رفتن به محتوای اصلی

نشست اوپک گازی در تهران و تلاش ایران برای برون رفت از انزوای سیاسی
24.11.2015 - 20:34

نشست اوپک گازی در تهران و تلاش ایران برای برون رفت از انزوای سیاسی

جمهوری اسلامی ایران برای برون رفت از انزوای سیاسی از هر فرصتی استفاده می کند، از مدت ها پیش که نیجریه از برگزاری سومین اجلاس سران مجمع کشور های صادر کننده گاز انصراف داد، ایران خواهان آن نشست در تهران شد تا امنیت و ثبات سیاسی خود را به جهان نشان دهد، هرچند این نشست با تدابیر امنیتی شدید و با تعطیلی برخی از مدارس و دانشگاه ها همراه بود در روز های اول و دوم آذرماه به اجرا در آمد.

در این نشست دو روزه 17 کشور با 12 عضو اصلی و 5 کشور ناظر در سطح کارشناسی، وزرای خارجه و سران کشور ها شرکت کردند، روسای کشور های شرکت کننده در اجلاس از فدراسیون روسیه، عراق، بولیوی، ونزوئلا، نیجریه، گینه استوایی، ترکمنستان و ایران بودند، ولی مهم ترین رخداد نشست، شرکت پوتین رئیس جمهور فدراسیون روسیه و عملکرد وی در دیدار با خامنه ای و روحانی بود که از سوی خبرگزاری های داخلی و خارجی به دقت پیگیری، بررسی و دنبال شد. پوتین و هیئت همراه از فرودگاه مهرآباد یک راست به دیدار علی خامنه ای رفت و قرآن دستنویس نفیسی را به وی هدیه کرد. در این دیدار یک ساعت و نیمه پیرامون مسائل دوجانبه، منطقه و جهان بین آن دو گفتگو و تبادل نظر مطرح گردید و با انتقاد از عملکرد ایالات متحده در منطقه و سوریه، رهبر ایران از قاطعیت پوتین در برخورد با داعش و حمایت از رژیم اسد قدردانی کرد و پوتین هم یادآور شد که روسیه به دوستان خود از پشت خنجر نمی زند. البته این بخشی از پروتکل دیدار های سیاسی بین کشور ها است که گاهی با واقعیت و عملکرد سیاسی کشور ها همخوانی و همسویی ندارد. در ایران کنونی برخی از نظامی ها، دولتمردان و روشنفکران طرفدار غرب به نزدیکی تهران و مسکو با شک و تردید می نگرند و گاهی هشدار می دهند که توسعه روابط در آینده به نفع جمهوری اسلامی نخواهد بود، در نتیجه آنان خواهان نزدیکی ایران به غرب و آمریکا هستند، از ان رو کارشکنی هایی هم در رابطه با گسترش روابط دو کشور مهم در منطقه بوجود می آورند.هر چند رویکرد سیاسی و گاهی نظامی ایران و فدراسیون روسیه در منطقه بویژه در سوریه و مبارزه با داعش آن دو را بهم نزدیک می کند، ناگفته نماند که ایران برخی از نیاز های نظامی و موشکی خود را از روسیه تامین می کند و روسیه در نظر دارد با لغو تحریم ها سامانه سپر موشکی اس 300 را در اختیار جمهوری اسلامی قرار دهد. همسو با آن دیمیتری راگزین معاون اول نخست وزیر فدراسیون روسیه و مسئول صنایع سنگین و فن آوری هوایی روسیه می گوید: روسیه 100 هواپیمای مسافربری به ایران خواهد فروخت و ساخت آنها را در کارخانه های ایران تاسیس خواهد کرد. در پایان نشست یک روزه سران، پوتین و روحانی مصاحبه مطبوعاتی تشکیل داده، دیدگاه های خود را بیان داشتند، روحانی گفت: روابط دو جانبه ایران و فدراسیون روسیه به سوی توسعه حرکت می کند، بعد از برجام فرصت های جدیدی در توسعه روابط دو کشور بوجود آمده، پروژه های فراوانی وجود دارد، پوتین هم در بخشی از سخنان خود، به تقویت همکاری در پرونده سوریه با هدف اجرای عملیات سیاسی فراگیر، اشاره کرد و ادامه داد که روسیه حاضر است، در ایران بالغ بر 5 میلیارد دلار سرمایه گذاری کند، این گفتار و رفتار نشان می دهد که جمهوری اسلامی ایران با قرار گرفتن در میز مذاکره سوریه که با خواست و اصرار روسیه عملی شد، به بخشی از پروژه نفوذ فدراسیون روسیه در منطقه و جهان قرار گرفته و در ساختار ژئوپولیتیک جدید به یکی از بازیگر ها تبدیل شده است، بنابرین از هر فرصت و نشستی بهره برداری سیاسی می کند تا موقعیت متزلزل خود را تقویت کند.

