این روزها آلمان با یک واقعه مهم در حال دست و پنجه نرم کردن است. رجب طیب اردوغان از یک هنرمند و مجری برنامه شبکه دوم تلویزیون آلمان شکایت کرده است. بومرمن یک شعر فکاهی خوانده و جناب اردوغان اینرا توهین به خود تلقی کرده و از شهروند یک کشور دیگر شکایت کرده است. در اینجا چند وکیل کفش و کلاه کرده و اردوغان را در این دعوای حقوقی نمایندگی میکنند.

نکته مهم اینست آیا این شکایت قابل بررسی در دادگاههای آلمان است. پاسخ چنین است. از دوران پادشاهان از صد و اندی سال پیش در آلمان یک پارگراف ١٠٣ هست که در آن به شرطی که دولت وقت در آلمان شکایت یک مقام دولتی دیگر علیه شهروندان آلمان را مهم تلقی کند میتواند اجازه بررسی این شکایت در دادگاههای آلمان را بدهد و نکته مهم در شکایت اردوغان همین بود آیا دولت وقت در آلمان این شکایت را مشروع میداند و به دادگاه در آلمان میگوید اینرا بررسی کنند.
جامعه آلمان با بی صبری منتظر نظر دولت بود و روز جمعه از سوی مرکل این نظر اعلام شد. شکایت قابل بررسی است و اکنون بومرمن باید در دادگاه حاضر شده و از خود و آزادی بیان در آلمان دفاع کند.
رسانه های آلمانی میگویند این شکایت آخرین بار از سوی محمد رضا پهلوی شده که در جریان دید و بازدیدهایش از آلمان همواره با تظاهرات های گسترده دانشجویان در آلمان مواجه شده و سیاستهای دیکتاتورمنشانه و سرکوب دانشجویان در ایران را مورد نقد و اعتراض و مزاح قرار میدادند. شاه بارها ظاهرا شکایت کرده و در آلمان به این قانون تبصره شاه را اضافه کرده بودند. بعد از او هیچ مقام دولتی شکایتی نکرده بود تا اکنون رجب طیب اردوغان !
با اعلام نظر مرکل که حتی در ائتلاف حکومتی سوسیال دمکراتها نیز از او دفاع نکرده و وزیر امور خارجه آلمان همزمان با مرکل در یک کنفرانس مطبوعاتی اعلام کرد که مخالف مرکل است، صفی از شخصیت ها ، سازمانها و احزاب دولتی و اپوزیسیون در مقابل این تصمیم مرکل ایستاده و علیه او موضع گرفته اند.
آلمان با تمام قوا از آزادی بیان دفاع میکند. کاریکاتوریست ها باز هم با خواندن شعر و طنز به اردوغان حمله میکنند و پشتیبانی خود را از آزادی هنر اعلام میکنند.
این جدل کماکان ادامه دارد و در صدر اخبار در آلمان است.
برای ما که زهر سرکوب و به بند کشیدن هنر و آزادی بیان را قرنها است در ایران تجربه میکنیم، این نوع مجادلات بسیار مهم هستند. باید آموخت و برای آینده ایران از نهایت آزادی بیان و نهایت آزادی هنر دفاع کرد. بعد از شاه در ایران حکومتی روی کار آمد که نه فقط دهانها را بست ، بلکه هر درجه نقد و هنر و زیبایی و فکر را با طناب دار و اعدام و سرکوب وحشیانه تر از دوران پهلوی پاسخ داد. و مردم ایران با اعلام انزجار از سرکوب و دیکتاتوری پادشاهی و آخوندی، در عمل طرفداران آزادی مطلق بیان شده و برای ساختن یک دنیای بهتر که در آن هنر و بیان و نقد و طنز بیشترین امکان بروز را خواهند داشت، مبارزه میکنند.
ما خود را در جدل موجود در آلمان در کنار طرفداران آزادی مطلق بیان و هنر دانسته و خواهان لغو فوری پاراگراف ١٠٣ در آلمان هستیم.
مینا احدی
١٦ آوریل ٢٠١٦