اغوز تی‌وی :نسل جدید آزربایجان جنوبی و جوانان تورک امروز با تکیه و پا فشاری بر هویت اجدادی خود راه آزادی و استقلال آزربایجان را هروز هموارتر می‌کنند. نسل جدید آزربایجان پس از ۸۹ سال آسیملاسیون کردن ملت تورک واشغال و استعمار وطنمان آزربایجان توسط رژیم اشغالگر فارس توانستند برخلاف نسل گذشته پدران خود با تعریف درست وطن خود "آزربایجان" و پاسداری از هویت و ملت خود "تورک" راه جدید سیاسی ملی را برای تورکان آزربایجان باز کنند.

جوانان تورک آزربایجان امروز با تکیه بر سمبل آزاد‌گی و همبستگی‌ و ملی خود بوزقورد (گرگ خاکستری ) توانسته به سرعت همبستگی‌ ملی را بین تورکان ایجاد کرده و تنها با یک اشارت تمامی‌ ایدئولوژی ملی‌ و هدف ملی خود را براحتی بازگو کند.

در جهان کنونی هفت (۷) کشور مستقل تورک وسیزده (۱۳) جمهوری خود مختار تورک و مجموعا پنجاه وشش (۵۶) سرزمین ایل‌های تورک وجود دارد که مابقی همانند آزربایجان جنوبی زیر اشغال ملل دیگر میباشند تورکان حدود ۵۶۰ میلیون نفرازجمعیت جهان را شامل می شوند. و دارای پرچم‌های مختلفی می باشند ولی زبان و عادت و رسوم یکسان دارند و از همه مهمتر در یک اصل تمامی ملل تورک جهان مشترک هستند و آن داشتن سمبل مشترک گرگ (بوزقورد) است . که در اجتماعات با تا کردن دو انگشت وسط آنرا نشان می دهند .

فلسفه اینکه چرا بز قورد نشان وعلامت ترک جهان شده است ؟ روایات مختلفی دارد که ما به یک نمونه از آن اشاره می کنیم :

از نظر تاریخ واقعی از " غار" به منطقه محصور در بین کوههای سربه فلک کشیده با نام "ارکنکون" نام برده می شود که ترکان بعد از چندین نسل ازدیاد چون نمی توانستند از منطقه محصور سر به فلک کشیده خارج شوند به راهنمایی آهنگری که گفته بود این کوهها دارای سنگ آهن است از مقادیر متنابهی پوست حیوانات دم و کوره آهنگری ساخته و با زدن تونلی از میان کوهها خارج گردیده و آنروز چون مصادف با اول ماه حمل (فروردین) بود آنرا "عید ارکنکون"که بعد‌ها به " ار ینی‌ گون " تغییر کرد که در زمان تورکان سلجوقی به فارسی هم ترجمه شد و نوروز نامیده شد و به عنوان عید رسمی‌ امپراطور تورک سلجوقی در آمد عید رسمی‌ " ارکنکون" که برای اولین بار دوباره ترکان به صحنه جهانی پای نهاده و به راهنمایی "بوز قورد" این بار از بین کوههای سر به فلک کشیده خارج از ارکنکون که گم شده و می رفتند که دوباره نابود شوند با صدای زوزه گرگ به سوی او جلب شده و با راهنمایی گرگ از مهلکه دوباره نجات می*یابند . بعدها این "بوزقورد" در شکل "گؤک بؤری" (گرگ آسمانی) نیز در زمانی که اوغوزخان می*خواست به فتح جهان اقدام کند با ستون نور آبی رنگ بر چادر او وارد شده می*گوید اگر می خواهی در جنگ پیروز شوی هر وقت من پیش رفتم پیشروی کن و هرجا من ایستادم بایست . از آنروز "بوزقورد" پیشاهنگ جنگ ترکان می*شود و با حمله او به دشمنان فتح و ظفر نصیب تورکان می شود .

