رفتن به محتوای اصلی

شبکه مهران بهاری و جعل و تحریف این شبکه مرموز
05.05.2012 - 17:05

چون تنها اصل نوشته من دریکی ازسایتها فقط یک روزامکان حضورداشت(با تشکرازمسئولان)، و به جواب مفصل" آقای مهران بهاری" منجر شد، که باز در آن، به بیان ناقص حقیقت و نقل قول ها، بی توجه به محل و رابطۀ آن با مضون جمله پرداخته اند.
چند نکته ای را ( که بیانگر تحریف آگاهانۀ سخنان دکترارانی توسط " آقای مهران بهاری"است ) بر متن سابق افزودم، تا حقیقت کامل بیان شود. قضاوت را در مورد نوشتۀ خود و نوشته های خانم لاله جوانشیر و آقای علی خانی و نوشتۀ جناب " آقای مهران بهاری" بعهدۀ خوانندگان صاحب نظر وامیگذارم.

الف -

مئهران باهارلي

توركجه يازمايان، توركجه يازابيلمه يه ن تورك چاباجي و ائيله مچيله ر (آكتيويستله ر)
Share

 Today at 1:28pm

سؤزوموز
http://sozumuz/. blogspot. com/

فئيس بوكدا گئچه نله رده شهناز غولامي، ضييا صدر و عليريضا اصغه رزاده`يه يؤنه ليك بير سيرا اله شديريله ر ياييلميشدير. من هميشه شخصييه تله ريميزي اؤن يارقيسيز و يالنيز بللي ايلكه له ره گؤره ده يه رله نديرمه يه چاليشميشام. بونلارين بير سيراسيني دا- بيله له رينه وار اولان سايقيما قارشين- او ايلكه له ر تمه لينده جيددي اله شديريله ريم اولموشدور. 

سون دؤنه مده حره كه تيميزين اؤن سيرالاريندا يئر آلان و يا سؤزجولويو گؤره ويني اوستله نه نله رين چوخونون، اوزوله ره ك گؤركول (اده بي) و يازيلي توركجه ده ياراديب يازابيلمه يه نله رده ن اولوشدوغونا تانيق اولماقداييق. منجه بو، اولدوقجا ساخينجالي بير گئديشدير. اوخوماقدا اولدوغونوز يازي، بو كسيمي اله شديرمه يه يؤنه ليكدير. دوغال اولاراق بوراداكي اله شديرمه ده (تنقيدده)، بو آچيدان عئيني جرگه ده يئر آلان اؤره نه يين شهناز غولامي، ضييا صدر، هيدايه ت سولطانزاده، حسه ن شريعه تمه داري، عليريضا اصغه رزاده، .... آراسيندا فرق قويولمور و قوشااؤلچوته (استاندارد مضاعف) يئر وئريلمه مه يه اؤزه ن گؤسته ريلير. 

سؤزو گئده ن كسيمين بير بؤلومو توركجه يازابيلمير ويا يازماق ايسته مير. من هر زامان ايسته يه ره ك توركجه يازمايان و كؤنوللو اولاراق يالنيز فارسجا يازان بو كيمي تورك سيياسي چاباچيلارا (فععالارا) قوشقو ايله باخميش و اونلاردان چكينميشه م. اؤنده گئده ن چاباچي (آكتيويست) و سؤزجوله رين باشقا بير بؤلومو ايسه توركجه قونوشور، آنجاق آراسيرا بو ديلده يازير. گنه لده بونلارين توركجه سي سون دره جه ايلكه ل، گؤركسوز (چيركين)، قابا و فصاحه تله بلاغه تده ن اوزاق اولوب، اونلارين آكادئميك، ائييتيم، سيياسي و توپلومسال قونوملاري ايله اويوشمور. منيم اوچون بئله له رينين دوشونجه و سؤيله ديكله ريني جيددييه آلماق چوخ چتيندير. چونكو بير سيرا اينسانلار هر هانسي بير يازينين ديلي دوزگون اولماز ايسه اونو اوخومازلار، اوخوسالار بيله اونو جيددييه آلمازلار. من ده بو اينسانلاردان بيرييه م.

منجه گونئي آزه ربايجان و ايران تورك آيدين و يؤنه تگيل چاباچيلارين (سيياسي آكتيويستله رين) ايلك گؤره و و سوروملولوغو توركجه يازيلي و گؤركول (اده بي) ديليني اؤيره نمه ك و دوزگون توركجه يازمايا حاكيم و موسه لل.ه ط (مسلط) اولمالاريدير. چونكو توركجه ني منيمسه مه و اوندا يارادابيلمه نين ائتگيسي، هر هانسي يؤنه تگيل ائيله مده ن (سيياسي فعالييه تده ن) چوخ داها گنيش، قاليجي و دريندير. آيريجا بيز بونو ياپماديقجا و يازيلي توركجه ايله باريشماديقجا، ميللي بيلينجله نمه ميز بوتون ساييلماز. بو كيمي چاباچيلار، فارسلاري تورك ديلينه سايقي گؤسته رمه يه چاغيرماق يئرينه، ايلك باشدا اؤزله ري اونا سايقي گؤسته رمه لي و هر هانسي يؤنه تگيل ائيله مده ن (سيياسي فععالييه تده ن) دها اؤنجه، اؤزله ري گئديب دوغرو دوزگون توركجه يازيب اوخوماني اؤيره نمه ليديرله ر. 

بونلاردان اؤزه لليكله يورت ديشيندا اولانلارينين اؤز ديلله رينده يازيب اوخوماني بيلمه مه سي، اؤيره نمه مه سي قبول ائديلمه ز بير دورومدور. توركجه بيلمه مه ك و يازماماق اوچون سيخجا ايره لي سوردوكله ري پورچوك (باهانا) ايسه، يعني ايراندا توركجه ديللي ائييتيم اولماديغي گرچه يي، قبول ائديله بيلير بير عؤذور دئييلدير. باشدا بونا گؤره كي بونلار آرتيق ايراندا ياشاميرلار. بئله چاباچيلار يورت ديشينداديرلار و ايسته رله رسه توركجه ديل كورسلارينا راحاتليقلا آد يازديريب، قيسسا بير سوره ده دوغرو دوزگون توركجه يازيب اوخوماني اؤيره نه بيله رله ر. 

من بو كيمي توركجه يازابيلمه يه ن، توركجه دوشونه بيلمه يه ن تورك يؤنه تگيل چاباچيلارين (سيياسي فععاللارين) اوزون وعده ده تورك خالقينا ياراردان چوخ ضره رله ري اولاجاغينا اينانيرام. بو اوزده ن ده توركجه يازمايان و يازامايان، اده بي و يازي ديليميزده ايله تيشيم قورامايان و بو ديلده يارادامايان سيياسي فععال و آيدينلارين تورك آزه ربايجان ميللي دئموكراتيك حره كه تينه ائگه مه ن (حاكيم) اولمالارينا، اونون اؤن سيرالاري اؤزه لليكله اؤنده ر و سؤزجوله ري آراسيندا يئر آلمالارينا هئچ بير شكيلده ايذين وئريلمه مه سي گره كدييينه اينانيرام. بونون سايقي و يا سايقيزليق ايله ده هئچ بير ايلگيسي يوخدور. 

يينه له مه كده يارار گؤروره م. بورادا سيرادان تورك اينساني و آكتيويستله رده ن سؤز گئتمير. سؤز قونوسو اولان تورك آيدين و سئچگينله ر، ميللي دئموكراتيك حره كه تين اؤنده گئده ن آد و سؤزجوله ريدير. بئله شخصله ر حؤكمه ن گؤركول (اده بي) و يازيلي توركجه يه موسه لل.ه ط اولماليديرلار. موسه لل.ه ط دئييلديرله رسه ده، ايلك ايشله ري هر هانسي بير سيياسي فععالييه تده ن اؤنجه، اده بي و يازيلي توركجه ني ايييجه اؤيره نمه ك اولماليدير. بو قونودا اؤزه لليكله بوتون ايمكانلارين بولوندوغو خاريجده كي آكتيويست و آيدينلاردان هئچ بير باهانا و عؤذور قبول ائديله بيلمه ز. خاريجده كي آيدين و چاباجيلار توركجه ني يازيلي و اده بي دوزئيده ياخشيجا بيلمه ليديرله ر، يوخسا حره كه تين اؤن سيرالاريندا يئرله ري اولابيلمه ز، اولماماليدير. 

من بورادا سايين شهناز غولامي`نين سيياسي گؤروشله ري حاققيندا آيرينتيلي بير ده يه رله نديرمه ده بولونماق ايسته ميره م. منيم بورادا ديققه تله ري چكمه ك ايسته ديييم شئي، باشقا بير قونودور. او دا شهناز خانيم`ين توركجه يازماماسي، يازاماماسي و بو دورومو دوزه لتمه سي گره كدييينين اؤنه ميني فرق ائتمه مه سيدير. 

شهناز خانيم دا اولاناقلاري اولماسينا و كنديسي ايله ياپديغيم قيسيتلي يازيشمالاردا بيله سينه اؤنه رمه و خاطيرلاتماما رغمه ن، سيياسي ياشاميندا توركجه يازماما و فارسجا يازيب و بو ديلده ايله تيشيم قورماني سوردورموش، توركجه يازمانين آنلام و اؤنه ميني قاوراياماميشدير. بونونلا دا اؤز الييله اؤزونو تورك ميللي دئموكراتيك حره كه تيميزين اؤن سيرالاريندان اله نمه و ديشاري آتيلمايا محكوم ائتميشدير. 

منيم سايين در. ضييا صدر`ه اولان تنقيديم ايسه، اونون توركجه يه قارشي اولان اولومسوز توتومو ايله بيرليكده، گؤروشله رينين بينؤوره سي و قيسقيسينا (چرچووه سينه) يؤنه ليكدير. اؤزه ت اولاراق، من در. صدر`ي نئجه دييه رله ر، ايران مركه زلي آنجاق ده يه رلي بير شخصييه تيميز دييه تانيملاييرام. اونون توركجه يازماماسي و يازماماقدا ديره نمه سيني و فارسجا-توركجه قاريشيمي پوزوق بير ديلده يازماقدا ايصرار ائتمه سيني ده، بو قونونو كنديسييله ياپديغيم اؤزه ل يازيشمالاريمدا اؤزونه ده بيلديرميشه م- چوخ آنلاملي و راحاتسيز ائديجي بولورام.

