رهبری جنبشِ سبز

موسوی و کروبی یا قهرمانانی از میان جوانان و ....

با پیوند یابی و گره خوردن سرنوشت سیاسی اصلاح طلبان ــ که تا قبل از شروع قیام اعتراضی مردم جزئی از نظام حاکم بر کشور بودند ــ با سرنوشت جنبش گستردهِ اعتراضی مردم  ــ که در واقع موتور محرکه اصلی آن خشم و نارضایتی تلنبار شده 30 ساله مردم و بویژه جوانان از ستم کاریهای استبداد دینی حاکم بر کشور بود ) ؛ جنبش اعتراضی مردم از همان ابتدا به ماهیتی مبهم و مغشوش مبتلا گردید . از طرفی همراهی اصلاح طلبان با جنبش مردم ؛ بدلیل امکانات زیادی که از طریق آنان ؛ برای بسط و گسترش جنبش ؛ در اختیار مردم قرار می گرفت مفید و ضروری بود . ولی از طرف دیگر ؛ همراهی آنان بدلیل ماهیت آنها ــ بخصوص که در ابتدای قیام ؛ رهبری آن را نیز در دست گرفته بودند ــ باعث شد تا سطح مطالبات جنبش در ابتدا به " اجرای بی کم و کاست قانون اساسی " و " بازگشت به دوران طلائی امام " و .... محدود بماند و جنبش نتواند از همان ابتدا ؛ ماهیتی رادیکال و سرنگونی طلبانه به خود بگیرد .

یعنی در حالیکه از همان ابتدا بدنه جنبش سبز ــ مردم ؛ زنان و مردان جوان و دانشجویان دلیر و پر شور ــ  با سودای دیگر در سر بسیار جلوتر از رهبران نمادین جنبش ؛ خواست عمومی شان سرنگونی تمام عیار حکومت دینی بود ــ خواستی که در اثر کار شکنی ؛ ترمزها  و مانع تراشی های اصلاح طلبان ناکام ماند ــ اصلاح طلبان ؛ موسوی و کروبی در پی بازگشت به دهه 60 یعنی " دوران طلائی امام " و " اجرای بی تنازل قانون اساسی " بودند و اجازه ندادند که اعتراضات گسترده مردم بیک جنبش فراگیرِ سرنگونی طلب تبدیل شود و مدتی بعد نیز جنبش مردم را دچار رکود و رخوت نموده به مرور آن را به سکوت و سکون کشاندند .

اما مهمتر اینکه ؛ این گره خوردگیِ سرنوشت سیاسی اصلاح طلبان و جنبش اعتراضی مردم ؛ باعث شده بود که جنبش مردم در نقطه رهبری ؛ ماهیتی دوگانه و مغشوش داشته باشد . یعنی در حالیکه مردم در عمل و در پروسه قیام خیلی زود ؛ از رهبری موسوی و کروبی عبور کرده ــ و بطور عملی مرزهای قرار دادی آنها را پشت سر گذاشته و از آنها حرف شنوی کامل نداشته در موارد زیادی نیز دستورات آنها را نادیده می گرفتند ــ اما بدلیل ؛ سلطه و سیطره انحصاری اصلاح طلبان بر سرنوشت جنبش و در اختیار داشتن امکانات وسیع پیشینی و هم چنین بدلیل عمر کوتاه جنبش ؛ قیام مردم در آن زمان نتوانست به رهبرانی شایسته و ذیصلاح ــ از متن جنبش ــ دست یابد .

اما چرا و چگونه ؛ علیرغم شناخت مردم از پیشینه اصلاح طلبان ــ به خصوص آشنائی با آنان در جریان 8 سال ریاست جمهوری خاتمی ــ  جنبش مردم به رهبری آنها تمکین نموده و سرنوشت قیام مردم بدست آنان سپرده شد ؟ همچنین اصلاح طلبان چگونه قیمومیت و رهبری خود را بر جنبش گسترده مردم تحمیل نمودند ؟

دلایل استیلای رهبری اصلاح طلبان بر جنبش :

