-
رادیوی فارسی بیبیسی، در تاریخ ۲۹ دسامبر ۱۹۴۰میلادی (۸ دی ۱۳۱۹ خورشیدی)[۲۱] در اوایل جنگ جهانی دوم و برای رقابت با رادیو برلین راهاندازی شد و آماج برنامههای خود را به سود پادشاهی بریتانیا و ضد حکومت نازی آلمان گذارد. اولین گوینده رادیوی بیبیسی فارسی حسن موقر بالیوزی بود.[۲۱] برنامههای رادیوی فارسی بیبیسی در بدو امر فقط چهار روز در هفته (شبهای یکشنبه، دوشنبه، سه شنبه و چهارشنبه) پخش میشد که هر نوبت نیز از ۱۵ دقیقه تجاوز نمیکرد و آن هم فقط اختصاص به پخش اخبار داشت. اما پس از سه ماه، برنامه این رادیو به پنج و سپس به هفت نوبت در هفته افزایش یافت. سپس با گذشت دو سال از تأسیس و مقارن با زمانی که ارتش متفقین درگیر نبرد دوم العلمین علیه ارتش آلمان نازی بود، ۱۵ دقیقه دیگر به زمان پخش برنامه رادیوی فارسی بیبیسی اضافه گردید.[نیازمند منبع]
برنامههای فارسی رادیو بیبیسی (از جمله بامدادی، نیمروزی، شامگاهی، آسیای میانه و روز هفتم) به صورت زنده بر روی سایت فارسی قابل دریافت است. این رادیو با همکاری گروهی از روزنامهنگاران ایرانی پیشتر ساکن ایران اداره میشود. از جمله برنامههای پرطرفدار رادیوی فارسی بیبیسی، نامهای از لندن است که سری برنامههایی است به قلم و صدای علیزاده طوسی که در آنها، او هر هفته با صدای خودش به بیان یکی از تجربههای شخصی یا برداشتهایش با امثال و واژگان فارسی میپردازد.[
-
در سال ۲۰۰۹ شبکهٔ پخش خبری زنده بیبیسی فارسی راهاندازی شد. بودجه سالانهٔ این شبکه ۱۵ میلیون پوند (تقریبا ۱۸ میلیون دلار) میباشد. افتتاح این شبکهٔ خبری فارسیزبان از همان ابتدا با ابراز نگرانی مقامات جمهوری اسلامی ایران همراه بود. مقامات ایران این نگرانی را داشتند که این شبکهٔ خبری زنده، تبدیل به سخنگوی منتقدان حکومت میشود. غلامحسین محسنی اژهای، وزیر وقت اطلاعات ایران، قبل از انتخابات ریاست جمهوری مناقشهبرانگیز سال ۱۳۸۸ گفت: «برخی از سرویسهای جاسوسی ممکن است از کانالهای روزنامهنگاری برای فعالیتهای خود استفاده کنند، که این امر پیش از انتخابات [ریاست جمهوری] افزایش مییابد.» اما بهروز آفاق، رئیس منطقهای آسیایی و اقیانوس آرام سرویس جهانی بیبیسی که شامل ایران نیز میشود، در گفتگویی با فاینانشیال تایمز گفت که تلویزیون فارسی بیبیسی «تریبونی برعلیه هیچ شخص خاصی نیست» و بیبیسی فارسی [در بخشهای خبری] پذیرای مقامات ایرانی نیز خواهد بود. با این وجود بهروز آفاق پوشش اخبار ایران از لندن «دشوار» خواهد بود. بنابراین یک ماه قبل از افتتاح رسمی بیبیسی فارسی، تعداد از روزنامهنگاران و خبرنگاران در ایران به جرم تهیه اخبار و گزارش برای این شبکه دستگیر شدند. این دستگیریها توسط حکومت ایران، به تلاشی برای ایجاد ارعاب و ترس برای متوقف کردن هرگونه همکاری آیندهٔ خبرنگاران داخلی با بیبیسی فارسی تعبیر شد. در ادامه نیز حکومت ایران، درخواست بیبیسی فارسی برای افتتاح دفتر در ایران را رد کرد.[۲۴]