از نظرادبیات شفاهی تورکها در قدیمی‌ترین کتاب ادبی‌ تورکان دده قورقود گرگ به عنوان سمبل رهنما دوست و سمبل رهائی آماده است

از نظر داستان‌های شفاهی تورکها اولین ثلاله ایل‌های تورک دنیا شخصی بنام اغوز خان بوده است که در شیر خوارگی ، پدر و مادرش را از دست داده و تک و تنها در دره‌ای می ماند که در این هنگام گرگی از جنس بظ قورد طفل شیرخواره را پیدا کرده و از او نگهداری میکند و با دادن شیر خود ، طفل را از مرگ نجات می دهد . که با زنده ماندن اغوز خان نسل تورکها از نابودی نجات پیدا می کند و با ایجاد زاد و ولد قبیله تورکها بوجود می آید و اغوز خان اولین ثلاله و جد ( آ تای) تورکها بحساب می آید که با شیر گرگ بزرگ شده است . و اگر بز قورد نبود ، اغوز خان زنده نمی ماند وبدیهی است که نسل ملتتورکنیز از میان می رفت . لذا بدین سبب بز قورد نشان تورکان جهان می شود .

آنچه از افسانه‌های فوق الذکر استنباط می شود این است که در طی قرون و اعصار گذشته "بوزقورد" (گرگ خاکستری) بعنوان سمبل الهی نگه دارتورکان و راهنمای آنان تلقی گردیده و در مواردی که می خواستند از یک تورک اصیل و با غیرت و خالص تمثیلی ارایه نمایند او را به بوزقورد تشبیه می*کردند . در نظرتورکان بوزقورد فرشته‌ای از فرشتگان الهی بود که جهت پایندگی نسل تورکان بشکل بوزقورد بر ترکان ظاهر شده بود . به نظر می رسد بعدها بوزقورد یک درجه ارتشی گردیده و به کسانیکه در راه بنای ملت تورک فداکاریهای شایان می کردند عطا می شد . البته غیر از درجه بوزقورد یا مخفف آن "قورد" یک درجه بزرگتری نیز در میان درجات نظامی و اداری ترکان باستان دیده می شود که از همین واژه قورد گرفته شده و آن "آلپاقورت" است . این واژه بشکل‌های مختلف از قبیل آلپاغوت و آلپاقوت نیز بکار رفته و در ترکی جغتایی معنی " انسان اصیل " را می*دهد. احتمال دارد این واژه مرکب از دو جزء "آلپ" به معنی بزرگ و سترگ و قهرمان و پهلوان و " قورد " به معنی گرگ باشد .

این لقب تنها مختص کسانی بود که دوره‌های مختلف به اصطلاح کماندویی و رنجری وچریکی و دگریلا یی امروزه را با موفقیت گذرانیده و در شکل عملی به رزمندگانی اطلاق می گردید که به تنهایی به لشکریان دشمن حمله کرده، بدون اینکه دستگیر شوند از میان آنان خارج می شدند. واژه قورد بعنوان صفت جانشین موصوف از زبان تورکی وارد زبان فارسی گردیده و در ادبیات فارسی بصورت" گورد" و جمع آن "گردان" بکار رفته است . فردوسی در شاهنامه می گوید: گردان دو صد با درفشی چو باد همیدون به گرگین میلاد داد در ادبیات فارسی به کسانیکه می توانستند در جنگ گردی(قوردی) را دستگیر نمایند لقب "گردگیر" (قوردگیر) می دادند .
امروزه نیز در واحدهای ارتش جمهوری اسلامی ایران به جمع چهار یا پنج گروهان، یک "گردان"اطلاق می شود که از حدود ۵۰۰ -۴۰۰ نفر سرباز تشکیل می شود و نیز به درجه*ای از درجات نظامی امروزی کشور موسوم به ایران "سرگرد" اطلاق می شود که بالاتر از درجه سروانی و پائین از درجه سرهنگی است و در حقیقت همان "باشقرد" (باش قورد = قورد باشی) زبان تورکی است . به هر حال دامنه افسانه*ی بوزقورد به درجات نظامی امروزی جمهوری اسلامی نیز کشیده شده و نشان از ریشه دار بودن این افسانه دارد .

امروزه در تورکی آزربایجانی هزاران کلمه و ضرب المثل با کلمه قورد ساخته شده است کلماتی چون قورتولوش= قورد +اولوش = قورت +ولوش به معنی‌ رهایی و آزادی و استقلال و رسیدن به درجه آزادی گرگ
ضرب المثل‌هایی‌ چون قورد "کیمی‌ اورکلی" اول " به معنی‌ "با جسارت باش دل گرگ داشته باش"
برخي در زیر تعدادی از مثال‌های متداول امروزی را با ترجمه فارسي و توضیحات می آورم :

۱– قورت دومانلیق سئوه ر – گرگ هوای ابری را دوست دارد .