1 ــ در فضای غیبت طولانی ــ 30 ساله ــ نیروهای انقلابی و جریانات سیاسی مخالف رژیم ( سازمانهای سیاسی سنتی ) که قبلا" در جریان اعدام های دهه 60 توسط رژیم قتل و عام شده و یا مجبور به جلای وطن و ترک کشور گردیده بودند و نبود رسانه های آزاد و مستقل در داخل کشور که بتواند اخبار و حقایق سیاسی بدون سانسور در اختیار مردم قرار گیرد و همچنین بتوان از طریق آن صدای دگر اندیشان و مخالفان را شنید و مردم بتوانند با جریانات سیاسی مخالف رژیم آشنائی پیدا کنند . کسانی از اصلاح طلبان با سازماندهی تشکیلاتی و امکانات رسانه ای پیشینی و توان مالی و ته مانده نفوذ در ساختار قدرت و دستگاه روحانیت ؛ توانستند دیدگاهها و انتظارات خود را به گفتمان مسلط در عرصه سیاسی ایران تبدیل نمایند .

این گفتمان ــ راهبرد اصلاح طلبان حکومتی ــ که به عنوان تنها گزینه در اختیار مردم قرار گرفت ؛ در نبود گفتمان های دیگر ــ مربوط به گروههای سیاسی و سایر دگر اندیشان ــ مورد استقبال مردم قرار گرفت و به سرعت فراگیر شده و توانست در پروسه اعتراضات مهرِ مشروعیت و حقانیت رهبری جنبش اعتراضی را بر پیشانی اصلاح طلبان حک نماید .

2 ــ مردمی که از ستمگریهای رژیم آخوندی به تنگ آمده بودند و بدنبال مجرایی برای بیان اعتراضات در گلو مانده خود بودند . از فرصت اعتراض به تقلب انتخاباتی بدست آمده که در واقع بهترین و تنهاترین مجرائی بود که بعد از 30 سال حاکمیت استبدادی آخوندها در عمل در دسترس مردم قرار گرفته بود ــ این فرصت بوسیله اصلاح طلبان در اعتراض به تقلب انتخابات ریاست جمهوری ایجاد شده بود ــ تبعیت کردند . این تبعیت خود به خود ؛ باعث تقویت جایگاه مردمی اصلاح طلبان و مشروعیت بخشی به آنان ؛ برای کسب رهبری جنبش گردید .

اما رهبری اصلاح طلبان حکومتی بر جنبش مردم امری موقتی و زود گذر بود . مدتی بعد از شروع جنبش سبز ؛ مردم راه خود را از اصلاح طلبان جدا کردند . دقیق تر این که ؛ جنبش اعتراضی مردم معروف به " جنبش سبز " از تظاهرات عاشورا به بعد مسیری دیگری را بر گزید . در تظاهرات عاشورا مردم بطور عملی مرزهای قرار دادی اصلاح طلبان را پشت سر گذاشتند و راهبرد عبور از نظام  را برای پیشبرد جنبش انتخاب کردند . پیام اصلی تظاهرات عاشورا این بود ؛ که دیگر در این جنبش با مشخصات کنونی اش جائی برای راهبرد اصلاح طلبان و مطالبات حداقلی آنان باقی نمانده است . یعنی در این تظاهرات مردم نشان دادند که راه نجات واقعی و نهائی ؛ خلاصی از شر " ولایت فقیه " و سرنگونی تمام عیار حکومت دینی است و بیش از این نباید جنبش مردم ؛ معطل اصلاح طلبان بماند و به سراب اصلاحات ــ این امامزاده بی معجزه ــ دخیل ببندند .

در واقع " جنبش سبز " بعد از عاشورا با " جنبش سبز " قبل از آن ؛ تفاوت کیفی و محتوائی داشته و از آن به بعد ؛ این آقایان موسوی و کروبی بودند که لنگان لنگان بدنبال جنبش مردم ؛ می بایست خود را با این پدیده جدید ــ که بی شباهت با مراحل مقدماتی یک انقلاب نبود ــ تنظیم و در باره جایگاه خود در جنبش مردم ؛ تصمیم گیری می نمودند . یعنی در واقع جنبش مردم در تظاهرات عاشورا در کیفیتی کاملا" متفاوت با انتظارات موسوی و کروبی ــ کیفیتی ساختار شکنانه ــ خود را نشان داد و از آن بعد ؛  این موسوی و کروبی بودند که گرفتار در محضورات و دست بستگی هایِ اصلاح طلبی و در فاصله ای نجومی از جنبش سبز ؛ بدنبال آن روان بودند .

