مشاهده یادداشت : طلب بانکها از مرز 50 میلیارد دلار گذشت در سایت ایران گلوبال به قلم آقای امیدوار و به نقل از بی بی سی ، وادارم کرد تا به یاداشت 7 ماه خود را تحت عنوان بحران ایران خودرو که در آن به ورشکستگی بانکها هم اشاره کرده بودم از نو نگاهی انداخته و آنرا با افزودن این مقدمه، برای درج مجدد به این سایت بفرستم.

افزایش سوخت مالی و حجم مطالبات بلاوصول بانکها همانطور که بارها و بمناسبت های گونان نوشته ام بمبی ساعتی است در زیر ساختار کل سیستم پولی، مالی و بانکی کشور که دیر یا زود منفجر خواهد شدو درامد میلیاردی دلار نفتی هم مانع این انفجار نخواهد شد.

آنچه در ورای این گزارشها از نگاه آدم پنهان میماند اینست که این 50 میلیارد دلار رقم واقعی سوخت اعتباری نیست بلکه آن مبالغی است که بدهکاراان رسماً از پرداخت آن سرباز زده اند. رقم واقعی را باید چند برابر این مبلغ حساب کرد زیرا مبنای ترازنامه سود و زیان مالی بانکها عملیات دفتری بانکهاست که باز تاب درست وضعیت واقعی آنها نیست. در دفاتر بانکها ممکنست صدها رقم میلیاردی و میلیاردی تا سالها و سالها بعنوان بدهکار در ستون بدهکار دفتر بانکی ثبت شود و بهره روی بهره آن بیاید حال آنکه طرف بدهکار ناپدید شده باشد. رئیس و متصدی بانکها، معمولاً برای فرار از سرزنش و پاسخگوئی، این ارقام را همچنان در دفاتر بانکی، بعنوان مطالبات در جریان بانکها نگاه میدارند تا روزی که دیگر نتوانند. بنا براین، سخن در واقع نه از 50 میلیارد بلکه از صد ها میلیارد درمیان است.

و چون بانکها از خود، به نسبت فعالیت اعتباریشان، سرمایه ائی ندارند و سرمایه داران هم زیرک تر از آن هستند تا پولهایشان را راکد یا با بهره های کم در بانکها بگذارند لذا قربانیان این مطالبات سوخت شده در درجه اول خرده پس انداز کنندگان هستند و صندوق های بیمه درمانی و بازنشستگی.

چندی پیش خبری در رسانه های حکومتی درج شده بود که از انباشت بدهی سازمان بیمه و.. به موسسات درمانی خبر میداد. دیر نیست آنروز که مستمری بگیران بدون مستمری و بیمه شوندگان بدون خدمات درمانی بمانند و تا آنجا زیاد نمانده است. با قطعیت میتوان گفت در این حکومت هیچ شرکت دولتی باقی نمانده است که ورشکست نباشد ولی کلاه کلاه کردن مدیران آنها، تا میتوانند، تاریخ اعلام ورشکستگی آنها را به عقب می اندازند تا روزی که خود دولت ورشکست شود.

ذیلاً یادداشت 7 ماه پیش در این مورد

ح تبریزیان

.............................

تصمیم گرفته بودم این تعطیلی را به ادامه یاداشت قبلی پیرامون بحران وخیم مالی و پولی پنهان نگاه داشته شده در سیستم بانکی و پولی کشور بپردازم. در جستجوی فاکت های تازه تری به روزنامه های داخل کشور سری زدم. اولاً مشاهده کردم که رقم مطالبات بلاوصول بانکی بنا به گزارش همین نشریات از 20 میلیارد دلار در سال گذشته به 38 میلیارد دلار در امسال رسیده است. ولی این دو برابر شدن مطالبات سوخته شده آنقدر توجهم را جلب نکرد که تیتر:

«تخفیف تا 200 ریالی به ازای هر سهم برای خرید خودرو» . لذا تصمیم گرفتم موضوع بحران پولی و بانکی را به هفته دیگر واگذار نموده و مسئله ایران خود رو را که به لحاظ اهمیت اقتصادی(کل صنعت خود روسازی) در اقتصاد کشور، بعد از صنعت نفت قرار دارد، مورد بررسی قراردهم .

ایران خودرو که در آغاز انقلاب ایران ناسیونال نامیده میشد یکی از پیشقراولان صنعت مدرن در کشور ماست. این صعنت تقریباً 50 سال پیش تأسیس و با توسعه تدریجی خود به یکی از لوکوموتیوهای پر قدرت توسعه صنعتی در کشورمان تبدیل شد. بردران خیامی ها شاحب آن بودند و تا مقطع انقلاب هم صنعتی سود ده بود. با انقلاب مصادره و تحت مالکیت سازمان صنایع و وزارت صنایع قرار گرفت.