توركجه يازمايان تورك آكتيويست و آيدينلار و توركجه يازمامانين نه آنلاما گلدييي قونوسونا آشاغيدا ايزله يي (لينكي) وئريلميش يازقامدا (مقاله مده) آيرينتيلي بيچيمده ده يينميشه م: 

اوتانجاق پان ايرانيسم (نئو پان ايرانيسم) ويا هر "آزربايجانلي آيدين"، "آزربايجان آيديني" دئييلدير

مئهران باهارلي

http://sozumuz.blogspot.com/2008/05/blog-post.html

  ب -  

مئهران باهارلي

وحشت دولتمردان و روشنفكران مدافع قوميتگرائي فارسي از زبان تركي

Share

 Today at 1:28pm

سؤزوموز
http://sozumuz/. blogspot. com/

ديروز:

١-بايد افراد خيرانديش ايراني فداكاري نموده و براي از بين بردن زبان تركي و رايج كردن زبان فارسي در آزربايجان بكوشند. مخصوصا وزارت معارف بايد عده زيادي معلم فارسي زبان بدان نواحي فرستاده، كتب و رساله ها و روزنامجات مجاني و ارزان در آنجا انتشار دهد و خود جوانان آزربايجاني بايد جانفشاني كرده، متعهد شوند تـا ميتوانند زبان تركي تكلم نكرده، به وسيله تبليغات عاقبت وخيم آن را در مغز هر ايراني جايگير كنند”

(تقی ارانی- مقاله آزربايجان يا يك مساله مماتي و حياتي براي ايران)

٢-" دولت بيش از همه بايد در يك امر بسيار مواظب و شديدالعمل باشد.... مخصوصا مامورين او نبايد بگذارند كه هيچ روزنامه و كتاب و مجله اي كه به اين زبانها (تركي) در خارج از ايران منتشر شده ....داخل كشور و در بين مردم بخصوص اطفال مدارس منتشر گردد". 

(عباس اقبال آشتياني. مجله يادگار، سال دوم، شماره هاي ٣ و ٦، سال ١٣٢٤).

٣-" تنها فايده اي كه براي تدريس زبان تركي در دبستانها و رواج رسمي آن در ادارات ميتوان تصور نمود سهولت براي كودكان و مردم است.... زبان تركي يكي از عناصر مهم مليت بلكه مهمترين آنهاست.... اگر مردم آزربايجان توانستند روزنامه هاي تركي را به آساني بخوانند و به تركي چيز بنويسند و شعر بگويند ديگر چه نيازي به فارسي خواهند داشت؟..... نگارنده با آموختن پنج دقيقه زبان تركي هم در مدرسه يا دانشگاه آزربايجان مخالفم. ..... ميخواهم آموزش فارسي را اجباري و مجاني و عمومي نمايند و وسائل اين كار را فراهم آورند..... براي من ترديدي نيست كه بي هيچ زحمت و دردسري براي هيچ كس و مخالفتي از هيچ كجا به مقصود خواهيم رسيد، بي آنكه آزربايجانيها احساس كرده باشند بعد از پنجاه سال به زبان فارسي .....صحبت خواهند كرد.... بايد حتما اينكار به دست خود آزربايجانيها صورت گيرد..... مطب از دو حال خارج نيست: يا آزربايجاني ايراني هست، يا نيست. اگر هست ترك نميتواند باشد.....آزربايجانيان بايد خودشان پيشقدم شده و زبان ملي خود را رواج دهند تا كم كم تركي كه خارجي است برود." 

(دكترمحمود افشار، "يگانگي ايرانيان و زبان فارسي"، مجله آينده، سال ١٣٧٧ ، تهران).

٤-"حاجت به تذكار نيست كه ..... مجاورت تمام شمال و شمال غربي ما كه بسياري از سكنه اش ترك زبانند با تركيه، قفقاز و تركستان، موجب نگراني و بلكه مخاطره است....براي متحدالجنس نمودن ايران، بهترين كارها نشر معارف فارسي و ايران است. اما آنهم نه بطوريكه محسوس شود كه ميخواهند آنها را فارس كنند.... اقليتهاي ما مايه ادبي و معارفي ندارند." 

(محمد فروغي، يغما، شماره ٧ ، مهرماه ١٣٢٩ ، سال ٣).

٥-"هر كس تركي حرف مي زند افسار الاغ به سر او بزنيد و او را به آخور ببنديد". 

(محسني رئيس فرهنگ استان آزربايجان زمان رضا شاه)

٦-".... اشاعت معارف و زبان پارسي علاوه بر محاسن ديگر در سياست تأثير فوق العاده مهمي دارد. وقت آن رسيده است بوسيله تبديل زبان تركي به پارسي و بسط معارف ديگر مجال ندهيم … روش ديرين را تعقيب نمايند... واجب است با بودجه كافي چندين باب مدرسه مجاني ... تأسيس شود و فعلا پانزده نفر معلم ايران پرست، آشنا به رموز سياست و غير مانوس با زبان تركي از مركز براي مدارس فوق انتخاب شوند. و يكي از موارد مهم پروگرام مدارس اين باشد كه هيچ درسي به زبان تركي تدريس نشود". 

(گزارش آموزش و پرورش استرآباد (گرگان) به وزارت داخله در ارديبهشت ١٣٠٥)

٧-"مردم آزربايجان هر تعصبي كه هم دارند بايد آن تعصب را به نفع زبان فارسي و براي حفظ و حراست آن به كار بيندازند. زبان محلي امروزي را رخت عاريه اي بدانند كه بايد به تدريج به صاحبش پس داد". 

(ناطق، يغما، مجله تهران مهرماه ١٣٤٤، ص١٤).

٨-زبان ترک از برای از قفا کشیدن است- 
صلاح پای این زبان ز مملکت بریدن است- دو اسبه با زبان فارسی// 
بکن تَرک زبان تُرک کز تاريخ خونينش-
من از خون لاله گون کوه ارس،دشت مغان دارم//
برغم آنکه با مليت ما دشمن است ای دوست- 
مکن منعم که از جان دشمنی با اين زبان دارم//
تو بايد عذر اين ناخوانده مهمان را از اين منزل- 
بخواهی، دزد را من دوست تر زين مهمان دارم//
زبانی کو ندارد جز زيانکاری، ببر او را- 
برای قطعش از تيغ زبان خوش امتخان دارم//
رها کن يادگار دوره ننگين چنگيزی- 
برادرکشتگی با دوره چنگيزيان دارم//
تو گر کور و کر و لال و خمش باشی از اين بهتر- 
که گويی از زبان ترک و تازی اين نشان دارم// 

(عارف قزويني)

٩-"بی گمان زبان تحمیلی ترکی در آذربایگان بیشتز از ۴۰۰ سال سابقه ندارد. .... و مردم آنجا باید بکوشند این زبان عاریتی را از خود دور سازند و جز به زبان فارسی و ایرانی سخن نگویند”. 

(يحيي ذكا. نشر و كتاب فرزان شماره ١٤ زمستان ٨٤)

١٠-"چند تن گمراه فرصت جو در آذربایجان-
می زنند از بهر ترکی سینه در این گیر و دار//
از پی ترویج ترکی خصم جان پارسی-
جمله در بیگانه پروردن شده پروردگار//
حیله‌ها ورزند تا ترکی بجای فارسی-
از پس اسمی شدن رسمی شود در آن دیار//
ناتوان در پارسی از گفتن شعری بلند-
رو به شعر نازل ترکی کنند از اظطرار//
ترکی ار ره کرد در آن، پارسی بومی بود-
بومی از بیگانه شومی چرا گردد فگار؟!//
من نگویم باید از آن راند ترکی را بزور-
گو یکی خر زهره هم روید میان لاله‌زار//
لیک گویم بر “دری” تفضیل ترکی نارواست-
شهد نوشان را نباشد رغبتی بر زهر مار // 

(رعدي آذرخشي)

١١-"برای فارسی کردن مردم آذربایجان باید کودکان خردسال ترك را از مادر و خانواده شان دور کرد و به خانواده های فارسی در شهرستان های فارسی زبان سپرد، تا بعد از بزرگ شدن به زبان فارسی صحبت کنند.... بايد تمام کارمندان ترک را از استانهاي ترک زبان به مناطق فارس فرستاده و به جايشان کارمندان فارسي زبان را به آزربايجان بياورند". 

(دكتر جواد شيخ الاسلامی استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران) 

١٢-"آموزش رايگان و اجباري فارسي را بر تمام مردم ايران -‌در دل شهرها و در بطن روستاها‌ـ تعميم دهد و از جنجال عوام‌فريبان و يا بيگانه پرستاني كه با تأكيد بر تعليم زبان‌هاي قومي و يا تقويت گويش‌هاي بومي، تيشه بر ريشه‌ي اين زبان مشترك و فرهنگ تمام اقوام ايراني مي‌زنند، نهراسد و بي‌آنكه مانع فراگرفتن آن زبان‌ها و گويش‌ها در محدوده‌ي جغرافيايي متكلمانشان گردد، حتي يك روز هم از كوشيدن در راه رواج و رونق زبان فارسي باز نماند”. 

(نادر نادرپور، در خطاب به حاكمان ايران)

“١٣-اگر ما بتوانيم شيوه‌يي اتخاذ كنيم كه به تدريج و با نرمش زبان فارسي‌زبان مادري همه كساني گردد كه در قلمرو جغرافيايي ايران به دنيا مي‌آيند و زندگي مي‌كنند، قدم مهمي در راه وحدت ملي خود برداشته‌ايم". 

(محمد رضا باطني)

١٤-"زبان فارسی در هزاره گذشته، به دليل نقش تاريخی آن در احيای ايرانيت و هويت ملی پس از هجوم اعراب به ايران و نيز در ايجاد گنجينه غنی فرهنگ ايرانی که محصول تلاش و مشارکت همه ی اقوام و طوايف ايرانی است، زبان مشترک همه ايرانيان است". 

(بابك امير خسروي)

------------ --------- --------- ---

امروز

١-"زبان و خط رسمي و مشترك مردم ايران فارسي است. اسناد و مكاتبات و متون رسمي و كتب درسي بايد با اين زبان و خط باشد". 

