رفتن به محتوای اصلی

سعودی و پروژه دلار در ایران/ حسام الدین آشنا از چه سخن می گوید
09.04.2018 - 14:40

1-حسام الدین آشنا دیروز در واکنش به تلاطم بازار ارز در تهران دو توییت توام با استعاره منتشر کرد که در فضای مجازی بحث برانگیز شد ؛
در توییت نخست آشنا گفت که وضعیت بازار ارزِ چهارراه استانبول سامان نخواهد یافت تا زمانیکه راه قاچاق ارز به استانبول و اربیل و دوبی بسته نشود!
اما در توییت دوم آقای آشنا به پایتختی اشاره کرد که جنگی چندلایه علیه ایران و اقتصادش راه انداخته و هشدار داد که صبر فرزندان سلمان فارسی حدی دارد.
گرچه بوق تبلیغاتی ضدایرانی بلافاصله تلاش کرد توییت دوم آشنا را تفسیر به مشهد و عملیات ضد دولت روحانی توسط تیم رئیسی-علم الهدی با مرکزیت مشهد نماید اما بنظر می رسد اگر مراد حسام الدین آشنا به عنوان یک ایرانی شیعه برای اشاره استعاره ای به "پایتخت ضد ایرانی" ، مشهد به عنوان یک شهر دیگر ایرانی و شیعه بود منطقا اشاره به "فرزندان سلمان فارسی" فاقد موضوعیت بوده حشو و اضافه می نمود.
نیک میدانیم دلالت "سلمان فارسی" در گفتار شیعی متوجه مرزبندی هویتی درونی جهان اسلام بین ایرانیان شیعه با اعراب حجاز است لذا با این وصف میتوان از دو توییت آشنا چنین رمزگشایی کرد که اولا از نظر او آشفتگی بازار ارز ریشه بیرونی دارد که میتوان آن را در پروژه های ضد ایرانی عربستان سعودی و شاهزاده ول خرج و ماجراجویش سراغ گرفت و ثانیا مکانیسم "آشفته سازی" در قاچاق ارز به مقصد اربیل و استانبول نهفته است.
2- اما داستان چیست؟
اقتصاد ایران اقتصادی دولتی و نفتی است و بازار ارز نیز در آن بر تزریق ارز توسط بانک مرکزی به صرافی ها اتکا دارد ؛
بسیاری از صرافان ایرانی شعبی نیز در "کاپالی چارشی" استانبول و همچنین دوبی و اربیل نیز دارند که در شرایط عادی از آن برای خارج کردن ارز از ایران و در شرایط تحریم نیز برای وارد کردن ارز به کشور استفاده می کنند.
همواره نیز مجرای قاچاق ارز از ایران به هر سه مقصد و بویژه اربیل باز بوده و وجود داشته اما در شرایط عادی تفاوت قیمت ارز در برابر ریال ایران در بازارهای اربیل ، استانبول و دوبی با بازار تهران نه آنچنان زیاد بوده که قاچاق ارز در مقیاس بسیار بالا را توجیه پذیر کند و نه در این سه مقصدِ قاچاق ارز از ایران مشتری حاضر به پرداخت ریال آنقدر زیاد بوده که قیمت آن را در بازارهای خارج از ایران نسبت به بازار داخل کشور بالا ببرد.
لذا معمولا در شرایط عادی بین قیمت ارز در بازار استانبول با بازار تهران چیزی حدود 100 تومان و با بازار دوبی و اربیل 70-80 تومان فاصله وجود داشت که قاچاق ارز را هم در شرایط قابل تحمل نگاه می داشت.
به عنوان مثال اگر دلار در بازار تهران 4200 تومان و یورو 5000 تومان بود مشتری میتوانست در استانبول دلار را به قیمت 4300 و یورو را نیز به قیمت 5100 خریداری کند ؛
بدین ترتیب دست پنهان بازار خود حتی مقوله قاچاق را نیز تنظیم میکرد و نیازی به ورود دولت ایران به بازار ارز فراتر از نقش فروشندگی و با استفاده از مکانیسم های حاکمیتی وجود نداشت.
اما در چند ماه اخیر به نظر میرسد دستی فرادست این دست پنهان بازار را بهم ریخته و همین امر موجب تبعات بعدی در بازار ارز ایران شده است
اما آن "فرادست" چیست و متعلق به کیست؟
3-همزمان با مهندسی " ناآرام سازی ایران" از اواخر سال 96 از سویی و جنگ روانی دولت ترامپ مبنی بر عدم تمدید لغو تحریم های امریکا که با برجام به حال تعلیق درآمده است و نتیجتا خروج امریکا از برجام که در عرصه سیاسی ایران صورت پذیرفته و می پذیرد ؛ در فضای اقتصادی نیز شاهد پروژه ای بسیار ساده هستیم و آن اینکه "فرادست" با کنار زدن دست پنهان بازار و مداخله در آن فاصله قیمت ارز در داخل و خارج از ایران را از 100 تومان به 500-600 تومان رسانده و قاچاق ارز را "بسیار سودآور" کرد بنحوی که صرافی های داخل کشور بجای فروش دلار و یوروی تخصیص یافته از سوی دولت برای تک فروشی در بازار تهران ترجیح دادند آن را در مقیاس وسیع به خارج از ایران قاچاق نمایند و بدین ترتیب دور همافزایی شکل گرفت که از طرفی با کمبود ارز در بازار تهران قیمت آن در داخل روز بروز بالاتر رفت و از طرف دیگر با افزایش قیمت در داخل ، قیمت در مقاصد قاچاق نیز با شکاف قیمت جدید به نحو فزاینده ای افزایش یافت.