امروزه این صنعت در وضعی قرار گرفته است که چند برابر دارائی خود بدهی دارد. طبق برآورد های انجام شده و بنا به گزارش مالی مجمع عمومی چند روز پیش این واحد صنعتی قریب 123 میلیارد و 409 میلیون تومان یعنی 12،3 میلیارد دلار ضرر انباشته دارد.

نشریه سرمایه به نقل از گزارش مجمع چنین مینویسد:

«این مجمع در حالی برگزار شد که براساس صورت های مالی، زیان انباشته پایان سال این شرکت مبلغ 123 میلیارد و 409 میلیون تومان گزارش شده است.».

همین نشریه به نقل از گزارش مینویسد که حجم بدهی ایران خود رو بلای 9 میلیارد دلار است. برای اینکه تصویری از این رقم بدست داده شود، یادآوری این نکته لارزم است که مجتمع بزرگ اتوموبیل سازی ساب در سوئد در استانه فروش و واگذاری آن از طرف جنرال موتور چیزی در حد 500 میلیون دلار قیمت گذاری شده است. قریب 8 سال پیش مجتمع بزرک اتوموبیل ولوو که یکی از غول های صنعت اتوموبیل در سطح جهانی است به قیمت 5 میلیارد دلار به فورد فروخته شد.

اما همه اینها در مقایسه با سیمای پنهان اقتصادی ایران خود رو و سایر صنایع مشابه در میهنمان چیزی نیست . قضیه اینست که در کشور همسایه ما ترکیه یک کار گر صنعتی نیمه ماهر با مزد ساعتی حدود ده دلار یعنی ماهانه حدود 2000 دلار اتوموبیل میسازد. اتومبیلی که نه برق کارخانه اش به قیمت مفت تمام میشود و نه شوختش (بنزین و گازوئیل و هزینه گرمایشی و..) تقریباً مجانی است. یک لیتر بنزین در ترگیه نزدیک به یک دلار و نیم است مثل بقیه اروپا. و تصور نمیرود کارگر اتوموبیل سازی ایران خودرو از ان تأمین اجتماعیی هم که کار گر ترک برخوردار است برخوردار باشد. از انواع و اقسام امتیازات وامی، تعرفه ائی، فقدان هزینه های زیست محیطی و.. چیزی نمیگویم. ایران خودرو تحت چنین شرایطیمبادرت به ایجاد 5 سایت مونتاژ در کشور های خارج کرده است که برابر ابتدائی ترین نظر کارشناسی کاری غلط بوده و صرفاً جنبه حیثیت آفرینی برای دولت مهر ورز داشته است. ایجاد سایت تولید و مونتاژ خود رو ایرانی در ونزئلا، مالزی ، سوریه و.. . این درحالیست که همین دو روز پیش کمپانی تویوتا تصمیم گرفت سایت تولید خود را پس از 25 سال در کالیفرنیا( و شاید هم در ایالتی دیگر) ببندد. این توسعه طلبی برون مرزی عظمت طلبانه زمانی رخ میدهد که رقابت مرگ بودن و یا محو شدن کمپانیهائی را به محو شدن از عرصه جهانی این صنعت تهدید میکنند که زیر ساخت بسیار مردن تر، مدیریتی متبحر تر، سابقه ائی بمراتب بیشتر، بوروکراسیی کمتر و دور از بچاپ بچاپ، و ... از ایران خود روی علیل ما دارند.

برای اجتناب از تطویل کلام فراز دیگری که بواقع نه اهمیت اقتصادی بلکه اهمیت تاریخی دارد از جریان مجمع را در اینجا می آورم . فرازی که فقط انسان را یاد سیطره جو دعا نویسی و رمال بازی بر دربار شاه سلطان حسین صفوی می اندازد. باور کردنش سخت است ولی حقیقت دارد . اعضای مجمع ایران خود رو برای نجات این محتضر در جلسه رسمیدست به دعا و دکر برداشته اند! اگر تاریخی و نمونه وار نیست پس چیست؟: «

ایران خودرو30ـ08

«...همزمان مدیریت ایران خودرو اعلام کرد وضعیت ایران خودرو از لحاظ مالی بسیار وخیم است و برای حل آن به ذکر و دعا در خلال سخنرانی ها نیز متوسل شدند (بعضاً عدد و رقم بدهی ها را تا 9 هزار میلیارد تومان عنوان کردند).این اظهارات البته در ادامه به شکلی بسیار متفاوت و بلکه متناقض ادامه یافت و برای آگاهی بیشتر خوانندگان محترم را به اخبار و مطالب مندرج در رسانه ها از جمله به مقاله مورخ 18 مرداد 1388 روزنامه دنیای اقتصاد صفحه 16 ارجاع می دهیم..».

«

اد 1388 روزنامه دنیای اقتصاد صفحه 16 ارجاع می دهیم..».