن به حمایت نمایندگان دولت های  بیگانه در انتخابات، شکست و هزیمت در  شهرهایی بود که بطور سنتی به این حزب رای می دادند.  شهرهای چون: "آنتالیا"، "مرسین"، "اوردو" که هرکدام بالای 1 میلیون جمعیت دارند.  (1)

-  CHP بعنوان قدیمی ترین حزب سیاسی جمهوری ترکیه که تمام گذشته و موجودیت آن به سنت های مترقی آتاترک  گره خورده است، به تدریج از آن سنت ها  دوری کرده، و نهایتا، میراث مترقی آن را رد کرده است،  تا جائی که خود را  Yeni CHP (ج –ح – پ جدید)  می نامد.  حزب نئو لیبرال جدیدی  که ادعا می کند:  "ما نگهبان جمهوری و آتاترک نیستیم".  تحت رهبری  قیلیچدار اوغلو این حزب خود را در همه زمینه ها نئو لیبرال تر از  AKP قلمداد می کند.  این در حالی است جنبش جمهوری خواهی عظیمی که پایه های رژیم اردوغان را لرزاند و توطئه ارگنه کن علیه نیروهای ملی و ارتش را درهم شکست، یک شعار اصلی داشت:  "ما سربازان آتاترک هستیم".  شش اصل آتاترک:  استقلال، لائیسیسم، جمهوری خواهی، ملی گرائی، دولت گرائی (در اقتصاد)، خلق گرائی، ... تحت رهبری قیلیچداراوغلو از محتوای خالی و تبدیل  به کاریکاتور بی ارزشی شده است که بایستی انکار و دور ریخته شود.  گفتمان نئو لیبرالی رهبران CHP تمامی تفاوت های این حزب را با AKP از میان برداشته است.  چنان که  ناظری بدرستی اشاره  کرده است که:   "این انتخابات، در واقع رقابت میان تیم های A- B  AKP  بود.  نتیجه انتخابات هم از ابتداء  قابل پیش بینی بود، زیرا، رای دهنده قرار نبود که به جای اصل به کپی رای دهد"!

-  مهم ترین دلیل شکست CHP – MHP بی برنامه بودن این احزاب است، احزابی که تمام نیروی خود را روی افشای فساد و دزدی سردمداران AKP گذاشتند، خود تبدیل به شانس بزرگ آن شدند.  زیرا ترکیه دارای مسائل و مشکلات حیاتی دیگری است -  اقتصاد، سیاست خارجی، تجزیه طلبی PKK، توطئه های پی در پی حکومت در سرکوب نیروهای مخالف، محدود کردن آزادی های فردی و اجتماعی  -  که دزدی و فساد در مقابل آنها کم اهمیت جلوه می کند. 

-  ترکیه به لحاظ اقتصادی یکی از شکننده ترین کشورهای جهان است.  با تمام همسایگان خود مشکلات عمده دارد.  در جنگی که امریکا و اروپا بخاطر منافع خود در سوریه براه انداخته اند و سبب غارت، ویرانی عظیم و و مرگ و نابودی بیش از 130 هزار از مردم سوریه شده اند، طرف شده است.  ترکیه تحت حکومت AKP سبب ایجاد دولت دست نشانده شمال عراق شده و همین برنامه را اینبار در سوریه صحنه گردانی میکند.  PKK که تا قبل از روی کار آمدن اردوغان کاملا زمین گیر شده و فعالیت هایش خنثی شده بود، اکنون ترکیه را تهدید می کند که اگر خودمختاری کردستان ترکیه را قبول نکند بیش از 500 هزار کشته خواهند شد.  (2)

-  در ترکیه ی تحت حکومت اردوغان، ارتجاع طریقت ها و سکت های مذهبی حیات دوباره یافته اند.  آنها علنا قصد دارند که ترکیه را دوباره بدامن جهل و تاریکی قرون وسطی و کشمکش های مذهبی بیاندازند.  لائیسیسم بطور جدی در زمان حکومت اردوغان بعنوان اساسی ترین عنصر دموکراسی و حفظ صلح اجتماعی زیر سوآل رفته است.  رهبران طریقت های مذهبی آزادانه به تبلیغ بازگشت به خلافت عثمانی و تدوین قانون اساسی مبتنی براصول شریعت اسلامی پرداخته اند.