متأسفانه بیشتر نیروهای سرنگونی طلب خارج کشور با چشم بستن و ندیدن این سر فصلِ تغییرِ کیفیِ جنبش سبز ــ در اعتراضات عاشورا ــ همچون گذشته تلاش داشتند که موسوی و کروبی را آینه تمام نمای جنبش قلمداد کنند و با این شاخص دوری و نزدیکی خود را با اعتراضات مردم توجیه و تنظیم نمایند . این نگرش باعث شد که ؛ چشمان آنان بر حماسه های درخشان و پایداری سترگ زنان و مردان و بخصوص سد شکنی دختران و بانوان دلیر ایران بسته بماند و به جای آن پیامها و موضعگیریهای موسوی و کروبی را به کل جنبش تعمیم دهند .

البته آقایان موسوی و کروبی در شروع و پیشروی اولیه این جنبش نقش اساسی و تأثیر گذار داشته اند . و بهمین خاطر ؛ حمایت و پشتیبانی آنان از جنبش مردم باید مورد تقدیر و استقبال نیروهای سیاسی قرار میگرفت و همچنین همراهی و همنوائی آنان با مردم در جریان اعتراضات نیز اقدام مهمی در مسیر پیشرفت جنبش بوده و باید مورد ستایش قرار میگرفت . اما قدر دانی و تجلیل از اقدامات مفید این دو بزرگوار ــ که بسیار هم ضروری بود ــ بهیچوجه نباید شائبه رهبری ایندو ــ بر جنبش ــ را القاء کند ؛ امری که خود آقایان موسوی و کروبی نیز ؛ بارها آن را انکار کرده بودند  .

اما نگرشی که در آن زمان با عمده کردن نقش موسوی و کروبی بعنوان رهبران جنبش سبز ؛ همه دستاوردها و ظرفیت های جنبش مردم را در وجود آنان خلاصه و به جیب آنها روانه می نمود ــ تا بدینوسیله تخطئه جنبش سبز بوسیله خود را ؛ توجیه نماید ــ به پیامدهای منفی و زیانبار این اقدام خود توجه نداشت و یا احتمالا" نمی دانستند که با مطلق کردن نا بجا و غلط نقش موسوی و کروبی و دیگر اصلاح طلبان بعنوان رهبران اعتراضات مردم  ؛ باعث میشوند در صورت هر نوع عقب نشینی و تزلزل در مواضع آنان ــ که در عمل هم اتفاق افتاد  ــ سرخوردگی ؛ واگرائی و بی اعتمادی دامنگیر بخش وسیعی از نیروهایِ جنبشِ اعتراضی مردم بشود .

از طرف دیگر ؛ اصرار نیروهای سیاسی سرنگونی طلب در مطلق کردن رهبری موسوی و کروبی بر جنبش مردم ؛ مگر غیر از تقدیم دو دستی محصول تلاش و فداکاری مردان و زنان معترض و آزادی خواه کشور ؛ به آنان بود . یعنی تکرار غفلتی که در گذشته ای نه چندان دور و بشکلی دیگر ــ و آن بار در ساده نگری و اعتماد و خوش بینی به خمینی ــ باعث شد تا حاصل درد و رنج و فداکاری مردم و انقلابیون به جیب گشاد آخوندها برود .

روشن است که در شرایط معادله یک مجهولی ؛ یعنی شرایطی که یک آلترناتیو ملی و دمکراتیک در صحنه حضور دارد و می تواند در نظر همه به آسانی ؛ به سازمان اصلی نبرد با رژیم مبدل شود ؛ هر کس و هر گروه می تواند براحتی مختصات خود را با جنبش مردم تنظیم نموده و انتخاب نماید . اما در شرایطی که چنین آلترناتیوی وجود ندارد ؛ تصمیم گیری و اتخاذ مشی درست در رابطه با جنبش ــ جنبشی که ممکن است به رقیب هم بدل شود ــ البته سخت است و بدرجه ای از گذشت و تسامح نیاز دارد . اما آنچه که روشن و قطعی بود ؛ بی عملی و انفعال نیروهای انقلابی در رابطه با جنبشی که خروش یکپارچه اش ارکان ولایت فقیه را به لرزه در آورده بود ؛ هر دلیلی هم که می داشت ؛ نتیجه اش تنها گذاشتن جنبش دست به نقد مردم و امید واهی بستن به وعده های نسیه بود .

