منیم کؤلن شهرین‌ده ۲۱ آذر موناسیبتی ایله برپا اولان سئمینارداکی دانیشیغیم کیم‌سه‌لره چوخ دوزگون و کیم‌سه‌لره آغیر و لازیم اولمویان بیر موباحیثه کیمی گلمک‌ده‌دیر. حتی بعضی یالنیش آنلامالاردا ایکینجی دوشونجه‌نین فورمالاشماسین‌دا مئیدانا چیخمیشدیر. بونا گؤره، قیسساجا «اوچونجو یول» عنوانی ایله دانیشدیغیما بعضی ایضاحلاری آرتیرمانی لازیم گؤروره م. البت‌ده چوخ آیدن دیر کی بو قونو گئنیش ده یه رلندیرمه احتیاجی واردیر.
من گونئی آزربایجان‌دا اوچ فیکیر، و او اساس‌دا موجود اوچ سیاسی آخین‌دان سؤز آچمیشام:
1-»ایران‌چی‌لیق» مفکوره سین داشییانلار (یعنی، اونلار کی آزربایجانی یوخ ایرانی اؤزلرینه وطن بیلیرلر، میللی کیم‌لیک لرین تورک یوخ، آذری تانیت‌دیریلار، دیللرین تورکجه یوخ آذریجه آدلان‌دیریرلار و.. )
2-»تورکچولوک و آذربایجان‌چی‌لیق» اساسین‌دا موباریزه آپاران لار، اما گونئی آزربایجان مسئله‌لری ایله چوخ حیسسی و عصبی یاناشانلار و فیکیر گؤرونتولری، بوتؤوچولوک، توران‌چی‌لیق، و ایستیقلالیت (هم ایستراتئژی هم ده تاکتیک کیمی) گؤزه چارپیر. بو فیکیر صاحبلری حیسسی داوراندیقلاری اوچون گونئی آزربایجانین میللی دئموکراتیک حرکاتین‌دا قیسسا، آرا و اوزون مدت‌لی ایستراتئژی‌سی ایله ایلگی‌لنمیرلر، بو فیکیری داشییانلار دیل باخیمین‌دان شیدت، حیسس باخیمین‌دان عصبی، باشقا میللتلره باخیش لار خور و نیفرت یایماقدادیر، حتی بو فیکیر آخینی نا باغلی اولانلار حرکاتیمیزین ایچینده بیر -بیرینه قارشی شیددت و تخریبات آپاریرلار و...
۳. اوچونجو یول ایسه، «دئموکراتیک تورکچولوک و مودئرن آزربایجان‌چی‌لیق اساسین‌دا برپا اولموش‌دور، (یعنی تورکچولوگو عیرق‌چی باخیشین‌دان آیری توتماق و مودئرن آزربایجان‌چی‌لیقلا آزربایجان دولت چیلیینه اینانما، اما او دئولتی گونئی آذربایجان‌دا تورکلرین دئولتی یوخ، بلکه آزربایجان‌دا یاشایان وطنداشلارین ( تورک و غیر تورکلرین)، دئولتی دیه تانیماق‌دیر.
بو دوشونجه شیوه‌سینده حیسس لره یوخ، بلکه عقلانیته (راسیونالیزمه) دایانیلیر، عصبی رفتارا یوخ، آنلاییش اساسین‌دا فیکیرلرله قارشیلانیر، شیددت دیلی یوخ، بلکه دموکراتیک و صلح سئور دیلل قونلانیلیر. باشقا میللت لره نیفرت یوخ، بلکه سایقی و دئمکراتیک جا داورانیلیر.
»اوچونجو یول» آنلاییشین دا، گونئی آزربایجانین بوگونکو پروبلئملری، قیسسا مدت‌لی ایستراتژی‌سی جدی آلینیر. بو معنادا کی گونئی آزربایجان‌دا وئریله‌ن اسلوقانلار (شعارلار) مثبت، جلب ائدیجی و سمپاتیک اولمالیدر و بو شیوه یه دایاناراق حرکاتیمیزی آنتی‌پاتیک، عصبیته دایانان و شیددت دیلینده اولان اسلوقانلاردان اوزاق لاشدیرمالییق. بو شیوه دوشونورسک، نمونه اولاراق "آنا دیلینده تحصیل آلماق حاقی" ایله "ایستیقلالیت" اسلوقانلارینین رولونو بو ساحه‌ده آنالیز ائتمک اولور. نمونه اولاراق اؤزوموزدن سورمالییق کی، حرکاتیمیزین اسلوقانی "آنا دیلینده تحصیل آلماق حاقی" اولورسا مثبت و سمپاتیک بیر ائتگیسی (تاثیری) اولور، یوخسا "ایستیقلالیت" اسلوقانی می؟ بورادا ایستیقلالیئت و یا فئدئرالیزم فیکیرلری سؤز قونوسی دئییر. بلکه دوشونجه شیوه سی، دئمکراتیک یاپیم اسلوبو مئتود اولاراق نظره آلینمیشدیر.