(قانون اساسي جمهوري اسلامي اصل ١٥)

٢-"زبان و خط فارسي محور اصلي وحدت و همبستگي ملي است و تقويت آنها از مباني اصلي سياست هاي كلي نظام است" 

(از مصوبه هاي مجمع تشخيص مصلحت نظام به نامهاي "سياستهاي‌ كلي‌ نظام‌ در بخش‌ اقوام‌ و مذاهب" مصوب ٠٢/١١/١٣٧٨ و "سياست‌هاي كلي نظام در خصوص وحدت و همبستگي ملي" مصوب ١٥/١١/١٣٨٤)

٣-"هويت ملي ما به خط و زبان فارسي است... زبان فارسي رمز هويت ملي ماست... در واقع همه چيز ماست... راه دست يافتن به كتب ادبيات و اخلاق علمى منحصرا آموختن زبان فارسى است. زبان فارسي نعمت الهى٬.... زبان انقلاب و دين و اسلام انقلابى و مطلوب و محبوب ملتها است.... پاسدارى از زبان فارسى در ايران و سراسر جهان بايد به عنوان يك وظيفه تلقى گردد ... در هر جاى دنيا كه هستيد بايد نسبت به ترويج زبان فارسى اهتمام كنيد". ‌‌

(سيد علي حسيني خامنه اي. در ديدار با روِساي دانشگاهها، مؤسسات آموزش عالي و مراکز تحقيقاتي ۲۳/۵/۱۳۸۵)

٤-"بهتر است در ايران زبان آزربايجانيها به عنوان زبان معنوي آنها تلقي گردد نه زبان رسمي و مادري آنها. سوءاستفاده از مساله قوميت ها براي كشور از لحاظ امنيت ملي قابل تحمل نيست و ‌شوراي عالي امنيت ملي اجازه نخواهد داد كه كساني بخواهند با اين مسايل بازي كنند". 

(شوراي عالي امنيت ملي ايران)

٥-"ما بايد خيلي اهميت بدهيم به فارسي. فارسي بسيار زبان نيرومند است. فارسي ريشه دارتر از عربي است. فارسي زبان تمدن دنيا بوده است، فارسي مقدمه زبان عربي است. ..... ما بخصوص الان زبان فارسي بايد برايمان اهميت داشته باشد." 

(رفسنجاني رئيس مجمع تشخيص مصلحت نظام)

٦-"نخستين و تنها شعبه فرهنگستان زبان فارسي به زودي در تبريز مركز آزربايجان گشايش خواهد يافت .... زبان فارسي مايه‌ وحدت و انسجام و نشانگر هويت ملي ايران است، ...زبان فارسي آيينه‌ و حامل فرهنگ ماست. .... اکنون هم اصل ۱۵ اجرا می شود و منظور از آن آموزش به زبان مادری در مدارس نیست، منظور این است که اقوام آزادند در خانه های خود به زبان خودشان حرف بزنند". 

(حداد عادل)

٧-"زبان فارسي مترادف با ايران و فرهنگ ايران، و رمز هويت ملي و همبستگي مردمان ايران است. شما بايد ارتباطتان را با ايران و فرهنگ ايران و زبان فارسي حفظ كنيد... زبان فارسي حامل متعالي‌ترين ادبيات انساني است و بايد تقويت شود. رمز جاودانگي، هويت ملي و همبستگي ما، زبان فارسي است. بايد به نقطه‌اي برسيم كه تعصب فارسي به افتخار عمومي تبديل شود". 

(احمدي نژاد رئيس جمهور)

٨-"آموزش در تمام مدارس ايران در سطح آمادگي، مهد كودك، كودكستان، دبستان، راهنمایی و دبيرستان فقط به زبان فارسی انجام می‌شود. كتاب‌های درسی فقط به زبان فارسي عرضه می‌شود". 

(وزارت آموزش و پرورش)

٩-"استفاده از زبانهاي ملل مسلمان غيرفارس ساكن در ايران مانند تركي در نامگذاري اماكن زير ممنوع است: شهرها، شهركها، بندرها، رودها، جزيره ها، بزرگراهها، خيابانها، بازارها، كوچه ها، مدارس، مهد كودكها، موسسات تحقيقاتي، مجامع علمي و فرهنگي، تالار هاي عمومي، بيمارستانها، مراكز بهداشتي و درماني، سينماها، مراكز تفريحي، باغها و بوستانها، ميدان ها و پايانه ها، فرودگاهها، ايستگاههاي راه آهن، پالايشگاهها، كارخانه ها، بانك ها، مراكز ورزشي، باشگاهها، فروشگاهها، شركتها، مراكز كار و پيشه٬ اماكن٬ موسسات عمومي، ...." 

( آيين نامه شورای عالی انقلاب فرهنگی)

١٠-"ما متوليان زبان و ادبيات فارسي هستيم، صيانت از زبان فارسي واجب عيني و ملي است". 

(وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي)

١١-"آقای رئیس جمهور، بر اساس این زمینه سازیهاست که سرانجام گروه پان ترکیستها با بی پروایی بخود اجازه می دهند تا نامه ای را با امضای شماری از نمایندگان مجلس و چند فرد شناخته شده فعال پان ترکیست درباره تحصیل و تدریس زبان ترکی در تمامی سطوح از ابتدایی تا عالی ترین سطح دانشگاهی، ایجاد فرهنگستان زبان ترکی، اختصاص یک شبکه مستقل تلویزیونی به زبان ترکی و ... را به حضور جنابعالی بفرستند و بخواهند که به خواسته هایشان پاسخ مثبت داده شود."

(پرويز ورجاوند از رهبران جبهه ي ملي و از بنيانگذاران حزب پان ايرانيست، معاون پهلبد وزير اطلاعات محمدرضا شاه- طي نامه اي خطاب به رئيس جمهور خاتمي)

١٢-"زبان فارسي بعنوان زبان مشترک و سراسري ايران بکار گرفته شود. اين امر از مباني منشور جهاني حقوق بشر و پيکار در راه تحقق آن وظيفه ما و در شمار خواسته هاي مهم دموکراتيک جمهوري خواهان است". 

(وهاب انصاري و سيروس مددي. طرحي پيشنهادي در رابطه با بيانيه اتحاد جمهوريخواهان)

١٣-"به دستور مديران دبستان ابتدايی شرف و مدرسه راهنمايی پروين اعتصامی در روستای مينق بخش هريس در غرب تبريز، دانش آموزان اين مدارس به هنگامی که در کلاس، حياط مدرسه و در حضور مسئولان اين مدارس به زبان مادری خود ترکی صحبت مي کنند جريمه مي شوند و موظفند اسکناسهای ۲۰، ۵۰ و ۱۰۰ تومانی را بسته به ميزان جريمه تعيين شده از سوی معلمين، ناظم و يا مدير در صندوق جريمه ها بيفکنند". 

(منبع: نشريه اؤيره نجي باخيشي-شماره ۴)

١٤-"زبان فارسي [بايد] به عنوان زبان مشترك تدريس گردد و مردمان ايران نيز بايستي فارسي را به عنوان زبان مشترك فراگيرند". 

(دكتر ضياء صدرالاشرافي، مقاله سيد حسن تقي زاده).


================================
پ -

ضیاء صدرالاشرافی

آقای مهران بهاری گرامی: حقیقت ناقص دروغ کامل است !                                     

فردِ " غایب الوجود " و" مجهول المکانی " که این متن را تنظیم کرده، عنوانی است نامرئی، همچون غایبِ "جَمکران"، وبقولِ " بُرنا " شاعرتبریزی: چیستانی است که " هم پیدا و نا پیداستی". آقایِ"مهران بهاری" که نه محلِ جغرافیائی ومکانِ سکونتشان برکسی معلوم است، وجزآن یک عکس دامادیشان! نه کسی اثری ازایشان را دیده است.                                                                                
 کاری که آقایِ"مهران بهاری" درمورد دکترتقی ارانی درآغاز، ومن درانجامِ این متن آورده است، آشکارا " تجاهُل العارف " می باشد، یعنی آگاهانه وعمداً به تحریف حقایق، به خاطر نیّاتی که آنهاهم اعلان نشده هستند! می پردازند:                                                                      

دیروز:

 

١-بايد افراد خيرانديش ايراني فداكاري نموده و براي از بين بردن زبان تركي و رايج كردن زبان فارسي درآزربايجان بكوشند. مخصوصا وزارت معارف بايدعده زيادي معلم فارسي زبان بدان نواحي فرستاده، كتب ورساله ها وروزنامجات مجاني و ارزان درآنجا انتشاردهد وخود جوانان آزربايجاني بايد جانفشاني كرده، متعهد شوند تـا ميتوانند زبان تركي تكلم نكرده، به وسيله تبليغات، عاقبت وخيم آن را درمغزهرايراني جايگيركنندد”

 

 1- هرمأمورمعذورونامعذور، چه رسد به مدعی ارشاد وامامت و پیشوائیِ ما ترکانِ آذربایجانیِ ایرانیِ ( اسیر)، خبردارد که آن تقیِ ارانیِ بیست ویکسالۀ جوان، بقول خودش، بعدازتحول ودگرگونی کامل فکریش، ازپیروی ناسیونالیسم ایرانی (مبتنی بر: پان آریانیسم وپان فارسیسم ) به بزرگترین تئوری پرداز"ماتریالیسم دیالکتیک" درایران مبدل شد! و بسبب آن، به اِتهام داشتن و تبلیغِ " مَرام اشتراکی " ورهبری گروه پنجاه وسه نفر، درسیستم رضا شاهی، محاکمه شد وتنها اوبود که بنا به شرحی که آقای " دکترانورخامه -ای" دراولین کتاب سه جلدی خود بنام " پنجاه نفروسه نفر" نوشته، درزندان به تیفوس مبتلایش کردند ودرگذشت. دکترتقی ارانی انترناسیونالیست، خود درمجلۀ دنیا، دورۀ اول 1313شمارۀ دوازده(12)، صفحه (373) درانتقاد ازتفکر"ناسیونال شونیستی" خود آشکارامینویسد:                                                                                                                                                         
نگارندۀ این سطور برحسب تقاضای سن و محدود (بودن) معلومات برمحیط، چنان که ازمقالات مجلۀ " ایرانشهر" و مجلۀ " فرنگستان " برمی آید تابع این نهضت بودم و با دوستان خود به فارسی ویژه مکاتبه می کردم  "                                                                                                                  
نقل از: ضیاء صدرالاشرافی، " کثرت قومی و هویت ملی ایرانیان " انتشارات اندیشۀ نو، تهران 1377(1998) صفحۀ 59 /  برگرفته از تریبون شمارۀ دو چاپ سوئد.و بلافاصله ارانی می افزاید: که بیادگارافکارایام جوانی خود نگاه داشته ام."                                                                                                                        
درنوشتۀ آقایمئهران باهارلي" تحت عنوان: " نوشته روشني بيك و جوابيه تقي اراني به آن"                                                               

Elgün, Boz Ayı, Sığır İli /  ائلگون(ی)، بوز آيي، سيغير ايلي /                                                                                                                                              

   :نام روز و ماه و سال درتقویم پیشنهادی آقای مهران بهاری برای ما ترکان وارث ملکشاه سلجوقی ): که مطابق است با شنبه، ٦ فوريه - ٢٠٠٩                                                                                                                              

تاریخ تحریر نقل قول فوق را به اختلاف چنین مینویسد: ( اراني، تقي: " تغيير زبان فارسي "، مجله " دنيا "، شماره ١٠ خرداد ١٣١٤ )، البته بدون جملۀ روشنگرانۀ : " که بیادگارافکارایام جوانی خود نگاه داشته ام."                                                                                                             

 

  وبدنبال آن نیزازقول دکترتقی ارانی افزوده اند:                                                                                      


و نيز: " مجامع اينها را عموماً بايد مجلس تذكر  :( تعزیه خوانی ) ناميد. مجامع مزبور كه از مرحله اقدام و عمل بكلي دورمي باشند براي جوانان اين جامعه كاملاً مُضرّند "   

  ( اراني، تقي: " ششماه مجله دنيا و انعكاس آن "، مجله دنيا، ١٣١٣، شماره ٦، ص ١٦٦ ). دوتأکید وافزودۀ :( تعزیه خوانی ) از من ( ضیاء صدرالاشرافی ) است.  

