رفتن به محتوای اصلی

گفتگوی گزارشگران با نظام جلالی
01.07.2019 - 00:13

 

صحبت از ده ها سازمان و حزب "چپ" ، "کمونیست" و "انقلابی" است و بسیاری از سازمانهای چپ و کمونیست در دوره هایی دارای عمل انقلابی بودند و امروز چنین نیستند و بخشی از ابتدای تشکیل نیز چنین نبودند. کلا احزاب چپ رادیکال و کمونیست ماهیت انقلابی خود را در سطح جهانی از دست داده اند.یعنی اگر معیار ما در انقلابی بودن شعارهای آنها نباشد و معطوف به عمل انقلابی آنها باشد ما عمل انقلابی نه در ایران و نه در عرصه جهانی از آنها نمی بینیم، چراکه جنبش چپ و کمونیستی دچار بحران بین المللی شده است.

ارزیابی از نقاط قوت و ضعف و جایگاه و نقش احزاب و سازمانهای چپ و کمونیست و انقلابی در اپوزیسیون ایران،یک گام اساسی و ضروری در پیشروی و غلبه بر موانع و انحرافات جنبش کارگری و کمونیستی و چپ می باشد.این ارزیابی بایستی نقادانه،از سر راستی و صراحت انجام گیرد . بنابراین بایستی هیچ گونه حسابگری و ملاحظه کاری و سازش در آن راه نیابد.پرسش های زیر که فقط بر بخشی از این ارزیابی بسیار پردامنه و وقفه ناپذیر تأکید کرده ،با همین دیدگاه تنظیم گردیده است و از شما درخواست می گردد که در این راه با ما همراه شوید

 

یکم: مهم ترین نقاط قوت و جایگاه و نقش این تشکل ها در جنبش کارگری و اوضاع سیاسی کنونی و آینده ایران چیست؟

 

به طور عمومی نقطه مثبت مشترک تمام احزاب موجود خبر رسانی و ایجاد رسانه های مختلف اینترنتی،تلویزیونی و رادیویی است.البته خبر رسانی اکنون از طریق اینترنت عمومی شده و در انحصار هیچ فردی نیست ولی تلویزیون و رادیو به لحاط مالی و نیروی زیادی که لازم دارد از عهده یک فرد به تنهایی ساخته نیست

اما مشخصا احزاب و سازمانهای چپ ، کمونیست و انقلابی موجود در روند مبارزاتی جنبش کارگری در ایران و همچنین در روند مبارزاتی اوضاع سیاسی کنونی ایران نقشی ندارند.طبعا وقتی امروز نقشی ندارند،فردا هم نقشی نخواهند داشت.همانطور که در جنبش دیماه ۹۶ نیز هیچکدام از این احزاب نقشی نداشتند

از جمله تنها احزاب کُرد چپ و غیر چپی که در مرز کردستان حضور نظامی و فعال دارند در مقاطعی خاص در حد کردستان ایران توانسته و می توانند تاثیراتی داشته باشند 

دوم: مهمترین ضعف ها و اشکالات و انحرافات را که به نظر شما باعث عدم کارایی و ایفای نقش انقلابی مورد انتظار و یا نسبی آنها در جنبش کارگری و عرصه عمومی سیاست ایران شده چیست ؟

به این پرسش نمی توان پاسخ یکسانی داد چراکه صحبت از ده ها سازمان و حزب "چپ" ، "کمونیست" و "انقلابی" است و بسیاری از سازمانهای چپ و کمونیست در دوره هایی دارای عمل انقلابی بودند و امروز چنین نیستند و بخشی از ابتدای تشکیل نیز چنین نبودند. کلا احزاب چپ رادیکال و کمونیست ماهیت انقلابی خود را در سطح جهانی از دست داده اند.یعنی اگر معیار ما در انقلابی بودن شعارهای آنها نباشد و معطوف به عمل انقلابی آنها باشد ما عمل انقلابی نه در ایران و نه در عرصه جهانی از آنها نمی بینیم، چراکه جنبش چپ و کمونیستی دچار بحران بین المللی شده است

همانطور که گفتم ، از جمله تنها احزاب کُرد چپ و غیر چپی که در مرز کردستان حضور نظامی فعال دارند احزاب انقلابی عملگرا محسوب می شوند

