دانشجونیوز گزارشی از وضعیت دشوار شماری از دانشجویان زندانی در آستانه سال نو تهیه کرده است. بسیاری از دانشجویان برای چندمین سال متوالی، بهار را در حصار سلول های زندان تجربه خواهند کرد.

هفت سین دانشجویان در زندان

در سال های اخیر، دانشجویان زیادی عید سال نو را در زندان جشن گرفته اند. با این وجود برای تعدادی از این دانشجویان تحویل سال در زندان به دور از اعضای خانواده، داستانی تکراری و تلخ است.

مجید توکلی: برای پنجمین سال متوالی است که سفره هفت سین خود را در زندان پهن می کند. وی بار نخست در اردیبهشت سال ٨٦، در ماجرای جعل نشریات دانشجویی دانشگاه صنعتی امیرکبیر بازداشت شد و بیش از ١٥ ماه را در زندان گذراند. مجیدتوکلی عید سال ۱۳۸۸ را نیز در زندان گذراند. وی در بهمن ماه سال ٨٧، در مراسم سالگرد درگذشت مهندس بازرگان، در مقابل حسینیه ارشاد مجددا بازداشت شد و ١١٥روز را در سلول انفرادی گذراند. مجید توکلی، عضو سابق شورای مرکزی انجمن اسلامی دانشگاه امیرکبیر، برای بار سوم در ١٦ آذر سال ١٣٨٨ بازداشت شد و تا کنون در زندان رجایی شهر کرج بدون هیچ گونه مرخصی به سر می برد. مجید توکلی به هشت سال و نیم زندان محکوم شده است.

بهاره هدایت: عضو شورای مرکزی دفتر تحکیم وحدت، برای چهارمین سال متوالی است که به دور از همسر و اعضای خانواده خود سال نو را جشن می گیرد. وی نخستین بار در ۲۲ خرداد سال ۱۳۸۵، در مراسم روز جهانی زن بازداشت شد. سپس در ۱۸ تیر ماه ۱۳۸۶ همراه با دیگر اعضای شورای مرکزی دفتر تحکیم وحدت و پس از اعتصاب در جلوی درب دانشگاه صنعتی امیرکبیر دستگیر شد. وی بار سوم در ٢٢ تیرماه ١٣٨٧ بازداشت و یک ماه را در سلول های انفرادی گذراند. وی هم چنین بار دیگر همزمان با سال تحویل ۱۳۸۸ به دلیل شرکت در تجمع مسالمت آمیز خانواده های زندانیان سیاسی در مقابل زندان اوین بازداشت شد. بهاره هدایت در آخرین مورد، در ١٠ دی ماه سال ١٣٨٨ در منزلش بازداشت شد و تاکنون در بند زنان زندان اوین نگهداری می شود. بهاره هدایت به ده سال زندان محکوم شده است.

شبنم مددزاده: دبیر سیاسی سابق انجمن اسلامی دانشگاه تربیت معلم، برای چهارمین سال متوالی عید نوروز را در زندان می گذراند. وی در ۲ اسفند ماه ۱۳۸۷ بازداشت و به ۵ سال زندان با تبعید به زندان رجایی‌شهر کرج محکوم شد. انتقال شبنم مددزاده همراه با تنی چند از زندانیان سیاسی زن به زندان قرچک ورامین در اردیبهشت ماه، اعتراض گسترده نهادهای حقوق بشری و فعالین سیاسی را در پی داشت. پس از اعتراض گسترده فعالین سیاسی و نهادهای حقوق بشری، این زندانیان به زندان اوین منتقل شدند.

مجید دری: دانشجوی محروم از تحصیل دانشگاه علامه طباطبایی، برای سومین سال متوالی است که عید نوروز را در زندان جشن می گیرد. وی در ١٨ تیرماه سال ۱۳۸۸ در شهر قزوین بازداشت شد. مجید دری، عضو شورای دفاع از حق تحصیل، در دادگاه بدوی به یازده سال زندان همراه با تبعید محکوم شد. در دادگاه تجدید نظر این حکم به ٦.٥ سال زندان در تبعید کاهش یافت. مجید دری، هم اکنون دوران محکومیت خویش را در تبعید، در زندان بهبهان، بدون هیچ گونه استفاده از حق مرخصی سپری می کند.