 

اجاره بدهید بازبجای نقل حقیقت ناقص که همواره بیان دروغ کامل است، در برابر این نقل قولِ عمداً سروته بریدۀ " آقای مهران بهاری "، اصل نوشتۀ دکترارانی بیاوریم: تا مقدمه ونتیجۀ سخن ارانی معلوم شود، وحقیقت کامل، جای تحریف برای القاء نظر" آقای مهران بهاری " به نشیند:

ارانی مکتبِ ناسونالیست های افراطی را شونیسم خطاب می کرد! که خود یک سال و نیم پیروآنان بود (1303-1305ه.ش) ، و ازآنها چنین یاد می کند:                                                                                                                                                                 

" یک عده ازاینها (شونیستها:ض.ص) هرهفته یا ماه، دورهم جمع می شوند، امّا چه می کنند و چه می گویند: برگذشته ها تأسف می خورند، خود را مفتخربه سوابق وشئون موهومی قدیم اعلام می کنند. شخصی که اصلاً ترک ( کسروی: ض.ص )، یهودی ( محمد علی فروغی:ض.ص) و یاعرب (سید مهدی فرخ عراقی-خراسانی ض.ص) ویا بواسطۀ طوفانهای تاریخی، مخلوطی ازهزارنژاداست، افتخار نژاد آریائی (!؟) را بعنوان اینکه از آن خویش است، شمرده و بدان مباهات می کند.                                                                              

مجامع اينها را عموماً بايد مجلس تذكر  :( تعزیه خوانی ) ناميد. مجامع مزبور كه از مرحله اقدام و عمل بكلي دورمي باشند براي جوانان اين جامعه كاملاً مُضرّند " یکی از وظایف مجلۀ دنیا، متوجه کردن جوانان به احتراز از دچار شدن بدینگونه دامها ست".(نگاه کنید به آذر تورک، سال دوم ، شمارۀ دوم، مارس 2007 ، صفحۀ :8-12مقالۀ آقای رضا همراز، مجلۀ دنیا و دکتر تقی ارانی). 

                                                   

 دکترانور خامه ای درکتاب پنجاه نفر و سه نفر-انتشارات هفته 1362 صفحۀ 25، ازجمله ازاین تغییراندیشۀ او، وبنقل قول ازخود دکترارانی چنین یاد می کند: " آنروز بحث ما در بارۀ پارسی سره و سیاستی بود که حکومت رضا شاه برای بیرون راندن کلمات عربی از زبان ما، آغاو فرهنگستانی برای آن درست کرده بود. ارانی با این تغییراجباری زبان مخالف بود، وحتی گاهی درکلاس درس نیز آنرا مسخره می کرد. آنروزارانی برای من توضیح میداد که این عمل نتیجۀ شونیسم و ناسیونالیسم غلط است و نه میهن پرستی و ناسیونالیسم واقعی. ضمناً تعریف کرد که خود اوسالها پیش، خیلی پیش ازآنکه درایران چنین اقدامی صورت گیرد، طرفدارتبدیل کلمات عربی به پارسی سره بوده است. و در تائیدحرف خود، یک مجلۀ فارسی منتشره درآلمان را بمن نشان داد که درآن، خود اومقاله ای دراین بارۀ نوشته و یک سلسله کلمات پارسی را بعنوان معادل و جانشین لغات بیگانه پیشنهاد کرده بود. ازآن میان تنها کلمه ای که درخاطرم مانده است کلمۀ " دانشستان " است که او (آن ض.ص) را بعنوان جانشین برای "مدرسۀعالی" و "اونیورسیته" پیشنهاد کرده بود. ارانی این مقالۀ خودش را نفی می کرد و نشانۀ احساسات ناسیونالیستی افراطی سابق خویش میشمرد." (همۀ تأکید ها از من: ض.ص است.)                                                                         

بنا براین کسی که بوئی ازشرافت علمی و انسانی بُرده باشد، دکترتقی ارانی انترناسیونالیست ودرگذشته درزندان رضا شاهی را، که بقول معروف " جزخواجه حافظ شیرازی " و" آقای مهران بهاری " همه ازتحول فکری وعقیدتی اوآگاه هستند، مرشد وار و امام گونه جزو مدافعین  دیروزِ " دولتمردان و روشنفكران مدافع قوميتگرائي فارسي از زبان تركي " که به وحشت افتاده اند! قلمداد نمی کند. وچون عکس داماد خویش، ارانی را، دربیست ویک سالگی منجمد نمی سازد. درضمن درآن زمانِ ایران، درصحنۀ سیاسی و روشنفکری، مسائل امروزما درسطح جامعه، اصلاً مطرح نبودند، ومنطقاً نقدِ گذشتگان ودرگذشتگان ( وچنانکه رویۀ " آقای مهران بهاری " است محاکمۀ آنها ) نباید بنا به معیارهای کنونی ما، وبامعیارهای ناموجود درزمان آنها صورت بگیرد. مقالۀ ایشان درضمن اِلقاء شُبهه می کند که مثلاً خودآقای مهران بهاری اززمانی که مادرشان بقول ایرج میرزا ی تبریزی:                                                                                         
" یک حرف دوحرف بردهانم   ***  الفاظ نهاد وگفتن آموخت "                                       
همین اندیشۀ امروزی را داشته اند! ولذا " اصل تغییر باطل است " و" انسان هم جایز الخطا نمی باشد " ونظریۀ درخشان نیچه درتعریف انسان هم نادرست است که:" انسان تنها موجودی است که میتواند ازخود تجاوز کند " (یعنی اگرانسانی تغییردرجهت تعالی انسانی وآزادی خویش نداشته باشد، حتماً بوسیلۀ سُنّت های ابتدائی یا تعَصّبات مذهبی ویا ایدئولوژی تباری، زبانی یا ملی منجمد شده است!).                
                                                                                                                          
روح مقالۀ " آقای مهران بهاری" بیانگرآنستکه همۀ ما ترکانِ ساکن درکشورپهناورایران، باید آنچنان باشیم که جناب "مهران بهاری" و " مَرَده هایشان "می پسندند وبه چنان ترکی سخن بگوئیم وبنویسیم و زمان سنجی کنیم، که فقط شخص ایشان می نویسند و پیشنهاد می کنند، هرچندآن ترکیِ شخصی و ناکجا آبادی، درهیچ ایل وده وشهری صحبت نمی شود، واین بیانگرآن استکه: زبان ازنظرایشان وپیروانشان پدیده ای فردی است ونه اجتماعی وتاریخی، ومُنکِران آن، هم کافرانِ حربی وهم عناصُرِضدملی برای ملت آذربایجان بایستی بحساب آیند! آقای" مهران بهاری" باعدم توجه عَمدی و" تجاهُل العارف " به تحول آشکارفکری ارانی، شعورخوانندگان ( والبته نه مریدان و مقلدانش ) را نیزبه بازی گرفته اند، وروزروشن را شب تاریک جلوه میدهد، وانتظاردارند که همگان نیزبقول سعدی، باید بگوئیم: اینک ماه و پروین!

"آقای مهران بهاری! " دکتر تقی ارانی، درسال (1306ه.ش) با صداقتی و شهامتی درخورستایش، این چنین افکارشونیستی سه سال پیش (1303) خود را مورد نقد وتحلیل وانتقاد قرارمیدهد: " هیچ قضیه را نمی توان عاری ازشرایط زمان ومکان وشخص متفکر تحقیق نمود. ازطرف دیگرحالت شعور، هوشیاری ودانستن ازخود، دائماً تغییرمی کند. خودِ اجتماعی من، درچند سال پیش، با اکنون فرق دارد....اما ازطرف دیگرمن همان هستم، همان اسم را دارم، مسئول تمام امضاهای همان خودهای گذشته می باشم. از تمام کارهائی که خود (در) گذشته کرده است، برای خودِ کنونی وخودِ آینده متوقع جزا ونتیجه هستم. این تضاد را نیز با فکردیالکتیک می توان برطرف کرد: نگاه کنید به آذرتورک - همان: صفحۀ 11 / نقل از: حسینی، محمد علی - برخی دیدگاه ها در بارۀ مسائل ملی، صفحۀ 69-68 ، چاپ اول- 2002 برلین-آلمان 
                                                                            ***

١٤ -" زبان فارسي [بايد] به عنوان زبان مشترك تدريس گردد و مردمان ايران نيز بايستي فارسي را به عنوان زبان مشترك فراگيرند".

 

(دكتر ضياء صدرالاشرافي، مقاله سيد حسن تقي زاده)."