گونئی آزربایجان‌دا گئده‌ن میللی دئموکراتیک حرکات، خالقیمیز آراسیندا گنیش واسطه‌ده یاییلماماسی، میللی -مدنی آیدینلیغین خالقیمیز آراسیندا آرتماماسی، بو حرکاتین گئنیشمه سینده جیددی پروبلئم لر یارادیر. تورک خالقی نین میللی دئمکراتیک حرکاتی حاقلارین الده ائتمک اوچون گوج (مدنی و سیاسی گوج) قازانمالیدیر. بو گوج یالنیز و یالنیز میللی و مدنی حرکاتین مفکوره سی خالقی میزین آراسیندا یایلماقلار ممکن اولاجاقدیر. بونا گؤره اختصاص لی بیر سیاسی و مدنی حرکت غیرلازیم رادیکالیزم دن اوزاق دورمالی، ایفراط چیلیغین قارشیسیندا موقع توتمالی و مثبت بیر آلان دا، سمپاتیک و عدالت پرورو شعارلارلا خالقمیزی و حتی دیگر خالق لارین نظرلرین میللی دئمکراتیک حرکاتیمیزا جلب ائتملی دیر. بو حرکاتین اساس گوجو، دموکراتیک حاقلار، میللتیمیز اؤز موقدراتینی تعیین ائتمه حاقی و بو یول‌دا صلح پرور دیل و ادبیاتا دایاناراق گئنیشدیریلمه‌لی‌دیر. بوگون بیزیم حرکاتیمیزین لازی‌می گوجو حتی ان کیچیک ایستیین‌ده الده ائتمه سینه ده یوخدور. بیزیم هامیمیزین اؤنونده دوران بیر گئنیش سوال بودور کی: گونئی آزربایجان‌دا بو مدنی و سیاسی دورقونلوغون سببلری ندیر؟
من یم «اوچونجو یول» عنوانی ایله دانیشماغیم‌دا یوخاری‌دا ایضاح ائتدییم یوللار و فیکیرلری قیسسا اولورسادا آیدینلاشدیرماق، و اورادا بیرینجی و ایکینجی فیکری گونئی آزربایجان‌دا دومینانت ( اوستون) اولماسین گؤسترمه یه چالیشمیشام. حال بو کی «اوچونجو یولو» گونئی آزربایجانین حرکاتین دا دومینانت اولماسینی بیزیم خالقین میللی ماراقلارین تامین اولماسیندا داها اویقون و داها اولوم‌لو گؤرورم.
بو قونو اه لبه تده کی ماراتون دانیشیغا احتیاجی واردیر و بیر نئچه صحیفه و یا بیر ایکی ساعت دانیشماق ایله سونا چاتان قونو دئییر. من بو دانیشیقلا بو موباحیثه‌یه بیر ایشیق ساچمانی دوشونموشه‌م.
بوگون گونئی آزربایجان‌دا گئده‌ن سیاسی و مدنی حرکت ضعیفله‌میشدیر. ائله ضعیفله مه کی، اونو دورقونلوق (رکود) شرایطینیه چاتدیرمیش‌دیر. بیز هامیمیز بو سورونون قارشیسیندا سوروملویوق کی، "گونئی آزربایجان‌دان گئده‌ن میللی دموکراتیک حرکاتین ضعیف له مه سببلری نه دیر؟ بیز هر بیریمیز میللی دئموکراتیک حرکاتین پاتالوژیی سین آراشریر ماقدا سوروملولویوق.
منیم بو دانیشیغیم، آدین چدییم سوروملولوق اساسین‌دا میدانا چیخمیشدیر. و البته کی بو قونونون فرقلی یؤنلر آچیسنیدان یازی و ویدئو کلیپ واسیطه سی ایله حرکاتیمیزا ایچینده آچیخلاماغا چالیشاجاغام.
20150102
آلمانییانین کؤلن شهرین‌دا برپا اولان سمینادا:
اوچونجو یول،
گونی آذربایجان‌دا میللی دموکراتیک حرکاتینین چیخیش یولو
دیدگاه و نظرات ابراز شده در این مطلب، نظر نویسنده بوده و لزوما سیاست یا موضع ایرانگلوبال را منعکس نمی‌کند.
توجه داشته باشید کامنت‌هایی که مربوط به موضوع مطلب نباشند، منتشر نخواهند شد!
افزودن دیدگاه جدید