ضیا نبوی: دانش آموخته رشته مهندسی شیمی از دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل، برای سومین سال پی در پی عید نوروز را در زندان جشن خواهد گرفت. وی در  ۲۵ خرداد ۱۳۸۸ توسط ماموران وزارت اطلاعات بازداشت شد. ضیا نبوی، سخنگوی شورای دفاع از حق تحصیل، در آزمون کارشناسی ارشد سال ۸۷ موفق به کسب رتبه تک رقمی در رشته جامعه شناسی شد، با این وجود از ادامه تحصیل وی در مقطع کارشناسی ارشد جلوگیری به عمل آمد.در ۲۲ دی ۸۸، شعبه ۲۶ دادگاه انقلاب به ریاست قاضی پیرعباسی، وی را به به ۱۵ سال زندان (۱۰ سال حبس در تبعید در شهرستان ایذه) و ۷۴ ضربه شلاق محکوم نمود. این حکم در شعبه ۵۴ دادگاه تجدید نظر به ۱۰ سال حبس تعزیری کاهش یافت.این عضو سابق شورای مرکزی انجمن اسلامی دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل، در اول مهرماه ۸۹ به زندان کارون اهواز، که از وضعیت بسیار نامناسبی برخوردار است، تبعید شد. وی در اردیبهشت ماه سال ٩٠ به همراه ٢٥ زندانی سیاسی دیگر، به زندان دیگری به نام اردوگاه کلینیک در اهواز منتقل گشت. وی پس از چهار ماه مجددا به زندان کارون بازگشت. به وی تا کنون اجازه مرخصی از زندان داده نشده است.

عاطفه نبوی: دانشجوی کارشناسی ارشد محروم از تحصیل برای سومین سال متوالی سال نو را در زندان آغاز کرد. وی در ۲۵ خرداد ١٣٨٨ به همراه پسرعموی خود، ضیا نبوی، بازداشت شد. دادگاه این فعال دانشجویی در آذر ٨٨، در شعبه ۱۲دادگاه انقلاب به ریاست قاضی قمی، برگزار شد. وی در این دادگاه از اتهام «ارتباط با سازمان مجاهدین خلق» تبرئه شده و به اتهام «اجتماع و تبانی علیه نظام» و «فعالیت تبلیغی علیه نظام» به چهار سال حبس تعزیری محکوم شد. بنابر گفته های نسرین ستوده، وکیل وی، مهم ترین دلیل صدور حکم از سوی دادگاه، شرکت عاطفه نبوی در راهپیمایی ۲۵ خرداد ١٣٨٨ بوده است. این حکم در دادگاه تجدیدنظر به ۳ سال حبس تعزیری کاهش پیدا کرد. عاطفه نبوی هم اکنون دوران محکومیت خود را در بند زنان زندان اوین، بدون هیچ گونه استفاده از حق مرخصی از ابتدای بازداشت سپری می کند.

مهدیه گلرو: دانشجوی دانشکده اقتصاد علامه طباطبایی، برای سومین سال متوالی عید نوروز را در بند زنان زندان اوین خواهد بود. وی در ١١ آذر سال ١٣٨٨ با هجوم ماموران امنیتی به منزلش بازداشت شد. مهدیه گلرو، نائب دبیر سابق انجمن اسلامی دانشگاه علامه و عضو شورای دفاع از حق تحصیل، پیش از این نیز دو بار بازداشت شده بود. وی در فروردین ماه ١٣٨٩ به دو سال و چهار ماه حبس تعزیری محکوم شد. شعبه ٥٤ دادگاه تجدیدنظر این حکم را به دو سال زندان کاهش داد. مهدیه گلرو هم چنین به دلیل انتشار مطالب از داخل زندان و صدور بیانیه به مناسبت روز دانشجو، از سوی شعبه ٢٨ دادگاه انقلاب به ریاست قاضی مقیسه، به اتهام «تبلیغ علیه نظام» محاکمه و به شش ماه حبس تعزیری دیگر محکوم شد. وی همچنین یک روز پیش از بازداشت، در دهم آذر ماه سال ۸۸، از سوی شعبه ۱۲ دادگاه انقلاب به یک سال حبس تعلیقی محکوم شده بود که در پی بازداشت اخیر وی، این حکم نیز به اجرا گذاشته می شود.

