رفتن به محتوای اصلی

در باره ی انتخابات، با گریزی به وضعیت آذربایجان
09.05.2017 - 02:24

 

 

استدلال:
انتخابات یکی از مهمترین نتایج عصر روشنگری در اروپا یا به بیانی کلی تر، مدرنیزم است. ظهور طبقه بورژوا و تغیر حکومت از سلطنت به جمهوریت( ریپابلیک) انتخابات را به عنوان یکی از مفاهیم اساسی دموکراسی پیش چشم میاورد: ما در اثنای سیستم بوروکراتیک فعلی به انتخاب دولت میپردازیم. اما این انتخاب هرگز انتخاب مکملی نیست. در غرب نظام لیبرالیسم تحت عنوان کلی نظم نوین، با انتخاب رئیس جمهور امکان تغیر نمیابد، بلکه ریاست جمهوری در راستای خطوط کلی و نامرئی دول غربی قرار میگیرد که هر رئیس جمهور، فارغ از حزب و جناح خاصش، به نحوی ادامه دهنده ی آن است. این امر در کشور ایران خوانشی مضاعف دارد. بدین قرار که علاوه بر سیستم تغیرناپذیر جمهوریت، نوع خاص آن هم انتخابات را تحت الشعاع قرار داده است: جمهوریت+اسلام، با خوانش ویژه شیعه و مبتنی بر رهبریت ولایت فقیه.
نوع جمهوریت این کشور، دامنه تغیرات احتمالی در انتخاب رئیس جمهوری را نسبت به غرب، بطور مضاعفی محدود میکند.
ترامپ، با وجود آنکه متعلق به حزب دموکرات است، مانند اوباما، که متعلق به حزب دیگری بود، به ناچار تداومگر قرائت خاص آمریکا از لیبرالیسم و دموکراسی است و توسط سنا، کنگره، کنفدراسیونهای جهانی و...محدود میشود.
در ایران، این "تداوم و تحدید" مضاعف است؛ چرا که رئیس جمهور منتخب علاوه بر مجلس و ساختار عمومی انقلاب اسلامی، توسط رهبری که ریاست مطلقه و مشروعه دارد، به نسبت دیگر رئیس جمهوریهای دنیا، محدودتر خواهد بود.
با توجه به تحلیل فوق، مبحث انتخابات در ایران را باید لحاظ کنیم. دیپلماسی عمومی، سیاستهای کلان نظامی- فرهنگی و اجتماعی، به مقدار بسیار محدودتری در حیطه ی قدرت عمل و اختیارات رئیس جمهوری قرار دارد. ازین رو تحریم یا مشارکت عمومی در انتخابات ایران، علی رغم غرب، نتایجی به مراتب ضعیفتر در بر خواهد داشت: همانطور که خاتمی و روحانی،به عنوان دو الگو از دو جریان مشخص اصلاحات و اعتدال، علیرغم گستره انتظارات و شعارهای خود، حتی قادر به ایجاد تغیر در وضعیت گشت ارشاد یا بحث دخالت و نوع مشارکت دولت در امر طالبان یا داعش نبودند، علیرغم انتظارات و ادعای خودشان حتی قادر به ایجاد حداقلی از آزادی بیان نشدند( قتلهای زنجیره ای و دستگیری ادمینهای اصلاح طلب و...) نقشی آنچنان در توسعه و جذب سرمایه گذاری و یا مشارکت در امور تجاری_ فرهنگی جهان معاصر و...نیز نداشته اند و نمیتوانند داشته باشند. چون همانطور که گفتم دامنه اختیاراتشان فی نفسه محدود است.
اصولگرایی نیز در افراطیترین شکل خود، برجسته سازی فرم و مضامین اصلی جمهوریت اسلامی خواهد بود.ایران همانطور که نمیتواند و نتوانست ژاپن، کره یا حتی تورکیه باشد، نمیتواند لیبی و مالزی هم باشد! چون شکل و محتوای نظام جمهوریت+ اسلام با خوانش شیعی دارد نه چیز دیگر.
مردم باید با چشم باز باید به کمیت و کیفیت نقش خود در اداره کشور نگاه کنند که ذیل انتخابات ریاست جمهوری و شورای اسلامی و مجلس قابل تعریف است. پرسش اینجاست: تحریم انتخابات چه نتایج فاجعه آمیزی میتواند در بر داشته باشد؟ و اشتراک در آن چه نتایج درخشانی؟
مورد خاص آذربایجان:
..و اما آذربایجان. هیچکدام از مطالبات ویژه خود را از هیچکدام از جریانات اصلاحاتچی، معتدلگرا و اصولگرا دریافت نکرده است. افق انتظارات خاص آذربایجان را از نظر من سه مضمون اکونومیستی، فرهنگی و اقتصادی تشکیل میدهد: احیای دریاچه ارومیه، بهسازی وضعیت مراکز صنعتی زنجان یا اردبیل، صنعتی سازی رسیدگی به امورات کشاورزی و باغداری خاصه در ارومیه و مغان و ...، تدریس زبان ترکی در مدرسه ها، تاسیس فرهنگستان زبان ترکی( نه آذری)، برچیده شدن تحقیرات و چالشهای اتنیکی با فرهنگسازی دموکراتیک، پذیرفتن نام تورک به جای آذری، ایجاد مساوات در روابط بین ارمنستان و جمهوری آذربایجان و تورکیه و..، تجدید نظر در بودجه بندی ناعادلانه آذربایجان، تاسیس شرکتها و مراکز کارآفرین صنعتی و... رؤوس طلبات آذربایجان است از دیدگاه من.
روشن است تحریم انتخابات ریاست جمهوری و یا مشارکت مطلق، در احقاق یا امتناع از تحقق این خواسته ها نقش چندانی ندارد. تحریم فعال انتخابات ریسک قابل توجهی در پی ندارد. من مدافع تحریم فعال آن هستم.
با این وجود اعتقاد دارم انتخابات شورای شهرها وضعیتی دیگر دارد، خاصه در آذربایجانغربی و تحریمش خطاست.

دیدگاه‌ و نظرات ابراز شده در این مطلب، نظر نویسنده بوده و لزوما سیاست یا موضع ایرانگلوبال را منعکس نمی‌کند.

محمدرضا لوایی

فیسبوک - تلگرامفیسبوک - تلگرامصفحه شما

توجه داشته باشید کامنت‌هایی که مربوط به موضوع مطلب نباشند، منتشر نخواهند شد! 

افزودن دیدگاه جدید

لطفا در صورتیکه درباره مقاله‌ای نظر می‌دهید، عنوان مقاله را در اینجا تایپ کنید

متن ساده

  • تگ‌های HTML مجاز نیستند.
  • خطوط و پاراگراف‌ها بطور خودکار اعمال می‌شوند.
  • Web page addresses and email addresses turn into links automatically.

لطفا نظر خودتان را فقط یک بار بفرستید. کامنتهای تکراری بطور اتوماتیک حذف می شوند و امکان انتشار آنها وجود ندارد.

CAPTCHA
لطفا حروف را با خط فارسی و بدون فاصله وارد کنید CAPTCHA ی تصویری
کاراکترهای نمایش داده شده در تصویر را وارد کنید.