 

چنین عبارتی را من هرگزودرهیچ جائی ننوشته ام، عین عبارت من که هم درکتاب " یاد نامۀ جعفر سلطان القرائی " انتشارات دانشگاه تبریز": شمارۀ 313 سال: 1370 ، صفحات (70 - 71) و نیزدر آذر تورک ( شمارۀ یک، خرداد 1385: ژوئن 2006، صفحات 8 تا 18، چاپ کِبک - کانادا ) و در" سایت بایقوش " ( www.bayqush.ca ) آمده، چنین است :

"5 - خاطره دوم: در تهران از دائي‌ام آقاي جعفرسلطان‌القرائي خواستم كه بديدن آقاي تقي‌زاده برويم ( سال 1341) به اصرار من بعد از تلفني ، به منزل مرحوم تقي زاده  در   " درروس  " رفتيم، با فطانت ذاتي فوراً مرا شناخت و بگرمي پذيرفت.
چون اشتياقِ ديدارِمن باعثِ این ملاقات شده بود، آقاي تقي‌زاده با لطف فراوان پرسيدند: شما بازچه سئوالي داريد و شعري بعربي خواندندكه خودشان ودائي‌ام خنديدند:« شنشنة اعرفها...»
سئوال كردم:  " آقاي تقي‌زاده، راجع به اينكه مي گويند زبان تركي، به ما اهالي آذربايجان، تحميل شده است نظر شما چيست؟  " ايشان نخست از روي تعارف و احترام گفتند:« شما كه چنين دائي‌اي داريد كه از فحول زمانند از من چرا مي‌پرسيد» گفتم:  " نظر ايشان را مي دانم. مي خواهم نظر شما را هم بدانم. شما مرجع ادبي زنده ايران هستيد  ". خنده رندانه‌اي كرده و گفت كه ترجمه فارسي آن چنين است: « بنظر من هر زباني كه در ايران تكلم مي شود جزو زبانهاي ايراني يعني زبان اهالي و ساكنين ايران است. همچنانكه ما تركهاي آذربايجاني و ديگر مردمان غير فارسي‌زبان، بايستي فارسي را ( بعنوان زبان مشترك ) فراگيرند، دولت بايستي همة فارسي -‌ زبانها را نيز وادار كند كه يكی از زبانهاي مردمان ديگر ايران را نظير كردي، تركي ( آذربايجاني)، تركمني، عربي، بلوچي، مازندراني و گيلاني و غيره را فراگيرند تا احترام متقابل به فرهنگ همديگر تقويت شده و وحدت ملي ما نيزمحكمتر شود و اين مسخره بازيها هم برچيده گردد».
بعد از مرحوم دائي‌ام، نظرخواهي كردند و ايشان همه را تأئيد نمودند. بعدها دريافتم كه علت كينه بعضي از مورخين و نويسندگان معاصر، به تقي‌زاده، در ضمن مربوط به اعتقاد او به دو نكته زيربود كه خارج از كادر ايدئولوژي پان فارسيسم و پان آريانيسم دوره پهلوي قرار مي گرفت (3) بعلاوه از تقي‌زاده، اين كار، چونان « اِرتدادي » تلقي مي شد، چرا كه او خود زماني مُنادي آنها بود و از پایه گذاران این دیوار کج بشمارمیرفت:
اول: تقي‌زاده معتقد بودكه تمدن وفرهنگ بعد از اسلام ايران به مراتب برتر از قبل از اسلام اين كشور است، كه براي هر فرد بي غرض و مرضي جزو بديهيات است.
دوم: همه زبانها در ايران جزو زبانهاي ايراني بوده و بايستي آزاد شوند. يعني تحصيل و تدريس شان بايستي آزاد باشد و زبان فارسي بعنوان « زبان مشترك» و نه « زبان جانشين» تدريس گردد چرا كه « زبان جانشين»، زبان انحصاري رسمي و متجاوزي است كه با عكس العمل طبيعي زبانهاي محكوم ، غير رسمي و ممنوع روبرو مي‌شود. همچنانكه فارسي زبانها موظف به فراگيري يكي از زبانهاي مردمان غيرفارسي زبان ايران باید باشند، ديگر مردمان ايران نيز فارسي را بعنوان زبان مشترك بايستي فرا گيرند. برمبناي نادرستِ :  " ايراني = فارسي زبان  " استكه مثلاً آقاي دكتر فريدون آدميت در « مقالات تاريخي » صفحة 136 مي‌نوشت: « تقي‌زاده باطناً تعلق خاطر وطني نداشت. ترك دوست و عرب‌پرست بود.»! در مورد زبانهاي علمي ( انگليسي“ آلماني و فرانسه ) تقي‌زاده معتقد بود كه بايستي باجديت آنها را فرا گرفت و با توجه به بي‌مبالاتي اکثرمترجمين، اعتقادداشت كه بجاي تشويق ترجمه، بايستي آموزش و مراجعه به آن زبانها را تشويق نمود. او بخوبي به نارسايي‌هايي زبان فارسي در واژه سازي علمي - فلسفي، و کلامی – حقوقی، آگاهي داشت. خود او نيزعلاوه بر زبان مادري خود تركي آذربايجاني، و لهجه يا زبان برادر آن تركي استانبولي (عثماني) ، به فارسي، عربي و همچنين به آلماني، انگليسي و فرانسه مسلط بود. "           

تازه کلِ آن عبارت هم ازمن نیست، من آنرا بعنوان نقل قولی اززبان تقی زاده نوشته ام. اما متأسفانه آقای مهران بهاری نه تنها متن آن عبارت راعمداَ تحریف کرده اند، وازاشراقات غیبی خویش، در این تحریف عمدی، [ باید ]ی هم برآن افزوده اند، بلکه روح مقاله را که نشان دادنِ: چهرۀ پنهان نگه داشته شده ای ازتقی زاده، و ازجمله همانند دکترتقی ارانی، روی گرداندن و حتی ( اِرتِدادِ ) تقی زاده از مذهب نوظهورِ:" پان فارسیسم و پان آریانیسم " است بکلی وآگاهانه نادیده گرفته اند." آقای مهران بهاری" با قراردادن من درذیلِ بخشِ امروزیِوحشت دولتمردان و روشنفكران مدافع قوميتگرائي فارسي از زبان تركي  ، باردیگر، هم شرافت علمی وانسانی خود را به نمایش گذاشته اند هم عقل وشعورهمۀ خوانندگانِ نوشتۀ خود را درحدِ"سرسپردگان ومریدانشان " فرض فرموده، وبه حساب آورده اند. " آقای مهران بهاری" گرامی:

"حقیقت ناقص همواره دروغ کامل است" و اگر کسی با آگاهی، حقیقتی را دروغ بنامد، بقولِ درستِ " برتولد برشت ": تبهکاراست.

- من شخصاً نه عوام فریبی کرده ام که عاقبتش به فریفتۀ عوام شدن می انجامد.

- نه باحیثیّت افراد بازی می کنم ( چنانکه متأسفانه رسم شده که: بجای نقد اشتباهات ویا خیانت های عمدیِ سیاسیِ اشخاص، مسائلِ شخصی افراد را درسایتها وفیس بوک و.. مطرح می کنند و براخلاق سیاسی - با عدم دفاع ازحق و حقیقت و نشناختن حد بیان هرمسأله - ضررجبران ناپذیری واردمی سازند). 

- حقیقت را با شهرت خیالی یا واقعی هم تاخت نخواهم زد!

- ضمن مرجوع دانستن اشتباه ( البته با دلیل وسند )، بخاطرخوش آیند و بد آیندِ کسی مطلبی نمی نویسم، اول معیارم، تصدیقِ وجدانِ مُتکی به "علم وعقل" و " ادب و انسانیت" است ( توخواه ازسخنم..). به تجربه دریافته ام که: هرجا "علم و عقل" و"ادب و انسانیت" با عشق آگاهانه به انسان ( در مقابل و برای مقابله با کینه ونفرت پراکنی )، مطرح نباشد، پیروزیش نیزدرواقع شکست بزرگی است: ( که نمونۀ جمهوری اسلامی شاهد زندۀ آن است ). 

- کلام گاندی را هم درسیاست وهم زندگی عادی فراموش نمی کنم که گفت: " ازهرکس آنچه را که میخواهد بدهد بخواهید " یعنی ( نه آنچه را که می تواند یا بنظرشما باید بدهد! ) و مهاتما گاندی بزرگترین تحرک سیاسی و انسانی قرن بیستم را که منجربه استقلال هند( و پاکستان و بنگلادش ) شد رهبری کرد! 

- سخن آخراینکه متأسفانه سانسورومافیائی نامرئی، درخارج ازکشوربا نثرترکی ولغت سازی های خاص شخصی تان " آقای مهران بهاری" ایجاد شده است (این موفقیت را بشما تبریک باید گفت!). باید این جوسانسوررا که دارد "میت" سازی هم می کند و به مبارزه با بیان حقیقت می پردازد، بیاری وجدانهای بیدارشکست. ازجمله نوشتۀ انتقادی " آقای علی خانی " جزدرسایت " بایقوش" فرصت انتشاردرهیچ سایت آذربایجانی نیافت! درسایت " بایقوش " درضمن مقالۀ انتقادی وبسیارمتینِ " سرکارخانم لاله جوانشیر" به ترکی آذربایجانی تحت عنوان زیبای ساختا وارلیقلار: موجودیت و هستی های ساختگی و تصنعی ) درجواب به حضرتعالی هم وجود دارد، که بازدرهیچ سایت دیگری مجال نشرپیدا نکرده است! و درست با این دلیل، هردو را درذیل این متن خواهم آورد، تا برمضمون سخن " ولتر"عمل کرده باشم که : "حاضرم برای بوجود آمدن شرایطی که دشمن من (یا هر کسی)بتواند برعلیه من (یا هر کسی) آزادانه عقاید خود را بیان کند جان خود را فدا نمایم ".

اما دراینکه چقدرمن ( ضیاء صدرالاشرافی ) بعنوان یک" دولتمردان(؟) وروشنفكران مدافع قوميتگرائي فارسي از زبان تركي به وحشت افتاده ام! ( لابُد ازخودِ" آقای"مهران بهاری" و" مَرَده هایشان" ) جوابش بقول سعدی فقط یک کلمه است: "عاقلان دانند"!

اما اعتراف می کنم که من نیزمانند " آقای علی خانی " و بسیاری دیگر، که همچون هرانسانهای سالم ومعمولی، به زبان مادری خود عاقلانه عشق می ورزند، برای آینده زبان ترکی مان، ازترکی " من در آوردیِ" جنابِ " آقای مهران بهاری"  به وحشت افتاده ام !

