احمد قندچی، مصطفی بزرگ نیا و مهدی شریعت رضوی در شانزدهم آذر ماه 1332 در صحن دانشکده فنی دانشگاه تهران کشته شدند و روز دانشجو در ایران که بیش از 60 سال است همه ساله در شانزدهم آذر برگزار می شود، در یادبود کشته شدن این سه دانشجو است که در اعتراض به کودتای 28 مرداد و سفر نیکسون به تهران، تظاهرات کرده بودند. وقتی که احمد قندچی در دانشکده فنی تیر خورد، پدرم که اصلاً سیاسی نبود برایش خون تهیه کرد اما تلاش پزشکان به نتیجه نرسید، نجات پیدا نکرد و در بیمارستان درگذشت. سالهاست که پدرم نیز درگذشته است. سیزده سال پیش درباره رویداد شانزدهم آذر که در دوران رژیم شاه روی داد، و 18 تیر 1378 که می توان روز دانشجوی دوران حکومت اسلامی نامید، در نوشتار مفصلی تحت عنوان "دانشجویان ایران-داستان دو رژیم" توضیح دادم و از خاطرات کودکی ام نوشتم که هروقت با پدر به سر قبر پدربزرگم در امامزاده عبدالله میرفتیم در بالای قبر احمد قندچی که همان نزدیکی بود نیز فاتحه می خواندیم، همچنین روزهای بازدیدهای نوروزی خانواده را نیز به یاد دارم که "زن عمویم (مادر احمد قندچی)، بگوم آغا، همیشه وقتی یاد احمد میافتاد میگریست. احمد یکی از باهوش ترین ها در خانواده ما بود. احمد قندچی دیپلم خود را در 16 سالگی گرفته بود و خیلی با سواد بود. داستان کشته شدن وی، داستان مبارزه علیه دیکتاتوری بود، و متأسفانه داستان مرگ و زندگی بسیاری از باهوش ترین ها در زندان ایران، طی سالهای متمادی، بدینسان بوده است" (1).
احمد قندچی چند برادر و خواهر داشت و برادر بزرگتر، آقای اصغر قندچی است که اکنون در سنین 90 سالگی است و حدود 40 سالی است که ایشان و بقیه خانواده عموی بزرگم را ندیده ام، اما چند هفته پیش تصادفاً ویدیویی را از آقای اصغر قندچی در اینترنت در تقدیر از زحمات ایشان در صنایع کامیون و تریلر سازی ایران کاوه دیدم و بسیار خوشحال شدم. البته خود ایشان در ویدیو بهتر از آنچه این قلم بتوانم توضیح دهم، درباره خدماتشان به ایران چه قبل از انقلاب و چه بعد از انقلاب در دوران جنگ ایران و عراق توضیح داده اند که بسیار شنیدنی است (2). اینها ربطی به سیاست ندارد و در واقع بیان موفقیتهای ایرانیان است. شاید دلیل آنکه شاه در ابتدا توجه خاصی به استعدادهای اصغر قندچی نشان داد، برای نوعی دلجویی از خانواده عموی بزرگم بخاطر کشته شدن احمد قندچی بود، شاید هم به این دلیل نبوده و حرف اینجانب اشتباه باشد؛ خود آقای اصغر قندچی می تواند در این مورد نظر دهد و شخصاً هیچگاه از خانواده عموی بزرگم در این مورد سؤالی نکردم، و حدود 40 سالی هم هست که هیچ تماسی نداشته ایم، و تا آنجا که می دانم آقای اصغر قندچی علاقه ای به بحثهای سیاسی نداشت، اما به هرحال استعداد فوق العاده آقای اصغر قندچی و سختکوشی و نوآوری خود ایشان در صنعت کامیون و تریلر سازی ایران بود که او را قادر ساخت با نوآوری در شاسی کامیون های ماک در ایران و کار اجرایی دقیق و منظم، شخصیتی برجسته در تشکیل شرکت ایران کاوه و صنعت کامیون سازی ایران شوند، و چنین خدماتی را در جهت اعتلای صنایع ایران انجام دهند، چه در دوران شاه و چه در دوران جمهوری اسلامی. با تبریک به او و به یاد احمد قندچی و به یاد شانزدهم آذر که چند هفته دیگر است و اینکه می بینیم وقایعی نظیر 16 آذر را امروز پس از 64 سال، نباید فقط بطور یکجانبه ارزیابی کرد.
به امید جمهوری آینده نگر دموکراتیک و سکولار در ایران
سام قندچی، ناشر و سردبیر ایرانسکوپ
http://www.iranscope.com
http://www.ghandchi.com
نهم آبان ماه 1396
October 31, 2017
پانویس:
1. دانشجویان ایران-داستان دو رژیم
http://www.ghandchi.com/339-IranStudents.htm
Iranian Students Tale of Two Regimes
http://www.ghandchi.com/339-IranStudentsEng.htm
2. خاطرات نسل امین‌الضرب [5]: اصغر قندچی: قسمت اول، ماجرای راه‌اندازی کارخانه ایران‌کاوه
http://otaghiranonline.ir/video/9796
خاطرات نسل امین‌الضرب [6]: اصغر قندچی: قسمت دوم، کامیون‌هایی که به کمک جبهه آمدند
http://otaghiranonline.ir/video/9826
مطلب مرتبط
آینده نگری چیست؟ -ویرایش دوم
http://www.ghandchi.com/468-AyandehnegariChist.htm
متون برگزیده
http://featured.ghandchi.com