او به آرامی تلاش می کند گفتمان اسلامی مشهور خود را کنار بگذارد و صبغه ای ملی گرایانه به سخنان خود ببخشد. در حال حاضر نشانه هایی از این روند وجود دارد.

سه شنبه گذشته احمدی نژاد از سمنان، استانی که پدر و مادرش در آن زاده شده اند، به منظور کلنک زنی شماری از پروژه های حقیقی و خیالی، دیدن کرد. او در جمع هواداران خود به مدت یک ساعت سخنرانی کرد اما بر مبنای متن سخنرانی که خبرگزاری جمهوری اسلامی «ایرنا» آن را منتشر کرده، در این سخنان یک بار هم کلمه «اسلام» را بر زبان نیاورد.

احمدی نژاد از «سرزمین پاکان» سخن گفت؛ نامی که آریایی های اولیه پس از ورود به ایران بر این سرزمین نهادند. اما به جای استفاده از کلمه «امت» که به جامعه اسلامی اشاره می کند و علمای دین آن را ترجیح می دهند، از کلمه «ملت» استفاده کرد که در زبان فارسی به معنی «قوم» است.

او در باره طرح جدید خود که به «مذهب ایرانی» در مقابل «مذهب اسلامی» شهرت یافته نیز سخن گفت و ادعا کرد که به برکت تمدن ایران باستان، ایران موفق شد بشریت را رهبری کند. احمدی نژاد پس از ورود به استان سمنان، لیستی از درخواست های شهروندان این استان دریافت کرد. برپایه آن چه که حمید یزدانی مدیرکل امور فرهنگی این استان گفته است، در خواست تمدید حضور استوانه مشهور کوروش در ایران، که حاوی منشور حقوق بشر کوروش کبیر پایه گذار تمدن پارس است، در راس این خواست ها قرار دارد.

منشور کوروش را ایران از موزه لندن به امانت گرفته است و قرار بود که هفته آینده به انگلستان باز گردانده شود.

یزدانی در این مورد گفت: «شهروندان سمنانی امیدوارند اثری از تمدنی را ببینند که نور را به جهان تاباند.» این سخن بر خلاف آن چیزی است که علمای دین می گویند که تمدن پیش از ظهور اسلامی در هیچ کجا وجود نداشت و اسلام آمد تا پایان بخش «عصر ظلمت» باشد.

آیت الله روح الله خمینی بنیانگذار نظام حاکم بر ایران، از کلماتی همچون «کشور» دوری می جست. و این دلیل اصرار او بر این مساله بود که پارلمان ایرانی که «مجلس ملی مشورتی ایران» نام داشت، به «مجلس شوری اسلامی» تغییر نام دهد. تقریبا در تمام سازمان های حکومتی نیز، کلمه «ایرانی» برداشته و واژه «اسلامی» جایگزین آن شد. حتی آیت الله صادق خلخالی یکی از پایه گذاران نظام خمینی گفته بود که باید نام «اسلامستان» جایگزین نام ایران شود.

خلخالی در سال ۱۹۸۱ نوشت: «ملی گرایی یک گناه و بیماری است.» انحراف ملی گرایانه احمدی نژاد از سوی برخی از علما از جمله رهبر جمهوری اسلامی مورد انتقاد قرار گرفت.

احمدی نژاد در پاسخ به این انتقادها در یکی از سخنرانی های اخیرش گفت: «برخی از افراد از کلمه ایران می ترسند. بگذارید بترسند. اینجا ایران است و ما ایرانی هستیم.» اما دسامبر گذشته، احمدی نژاد برخی از نیروهای سپاه پاسداران را گسیل کرد تا مانع از تخریب بقایای معبد «آناهیتا» الهه باوری در شهر «کنگاور» واقع در غرب تهران توسط شماری از اسلامگرایان شوند.

شاید احمدی نژاد در برهه اخیر به سمت «ملی گرایی» ایرانی تغییر ایده داده است. ایده ای که تقریبا بر تمام گروه های سیاسی ایرانی از جمله تمام گروه های اپوزیسیون تاثیر خود را گذاشته است.

میرحسین موسوی نخست وزیر سابق ایران که ادعا می کند در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۰۹ پیروز شده است، گفتمانی تقریبا تمام ملی برگزید. و دیگر از لقب «سید» که نشان از انتسابش به امام هفتم شیعیان است، استفاده نکرد.

