فراموش نکن!

بگو جانم كجايى كجايى نشونت را گرفتم از ارس رود ...." بايد هم از انطرف كه صمد چهره ى شان را آشكار و غارتگريشان را نمايان ساخته بود، تلاش شود و بخواهند اين سمبل مهربانى و انسانيت را مخدوش سازند . ولى مگر مى توان با سنگريزه ها صخره هاى بلند را خراشيد .

همواره دارای طبعی سرکش،دیدی تیز بین، قلمی نافذ و اندیشه ای پویا بود. عصیان علیه تاریک اندیشی و تباهی و ظلم و استثمار وهمدردی عمیق با کارگران و توده های زحمتکش ،در تار و پود وجودش تنیده بود. صمد بهرنگی پس از پایان تحصیلاتش در دانشسرای مقدماتی تبریز، راهی دهات آذربایجان شد. این انسان آزاده و از جان گذشته، یازده سال از عمر پر ثمر خود را صرف تعلیم و تربیت کودکان روستائی نمود. در طول این سال های پر تلاش، وی از نزدیک فقر و محرومیت دهقانان ستمدیده را مشاهده کرده، با درد ها و رنج و مشقت توده ها آشنا شد. صمد در همان سال های معلمی با مشاهده اوضاع سیاسی و اجتماعی و مطالعه آثار انقلابی، به درستی تشخیص داد که بدون دگرگونی عمیق و ریشه ای در جامعه تحت ستم، بهبود وضع دردناک زندگی کارگران، دهقانان و دیگر توده های زحمتکش و رهائی آنها از چنگال فقر و فلاکت و ستمدیدگی امکان پذیر نمی باشد. بهمین جهت نیز صمد، نویسنده و منتقد بی باک اجتماعی ، صمد معلم، صمد متفکر، صمد انقلابی ، صمد نویسنده داستانهای کودکان، با ایمان ژرفی که به خلاقیت توده ها و صفا و صمیمیت شان داشت، در راه بیدار کردن آنها و آماده نمودن زمینه جهت انقلاب و دگرگون ساختن بنیادی وضع سیاسی و اجتماعی، به تلاش همه جانبه عظیمی بر خاست. هدف والای صمد، تربیت انقلابی توده و آماده ساختن شرایط و مقدمات برای تحولات عمیق اجتماعی بود. کلیه آثار صمد بهرنگی ،از داستان های کودکان گرفته تا مقالات سیاسی، اجتماعی و تاریخی به زبان بسیار ساده ای نوشته شده است تا مردم کوچه و بازار این نوشته ها را خوانده وازحقایق تلخ اجتماعی ، آگاهی پیدا کنند. صمد در زندگی کوتاه پر ثمرش، در تمام فعالیت های فرهنگی، ادبی و سیاسی خود در نوشته ها و تحقیقات و داستان های کودکانش، همواره یار محرومان و زحمتکشان و دشمن بی امان مرتجعین، مفت خوران ، قدرت های آزمند امپریالیستی و رژیمهای سرکوبگر نظیر رژیم شاه بود. صمد نسبت به استثمارگران توده های زحمتکش، عمیقا احساس کینه و انزجار میکرد و میکوشید در نوشته های انقلابی خود این کینه و تنفرطبقاتی را به خوانندگان نوشته های خود، منتقل سازد. در مقالات و داستان های بهرنگی، کارخانه داران خونخوار، اربابهای ستمگر، شاهان وامیران خودکامه همه در قبیافه های زشت و کریه درصحنه ظاهر میشوند.که کاری جز مفت خوری و مکیدن خون زحمتکشاتن ندارند. قهرمانان داستانهای صمد، همه جا توده های زحمتکش هستند. صمد عقیده داشت که در ادبیات کودکان، باید حس کینه به دشمنان خلق ، راه باز کند.نویسندگان و هنرمندان متعلق به طبقات استثمارگر،همواره مبلغ محبت وعشق و نوع دوستی صرف بوده و ازمردم عادی میخواهند که ستمگران و استثمارگران را دوست داشته باشند ودر حهت گسستن زنجیرهای اسارت و بردگی به مبارزه فهر آمیز متوسل نگردند. حال آنکه ،انسانهای اسیر وتحت استثمار و ستمدیدگی، باید از حقایق اجتماعی آگاهی پیدا کرده و نسبت به دشمنان سعادت و رهائی بشریت احساس کینه کنند . صمد در نگاهی انتقادی به مقوله داستان های کودکان چنین می نویسد: " ادبیات کودکان نباید تنها مبلغ محبت و نوع دوستی و قناعت و تواضع از نوع اخلاق مسیحیت باشد. باید به بچه ها گفت که به هر آنچه و هر که ضد بشری و غیر انسانی و سد راه تکامل تاریخی جامعه است ، کینه بورزد و این کینه باید در ادبیات کودکان راه باز کند.....باید به دشمنان خلق کینه ورزید. باید محبت و دوستی به طبقات محروم، همراه با کینه و تنفر بی پایان به دشمنان خلق باشد که مسبب اصلی تمام تیره روزیهای زحمتکشان میباشند." نمونه های برجسته ای از کینه و تنفر نسبت به استثمارگران و ستمکاران و عشق و محبت بی پایان به توده های زحمتکش را در داستان " 24 ساعت خواب و بیداری" میتوان مشاهده کرد.