مهدی خدایی: دبیر سابق انجمن اسلامی دانشگاه آزاد شهر ری، برای سومین سال متوالی است که در لحظه سال تحویل در زندان خواهد بود. وی در ۱۲ اسفند ماه سال ١٣٨٨ توسط ماموران سپاه پاسداران بازداشت شد.  وی پس از بازداشت، ماه ها در سلول های انفرادی بند ٢ الف زندان اوین جهت اخذ اعترافات ساختگی نگه داشته شد و سرانجام در مهرماه سال ١٣٨٩ از سوی شعبه ۲۸ دادگاه انقلاب، به ریاست قاضی مقیسه، به سه سال زندان محکوم گردید. این حکم در دادگاه تجدیدنظر نیز تایید شد. مهدی خدایی، فعال حقوق بشر، همچنین پیش از این، از سوی شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب به ریاست قاضی صلواتی به اتهام «اقدام علیه امنیت ملی از طریق برپایی تجمعات» و «تبلیغ علیه نظام» به چهار سال زندان محکوم شده بود که این حکم نیز عینا به تایید دادگاه تجدیدنظر رسید. وی در مجموع به هفت سال زندان محکوم شده است و تاکنون بدون مرخصی در زندان اوین می باشد.

حسین رونقی ملکی: دانشجوی رشته کامپیوتر دانشگاه آزاد اراک، برای سومین سال متوالی است که سال نو در زندان می باشد. وی در ۲۲ آذر ماه ۱۳۸۸ در منزل پدری اش در شهر ملکان تبریز، به همراه برادرش بازداشت شد. وی عضوی از گروه ضد فیلترینگ "ایران پراکسی" بود که تلاش های گسترده ای در زمینه مبارزه با سانسور در فضای اینترنتی ایران انجام داد. وی که به ١٥ سال زندان محکوم شده است، هم اکنون در زندان اوین می باشد و از بیماری کلیوی رنج می برد.

حامد امیدی: دانشجوی رشته تکنولوژی آموزشی دانشگاه علامه، برای سومین سال متوالی عید نوروز را در زندان اوین جشن می گیرد. وی در روز ۲۱ بهمن ماه سال ١۳٨٨ بازداشت شد. این فعال دانشجویی به دلیل حضور در تحصن اعتراضی دانشجویان کرد دانشگاه های تهران و اعتراض به اعدام احسان فتاحیان بازداشت و از سوی قاضی مقیسه، به استناد ماده ٦١٠ قانون مجازات اسلامی، به سه سال حبس محکوم شد.

حامد روحی نژاد: دانشجوی رشته فلسفه دانشگاه شهید بهشتی، برای سومین سال متوالی نوروز را در زندان خواهد بود. وی در ۱۴ اردیبهشت ماه ١۳٨٨ بازداشت و در دادگاه های جمعی حوادث پس از انتخابات محاکمه شد. شعبه ٢٨ دادگاه انقلاب به ریاست قاضی مقیسه، وی را به اتهام ارتباط با یکی از گروههای معاند نظام (انجمن پادشاهی) به اعدام محکوم کرد. این حکم در دادگاه تجدید نظر به ١٠ سال زندان و تبعید کاهش یافت. حامد روحی نژاد، که به بیماری ام اس مبتلاست و در وضعیت جسمانی بسیار نامناسبی به سر می برد، هم اکنون در زندان شهر زنجان بدون استفاده از حق مرخصی، دوران محکومیت خویش را سپری می کند.

جواد علیخانی: دانشجوی رشته دامپزشکی دانشگاه چمران اهواز، در سه سال مختلف عید نوروز را در زندان تجربه کرده است. وی برای دومین بار، در دوم خرداد ١٣٨٩ بازداشت شد. این فعال دانشجویی پیش از این نیز در مهر ماه سال ٨٦ بازداشت و پس از ۱۱ ماه حبس در شهر اهواز، با قید وثیقه از زندان آزاد شده بود. وی در پاییز سال ١٣٨٧ در دادگاه انقلاب به ۵ سال حبس تعزیری محکوم شد که این حکم در دادگاه تجدید نظر به سه سال زندان کاهش یافت. جواد علیخانی که ماه های نخست محکومیت خود را در زندان های اهواز سپری کرده بود، پس از انتقال به تهران، هم اکنون در زندان اوین دوران محکومیت خود را می گذراند.