یکی از مشکلات احزاب آن است که دچار بوروکراسی درون حزبی می شوند.سانترالیسم دموکراتیک آنها به سانترالیسم بوروکراتیک تبدیل می شود و همان سانترالیسم دمکراتیک آنها و دیکتاتوری پرولتاریا و اساسا خود ساختار حزبی پاشنه آشیل آنها شده است.کلا خود ساختار حزبی باعث می شود که اکثرا آنها ماهیت انقلابی نداشته باشند یا از دست بدهند.الان شما نگاه کنید به مبارزات انقلابی و رادیکال که در عرصه جهانی موجود است و ببینید که جایگاه احزاب کمونیست کجاست و جایگاه جریانات سیاسی مانند آنارشیستها که ساختار حزبی ندارند کجاست ؟

یکی دیگر از ضعف های احزاب،ایجاد اختلاف در جنبش چپ و کارگری است و منافع حزبی خود را بر منافع جنبش ترجیح می دهند

نکته دیگر آنکه احزاب و سازمان های کمونیستی سطح فعالیت مشترکشان فقط تلاش برای همکاری با احزاب همسو، آنهم در حد اطلاعیه مشترک است و نه بیشتر.البته در آن هم موفق عمل نمی کنند درحالی که کمونیست ها و سوسیالیست ها و آنارشیستهای بین الملل در کمون پاریس ۱۸۷۱ و از ۱۹۳۱ تا پایان جنگ سه ساله داخلی اسپانیا در ۱۹۳۹و غیره سابقه همکاری مشترک دارند.

مشکل دیگر احزاب کمونیست و فراتر از آن جنبش کمونیستی و چپ،داشتن پائین ترین سطح درصد بدنه اجتماعی است.چند درصدی از جامعه ۸۲ میلیونی در ایران و حدود ۸ میلیون پناهنده در خارج و کهنسال شدن آن است که اکثر اعضای احزاب کمونیستی و چپ در خارج بین ۷۰ تا ۹۰ سال سن دارند بنابراین سن انقلابی گری اعضای احزاب و رهبران آنها گذشته است.مردانه بودن ، کهنسالی و فرسودگی تبدیل به دو مشخصه رهبری احزاب کمونیست موجود شده است

زنان و جوانان به شکل گسترده جذب جنبش کمونیستی در ایران نمی شوند و برایشان جذابیت ندارد و احزاب وضعیت اسفناکی دارند.آنچه که احزاب تصور می کنند حضور جنبش کمونیستی و چپ در جنبش کارگری و دانشجویی و غیره است که در واقع در جنبش "فعال کارگری" تنها دو گرایش عمده و غالب سندیکالیستی و آنارشیستی دیده می شوند و در جنبش " فعال دانشجویی" هنوز گرایش چپ غیرحزبی و مستقل و گرایش آنارشیستی دیده می شود و در جنبش محیط زیست ، دفاع از حیوانات،دفاع از کودکان کار،کشاورزان،معلمان،زنان و غیره همانند جنبش دیماه ۹۶ که بدون رهبری بود فقط جنبش آنارشیستی دیده می شود

سوم: آیا رهبری پیروزمندانه طبقه کارگر در انقلاب آینده در گرو وجود یک حزب کمونیست واحد و سراسری است؟آیا کارگران بایستی الزاماً در یک حزب متشکل شوند؟ رابطه حزب کارگری و کمونیستی با حکومت و دولت شوراها در آینده سیاسی کشور چیست؟ آیا دولت شورایی، یک دولت و حاکمیت حزبی است؟

کلا این بحث متعلق به گذشته و دوران آن سپری شده است. بطور کلی دوران چنین احزاب سنتی گذشته و دیگر تاریخ تکرار نمی شود.در عصر اینترنت و ربات هوشمند هستیم و به واسطه تکنولوژی به سرعت همه چیز در حال تغییر است

نه، کارگران ایران مگر عضو حزبی هستند و مبارزه می کنند ؟ بیشتر مبارزه کارگران شکلی شورایی و انارکو سندیکالیستی دارد

در آینده سیاسی ایران دولت شوراها شکل نخواهد گرفت (دولت شوراها هم مربوط به مباحث گذشته است) و جامعه شورایی بدون دولت امکان و احتمال شکل گیری بیشتری دارد

همانطور که گفته شد جامعه شورایی و خودگردان( یا همان ادره شورایی جامعه) محتمل است شکل بگیرد که در آن بحث دولت شورایی و حاکمیت حزبی کلا منتفی است

