حرکت صنفی و عدالتخواهانه معلمان ایران وارد فاز جدیدی شده است این حرکت در روند بلوغ و بالندگی خود در مدار جدیدی قرار گرفته است، 27 فروردین نمودی از پختگی و بلوغ حرکت های یکسال اخیر بود. معلمان به کمک هماهنگی در فضای مجازی نشان دادند که می توانند برای تحقق خواسته های خود در فضای عینی و واقعی با هم پیوند بخورند. پیام روشن و مشخص جنبش در روز پنجشنبه به فرادستان مشخص بود: مطالبات معلمان تعمیق یافته است چاره ای جز تن دادن به آن وجود ندارد.

معلمان ایران در حالی بعد از تعطیلات عید، به استقبال مدرسه و دانش آموزان رفتند که دولت با صدور احکام سال جدید نشان داد که عزمی برای حل معضلات و مشکلات  معیشتی معلمان ندارد، از سوی دیگر مجلس با برخورد سیاسی با مسئله اعتراضات ماههای اخیرگامی موثر برای حل مشکلات بر نداشت. این همه، زمینه شکل گیری ائتلاف سراسری معلمان برای احقاق حقوق صنفی را رقم زد، معلمان معترض از تمام امکانات خود برای بسیج صنفی استفاده کردند تا به دولت و مجلس نشان دهند مسئله و معضل آموزش را نمی توان با وعده های توخالی مانند رتبه بندی حل نمود. حل معضل آموزش نیازمند احصاء ذهنی معضلات آنگونه که علی اصغر فانی از آن دم می زند نیست بلکه نیازمند عزمی استوار برای حل مشکلات است.

در روند اعتراضات سال تحصیلی جدید کانون ها صنفی کوشیده بودند تا در 10 اسفند خود را به بدنه فعال معلمان برسانند و از تحولات عقب نمانند و فراخوان تجمع را صادر کرده بودند. اما بدنبال اعتراضات معلمان به صدور احکام جدید و عدم توجه مسئولان مربوطه به اعتراضات، کانون های صنفی به معلمان اعلام کردند پیش از اردیبهشت قادر به هیچ حرکتی نیستند و تا پایان فروردین برنامه خود را برای اردیبهشت اعلام خواهند نمود. این اعلام موضع، بدنه فعال معلمان را به سمت حرکتی نو سوق داد که در آن پنجشنبه ای را رقم زدند که در تاریخ جنبش نوپای معلمان افق جدیدی محسوب می گردد.

تجربه  اعتراضات موفقیت آمیزِ استان های یزد، بوشهر، فارس، خوزستان و … طی دو هفته اخیر و انتقال آن به سایر معلمان از طریق فضای مجازی به همکاران در سراسر ایران، نشان از آن داشت که معلمان به واسطه برخورداری از سرمایه فرهنگی نسبتا بالا قادر خواهند بود با سازماندهی و متشکل نمودن در گروههای کوچکتر در یک حرکت سراسری نقش تاریخی خود برای رفع تبعیض از ساختار آموزش ایران و بهبود معیشت خود را به نحو احسن انجام دهند. حضور هزاران معلم در تجمع اعتراض سکوت نشان داد که مطالبات معلمان عینی است و با برچسب های ذهنی  و تفرقه نمی توان معلمان را از حرکت حق  طلبانه منصرف نمود. در همین راستا اشاره به چند نکته ضروری است:

نکته اول:

گستردگی تجمع 27 فروردین فراتر از 10 اسفند بود، در زمان تهیه این یادداشت بنابر گزارشات معلمان در شبکه های مجازی و مستند به تصویر، در 31 استان و بیش از 70 شهر تجمع بصورت منظم و باشکوه برگزار شده است. این سازماندهی و مدیریت مطالبات را باید در تاریخ جنبش نوپای معلمان نه به حساب فعالان یا تشکل های صنفی، بلکه به پای آگاهی بدنه پویای معلمان نوشت. هیچ فرد و گروهی هرگز نمی تواند این حرکت را به نام خود ثبت کند. گستردگی جنبش تاکنون بی نظیر بوده است. جالب اینکه با وجود گستردگی شعارها و مطالبات بصورت واحد مطرح شده است و از سوی دیگر بنابر موقعیت مختلف معلمان از نمادهای مختلف مانند سفره خالی برای بیان مطالبات استفاده نموده اند.

نکته دوم:

با وجود مخاطرات و تهدیدهای سازماندهی از طریق شبکه های مجازی، معلمان نشان دادند به سطحی از خلاقیت و ابتکار رسیده اند که برای تحقق مطالبات خود با حضور تشکل ها و بدون حضور تشکل ها قادرند بدنه فعال خود را در عرصه عینی جامعه بسیج صنفی نمایند. برخی  حرکت صنفی معلمان را محدود به افراد و تشکل خاصی می دانند این تحلیل غلط از آنجا ناشی می شود که گمان می کنند هرکس که در موقعیت فراخوان قرار دارد در موقعیت رهبری و مدیریت مطالبات نیز می باشد. اما همانطور که معلمان در 10 اسفند نشان دادند هر تشکل صنفی که بخاطر معلمان حرکت نماید را یاری خواهند نمود و تشکل گریز نیستند و پرنسیب های کار جمعی را رعایت می کنند، در 27 فروردین نیز نشان دادند که اگر بنابر هر دلیل تشکل ها نخواهند یا نتوانند از موقعیت فراخوان خود استفاده نمایند معلمان برای تحقق مطالبات خود پیشقدم خواهند شد.

نکته پایانی:

جنبش نوپای معلمان بعنوان بخشی از جنبش دموکراتیک مردم ایران راه طولانی برای نیل به آموزش کیفی و برابر و رفع تبعیض از ساختار آموزش ایران دارد بی شک در این مرحله بخاطر بینواسازی گسترده معلمان در قالب سیاست های اقتصادی دولت قبل و ادامه آن در دولت فعلی، اولویت اول معلمان مسئله دستمزد عادلانه و معیشت است. اولویتی که بر ساختار آموزشی تاثیر مستقیم دارد اما این جنبش برای پیوند با بدنه جامعه ضروری است که مسائل اساسی آموزش را در دستور کار خود قرار دهد. حرکت بر مدار صنفی و آموزشی و پرهیز  از حاشیه ها نقطه قوت جنبش بوده است که افق های جدید پیش روی جنبش گشوده است. حرکت معلمان در روز 27 فروردین برای کانون های صنفی نیز پیام در خوری داشته است، معلمان نشان دادند که برای کار جمعی و صنفی دارای پتانسیل بالایی هستند حال نوبت تشکل های صنفی است که نشان دهند به چه میزان توانمند ارایه برنامه راهبردی برای نیل به اهداف صنفی هستند.*

* جعفر ابراهیمی، معلم در ایران است.