حبیب الله لطیفی: دانشجوی کرد محکوم به اعدام، پنجمین سال متوالی است که عید نوروز را در زندان خواهد بود. وی در اول آبان سال ١٣٨٦ در شهر سنندج بازداشت شد. شعبه اول دادگاه انقلاب سنندج به ریاست قاضی حسن بابایی در تیر ماه ۱۳۸۷، حبیب الله لطیفی، دانشجوی رشته مهندسی صنایع دانشگاه ایلام را به اتهام "اقدام علیه امنیت ملی" و "محاربه" به اعدام محکوم کرد.در بهمن ماه ۱۳۸۷، شعبه چهارم دادگاه تجدیدنظر سنندج، حکم اعدام حبیب الله لطیفی را تایید کرد. این حکم در فروردین ماه ١٣٨٨ در دیوان عالی کشور نیز تایید شد. سازمان دیده‌بان حقوق بشر طی بیانیه‌ای با اشاره به شکنجه‌ی حبیب الله لطیفی در زندان و اخذ اعترافات تحت شکنجه که مبنای دادرسی قرار گرفته، خواهان اعاده دادرسی این متهم شده است. این اعترافات در ماه های نخست بازداشت وی در اداره اطلاعات سنندج و تحت شکنجه های شدید گرفته شده است. حبیب الله لطیفی، دانشجوی زندانی، هم اکنون در زندان مرکزی شهر سنندج نگهداری می شود.

علی ملیحی: عضو شورای سیاستگذاری و مسئول روابط عمومی سازمان دانش آموختگان ایران (ادوار تحکیم وحدت) سومین سالی است که در لحظه سال تحویل در زندان می باشد. وی در ٢٠ بهمن سال ١٣٨٨ با هجوم نیروهای امنیتی به منزلش بازداشت شد. علی ملیحی، از فعالین دانشجویی دانشگاه آزاد، در شعبه ٢٨ دادگاه انقلاب به ریاست قاضی مقیسه، در ٢٢ اردیبهشت سال ٨٩ به اتهام «اجتماع و تبانی علیه نظام»، «تبلیغ علیه نظام»، «شرکت در تجمعات غیرقانونی»، «نشر اکاذیب» و «توهین به رییس جمهور»  محاکمه و بر اساس ماده ۶۱۰ و ۶۰۹ قانون مجازات اسلامی به ۴ سال حبس تعزیری و جزای نقدی یک میلیون ریال محکوم شد. در مهرماه سال ٨٩، این حکم عینا در دادگاه تجدیدنظر تایید شد.وی هم اکنون دوران محکومیت خویش را در بند ٣٥٠ زندان اوین، سپری می کند.

حسن اسدی زیدآبادی: عضو شورای مرکزی سازمان دانش آموختگان ایران (ادوار تحکیم وحدت)، نیز که در روز ۳۱ مرداد  ۱۳۸۹در مقابل منزلش بازداشت شد، دومین سال متوالی است که در زندان سال نو خود را آغاز می کند. وی همچنین برای اولین بار در روز ۱۲ آبان ۱۳۸۸ بازداشت و بعد از حدود ۴۰ روز حبس در روز ۲۲ آذر همان سال با قید ضمانت آزاد شد. وی به پنج سال زندان محکوم شده است.

آرش صادقی: دانشجوي كارشناسی ارشد فلسفه دانشگاه علامه، برای چندمین بار در آذر سال ١٣٨٩ بازداشت شد.این عضو شورای مرکزی انجمن اسلامی دانشگاه علامه طباطبایی، در دادگاه بدوي در شعبه ۲۶ دادگاه انقلاب به ۶ سال حبس تعزیری و ۷۴ ضربه شلاق محکوم شد. وی هم چنین در پرونده قبلی خود به ۳ سال حبس تعلیقی محکوم شده بود. حکم دادگاه بدوی در دادگاه تجدید نظر به پنج سال حبس تعزیری کاهش یافت. آرش صادقی، عضو ستاد  ۸۸ میرحسین موسوی، برای اولین بار در ١٨ تیر ١٣٨٨ بازداشت، ۵۳ روز را در بند ۲ الف سپاه سپری کرده و سپس با قرار کفالت آزاد شد. وی برای دومین بار در  ٦ دی ١٣٨٨ همزمان با حوادث عاشورا در تهران دستگیر و در فروردین ١٣٨٩ با قید وثیقه از زندان آزاد شد. لازم به ذکر است که مادر آرش صادقی در حمله ماموران امنیتی به خانه وی دچار شوک قلبی شده و از دنیا رفت.آرش صادقی هم اکنون دوران محکومیت خود را در بند ٢٠٩ زندان اوین می گذراند.