حملۀ ناروا، وبدورازاحساس ومهرانسانی " آقای مهران بهاری"، وبی توجه به عواقب اجتماعی و تالی فاسد آن، به" سرکارخانم شهنازغلامی "( که درنتیجۀ مبارزات خستگی ناپذیرشان برای آزادیهای مدنی وفرهنگی آذربایجانی ها درایران، ازطرف رژیم تامیت گرای ولایت فقیه، به 70 ضربه شلاق و شانزده سال زندان محکوم شده اند! ) وهم اکنون با تنها فرزند یتیم وکوچکشان، همچون شیرزنی سرافراز، پناهنده دریک کشوراروپائی هستند و به هرنوع حمایت مادی وبخصوص معنوی وروحی وانسانی هموطنان ( آذربایجانی ) خود بیش ازدیگران ( ایرانی و خارجی ) نیازمندند و نه به اِفادۀ " عاری ازمهر" آقای" مهران بهاری "! بازاین هم بیانگرِعمقِ شرافت و پهنایِ انسانیتِ شما است: ( تکرارش لازم است که درعالم سیاست و انسانیت وعقل سلیم: مسائل شخصی هیچ فردی به اَحدی مربوط نیست، کسانی که چنین می کنند دانسته و ندانسته مُبَلِغِ فرهنگِ "ولایت فقیه" و "خمینیسم" درخارج از کشورهستند و احتمالاً با داشتن ایدئولوژی دیگر، ازهمان قماش اند! )

درضمن" آقای مهران بهاری" درحملۀ مُرشد وار و امام گونۀ شان، " آقای دکترعلیرضا اصغرزاده " و نیز" آقای هدایت سلطان زاده " را هم بی نصیب نگذاشته و نگذشته اند، که هردوازشخصیت های ممتازو تئوری پردازوازمبارزان خستگی ناپذیزو بخصوص قابل اعتماد آذربایجانی، درخارج ازکشورمی باشند، که برای استقراردموکراسی وحاکمیت ملی آذربایجان، درایرانِ  چند ملیتی، چه درسطح جهانی وچه داخلی: ( هم ایران وهم آذربایجان ) بشدت فعّال واثرگذاربوده وهستند.

درنهایت،" آقای مهران بهاری" ، " آقای مهندس حسن شریعتمداری" را نیزموردعنایت خاص" پیشوا گونۀ " خود قرارداده اند! "آقای مهندس حسنشریعتمداری" نیزیک شخصیت دموکرات، ومورداحترام واعتمادعمومی هستند. "جناب آقای مهران بهاری" با افزودن چند نقطه، پس ازنام " آقای مهندس حسن شریعتمداری" که معنی (وغیره ...) را می رساند، خواسته اند تلویحاً، حوزه تهدید را به سایر فعالان آزادیخواه هم تَسَری دهند، یعنی که اگرمُریدانه، سردرمقابلِ انحصارطلبیِ (سیاسی - ادبی و نجومی) ایشان و" مَرَده هایشان " فرود نیاورند، فعلاً با ترورو تهمت به سبکِ ایشان روبروخواهند شد! تا بعد ازتحصیل قدرت، درآینده، ارادۀ " پیشوایانۀ شان " چه امرومقررفرمایند!

بنظرمن درحرکت ملی آذربایجان، جهت استقرارحاکمیت ملی، همراه وهماهنگ با سایرملل هم زنجبرساکن درایران، ضمن یاری خواستن ازهمۀ انسانهای دموکرات وظلم ستیزدرایران وجهان، اگردرمقابل این جریان افراطی وانحصار طلبِ داخلیِ (خودِمان) که : "ساخته و پرداخته" و درواقع "عکس برگردان" و" قربانی" جریان بیماروانحصارطلب حاکم: ( پان فارسیسم و خمینیسم ) است، با توجه به توالی (ضرورت والویت وارجحیت)، درکنارمبارزۀ سیاسی باجمهوری اسلامی، که درمیان " الویتهای مان "، " ارجحیتِ " اول را دارا می باشد، ( البته درحد وزن و ارزش آن ها ) مبارزۀ فرهنگی وروشنگرانه نکنیم، ممکن است ازچالۀ جمهوری اسلامی شونیست فارس، درنیامده، گیرشونیستهای فاشیست خودی بیافتیم، که مبارزۀ بعدی با آنها، جهت رسیدن به دموکراسی: ( آزادی و برابری انسانی )، گاه سخت تراست.

اگرازدیگران: ( زنده و درگذشته ) نامی برده نمی شد و پا برروی حقایق آشکار با " تجاهُل العارف " نمی گذاشتید، حتماً همانند دیگرعزیزان، که جواب شما را نداده اند، من نیز نمی دادم، چنانکه جواب فوری ندادم!

زیرا معتقدم دامن زدن به هرنوع اختلاف درونی، آنهم با دروغ و تهمت، ونشربی اخلاقی سیاسی، وعدم رعایت اصول انسانی درسیاست، خدمت آشکاربه جمهوری اسلامی است، که به بی اعتمادی مُزمن درمیان ما، بسختی دامن میزند، ورَهرُوانِ عاقلِ آینده را نیزدرپیوستن به حرکت فرهنگی وسیاسی مان برای تحصیل حاکمیت ملی، مأیوس می سازد، سخن خود را با این کلام خردمندانه حُسن خِتام می بخشم: 

بنا به تجربۀ تاریخ هرچیزرا که به افراط بکشیم، درواقع ضد آنرا تقویت کرده ایم: ملی گرائی افراطی پهلوی به استقلال خواهی دامن زد و برعکس. اخلاق گرائی افراطی آخوندها، بزرگترین بی اخلاقی را بوجود آورد وبرعکس. عدالت طلبی افراطی بلشویکها، بزرگترین بی عدالتی را درقرن بیستم ایجاد کرد. ترکی گرائی افراطی شما " آقای مهران بهاری"، با حمله به معدود فعالان قابل اعتماد آذربایجانی درخارج از کشور( که دست مریزاد دارد! ) نیز به بسط عدم اعتماد و نیز توسعۀ یأس وعدمِ رغبتِ ملتِ محروم ما، جهت رهائی ازانحصار طلبی حاکم می انجامد. با خفقان و تحقیرمداوم هشتادو شش ساله، ملت ما نیازمند کمک درآموزش تدریجی زبان ممنوع خود، جهت پرورش بعدی خویش است. 

خوشبختانه خردِ تاریخیِ ملتِ ما نشان داده است که به حرفهای همۀ مدعیان گوش می دهد ولی همواره ازاعمال و بخصوص نتیجۀ اعمالشان، آنها را قضاوت می کنند. لذا همین جواب کافی است، جواب جوابتان راهم حتما نخواهم داد. این گوی واین میدان!  

======================================

                                                                                                                                                                                    ت -

 

 