سازمان مجاهدین خلق، سازمانی نظامی است که به آیت الله خمینی در پیروزی انقلاب کمک کرد. این سازمان از مخلوطی از مارکسیسم و اسلامگرایی تشکیل شده و دارای آرم و سرود ویژه خود است. اما در سال های پس از پیروزی انقلاب اسلامی به صف اپوزیسیون نظام پیوست و پرچم ملی ایران با آرم «شیر و خورشید» را برگزید. به عنوان سرود ملی نیز سرود «ای ایران» که یکی از مشهورترین سرودهای ملی ایرانی است را انتخاب کرد.

حتی دیگر گروه های مارکسیسم همچون گروه فدائیان خلق هم تقریبا به طور کامل گفتمان چپ گرایانه خود را کنار گذاشته و گفتمانی را برگزیدند که برملیت و دموکراسی تاکید دارد. تقریبا تمام جنبش های سیاسی ایران که با نظام خمینی مخالف هستند، پرچم تشکیل شده از سه رنگ سبز، سفید و قرمز و آرم «شیر و خورشید» به علاوه سرود «ای ایران» را به عنوان نماد خود برگزیدند.

ملی گرایی ایرانی بر تمام جنبه های زندگی در ایران تاثیر دارد. هم اکنون بسیاری از سخنرانی های رسمی به عبارت «به نام خدا و ایران» آغاز می شود. بازدید کنندگان از آثار باستانی در حال افزایش است. از جمله این آثار مقبره «کوروش کبیر» در شهر پاسارگاد واقع در شمال شیراز است. «استوانه کوروش» نیز که در موزه ای قدیمی در تهران پایتخت قرار داده شده، شمار زیادی از بازدید کنندگان را به خود جذب کرده است. مردم در طول شب برای ورود به این موزه به صف ایستادند. اسفندیار رحیم مشایی فرمانده ستاد مشترک احمدی نژاد ادعا کرده که در تاریح ایران این اثر بیشتر بازدید کننده را به خود اختصاص داده است.

برای اولین بار از زمان آغاز حاکمیت روحانیان در ایران، به سفارتخانه ها و دفترهای هواپیمایی دولتی ایران دستور داده شد پوسترهایی که برخی از آثار باستانی ایرانی در مرحله پیش از اسلام را نمایش می دهند، در دفاتر خود قرار دهند.

بازگشت «ملی گرایی ایرانی» آخرین نشانه از شخصیت دوگانه ایران است. ایرانی ها به عنوان ملا، دارای تاریخی با امتداد بیش از ۳۰ قرن هستند. نیمی از این امتداد تاریخی حاوی سرافرازی های ایران باستان است. اما نیمه دوم نقش به سزایی در آفرینش تمدن اسلامی داشته است. انکار هر کدام از این نیمه ها به معنی انکار جزیی بزرگ از هویت ایرانی است. مردم آیت الله خمینی را که منکر وجود هویت ایرانی شد را دوست دارند.

بسیار زود است پیش بینی کرد که آیا تلاش های احمدی نژاد برای تصویر خود به عنوان شخصینی ملی گرا شانس پیروزی دارد یا نه. شاید گفتمان جدید او بازتابی در برخی از بخش های طبقه متوسط به اضافه بخش هایی از ارتش داشته باشد. شاید هم بتواند به برخی از مردم بباوراند که سیاست های تحریک آمیز خارجی احمدی نژاد دارای محرک های ملی است و نه عقیدتی.

گفتمان جدید دولت ایران همچنین ممکن است بتواند سیاست های سرکوبگرانه علیه اقلیت های نژادی و دینی ایرانی را که خواست هایشان براس تحقق استقلال و آزادی های فرهنگی آشکارتر شده است را توجیه کند.

اما در نهایت پیروزی نهایی از آن احمدی نژاد نخواهد بود. همچنین یک نظامی سرکوبگر که بر پایه عقیده ای مخالف با ملی گرایی استوار است، نمی تواند در یک شبانه روز به نظامی سرشار از احساسات ملی تبدیل شود.

نواختن بر طبل سرافرازی ها و پیروزی های باستانی نیز نمی تواند حقیقت اقتصاد ایرانی را که روزانه ۳۰۰۰ هزار شغل در آن از بین می رود در حالی که رشدی کمتر از صفر دارد را تغییر دهند. همچنین نمی تواند یقین شمار زیادی از ایرانی ها را در خصوص این که احمدی نژاد نتایج انتخابات سال ۲۰۰۹ را به سرقت برد، از میان ببرد.

احمدی نژاد چه از اسلام سخن بگوید و چه از ایران، شمار زیادی از ملی گرایان و شمار کمتری از اسلامگرایان را در مقابل خود خواهد یافت که به سختی می توانند به او که کشور را به انزوا کشانده و در بحران های دائمی فرو برده، اعتماد کنند.