۲ – قورت گئچینین بیر شئیین یئمه ییب – گرگ چیزی از بز نخورده.

۳ – قورت کیمی گوزلری پاریلداییر – چشمانش مانند گرگ برق می زند – معادل مثل چشم طمع دوخته است .

۴ – قورت کیمی دیشلریوی قیجیتما – مانند گرگ دندانهایت را بهم نساب.

۵ – آج قورت کیمی باخما – مانند گرگ گرسنه نگاه نکن – معادل مثل دهانت آب نیفتد .

۶ – قوجا قوردا بنزه ییر – شبیه گرگ پیر است – معادل مثل گرگ باران دیده است .

۷– قوردونان قیيامته گئده جک – با گرگ به قیامت خواهد رفت .

یقینا ازین مثال‌ها که هر یک از حکایتی گرفته شده اند باز هم می توان نمونه آورد اما در اینجا هدف اشاره به چند نمونه بود. در زبان ترکی گرگ سمبل شجاعت و نترسی و هوشیاری و در عین حال مثال قهر و خشونت است. شاعر همه دان بابا طاهر عریان در دوبیتی زیبائی می گوید :

هر آن کو عاشقه از جون نترسه
نه از بند و نه از زندون نترسه
دل عاشق بوه گرگ بیابون
که گرگ از هی هی چوپون نترسه

افسانه‌ مان قوردها این افسانه بشکل وسیع در میان تورکان قیرقیز از قدیم الایام بصورت سینه به سینه نقل گردیده تا اینکه در عصر حاضر توسط "چنگیز آیتماتف" نویسنده بزرگ قرقیزی در رمانی به نام "گون وار عصره بدل" (روزی به درازی قرن) انعکاس خود را یافته است . "مان قورد" در حقیقت بعنوان صفت جانشین موصوف به کسانی که فاقد "شعور ملی" بوده و بطور کامل از خود بیگانه گردیده اند اطلاق می شود . مان قورد کسی است که نسبت به ایل و تبار و قوم و خویش خود بیگانه شده و هیچ وابستگی فرهنگی به قوم خود احساس نمیکند . او به راحتی زبان مادری و حتی مام میهن و مادر حقیقی خود را در جای جای گفتارش به تحقیر و تمسخر می گیرد و فرهنگ خودی را نفی و به فرهنگ بیگانه به دیده احترام فوقالعاده می نگرد و در این کار آنقدر پیش می رود که حتی حاضر می شود طبق افسانه به دستور ارباب، قلب مادر خود را نیز نشانه*ی تیر کند و او را از پای درآورد بدون اینکه خم به ابرو بیاورد یا متاثر گردد . بدین جهت مان قورد یک بی‌اصل و نسب کامل است که بیشتر به کوبیدن مظاهر و منافع ملی خود می*پردازد . واژه "مان" درتورکی غیر از معنی مثل و مانند در ترکیب تورکمان (تورک مانند) و ائلمان (ائل مانند) معنی عیب و نقص را نیز در خود دارد و مان قورد در حقیقت مفهوم "گرگ ناقص" یا به بیان واضحتر "انسان ناقص" را در تورکان افاده می کند .

تورکان خوصوصیات بوزقورد را با خصوصایت ملی و فردی خود منطبق میبینند بز قورد خصوصیتهای منحصربه فردی دارد..

۱-بوزقورد برخلاف سایر گرگها اجتماعی زندگی می کند وهمانند زندگی‌ اجتماعی انسان بصورت گله‌ای زندگی‌ می‌کند در گله خود سیستم خودگردانی و دولت داری و رهبری را بصورت سیستماتیک اجرا می‌کند.در گله ی گرگها در فصل سرد زمستان که به صورت یک صف متوالی حرکت می کنند سه بوزقورد از ضعیف ترین و بیمارترین آنها در جلوی گله جای می گیرند تا در صورت وجود تله و حمله ی حیوانات دیگر ، گرگ های سالمتر و جوانتر صدمه نبینند. آنها همچنین برای سایر گرگهای گله راه را در داخل برف می گشایند.