اما در ورای شک و تردید ها و بدور از نگاه های اما و اگری به  جنبش سبز ؛ در جریان اعتراضات اجتماعی 5 ــ 6 ماهه مربوط به انتخابات ریاست جمهوری  به خصوص در اعتراضات عاشورا ؛ دیگر برای بیشتر مردم مشخص شده بود که ؛ باز هم این جنبش دانشجوئی است ــ جنبشی که از ابتدای شکل گیری خود ؛ همیشه جوهره ای ملی داشته و خواسته های ملی و دمکراتیک مردم را نمایندگی کرده است ــ که میدان دار اصلی نبرد با دشمن است . و با ابراز عملی شایستگی ها ؛ می رود تا هدایت و رهبری جنبش مردم را بدست بگیرد ؛ نیروئی که نور امید نسبت به آینده جنبش را در دل مردم می پراکند  .

 بهر حال این دانشجویان آزاده کشور بودند که در اعتراضات مربوط به 16 آذر و بعد در اعتراضات عاشورا و 25 بهمن ؛ آگاهانه در نبرد و جنگی نا برابر ــ که رژیم به مردم ایران تحمیل کرده بود ــ به مصاف و رو یا روئی با ایادی و مزدوران نظامی ـ امنیتی پرداختند و به سحر و جادوی اصلاح طلبان ــ که برای پیش گیری از رشد و اعتلای انقلابی جنبش در آن روزها ورد " عدم خشونت " می خواندند و مردم را از حق مشروع دفاع از خود پرهیز می دادند ــ مهر باطل زدند . گویا مردم ایران جز سرکوب ؛ زندان ؛ شلاق و شکنجه ؛ اعدام و تیر باران در این مملکت حق دیگری ندارند و به توصیه آقایان اصلاح طلب ؛ مردم ایران باید 30 سال دیگر جنایات و تبهکاریهای آخوندها را تحمل کنند و دم بر نیاورند .

تمام شواهد و فاکتها در مقاطع مختلف قیام و به خصوص در نبرد حماسی 25 بهمن نشان می داد که آقایان موسوی و کروبی ــ یا خاتمی و دیگر اصلاح طلبان ــ با مختصات سیاسی و اعتقادی آن زمانی شان ؛ نه در آن ایام  رهبری جنبش را بعهده داشتند و نه می توانستند در آینده ؛ زنان شجاع و مردان دلیر ایران را با مطالباتی ساختار شکن و عبور کرده از قانون اساسی و ولایت فقیه رهبری کنند . در اینصورت ؛ خورشید آزادی مردم ایران باید در پرتو اراده و رهبری فرزندان قهرمانش ؛ دانشجویان دلیر ایران ؛ تابیدن آغاز کند  .

بنابراین همانطور که حنیف نژادها ؛ جزنی ها ؛ احمد زاده ها ؛ پاک نژادها و سایر رهبران بزرگ اکثر سازمانهای سیاسی و انقلابی و همچنین شخصیت های ملی و مردمی گذشته از میان دانشجویان سر بر آورده اند . اکنون نیز این امیدواری وجود دارد که از همین کانون پر طپش مبارزات مردم  رهبران شایسته و ذیصلاح ؛ برای ادامه مبارزه مردم و احیا و باز سازی جنبش سبز سر بر آورند .

نسل جوان و دانشجویان دلیر کشور که پایه و پتانسیل اصلی برای تغییر و سرنگونی رژیم می باشند ( نسلی که تجربه انقلاب 57 را پیش روی خود دارد و عاری از خطاهای گذشته است ؛ اپوزیسیون در داخل و خارج از او انرژی و انگیزه می گیرد و مردم به او امید بسته اند و نسلی که در نهایت ؛ پیروزی بر استبداد دینی و رژیم ولایت فقیهی را تقدیم مردم ایران خواهد کرد و ..... ) اکنون دیگر ــ به خصوص بعد از ابراز شایستگی ها در جریان اعتراضات 6 ماهه مردم ــ چشم امید مردم به همین پیشگامان عملی جنبش و رهبران عملی جنبش دوخته شده است ؛ پیشگامانی که از جنبش مردم می آموزند و آموزه های خود را جمع بندی و به جنبش بر می گردانند .

باید تلاش شود از متن همین نیروها قهرمانانی برای رهبری جنبش مردم ایران بر خاسته شود . زمینه سازی و پرورش این قهرمانان وظیفه ای مهم و اساسی بر دوش مخالفین و نیروهای سیاسی خارج کشور میباشد .    ...... ادامه دارد

محمود خادمی ــ 20.06.2012

       arezo1953@yahoo.de