رفتن به محتوای اصلی

چرا جمهوری اسلامی سی سال دوام آورد؟
31.03.2009 - 19:57

سی سال پیش در روز ۱۲ فروردین ۱۳۵۸ حکومت ایران رسمأ از شاهنشاهی به جمهوری اسلامی تغییر پیدا کرد. از همان ابتدا روی کار آمدن نظام جدید همه حدس و گمانها بر این بود که این رژیم دوام چندانی نخواهد داشت. حتی یک جوک معروف بین مردم رایج شد بر این مبنی که: دو ماه دیگر اینها میروند ! ولی اینطور نشد. براستی رمز پایداری این رژیم چه بود؟

یکی از مهمترین دلایلی که جمهوری اسلامی توانست تا به امروز دوام بیاورد این بود که به خوبی میدانست بر چه مردمانی حکومت میکند. حکومت شاه این را نمیدانست. اصلأ خود شاه آگاهی چندانی از توده مردم نداشت. فکر میکرد همان چند صدنفر بله قربانگو و پلیس مخفی اش ساواک و یک ارتش تا دندان مسلح برای نگه داشتن رژیم کافی است ولی اشتباه میکرد. به همین خاطر هم بود که به آن سادگی سرنگون شد. درست برعکس شاه جمهوری اسلامی دقیقأ میداند چه میکند . میداند که اگر کمی شل بگیرد و به قول معروف به مردم میدان بدهد آن وقت مثل سی سال پیش همان مردمی که در روز روشن مرگ بر شاه میگفتند الان مرگ بر خامنه ای خواهند گفت. در ضمن با دادن رشوه های کلان به توده های محروم ( البته تعداد محدودی نه همه) همانها که به اسم حزب اللهی میشناسیم تلاش کرد پایگاهی دربین مردم برای خودش درست کند. این رشوه های کلان الزامأ پول نبودند بلکه امتیازهای گوناگون از قبولی در دانشگاه و خانه و اتومبیل را شامل میشدند. بهر صورت ابزار سرکوب و حفظ نظام به هر صورت ممکن از همان ابتدا مورد استفاده قرار گرفت و هنوز هم کاربرد دارد.یکی دیگر از دلایل مهم پایداری این رژیم پس از سی سال هشیاری بسیار زیاد گردانندگان آن است. بر خلاف رژیم شاه که در ماههای آخر عمرش به کلی سر درگم شده بود و نمیتوانست بفهمد این تهدید موسوم به انقلاب از کجا سرچشمه میگیرد جمهوری اسلامی با به خدمت گرفتن یک سیستم بسیار پیچیده و عریض و طویل اطلاعاتی هر گونه تهدیدی علیه خود را شناسایی و به سرعت سرکوب میکند. اگر دستگاه اطلاعاتی رژیم شاه هم تا این اندازه زیرک بود شاید انقلاب به این راحتی ها پیروز نمیشد . فراموش نکنیم جمهوری اسلامی در این سی سال تعداد بسیار زیادی کودتا ، طرح بر اندازی و هشت سال جنگ ویرانگر که نزدیک بود خود رژیم را هم نابود کند پشت سر گذاشته است.جمهوری اسلامی درواقع دوقسمت دارد .هسته و پوسته. پوسته آن همان رقابت ظاهری میان اصلاح طلبان و اصول گرایان است که در واقع هر دو دو روی یک سکه هستندو حکم ویترین نظام را برای تظاهر به جامعه چند صدایی بازی میکنند . بر خلاف سالهای اول انقلاب ، طرفداران رژیم دیگر نه با ریش و پشم و ظاهری کثیف بلکه با ظاهری بسیار آراسته و کت و شلوار و کراوات در تلویزیونهای برون مرزی ظاهر میشوند و از آن دفاع میکنند. این از ترفندهایی بود که اتفاقأ بسیار هم موفق عمل کرد.هسته نظام با پوسته آن به کلی متفاوت است و همان سیستم به شدت خشن و سرکوبگر است که سر سوزنی تحمل صدای مخالفت را ندارد. به بیان دیگر تقابل بین ایندو هسته و پوسته است که نظام را سی سال سر پانگه داشته است

مساله دیگر سیاست خارجی نظام است. بر خلاف آنچه به نظر میرسد اتفاقأ جمهوری اسلامی روابط خوبی با دنیای غرب دارد. این شعار مرگ بر آمریکا و تظاهر به دشمنی با غرب همه و همه برای فریب اذهان عمومی است. در مورد حقوق بشر هم خیالش کاملأ راحت است چون میداند غرب به صدور چند بیانیه اکتفا میکند و آب از آب هم تکان نمیخورد. بر خلاف شاه که در سالهای آخر به خصوص با انگلیسی ها در افتاده بود و چه بسا همانها هم زمینه ساز سقوط او شدندجمهوری اسلامی اتفاقأ روابط بسیار خوبی با انگلیسیها. آنچه به عنوان اپوزیسیون در خارج فعالیت میکند نیز آنچنان درهم ریخته و آشفته است که به هیچ وجه خطری برای نظام به شمار نمی رود. اگر فقط یکی از عواملی که در بالا ذکر شد تغییر کند آنوقت ممکن است دورنمای بقای رژیم نیز دچار تغییر شود ولی در غیر اینصورت این رژیم ماندنی است همانطور که سی سال ماند.

 

دیدگاه‌ و نظرات ابراز شده در این مطلب، نظر نویسنده بوده و لزوما سیاست یا موضع ایرانگلوبال را منعکس نمی‌کند.

ایران گلوبال
برگرفته از:
ذره بین

فیسبوک - تلگرامفیسبوک - تلگرامصفحه شما

توجه داشته باشید کامنت‌هایی که مربوط به موضوع مطلب نباشند، منتشر نخواهند شد! 

افزودن دیدگاه جدید

لطفا در صورتیکه درباره مقاله‌ای نظر می‌دهید، عنوان مقاله را در اینجا تایپ کنید

متن ساده

  • تگ‌های HTML مجاز نیستند.
  • خطوط و پاراگراف‌ها بطور خودکار اعمال می‌شوند.
  • Web page addresses and email addresses turn into links automatically.

لطفا نظر خودتان را فقط یک بار بفرستید. کامنتهای تکراری بطور اتوماتیک حذف می شوند و امکان انتشار آنها وجود ندارد.

CAPTCHA
لطفا حروف را با خط فارسی و بدون فاصله وارد کنید CAPTCHA ی تصویری
کاراکترهای نمایش داده شده در تصویر را وارد کنید.