-  احزاب مخالف هیچ برنامه و راه حلی در مقابل  سیاست های ویرانگر داخلی و خارجی حکومت که در فوق اشاره ای کوتاه بدان ها شد، ندارند.   آنها درباره هیچ کدام از مشکلات و تهدیدهای بلافصلی که رو در روی ترکیه قرار دارد سخن نگفته و حتی در جریان انتخابات آنها را  مطرح نکرده و آنها را به موضوع تبلیغ علیه حکومت نیز تبدیل نکردند. 

3)  نتایج انتخابات از زبان ارقام

مقایسه تعداد و درصد آرای AKP  در انتخابات محلی  2009 – 2014  و انتخابات عمومی  2011

تعداد و در صد آراء در انتخابات محلی 2009  =  15.458.000  =  38.8%

تعداد و درصد آراء در انتخابات محلی 2014   =  19.115.000  =  43.7%

تعداد و درصد آراء در انتخابات عمومی 2011  =  21.466.354  =   49.95%

مقایسه تعداد و درصد آرایCHP  در انتخابات محلی  2009 – 2014  و انتخابات عمومی  2011

تعداد و در صد آراء در انتخابات محلی 2009  =  9.218.445  =  23.1%

تعداد و درصد آراء در انتخابات محلی 2014   =  11.210.000  =  25.9%

تعداد و درصد آراء در انتخابات عمومی 2011  =  11.270.443  =  25.5%

مقایسه تعداد و درصد آرایMHP  در انتخابات محلی  2009 – 2014  و انتخابات عمومی  2011

 

تعداد و در صد آراء در انتخابات محلی 2009   =  6.403.831  =  16.1%

تعداد و درصد آراء در انتخابات محلی 2014   =   7.700.000  =  17.50%

تعداد و درصد آراء در انتخابات عمومی 2011  =  5.575.993  =  12.98%

AKP  گرچه تلاش می کند که خود را در بیرون و در انظار عمومی، پیروز انتخابات نشان دهد، ولی در داخل دچار نگرانی عمیقی است، زیرا، علی رغم افزایش جمعیت 1.850.000 نفری تعداد رای دهندگان ترکیه در سال 2014 ( 44.835.000) نسبت به سال 2011  ( 42.973.000)، هم تعداد و هم نسبت آرای AKP  تقلیل یافته است.

CHP علی رغم افزایش رای  نسبت به انتخابات محلی 2009 در مقایسه با انتخابات عمومی 2011 درجا زد است.

MHP  هم از لحاظ تعداد و هم  نسبت آراء در مقایسه با انتخابات محلی 2009 و انتخابات عمومی 2011 آرای بیشتری بدست آورده است.  یعنی در واقع برنده واقعی انتخابات است.

4)  دلایل  پیروزی AKP

-   به لحاظ "سنت" انتخاباتی در ترکیه،  نیرویی که انتخابات را برگزار می کند ( حکومت – حزب حاکم) ابتدا به سکون 5 پوئن در انتخابات جلوتر است، زیرا تمام امکانات دولت را (چه قانونی و چه غیر قانونی) برای پیروزی خود سازماندهی کرده و بکار می گیرد.  علاوه بر آن، در ترکیه رای دهندگان بیش از این که به کاندیدای مشخص و یا برنامه مشخص یک حزب رای دهند به  خود حزب و اسم و رسم آن رای می دهند.  (3)  

-  افشاگری های متقابل حکومت اردوغان علیه "جماعت گولن" ( دولت موازی)، و انداختن تمام گناهان 12 سال حکومت AKP به گردن جماعت گولن (که خود از ابتدا شریک تمام زشتکاری آن بود)، جابجائی ها و تعلیق های وسیع در میان نیروهای پلیس و قوه قضائی، تهدید و محدودیت  علیه رسانه های متعلق به گولن، حملات لفظی شدید علیه تشکیلات جماعت گولن و خطاب کردن آنها به عنوان "دولت موازی"، "باند" ، "خشخاشی" و نام بردن از فتح الله گولن به عنوان "پیامبر دروغین"، اگرچه با هدف سرپوش گذاشتن برروی اتهامات فساد و دزدی های خانواده اردوغان و سردمداران حکومت انجام می گرفت، ولی در نظر مردم عادی او را به عنوان قهرمان مبارزه علیه دولت موازی و جماعت گولن که دولت را از درون فتح کرده بودند جلوه می داد.