http://bayqush.ca/1974/09/eli-xani.html

Eli Xani 

سیزی تویا چاغیرماق ایستیردیم
علی خانی

>
مهران باهاری نین یازیلاری ایله بیر پارا سایتلاردا (سیتلرده) تانیشلیق تاپمیشدیم. اُونون اؤز دیلینی و اؤز اؤلکه سینی سئومکده هئچ ده شکیم یوخدور. او و اونون تایلاری الیندن گلنی صمیمیتله بو یولدا اسیرگه مه ییبلر. اللری وار اولسون، فیکرلری آچیق و یوللاری دوزگون!
آزاد تریبوندا چاپ ائتدیردیگی مقاله آمما، منی بیر آز دوشوندوردو، دئمک اولار حتّی اوشوندوردو. بئله دوشوندوردو کی، مثلاً، ائولنمک کیمی ساده بیر ایشه: «بیر کلله قند، اوچ مانات پول، والسلام!» بوندان بویانا چاغریلان 
قُوناقلارا بیر لغت کیتابی یا سؤزلوک ده گؤندرمه لی اولاجاغیق.
بو مقاله ده گتیریلن ۳۰-۲۰ سؤزو بیر ده اوخویان اولسا منیم سؤزومو یاخچی راق باشا دوشر.
من اؤزلویومده بو سؤزلره باخدیم، بیر ده باخدیم، دؤنوب بیرده باخدیم، آمما باش چیخارتمادیم بو سؤزلر هایاندان بیزیم دیله چاتمیشدیر. بونلار هارا دیلینده دیر. اردبیل؟ اورمو؟ ماراغا؟ زنگان؟ اهر؟ ‌آستارا- لنکران؟ تبریز؟ جولفا؟ گنجه؟ خالخال؟ باکی؟ میانا؟ بیر نئچه بورالی یولدشلاریمدان دا
سوروشدوم، اولار دا بیلمه دیلر. دیبده بئله عقلیمه گلدی کی بلکه خاریجه دیلی دیر؟ اوندا اؤز اؤزومه دئدیم ایندی کی بئله دی؛ گل سن ده مدرسه دؤرانی اوخودوغون اینگلیسینی زیققینا-زیققینا اولسا دا، بیر ده ایشه سال و بو سؤزلری اینگلیسجه کیتابلاریندا تاپ کی، هامینین ایشی راحاتلاشسین و کالیفرنیادا زاددا اولان هم یئرلی لریمیز سهل دی، بو کلَک اینگلیسده دومان ایچینده قالمیش قُونشولاریمیز و گئچمیش اربابلاریمیز دا بونلاری اؤرگنسینلر.
کیم نه بیلیر، دونیانین قویروغو اوزوندور، بلکه بیر گون ایش وئردی. بونو دا اوخوجولارا دئمه ییم یاخچی دیر کی، منی ائله ده ساوادلی بیلمه سینلر کی بو سؤزلرین هامیسینا تای تاپا بیلم. اوندا هم سؤز اوزانار، هم ده دیبی کیفره چکر. من باشاردیغیمی ائله دیم.
باشدان باشلایاندا: اوخوندو یانی دعوتنامه سؤزو اینگلیس دیلینده چاغیریش اولور، یا هئچ اولماسا شکسپیر دؤرونده بئله دییه رمیشلر. ایز باسماغا دا قول قویماق دِییرلر. بیر ده ایزی باسمازلار، ایز اؤز اؤزونه قالار، ایز، دئمک اولار کی، غیرارادی دیرایز باسی یا امضا دا قول اولار. انگلیس دیلینده لغت چوخ آزدیر، سیز ده بیزیم آزیمیزی چوخ حساب ائدین. بک له مک سؤزو ده هامان دیلده گؤزله مک اولور. هر کیم اینانماسا هر هانسی بیر لغت کیتابیندا اونو تاپا بیلر. دورو یا هدیه ده اونلارین دیلینده اولور گؤروش. بئله کی بعضی آروادلار گلین گؤروشو آلماق اوچون بازارا گئدرلر. بئله گؤردوم کی دونور یا «والدین عروس و داماد» دا اولور قاینانا و قایناتا و بو ایکی قاینانا و ایکی قایناتانین بیربیرینه نسبتی ده اولورقودا. و گویا دا اولارین دیلینده کی قِیین قودا دا بوردان گلیر. سولدوش سؤزونه یازیر کی، سول دیش کی دوش دئییل، و نامرد اوغلو یِئردن گؤیدن خبر وئریب دئییر کی دوش فارسی دا شانه، و فرانسه ده حامام دوشو دور کی اینگلیسده اونا چیگین دئییر، آمما دیش یانی ائشیک و ائشیک طرف، یانی تورکوسو کوره که نین سول یانیندا دوران یولداشی.
گلدی یئتیشدی یاشام سؤزو؛ من باخدیم گؤردوم آخشام باشی یاغیش یاغمیشدی. من ایسلانمیشدیم، یانی یاش ایدیم. آمما ایندی قوروموشام و دییه بیلمه رم یاشام!
آمما او دیلده بونا یاشاییش یازمیشدیلار. هر نئجه اولسا یاشلاری بیردیر! آمما اؤرنک سؤزونه چاتاندا دوزون ایسته سز، هر آلتی یاندان باخدیم، بو سؤزده خاچ یا اونا بنزه ر بیر زاد گؤرمه دیم کی ارمنی لیگی منه ثابیت اولسون. بیر دن یادیما دوشدو کی، بلکه بو دا «ناخی جیوان» یانی نخجوا ن یا «کاراباخ» یانی قاراباغ کیمی ارمنی دیر؟ لاپ دوزگون ارمنی ده اولسا، گئچمیشده آ میر فتّاح مجتهدین، (آمیر فتّاحی دئییرم ها!، گجیل قاپیسی نین آمیرفتّاحین) یانیندا، باغیشلایین قوللوغوندا موسلمان اولوبدور. قالا بیلر.
بو سؤزلری تاپاندان سورا تریمی سیلدیم، آمما گؤردوم کی، بس او دعوت کارتی یا اوخوندو یا گؤره سؤزوم نه اولاجاقدی؟ دا بو «فدایت شوم» کاغازی دگیلدی کی ازبردن باشارام. خمیر چوخ سو آپاردی. دیبده بورا چاتدیم کی باهاری یولداش یا باهاری بگ او ایشله نن فورمولو ترجومه ائدیبدیر: با تأییدات خداوند متعال و تحت توجهات حضرت ولی عصر عجل الله تعالی فرجه بانو فیلان و بانو بهمکان...الخ.
حؤرمتلی یولداش، ایسته کلی یوردداش، گؤزه ل هم یئرلی، سایین بیگ، بو فورمول لاری بوراخ! اؤزوندن بیر زاد تاپ. یاخچی باخسان تاپاسان. دوغروسونا دوراندا بیر سؤز یا گرک بیزیم کندلی لرین داغارجیغیندا یا دا شهرلی لرین خورجونوندا تاپیلا. یوخسا بیردن بیره، خاخافدان هره جیبیندن بیر نئچه یونولمامیش یا لاپ گؤزه ل سیغال لانمیش سؤز چیخارتسا کی بویورون گئتمیشدیم دولانماغا بونلاری دا سیزه سُوقات گتیرمیشم. برک میاهات اولون، اؤزو ده قویون قوناق اوتاغیندا گؤز قاباغینا، بو دیل ائوی نین ایشی هارا چکر؟
ایندی، یا بیز ائوین ایچینی گؤرموروک، یا گؤرمک ایسته میریک. یا بیز اؤز سؤزلریمیزی بیلمیریک، و بونا بیزیم او قدر ده گوناهیمیز یوخدور. بیز اؤز دیلمیزده اوخومامیشیق، و اونا گؤره ده اونو یاخچی منیمسه مه میشیک. بونون دا فخری اؤلکه میزده حؤکم سورن وجدانسیز شوینیزمه چاتار. آمما، بو دیلین اؤرگنمه سی بیزیم بورجوموز دور، ائولاد بورجو. یا دا بیز اؤز سؤزلریمیزی بیلریک و بیله بیله ده آیری نابلد سؤزلری ایشله دیب و هامییا دا اونو مصلحت گؤروروک. بو، دیلی بیلمه مکدن تهلوکه لی دیر! بو، خلقه دئمک ایسته ییر کی، بیزیم سؤزلریمیزین مثلاً بیر «توی یا تُی» چاغیریشی اوچون ده چیخاری یوخدور. (آمما اؤز آرامیزدیر، بئله ده کی دئییل!)
بئله نچی بیر دیله خلقی نئجه سفربر ائتمک اولار؟
ایندیلیگه سؤزو اوزاتماماق اوچون سیزه آخشامیز خئییر دئمه میشدن قاباق، برکن برک تاپشیریرام کی، میرزه جلیل محمدقولوزاده نین آنامین کیتابینی اوخویاق ویا بیر ده اوخویاق. بلکه ده بیزیم دردیمیزه اورادان بیر ایشیق یولو گؤرسنه. کیم نه بیلیر؟

 

يايين حاققي قورونور و بايقوش-وندور

 

============================================

 - ث

 

ساختا وارلیقلار
لاله جوانشیر

.

.
دونن دوستلاردان بیری بایقوشا یؤنه ‌لیک بیر یازی گؤندردی منه. بونا نه دئییرسن دئدی. سؤزوم یوخدوردئدیم، هئچ بیرسؤزوم یوخدور. آدام کی هر بیر یازییا جواب یازیب زامانینی تلف ائله‌مز دئیه دوشوندوم. سونرا اؤز خلوتیمده خاریجده یاشایان بیر چوخ مهاجرین عمومی خسته ‌لیک ‌لرینه گرفتار اولماییم دئیه دوشونوب دوردوم. سونرادا یازماغا قرار وئردیم. چونکو اؤزللیکله بیز آذربایجانلی‌لار گؤیه گؤتورمکده، شیشیرتمک‌ده، اولدوغوندان چوخ یئر وئرمکده آکادئمیک تاریخی ذیروه ‌لر، فتح ائتمیشیک. گؤیه گؤتوردوکلریمیزین اخلاقی، فیکیر و انسانی سویه ‌سینی ده مین جوره آل-الوان ضربه‌ لر گؤرندن سونرا، باشا دوشموشوک. اصلینده بو یازی مهران بهاری ‌نین افترالارینا جواب دئییل. عمومی بیر دوشونجه‌دیر. آقای بهاری بو یازینی قلمه آلماغا ساده‌جه بیر بهانه اولوب. چونکو تأسُفله دؤرد دنه سایتا باشچیلیق ائتمکله اونون بونون شعورونا توهین ائتمکده اؤزلرینی حاقلی بیلن بهاری‌ لرین سایی هئچ ده آز دئییل.

دونن اوتوروب ناظیم حیکمتی دوشوندوم. آنکارا قاضی اونیورسیته ‌سی سالونونداکی کیتاب سرگیسینده ایلک دفعه ناظیم‌- ین کیتابلاری قاضی‌ده هم ده تورک دیلی وادبیاتی فاکولته‌ سینده ساتیش سرگیسینه قویولوردو. او گئجه یاتاقخانادا قیزلار، "کیتابلارین اؤزگورآرتیق، مملکتده‌ سن ناظیم" دئیه سس سسه وئریب اوخودولار. استانبول‌ دا دولتله ناظیم‌- ین باریشیغی آدینا کئچیریلن سوییه ‌لی، دوغرو- دوزگون بیر کنسرتدن دانیشدیلار. تورکیه ناظیمی رسمی بیچیمده ده باغرینا باسیردی. مملکتیم، آیاغیمدا داشیدیغیم سون آیاق‌قابین، چینیمده‌کی سون پئنجه‌ یین ده ییرتیلدی گئتدی، مملکتیم، دئییب یورد حسرتی چکن ناظیمین ده‌یه-‌ری تورکیه‌- نین اَن قاتی ملتچی وساغ اونیورسیته‌ سی ساییلان قاضی ‌ده بئله بیلینمه‌ یه باشلاییردی. اوتئرم جمهوریت دؤنمی شعر درسینده پروفسور" شریف آکتاش" ناظیم‌دن دانیشدی. ناظیم‌- ین شعری، تورک شعری‌نین اونو-شهرتی اولاراق درسلریمیزه قونو اولوردو. ایندی ایسه بیزه گلینجه، بیز، ناظیمین شعرلری‌نین بلکه‌ده اوندا بیرینی اوخومایان، کیتابلاریندان تکی ائولریمیزده تاپیلمایان آذربایجانلی‌لار باغیشلایا بیلمیریک. چونکو او بیزیم ایسته‌دییمیزی دئمه‌ییب. اؤز شعورونا، تجروبه‌لرینه، یولونا گؤره دانیشیب. هله تورک خالقی‌نین بؤیوک بیر قیسمی طرفیندن سئویلن‌لر بیریاندا قالسین، بیز آذربایجانلی‌لار عمومیتله فرقلی دوشونه‌نی سئومیریک. گویا کی، هامی گرک "سؤزوموزسایتینی اوخویوب آدام اولسون! دوزدور "سؤزوموز" سیرا سایتلاریندا هئچ بیرفیکیر، فلسفه و شعور دارتیشماسی یوخدور. اما آذربایجانین گله‌جک ارشاد اسلامی اداره‌سینین رئیسی هامینی کلیشه‌له‌دیب بیر قالیبا سیغیشدیرماقدا قرارلی‌دیر. اونا گؤره ده شعور و فرقلی‌لیکلری قبول ائتمک لازیم دئییل. او ائله سانیر کی، اؤیره‌نیلمه‌سی لازیم اما ساغلام بیر توپلوم یاراتماق اوچون یئترلی و هئچ یئترلی اولمایان بئش ده‌نه تاریخی بیلگی ایله یئتگین بیر اجتماع یاراتماق اولار. کیم نه یازماق ایسته‌سه، سورگونده‌کی ارشاد اداره‌سینین مسئولونا نامه یازیب فیکرینه، کیتابینا، سایتیندا کیمه یئر وئریب وئرمه‌یه‌جه‌یینه مجوز آلماق اوچون آغالارین محضرینه گؤنده‌ره بیلر. بیز بو- یوق. اصیل اوزموز بودور. بیز"حزب فقط حزب‌الله، رهبر فقط روح‌الله" دئینلرین اؤز اصیل، خلف ائولادلارییق. آیری جور فیکیرله‌شه‌نی ده چوخ دانیشسا آساریق. آسماغا امکانیمیز اولماسا دا شخصیتینی ترور ائدره‌ریک. بیز دونیادا علمی، عاغیلی، آکادئمینی، انسان حاقلارینی، دونیایا چیخماق اوچون لازیم اولان ادبیاتی، کلمه‌لری اؤیرنمیریک. بیزه لازیم دئییل. سانکی سیاسی مسئله‌لریمیز حل اولسا هر شئی حل اولاجاق. تک یؤنلو باخان آداملارین مغزلری ده ده‌ییشیله‌جک 