مجمع کشور های صادر کننده گاز با پیشنهاد ایران در 18 و 19 ماه می 2001 در تهران با شرکت نمایندگانی از کشور های الجزایر، اندونزی، برونئی، مالزی، عمان، قطر، روسیه، ترکمنستان، نروژ و ایران تشکیل شد، تهیه اساسنامه  و نهایی شدن آن تا سال 2003 به طول انجامید، در بخش اهداف آن تبادل اطلاعات، تجارب، و توجه به بازار انرژی به منظور سیاست گذاری، در حوزه انرژی در بین کشور های عضو مطرح گردید. ولی بعلت بی اهمیت بودن گاز در اقتصاد انرژی جهان، بویژه در آن دوره، پیشرفت چندانی در بین اعضا و سیاست گذاری های آنها حاصل نشد و گاهی با کارشکنی و خروج برخی از اعضا این جمع از رسیدن به اهداف خود باز ماند. دبیرخانه دائمی مجمع کشور های صادر کننده گاز، در دوحه پایتخت قطر قرار دارد و ایران بار ها تلاش کرده تا دبیرخانه را به وین منتقل نماید که با کارشکنی برخی از اعضا موفق به این کار نشده است. در دو دوره متوالی محمد حسین عادلی از ایران به دبیرکلی این مجمع انتخاب شده و بیژن زنگنه هم به معاونت در امور اداری قرار گرفته که می تواند در پیشبرد سیاست های گازی ایران موثر باشد. ایران با بیش از 33 تریلیون متر مکعب ذخیره گازی در موقعیت ممتازی قرار دارد، ( روسیه 24، ایران 17 و قطر با 12 درصد ذخیره گازی قرار دارند ). نزدیک به 70 درصد از ذخائر گازی جهان به این کشور ها تعلق دارد و 42 درصد از تولید گاز جهان هم دردست آنها است. به نظر می رسد که در آینده نزدیک انرژی گازی جایگاه مهمی در اقتصاد پیدا خواهد کرد و تقاضای آن به شدت افزایش خواهد یافت.

در چند سال گذشته که مصرف انرژی در اروپا و آسیا افزایش چشمگیری یافته و خط لوله های مختلفی کشیده شده و در حال افزایش است، بار دیگر سیاست و نظامیگری در مرکز آن قرار گرفته و تغییرات مهمی در منطقه انرژی خیز پدید آمده و هنوز هم ادامه دارد که می تواند، به تغییر رژیم ها، جغرافیای سیاسی و ژئوپولیتیک منطقه بیآنجامد، از ان رو نشست تهران با شرکت سران برخی از کشور های صادر کننده گاز ار اهمیت ویژه ای برخوردار است. جمهوری اسلامی که با بزرگترین بحران اقتصادی و سیاسی خود روبرو شده قادر به بهره برداری از این امکانات وسیع و گسترده گازی نیست، از میدان های مشترک با قطر نمی تواند سهم خود را بدست آورد، برای بهره برداری از میادین گازی نیازمند سرمایه گذاری و کاربرد تکنولوژی جدید است. ایران با این همه گستردگی ذخیره گازی تنها 6 درصد از تولید خود را صادر می کند، هنوز موفق به صدور گاز به هند و پاکستان نشده است، تنها بخشی از صادرات خود را به ترکیه منتقل می کند که همواره بر سر قیمت آن اختلاف نظر دارند..

محمد حسین یحیایی

Mhyahyaihyahyaiyahoo.se.

.

 

دیدگاه‌ و نظرات ابراز شده در این مطلب، نظر نویسنده بوده و لزوما سیاست یا موضع ایرانگلوبال را منعکس نمی‌کند.

دکتر محمد حسین یحیایی

فیسبوک - تلگرامفیسبوک - تلگرامصفحه شما

توجه داشته باشید کامنت‌هایی که مربوط به موضوع مطلب نباشند، منتشر نخواهند شد! 

افزودن دیدگاه جدید

لطفا در صورتیکه درباره مقاله‌ای نظر می‌دهید، عنوان مقاله را در اینجا تایپ کنید

متن ساده

  • تگ‌های HTML مجاز نیستند.
  • خطوط و پاراگراف‌ها بطور خودکار اعمال می‌شوند.
  • Web page addresses and email addresses turn into links automatically.

لطفا نظر خودتان را فقط یک بار بفرستید. کامنتهای تکراری بطور اتوماتیک حذف می شوند و امکان انتشار آنها وجود ندارد.

CAPTCHA
لطفا حروف را با خط فارسی و بدون فاصله وارد کنید CAPTCHA ی تصویری
کاراکترهای نمایش داده شده در تصویر را وارد کنید.