-  انتقاد از کشورهای غربی، نسبت دادن افشاگری های فساد و دزدی حکومت AKP به توطئه  غرب علیه حکومت،  نشان دادن خود به عنوان قهرمان و مدافع راستین حقوق خلق فلسطین، استثمار باورهای مذهبی عقب مانده توده های مردم عادی و متهم کردن شیعه ها و علوی ها به "دروغگوئی" و "افتراء" و "تقیه" و مقایسه آنها با  شیوه ها و عملکرد جماعت گولن، او را در نظر مردم عادی مخالف غرب اسثمارگر و مدافع ترکیه "مسلمان" و "مظلوم" جلوه می داد.

 -  بزرگترین شگرد انتخاباتی AKP به کاری گیری گفتمان "ملی گرایی" در آستانه کمپین انتخاباتی بود.  حزبی که علت وجودی اش دشمنی با اصل جمهوریت، لائیسیسم و بویژه دشمنی با آتاترک و میراث مترقی و انقلابی آن است.  حزبی که عکس های آتاترک و آرم TC ( علامت اختصاری جمهوری ترکیه) را از وزارت خانه ها و ادارات دولتی برچید، و حتی استفاده از آنها در وسایل نقلیه را نیز ممنوع کرد.  حزبی که رهبرش اردوغان علنا در رسانه های عمومی، آتاترک و عصمت اینونو را "عیاش" و "نسل کش" و "دیکتاتور" خطاب کرد.  حزبی که "دادگاه قانون اساسی" ترکیه  آن را به جرم:  "مرکز توطئه علیه جمهوریت و لائیسیسم" محکوم کرده است، در جریان انتخابات به بازی ملی گرایی روی آورد و این بازی در فریب مردم عادی کارگر افتاد.  

هر میتینگ AKP با مارش ملی ترکیه آغاز شد.  گفتمان وطن، ملت ترک، پرچم ترکیه، جنگ آزادی بخش ملی، جنگ های "چاناق قلعه" علیه امپریالیست های غربی به خدمت گرفته شد.  هر جمله ای که اردوغان در جریان کمپین انتخاباتی بکار برد با  نام "غازی مصطفی کمال" آغاز گردید، که در  حقیقت هیچ اعتقادی بدان ندارد، و  عملکرد 12 سال حکومت AKP عکس آنرا ثابت می کند.

-  این انتخابات بیشتر از آن که پیروزی AKP باشد در واقع شکست احزاب مخالف بود.  با در نظر داشتن وضع اقتصادی ترکیه (پائین آمدن 20% ارزش لیر ترک در دو ماه اخیر) و زلزله اقتصادی پیش رو، که طبق نظر مفسرین ترک، در اواسط تابستان موج هایش ترکیه خواهد کوبید. آغاز قریب الوقوع اعمال مالیات های کمرشکن، رسوایی سیاست خارجی ( افشاء ی سناریوهای جنگ علیه سوریه در دفتر احمد داود اوغلو، کمک های بی دریغ  تسلیحاتی، لوجستیک .. به شبکه های ترور القاعده در سوریه  ...)  و محدود کردن آزادی های دموکراتیک مانند ممنوعیت Twitter – You Tube  قلع و قمع رسانه های مخالف و دست داشتن در توطئه ارگنه کن علیه نیروهای ملی و ارتش ... ، تهدید ها و رجز خوانی های  PKK دایر بر اعلام و تاسیس خود مختاری در مناطق کرد نشین، اصولا می بایستی آرای این حزب را حداقل به زیر 35% می کشید.  در مقابل آرای احزاب مخالف با در نظر داشتن تابلوی عملکرد AKP می بایستی در موردCHP  حداقل بالای 35%  یا 33% می شد و در مورد MHP می توانست به مرز 25% هم برسد.