بو جمله‌نی اوخویون لطفا: "بو تورکجه یازی، اصلینده مرتضی نگاهی‌نین دئییل، منیم یازدیغیم‌دیر کی، اونو ایللر بوندان قاباق بیله‌سینی تورکجه یازماغا تشویق ائتمک اوچون یازمیشدیم." بو جمله سیزجه هانسی پیسکولوژیدن گلیر؟ سن بیلمیرسن، سن قانمیرسان، سنین ده کی ذاتاً تشویقه احتیاجین وار پیسکولوژیسیندن. آقای بهاری قوراشدیردیغی کئچمیش‌سیز کلمه‌لر کیمی، آداملارین دا کئچمیش‌سیز اولدوقلارینی سانیر. اؤزو بلکه‌ده، بلکه‌ده، بلکه‌ده اونون بونون ال چالماسی ایله آذربایجان مسئله‌سینه قوشولدوغونا گؤره، دئییر بلکه باشقالارینی دا چپیک  چالا-چالا مسئله‌یه قوشا بیلر. حالبوکی، کئچمیش‌سیز آدام سینار، یئری ده گلسه هر جور آشاغیلیغا اَل وورار. بیر آدام اولدوغو حالدا مین جوره آدلا اونا بونا افترا یازار. او بیلمیر کی، هئچ کیم یئردن چیخماییب. نابدل‌لر سولچو اولاراق فیکیرلرینه گؤره ایللر زندانلاردا یاتیب. عباس لسانی‌لرده ملتچی‌لیکلرینه گؤره. باشقالاری دا (ساغ، سول، اورتا) باشقا جوره آجی چکیبلر. ایناندیغینا گؤره دؤزوبلر. ایناندیقلاری ایله یاشاییب لار. اونا گؤره ده کیمسه یئریندن قالخیب هئچ بیر شکیلده باشقاسی‌نین فیکرینی کلیشه‌لندیره بیلمز. دونیا گؤروشونو، اؤزللیکله سیاسی فیکرینی اؤز فیکرینین کوپیسی گؤرمه‌دیینه گؤره آلچاق آدلاندیرا بیلمز. ائله‌جه‌‌ده قارشی طرفدن مثلا هر هانسی بیری، سوییه‌سی و شخصیتی اولسا قالخیب آذربایجان دیلی و ادبیاتی یولوندا سئوگی ایله، ایچدن‌لیکله چالیشان انسانلارا دولاشا بیلمز. آقای بهاری‌نین ادعا ائتدییی بایقوشداکی تورکجه یازی مرتضی نگاهی‌نین حیاتینی دانیشان بؤلوم اولمالیدیر هر حالدا. او بؤلومو آقای نگاهی بیزه گؤنده‌رمه‌ییب. اونو بایقوش مرتضی نگاهی‌نین "یاد یار و دیار" آدلی ایران سفرنامه‌سینین جلدی‌نین آرخاسیندان آذربایجان تورکجه‌سینه چئویریب. متنین فارسجاسی دا عینا بو یازی‌نین سونوندا گتیریله‌جک*.
آقای بهاری بو داورانیشلاری ایله فردلره و حیاتلارینی بو ایشه صرف ائدن آذربایجان آیدینلارینا توهین ائدیر. گؤره‌سن او، بو نفرت دولو ادبیاتی ایله اؤز خانیمی، آناسی ویا باجیسینی بو مسئله‌یه گتیره بیلیب؟ چونکو من شخصا اوشاقلیقدان، عاییله اورتامیندا بو مسئله ایله بؤیومه‌میش اولسایدیم، اوشاقلیق چاغلاریمدان آذربایجان دئینده ان گؤزل شعرلر، ناغیللار، اوخونان کیتابلار، فایدالی دانیشیقلار، ائویمیزه گلیب گئدن هر بیریندن اؤیرندیییم، هر بیرینه بورجلو اولدوغوم انسانلار اولماسایدیلار بهاری‌لری گؤروب ملی یادا غیرملی هر هانسی بیر مسئله‌یه قوشولمازدیم. بهاری بَی آداملاری اؤزونه بنزه‌دیب سونرا سئوه بیلیر. دونیانین اونا ساری گئتدییی الوانلیغی گؤرمزدن گلیر و ائله فارس شوونیزمینه خدمت ائدن دوشونجه‌نین نه قدر الوانلیغا تابی و توتومو وارسا اونونکو دا او قدر اولور. آذربایجان بیلگین‌لرینده بو قدر کین و نفرت یوخ ایدی و اولماییب. گؤره‌سن بو آداملارا کیم اؤرنک اولوب بو قدر یئردن گؤیدن متنفر اولماقدا!؟

آرزومدور هرشئیی سیاسی دوشونن‌لر اؤز ایشلری ایله مشغول اولسونلار و کولتور مسئله‌سینی اه‌یلنجه ائدیب اؤز سلیقه‌لرینه اویغونلاتماغا چالیشماسینلار. انسانلارا، اؤزللیکله قلم صاحب‌لرینه نئینه‌مه‌لیدیرلر حاقدا تکلیف وئرمکدن واز کئچسین‌لر

بایقوشا گلینجه، او بیر کولتور و ادبیات سایتی‌دیر. "کولتور، کیملیک، دوشونجه" بؤلومونده ایسه فرقلی باخیش آچیلارینی تانیتماق هدفی ایله، فیکیر فرقلی‌لیکلریندن آسیلی اولمایاراق آذربایجان آیدینلارینی بیر آرایا گتیره‌جک. ایندی بو آیدینلار ایستر فارسجا یازسینلار، ایستر انگلیسجه، ایستر عربجه، ایستر تورکجه یادا هر هانسی بیر دیلده، یئتر کی آذربایجانلی اولسونلار، آذربایجان ملتی‌نین ایستکلرینه ایلیشکین، اونون مظلوم دوشدویو نقطه‌لردن یازسینلار، دیل، کولتور و... آزادلیغی ایستکلرینه بیر شکیلده سس وئرسین‌لر

تورونتو - 2008

===========================================


* مرتضی نگاهی‌نین "یاد یار و دیار" آدلی سفرنامه‌سی‌نین آرخاسینداکی فارسجا حیاتی.
کیتاب 1996-دا لوس‌آنجلس‌ده ایلک دفعه یاییلیب. 2002-ده کالیفرنیادا ایکینجی چاپا گئدیب. کیتابین ایچینده‌کی عکس‌لر رضا دقتی، محمد فرنود و مرتضی نگاهی‌دن‌دیر.
یایین نمره‌سی 0- 09- 936665- 0 دیر. یایین حاققی ایسه یازارین‌دیر:

"مرتضی نگاهی، زاده سراب آذربایجان است(1330). تحصیلات ابتدایی و متوسطه‌اش در سراب بوده و از دانشگاه تبریز در رشته فیزیک لیسانس گرفته است. مدتی نیز در فرانسه و آمریکا در رشته‌های مدیریت و کامپیوتر دانش آموخته. نگاهی درسال 1983 نخست به فرانسه رفت و سپس به آمریکا آمد و از سال 1986 مقیم این کشور شده است. فعالیت‌های روزنامه‌نگاری وی خارج از کشور با ماهنامه روزگارنو چاپ پاریس آغاز شد.
نگاهی سفرهای متعددی به خطه آسیای مرکزی و قفقاز داشته است. سفرنامه آذربایجان وی زیر عنوان "یاشاسین آشکارلیق!" (زنده باد فاش‌گویی!) حاصل این سفرها است. از آثار دیگر نگاهی می‌توان به "یادداشتهای سفر حج"، "سفر مصر"، "مجموعه داستانهای کوتاه" و رمان " ترس" اشاره کرد. "

.
بو دا بایقوشون چئویریسی:

مرتضی نگاهی 1330-اونجو ایلده آذربایجانین سراب شهرینده دونیایا گلدی. ایتدایی و اورتا مکتبی سراب دا بیتیریب، تبریز دانشگاهی نین فیزیک بؤلوموندن لیسانس آلدی. بیر سوره ده آمریکا و فرانسه ده مدیریت و کامپیوتر بیلگیلری اوزره اوخودو.
نگاهی 1983-ده اؤنجه فرانسه یه سونرا دا آمریکایا گلدی. او 1986-دان آمریکا وطنداشی دیر.
مرتضی نگاهی نین ژورنالیست لیک فعالیتی خارجده و روزگار نو آیلیغی ایله باشلادی. اونون اورتا آسیا و قفقازلارا بیر نئچه سفری اولوب و "یاشاسین آشکارلیق" آدلی آذربایجان سفرنامه سی بو سفرلردن بیری نین سونوجودور.
اثرلری:

1-یاشاسین آشکارلیق (باکی سفرنامه سی)
2- یاد یار و دیار(ایران سفرنامه سی
)
3- یادداشهای سفر حج

4- مجموعه داستانهای کوتاه

5- ترس(رمان

 

يايين حاققي قورونور و بايقوش-وندو

دیدگاه‌ و نظرات ابراز شده در این مطلب، نظر نویسنده بوده و لزوما سیاست یا موضع ایرانگلوبال را منعکس نمی‌کند.

کیانوش توکلی
برگرفته از:
امیل دریافتی

فیسبوک - تلگرامفیسبوک - تلگرامصفحه شما

توجه داشته باشید کامنت‌هایی که مربوط به موضوع مطلب نباشند، منتشر نخواهند شد! 

افزودن دیدگاه جدید

لطفا در صورتیکه درباره مقاله‌ای نظر می‌دهید، عنوان مقاله را در اینجا تایپ کنید

متن ساده

  • تگ‌های HTML مجاز نیستند.
  • خطوط و پاراگراف‌ها بطور خودکار اعمال می‌شوند.
  • Web page addresses and email addresses turn into links automatically.

لطفا نظر خودتان را فقط یک بار بفرستید. کامنتهای تکراری بطور اتوماتیک حذف می شوند و امکان انتشار آنها وجود ندارد.

CAPTCHA
لطفا حروف را با خط فارسی و بدون فاصله وارد کنید CAPTCHA ی تصویری
کاراکترهای نمایش داده شده در تصویر را وارد کنید.