چهارم: آیا جنبش خودانگیخته و غیر حزبی در میان کارگران و متحدان وی، می‌تواند مستقیماً به آلترناتیو شورایی و دولت انقلابی زحمتکشان نائل گردد؟رابط جنبش خودانگیخته در میان کارگران و جنبش های اجتماعی دیگر با مقوله سازمان حزبی و تشکیلات چیست؟و چگونه باید باشد؟

حرکت غیر حزبی، لزوما خود انگیخته نیست.اگر الان یک کارگرغیر حزبی به شما اطلاع دهد که یک تجمع کارگری یا غیر کارگری، غیر حزبی است و شما بروید شرکت کنید آیا این تجمع خود انگیخته محسوب می شود چون هیچ حزبی سازماندهی نکرده است؟

حتی جنبش دیماه ۹۶جنبشی خودبخودی و خود انگیخته نبود و اولین روز آن یعنی ۷ دیماه ۹۶ خود ما در سایت “عصر آنارشیسم” چند روز قبل فراخوان تجمع “یزد” را که همزمان در “مشهد” و چند شهر دیگر بود منتشر کردیم.منتها کسی تصور نمی کرد که این فراخوان که در اینترنت دست به دست می گشت تبدیل به تجمعی دامنه دار و گسترده شود که از فراخوان در چند شهر در اولین روز آن یعنی ۷ دی تا۱۰روز و به بیشتر از ۱۴۰ شهر گسترش پیدا کند. از همان روز اول در برخی از شهرها آنارشیستها حضور داشتند و تعدادی از همقطاران آنارشیست خود ما در همان ده روز بازداشت و شکنجه شدند. بنابراین عدم سازماندهی حزبی به معنای خودانگیختگی نیست و ضمنا آلترناتیو شورایی به معنای دولت شورایی و حاکمیت حزبی نیست و خود آلترناتیو شورایی یک آلترناتیو مستقل از آلترناتیو دولتی و حکومتی است که در آن دولت و حزب جایگاهی ندارند یعنی حزب نقشی در ایجاد آن ندارد و اداره شوایی به معنای ایجاد دولت نیست و از هم متمایز هستند و “شورا” آلترناتیو دولت است و نه زائده آن

تصور اشتباهیست که تنها شکل سازماندهی ، مدل سازمانی و حزبی است و بدون حزب، هیچ شکلی از سازماندهی و ساماندهی متصور نیست و خودسازماندهی یا ساماندهی و یا شبکه سازی مردمی و اشکال دیگر سازماندهی و ساماندهی غیر حزبی ،غیر ممکن است

پنجم: مضمون انقلاب پیش رو برای سرنگونی جمهوری اسلامی و استقرارحکومت انقلابی ، در چه شاخصه ها،هدف ها،مطالبات و محورهایی خواهد بود؟ رابطه دموکراسی، آزادی و برابری با مفهوم سوسیالیسم در این انقلاب به چه صورتی می باشد؟ به طور کلی پیروزی انقلاب آینده به چه معناست؟

 

مضمون انقلاب پیش رو قابل پیش بینی نیست که مشخصه ها و مولفه های آن را بتوان بیان کرد و از طرفی مطالبات سوسیالیستی و نیروهای طرفدار آن دست بالا را نه در ایران بلکه درهیچ کجای جهان ندارند و توازن قوا به نفع ما طرفداران سوسیالیسم غیر دولتی نیز نیست. حتی طرفداران سوسیالیسم دولتی هم در وضعی بدتر از ما به سر می برند و در نهایت آن نیرویی می تواند در معادلات بعد از سرنگونی رژیم تاثیر و نقشی داشته باشد که در روند ایجاد خود انقلاب هم نقشی ایفا کرده باشد

اگر نیروهای طرفدار دموکراسی مستقیم و اداره شورایی و شوراها و نهادها و مجامع خودگردان مردمی و طرفدار جامعه گرایی و نه دولت گرایی در مبارزه انقلابی نقشی بتوانند ایفا کنند و هر گونه سلسله مراتب(هیرارشی) را از بین ببرند، آزادی فردی برای آنها اولویت خواهد بود و دموکراسی مستقیم و سوسیالیسم غیردولتی و برابری با توجه و همراه با عدالت در جامعه بعد از انقلاب مردمی برقرار خواهد شد