دیگر صرافی های تهران ترجیح می دادند بجای تک فروشی در بازار تهران به قیمت مثلا 4 هزار تومان که قیمت دلار در دیماه گذشته در بازار تهران بود آن را بصورت حواله شرکتی در بازار استانبول به قیمت 4500 بفروشند!
4- دولت روحانی در ماههای پایانی سال گذشته با چاه ویل ارزی مواجه شد که هر چه در آن دلار و یورو می ریخت فایده ای نداشت و دلار و یوروی تزریق شده بجای بهبود وضعیت بازار و بازگرداندن شرایط به حالت عادی بصورت پالتی به خارج قاچاق می شد و باز این مردم عادی بودند که هر روز باید جلوی صرافی های سودجو صف می بستند تا دلار را به قیمت باز هم گران تر شده بخرند.
دولت روحانی در گام نخست عرضه ارز بانک مرکزی را محدود به صرافی های منتخب و آن هم محدود به شهروندان عادی و محدود به سقف هزار دلار یا یورو نمود ؛
مافیای دلالان اما در مقابل با استفاده از "خریداران اجاره ای" و تشکیل صف های طویل مقابل صرافان اجاره ای واکنش نشان داد ؛
دولت اینبار برای مقابله با این ترفند ، تک فروشی را منوط به ارائه برگه واریز عوارض خروج از کشور و بلیط سفر به خارج کرد اما چیزی از صف های طولانی کم نشد ؛
آخر فضاسازی روانی شکل گرفته و مردم عادی با عملیات روانی به سوی عدم اطمینان از آینده و تبدیل دارایی خود به ارز خارجی سوق داده شده بودند!
و اکنون دیگر حتی به آن عملیات قاچاق ارز و یا عملیات روانی نیز نیاز چندانی احساس نمی شود ؛ موج راه افتاده و متوقف کردن آن مگر با بسیج همه توانمندی حاکمیتی برای ممانعت از قاچاق از سویی و ایجاد آرامش روانی از سوی دیگر ممکن نمی نماید!
تا آن زمان اما دولت روحانی برای جلوگیری از هدررفت سرمایه و منابع ملی تدبیری اندیشیده و از بعد از تعطیلات نوروز از تزریق ارز به بازار خودداری کرده است.
5- اما حال شاید بد نباشد بازگردیم به منشا بحران و آن فرادست!
فرادستِ دست بازار خود از زبان شاهزاده اش در ماههای اخیر بارها و بارها اذعان داشته که برای کشاندن بحران به داخل ایران و مشغول کردن ایران به مشکلات داخلی اش با هدف کسب تسلط بر خاورمیانه از هیچ کوشش و هیچگونه ولخرجی ابایی ندارد.
ولخرجی هایی که تنها یک نمونه از آن را در پرداخت صدها میلیارد دلار به امریکا تحت عنوان خرید تسلیحات و یا نقش امارات متحده در برکناری تیلرسون از سمت وزارت خارجه به آن شکل توهین آمیز و فضاحت بار دیدیم.
فرادست ماجراجو امروز حتی میلیونها دلار خرج میکند تا برای ایرانی ها "سی ان ان فارسی" و "فیک نیوز" بسازد و از طریق آنها عملیات روانی ضد ایرانی اش را پیش برد.
به توییتر کاربران عربستانی مراجعه کنید و ببینید بدون آنکه یک کلمه فارسی بدانند مطالب چه اشخاصی و کدامین شبه رسانه ها را ریتوییت می کنند ؛
به العربیه نگاهی بیندازید و ببینید چه مطالبی و از کجا را بازنشر می کند تا مرجع اصلی از بازنشر مطالبش به شوق آید و فریاد "مطلب مان جهانی شد" شر دهد!
حال دیگر بنظرم میتوان توییت های آقای آشنا را بهتر رمزگشایی کرد و از زبان استعاری آن فراتر رفت:
آشنا از پایتخت ضد ایرانی ریاض را قصد کرده و از فرزندان سلمان فارسی نیز مرادش ایرانیان است.
او به حاکمیت سعودی می گوید صبر ایرانی ها را با این بازی های کثیف محک نزن!
همین قدر ساده ؛ همین قدر همه فهم!

دیدگاه‌ و نظرات ابراز شده در این مطلب، نظر نویسنده بوده و لزوما سیاست یا موضع ایرانگلوبال را منعکس نمی‌کند.

پیمان عارف

فیسبوک - تلگرامفیسبوک - تلگرامصفحه شما

توجه داشته باشید کامنت‌هایی که مربوط به موضوع مطلب نباشند، منتشر نخواهند شد! 

افزودن دیدگاه جدید

لطفا در صورتیکه درباره مقاله‌ای نظر می‌دهید، عنوان مقاله را در اینجا تایپ کنید

متن ساده

  • تگ‌های HTML مجاز نیستند.
  • خطوط و پاراگراف‌ها بطور خودکار اعمال می‌شوند.
  • Web page addresses and email addresses turn into links automatically.

لطفا نظر خودتان را فقط یک بار بفرستید. کامنتهای تکراری بطور اتوماتیک حذف می شوند و امکان انتشار آنها وجود ندارد.

CAPTCHA
لطفا حروف را با خط فارسی و بدون فاصله وارد کنید CAPTCHA ی تصویری
کاراکترهای نمایش داده شده در تصویر را وارد کنید.