امید کوکبی: دانشجوی فوق دکترای فیزیک اتمی در دانشگاه تگزاس آمریکا با گرایش لیزر، در ١٠ بهمن سال ١٣٨٩ بازداشت شد. این نخبه جوان ایرانی، پس از سفر به ایران جهت دیدار با اعضای خانواده، در هنگام خروج از کشور در فرودگاه امام دستگیر شد. وی که قصد داشت جهت ادامه تحصیل به خارج از کشور سفر کند، به اتهام "اجتماع و تبانی علیه امنیت ملی کشور" توسط نیروهای امنیتی بازداشت شد. بنابر گزارش منابع خبری، جلسه دادگاه امید کوکبی، فارغ التحصیل دانشگاه صنعتی شریف، به ریاست قاضی صلواتی برگزار شد. وزارت اطلاعات اتهامات وی را «ارتباط با دولت متخاصم» و « کسب درآمد نامشروع» عنوان کرده است. امید کوکبی از هم وطنان اهل سنت و ترکمن است، هم اکنون در بند ٣٥٠ زندان اوین می باشد.

فرشته شیرازی: دانشجو و فعال حقوق زنان در ايرن به اتهام "توهين به مقامات، تبليغ عليه نظام و تشويش اذهان عمومی" ششم مهرماه امسال در دادگاه به دو سال حبس تعزیری و هفت سال ممنوع الخروجی محکوم شد. فرشته شيرازی از فعالان کمپين يک ميليون امضا در آمل ۱۲شهريور سال جاری در پی احضار به اداره اطلاعات آمل بازداشت شد. سازمان عفو بين‌الملل ۲۳ شهريور در فراخوانی خواهان آزادی فرشته شيرازی شد.

کوهیار گودرزی: دانشجوی محروم از تحصیل رشته مهندسی هوافضا در دانشگاه صنعتی شریف، در ٩ مرداد ماه سال ١٣٩٠ بازداشت شد.  در اسفند ماه سال ٩٠، حکم ۵ سال حبس تعزیری و تبعید به زندان شهرستان زابل در محل دادگاه انقلاب به کوهیار گودرزی ابلاغ شد.  اتهام های وی در دادگاه " تبلیغ علیه نظام" و " اجتماع و تبانی علیه نظام" عنوان شده است. کوهیار گودرزی، عضو کمیته گزارشگران حقوق بشر، پیش از این نیز در حالی که رهسپار شرکت در مراسم تشییع جنازه آیت‌الله منتظری در قم بود، در ۲۹ آذر ١٣٨٨ بازداشت شده بود. وی در خرداد ماه سال ۸۹ از سوی شعبه ۲۶ دادگاه انقلاب به ریاست قاضی پیرعباسی، به اتهام تبلیغ علیه نظام، به یکسال حبس تعزیری محکوم  و در نهایت در ۲۳ آذر ۱۳۸۹ از زندان آزاد شد.

سعید جلالی فر: دانشجوی محروم از تحصیل رشته فیزیک دانشگاه زنجان، نیز در حالی سال نو را در زندان اوین خواهد بود که به سه سال حبس تعزیری محکوم شده است. وی روز یکشنبه ٩ مرداد در پی مراجعه به زندان اوین بازداشت شد. سعید جلالی فر، فعال دانشجویی و حقوق بشر، پیش از این نیز در آذر ماه سال ۸۸ بازداشت شده و نزدیک به ۴ ماه را در بازداشت موقت گذرانده بود. وی در اواخر اسفند ماه سال ۸۸ با وثیقه ۱۰۰ میلیون تومانی به طور موقت از زندان آزاد شد. اتهام جلالی فر که از فعالین حقوق کودک نیز می باشد، "فعالیت تبلیغی علیه نظام و اجتماع و تبانی به قصد اقدام علیه امنیت ملی" عنوان شده بود. سعید جلالی فر در پی افشاگری پیرامون فساد اخلاقی معاون دانشجویی دانشگاه زنجان از این دانشگاه اخراج شده بود. وی هم اکنون در بند ۳۵۰ زندان اوین می باشد.

علاوه بر مشکلات و سختی های دانشجویان در زندان، خانواده دانشجویان زندانی نیز در شرایط بسیار نامناسبی به سر می برند. تهدید خانواده دانشجویان برای جلوگیری از هرگونه مصاحبه، بازداشت اعضای خانواده، بی احترامی در سالن های ملاقات، قطعی تلفن های زندان در کنار سختی مسیر و بیماری والدین از جمله مشکلات خانواده های دانشجویان زندانی است.

در حالی که خانواده دانشجویان زندانی تلاش های گسترده ای برای موافقت مسئولین با مرخصی نوروزی فرزندانشان انجام داده بودند، تنها با مرخصی علی اکبر محمد زاده و بابک داشاب موافقت شد، تا نوروز امسال نیز دانشجویان زندانی، نویدگر بهار از پشت میله های زندان باشند.