ششم: نقش ، وظیفه و تکلیف مقدم و اساسی کمونیست های خارج کشور-سازمانی و غیر سازمانی و منفرد- در حال حاضر چیست؟ حمایت از جنبش کارگری؟ اتحاد عمل؟ افشاگری؟ و…

نمی دانم نقش ، وظیفه و تکلیف مقدم و اساسی کمونیست های خارج کشور-سازمانی و غیر سازمانی و منفرد- (که عمدتا دولتگرا هستند ) در حال حاضر چیست؟ چراکه سئوالی است که باید خود کمونیستها پاسخ دهند اما به باور من با توجه به نظرسنجی هایی که در توییتر انجام داده ایم احتمالا بدنه اجتماعی جنبش کمونیستی دولتگرا چند درصدی بیشتر نیست و با این مقدار بدنه اجتماعی کار زیادی نمی توان انجام داد

امید بیشتری به کمونیستهای غیردولتگرا دارم که طبعا در خارج از احزاب هستند و از جامعه گرایی در مقابل دولتگرایی و اداره شورایی و شوراهای مستقل کارگری و خودگردان مردمی دفاع می کنند و می دانند که آنارشیستها نزدیکنرین نیرو به آنها هستند

هفتم: پراکندگی، انشعاب های مکرر و تلاش‌های نافرجام و بی حاصل که تاکنون به منظور ائتلاف ،اتحاد عمل و همکاری در میان احزاب و سازمانها در خارج کشور انجام شده، از چه عوامل و علت هایی ناشی می گردد؟ برای عبور از این وضعیت چه باید کرد؟

اینهم در واقع سئوالی است که باید خود احزاب پاسخ دهند.در جنبش کمونیستی تفکر دولتگرایی و حزب گرایی با بحران مواجه است و این مشکلات احزاب به ماهیت ساختاری احزاب و تفکر کسب قدرت سیاسی توسط احزب بر می گردد و به اضافه بحران جهانی جنبش کمونیستی و البته عدم توانایی برای ارتباط با جامعه ایران

هشتم: آیا ناگفته ای مانده است

با تشکر از شما رفیق بهروز سورن عزیز، پاسخ به برخی از این سئوالات برای من بسیار مشکل بود چراکه اساسا دغدغه من نیست و مشکلات احزاب به خودشان بر می گردد و برای خودشان اهمیت دارد و حتی برای جنبش کارگری و جامعه ایران هم اهمیتی ندارد

مسئله دولت و حکومت هم مسئله من نیست چون برای کسب قدرت ، ما آنارشیستها مبارزه نمی کنیم و مسائل محیط زیستی ، دفاع از حقوق حیوانات ، دفاع از حقوق رنگین کمانی ها، چگونگی پیشبرد مبارزات رادیکال و انقلابی ، مبارزات بین المللی، جنبش آنارشیستی و ضد کاپیتالیستی ،حذف زندان از جامعه ، دفاع از حقوق زندانیان و کودکان کار ،مسائل زنان و جنبش کارگری ( که البته به آن پرداختید) مبارزه عليه هيرارشي ، سلطه و اتوریته و غیره برای ما اهمیت دارد

 

 

Related image

 

دیدگاه‌ و نظرات ابراز شده در این مطلب، نظر نویسنده بوده و لزوما سیاست یا موضع ایرانگلوبال را منعکس نمی‌کند.

امیرعلی متولی
گزارشگران

فیسبوک - تلگرامفیسبوک - تلگرامصفحه شما

توجه داشته باشید کامنت‌هایی که مربوط به موضوع مطلب نباشند، منتشر نخواهند شد! 

افزودن دیدگاه جدید

لطفا در صورتیکه درباره مقاله‌ای نظر می‌دهید، عنوان مقاله را در اینجا تایپ کنید

متن ساده

  • تگ‌های HTML مجاز نیستند.
  • خطوط و پاراگراف‌ها بطور خودکار اعمال می‌شوند.
  • Web page addresses and email addresses turn into links automatically.

لطفا نظر خودتان را فقط یک بار بفرستید. کامنتهای تکراری بطور اتوماتیک حذف می شوند و امکان انتشار آنها وجود ندارد.

CAPTCHA
لطفا حروف را با خط فارسی و بدون فاصله وارد کنید CAPTCHA ی تصویری
کاراکترهای نمایش داده شده در تصویر را وارد کنید.