5)  "ضد پیروزی"  AKP

بحران اقتصادی، بحران حاکمیت ملی و تجزیه ، افلاس سیاست خارجی و خطر جنگ ...  علی رغم پیروزی AKP همچنان در  مقابل حکومت پا برجاست، بحران هایی که سبب آنها سیاست های ویرانگر   AKP است.  وخیم تر از آن، بی برنامه گی و نداشتن راه حل در مقابل بحران های رو در روست.  از طرف دیگر، جنبش جمهوری خواهی که از مه 2013  با وسعت بیشتری به میدان آمده و عملا اداره کشور و حکومت AKP را فلج کرده است، رو به اعتلاء است.  توطئه های ارگنه کن، بالیوز ... علیه نیروهای ملی و ارتش با اوج گیری جنبش جمهوری خواهی درهم شکست و اکنون حساب رسی از توطئه گران را در دستور کار خود قرار داده است.  جنبش جمهوری خواهی، جنبشی که بر زمینه ای صحیح اعتلاء یافته و دارای رهبری با تجربه ای است که به سوی هدفی  معین، یعنی تشکیل یک حکومت ملی گام بر می دارد  و از ظرفیت تشکیل حکومت ملی برخوردار است.  (4)

پیروزی AKP در 30 مارس، در درون خود تمامی عناصر شکست نهایی را دارد.  خنجر کشی جناح های AKP علیه هم دیگر، عناصر گریز از مرکز را در درون حزب به حرکت درآورده و قادر به جلوگیری از تجزیه آن نخواهد شد.

پیروزی AKP بایستی نوعی "ضد پیروزی" تلقی گردد، زیرا رای دهنده، با رای به AKP بحران و فروپاشی اقتصادی، بحران سیاسی و تجزیه و جنگ را انتخاب کرده است.  ترکیه لزوما نیرویی را به قدرت سیاسی خواهد رساند که بتواند برنامه و بدیلی برای حل بحران های پیش رو ارائه دهد.  از این منظر AKP حزبی بدون آینده است.  (5)

توضیح:

(1)  در رابطه با وزن و قدرت اجتماعی – سیاسی جماعت گولن گمانه زنی های زیادی شده است.  بعضی ها نیروی جماعت رادر صورت تشکیل حزب  4-3%، برخی ها 7% و عده ای حتی 10% می دانند.  انتخابات 30 مارس از یک جهت شکست جماعت گولن و رو شدن قدرت و توان این جماعت نیز محسوب می شود.  "حسین گولرجه" Hüseyin Gülerce از نویسندگان روزنامه "زمان" Zaman (متعلق به جماعت گولن) در تحلیل انتخابات 30 مارس در CNN ترک گفت:  "جماعت در به در دنبال رای برای  CHP  بود".  "احمد تورک ار"  Ahmet Türker نویسنده دیگر زمان نوشت:  " به تخمین من پتانسیل رای جماعت 1% است، ولی 1 درصدی که دارای وزن مخصوص خاصی است".  از روسای دانشگاه "فاتح" "احسان ییلماز"  İhsan Yılmaz دانشگاهی که متعلق به گولن است نوشت:  "رقم 1 درصد به حقیقت نزدیک است".  ناظرین دیگری معتقدند که جماعت در مورد رای به  CHP تقیه کرده است، زیرا اکثر آرای آن به صندوق MHP رفته است!  این ادعا به حقیقت نزدیک تر است، زیرا جریانی که با گفتمان خود آتاترک را "دجال" و لائیسیسم را دشمنی با دین و CHP  را به عنوان حزبی که خلافت اسلامی عثمانی را سرنگون کرده است تصویر می کند، آیا می تواند صرفا با دستور رهبری جماعت به CHP رای دهد.  آیا در این صورت اعتماد مریدان از امام و پیشوای خود سلب نمی شود؟ 

(2)  الکساندر دوگین رهبر جنبش "یورواسیا"ی روسیه در ارزیابی سیاست خارجی ترکیه نوشت:

"ترکیه با تنزل به سطح عربستان سعودی و قطر و هم جبهه شدن با آنها علیه سوریه، بزرگترین خطای سیاست خارجی خود را مرتکب ترکیه  است.  بعلاوه مسئله کرد هم تعمیق پیدا کرده است.  به نظرم در آینده نزدیک وضعیت داخلی ترکیه بحرانی خواهد شد"...   "ترکیه با تعقیب سیاست خارجی کنونی قبر خود را می کند.  زیرا آمریکا در نقشه خاورمیانه جدید سهمی برای ترکیه در نظر نگرفته است.  برعکس، در خاک ترکیه، به کردستان بزرگ و ارمنستان بزرگ جا داده شده است.  انتخاب متفق نادرست در سیاست خارجی، منتهی به پاک شدن ترکیه از نقشه جغرافیایی به عنوان یک کشور، خواهد شد".

 (3)  ظاهرا بودجهAKP در انتخابات 171.6 میلیون لیربود.  بودجه CHP 89.4 میلیون لیر و بودجه MHP 11.3 میلیون لیر بود.  کانال تلویزیونی دولتی TRT برای تبلیغات انتخاباتی 13.3 ساعت به AKP، 48 دقیقه به  MHP و 45 دقیقه به CHP وقت داده بود. اینها علاوه بر بودجه های خاص، و تبلیغات کانال های تلویزیونی و رسانه های قدرتمند  متعلق به حزب حاکم است.

 (4)  ناظری در رابطه با پیروزی AKP که رای به بن بست، بحران سیاسی و اقتصادی و فروپاشی تلقی می شود نوشت:  " در گذشته چه اتفاقی افتاد؟  وقتی نیروهای یونان در ازمیر پیاده شدند، ملت که تا آن زمان در خواب بود و چاره رهایی را از سلطان عثمانی در استامبول انتظار داشت، یک دفعه بیدار شد و به جنبش مقاومت آناتولی پیوست، جنبشی که نهایتا، هم اشغال گران یونانی را به دریا ریخت و هم تاج و تخت خلافت و سلطنت عثمانی را سرنگون کرد".

(5)  وضعیت فوق را درارزیابی انتخابات 30 مارس توسط Ross Wilson سفیر سابق آمریکا در ترکیه، که در Financial Time انتشار یافت است می یابیم:  "در ترکیه، سیاست داخلی دراماتیک، نامعلوم و از بعضی جهات بشکل بارزی  وضعیت بی ثباتی بخود گرفته است.  دستاوردهای ترکیه، که با مشکلات زیادی بدست آمده، پایان می یابد.  هر کسی، که نقش ترکیه را در اروپا، ناتو و منطقه دارای اهمیت می داند دچار نگرانی است". 

ترکیه برای آمریکا کشور پراهمیتی است.  موجودیت آمریکا در منطقه به درجات زیادی وابسته به ترکیه است.  اکنون "متفق بزرگ" زنگ های خطر را به صدا در می آورد، زیرا می بیند که AKP رفتنی است، ولی دارای بدیلی که  بتواند براحتی جایگزین آن کند، نیست.

5 آوریل 2014

علی قره جه لو

 

دیدگاه‌ و نظرات ابراز شده در این مطلب، نظر نویسنده بوده و لزوما سیاست یا موضع ایرانگلوبال را منعکس نمی‌کند.

آ. ائلیار
برگرفته از:
ایمیل رسیده

فیسبوک - تلگرامفیسبوک - تلگرامصفحه شما

توجه داشته باشید کامنت‌هایی که مربوط به موضوع مطلب نباشند، منتشر نخواهند شد! 

افزودن دیدگاه جدید

لطفا در صورتیکه درباره مقاله‌ای نظر می‌دهید، عنوان مقاله را در اینجا تایپ کنید

متن ساده

  • تگ‌های HTML مجاز نیستند.
  • خطوط و پاراگراف‌ها بطور خودکار اعمال می‌شوند.
  • Web page addresses and email addresses turn into links automatically.

لطفا نظر خودتان را فقط یک بار بفرستید. کامنتهای تکراری بطور اتوماتیک حذف می شوند و امکان انتشار آنها وجود ندارد.

CAPTCHA
لطفا حروف را با خط فارسی و بدون فاصله وارد کنید CAPTCHA ی تصویری
کاراکترهای نمایش داده شده در تصویر را وارد کنید.