بعد از آن سه گرگ ، پنج بوزقورد دیگر از میان با تجربه ترین و جنگاورترین گرگهای گله آنها را تعقیب می کنند و سپس ۱۱ گرگ ماده در میان گله جای می گیرند تا قابلیت حمایت بیشتری داشته باشند. در انتهای صف گله ی بوزقورد (گرگ خاکستری ) نیز۵گرگ بسیار با تجربه و جنگاور گله را از پشت حمایت می کنند.

اما جالب تر از همه آنکه گرگی که در انتهای صف با فاصله گله را تعقیب می کند در واقع رهبر گله می باشد دلیل اینکه در انتهای صف جای می گیرد آنست که او باید تمامی اعضای گله را ببیند و در موقع لزوم و تهدید با سرعت به محل تهدید دویده حمله می کند.

۲- بوزقورد فقط با یکی از همنوعان خود ازدواج کرده و جفت گیری می کند و مثل انسانها زندگی خانوادگی تشکیل می دهد و به جفتش خیانت نمیکند .

۳-بوزقورد، هرگز در جای محصور زندگی نکرده و اسارت را تحمل نمی کند وهرشئ‌ای یا جانداری که مانع حریت وآزادگی‌اش شود سریعا حمله ورشده وپاره پاره‌اش می کند. و در صورت تحمیل اسارت ، یا خود کشی می کند و یا با گرسنه ماندن می میرد . یعنی یا می میرد و یا از اسارت خود رانجا ت می دهد، که این خصیصه، ارزش سمبلی آنرا بیشترعیان می کند.

طبق تحقیقات اگر گرگ خاکستری پایش در تله گیر کند و نتواند پای خود را رهائی دهد پای خود را با دندان‌های خود جویده پایش را در تله گذاشته به قیمت جانش به سوی آزادی میرود هرچند میداند که زندگی‌اش کوتاه خواهد شد .که این خصوصایت با خاصیت تورکان منطبق است که تورکان اسارت و اشغال را نمی‌پذیرند.

۴-بوزقورد در برابر تجاوز به لا نه‌اش و وطنش حمله دشمن خیلی درنده بوده و متجاوز را پاره پاره می کند که این خصوصیت با خاصیت تورکان منطبق است که تورکان تجاوز را نمی‌پذیرند و از وطنشان و هویتشن در هر شرایطی دفاع می‌کنند .

۵-در واقع بز قورد حیوانی است با جثه کوچکتر از گرگهای معمولی ، نجیب ، تمیز و مهربان و در عین حال زیرک و درنده، که با گرگهای معمولی خیلی فرق دارد . در کوهستان های سرد و برفی و در ارتفاغات زندگی می کند و هیچ وقت برای به دست آوردن غذا به ذلت و خواری تن نمی دهد و حیوان آزاده ای است .

بوزقورد‌ها اگر گشنه نشوند جان هیچ حیوانی را نمیگیرند بوزقورد در شکار و خوردن غذا به بزرگان خود احترام می‌گذرد به کودکان خود احترام به گرگ‌های بزرگتر را میاموزند این شرایط زندگی‌ در سختی و نحوه اداره زندگی‌ بوزقورد با تورکان منطبق است.

۶-بوزقورد تنها حیوانیست نمیتوان رامش کرد. در سیرک‌ها نمی‌توان این گرگ را همانند دیگر حیوانات همچون شیر دید.بوز قورد(گرگ خاکستری) هیچ گاه تغییر هویت را نمی پذیرد. اگر باغ وحش رفته باشید می توانید ببینید که گرگ خاکستری لحظه ای در قفس آرام ندارد و مدام به اطراف می دود.

۷-بوزقورد هیچ وقت از پشت به حیوانی حمله نمیکند همیشه در جنگ و ‌ شکار، رو در رو می‌جنگداین خصوصیت با خاصیت تورکان منطبق است تورکان هیچ وقت از پشت نمیزنند میدان انتخاب کرده دشمن خود را به جنگ رو در رو دعوت می‌کند .

آلبوم زیر از گرگ‌های خاکستری جوان از شهرهای مختلف آزربایجان جنوبی همچون تهران , تبریز , همدان , زنجان ,اردبیل , رشت , ساوه , قشقاییستان شیراز , قزوین , کرج , آورمیه , بوکان , اراک , بیجار , البرز , تاکستان , عجب شیر , ر قاراداغ آستارا , خیاو , خوی , ماکو , انزلی , سونقور , ....... سولدوز گرد آوری شده است .