بیبیسی فارسی تاکنون از طرف تعداد بسیار مختلفی از جریانها، به بیطرفی متهم شدهاست. حکومت ایران و طرفداران آن، سلطنتطلبان و جریانهای دیگر، هر کدام به نوبهٔ خود، بیبیسی را به خصومت با خود متهم میکنند. حتی برخی از سلطنتطلبان معتقد هستند که «بیبیسی آخوندها را سر کار آورده است» و از بیبیسی با عنوان «آیتالله بیبیسی» یاد میکنند.[۲۵]
صادق صبا، مدیر وقت بیبیسی فارسی در پاسخ به این اتهامات میگوید که «زیبایی کار بیبیسی واقعا همینه؛ که کسی واقعا از ما راضی نیست پس نشون میده که ما کارمان را درست انجام میدهیم. بسیاری از مردم ایران فکر میکنند که کار رسانه این است که از گروههای خاصی حمایت کند. اما کاری که ما میکنیم یک انقلاب در فرهنگ رسانهای مردم است، و اون اینه که بیطرف باشیم و نظر تمام افراد را منعکس کنیم و بینندگان [خودشان] تصمیم بگیرند.» صبا اضافه کرد که اگر بیبیسی برای نمونه با عبدالمالک ریگی یا نتانیاهو مصاحبه میکند، معنایش این نیست که ما از آنها خوشمان میآید. بلکه به این معنی است که حرف آنها هم مهم است و نظرات آنها هم باید شنیده شود.[۲۵]
در سال ۲۰۱۴ صادق صبا، مدیر وقت بیبیسی فارسی در مصاحبهای در پاسخ به این سوال که «برخی بینندگان بیبیسی فارسی معتقد هستند که این شبکه بیطرف نیست و از نظرات طرفداران حکومت ایران و در مقابل، از طرفداران براندازی حکومت ایران، کمتر استفاده میکند» گفت: «این مشکل دربارهٔ حکومت ایران درست است. قبل از تأسیس تلویزیون فارسی بیبیسی تلاشهایی صورت گرفت که این شبکه دفتری در ایران افتتاح کند و صحبتهایی هم با مقامات ایرانی داشتیم؛ اما در نهایت مقامات ایرانی تصمیم گرفتند که به بیبیسی فارسی دفتر ندهند و بعدها هم [در مقابل بیبیسی فارسی] حالت خصومت گرفتند و بنابراین با ما صحبت نمیکنند ... ما طبق منشور بیبیسی موظف هستیم تمام دیدگاهها را در برنامههای خودمون پوشش بدیم اما متاسفانه آنها [حکومت ایران] تصمیم گرفتهاست که با ما صحبت نکند.» به همین دلیل وی یکی از «کمبودهای بزرگ در بیبیسی فارسی» را عدم دسترسی به مقامات ایرانی و «انعکاس نظرات آنها دانست.» صادق صبا البته اضافه کرد که با وجود این محدودیتها، ما سعی را میکنیم که نظرات دولت ایران را در برنامههایمان انعکاس بدهیم.[۲۵]
وی در پاسخ به این سوال که چرا در برنامهها بیشتر صحبتهای افراد اصلاحطلب یا اعتدالگرا پوشش داده میشود گفت: «پوشش دیدگاههای افراد اطلاحطلب یا اعتدالگرا یا میانهرو به این دلیل زیاد است که تعداد این افراد در جامعه بیشتر است. بیشتر کارشناسان ما از دانشگاهیان یا روزنامهنگارانی هستند که در صحبتهایشان، اغلب اعتدال را رعایت میکنند و به جای موضعگیری، توضیح میدهند ... با وجود این، در بیبیسی فارسی بارها کسانی را آوردهایم که کلا همه چیز را نفی میکنند؛ نه در مورد مسائلی که فقط در ایران میگذرد؛ بلکه در مورد مسائل افغانستان و سایر نقاط جهان؛ کسانی اینجا بودند که در مورد اسرائيل صحبت کردند که کل دولت اسرائیل را نفی میکنند. بنابراین اگر فقط بیاییم و فقط نظرات آنها را مطرح بکنیم، این بازتاب واقیعتها در جامعهٔ ایران و دیگر جوامع نخواهد بود.»[
- مالکیت بیبیسی متعلق به مرکزی است که از طریق فرمان سلطنتی در هر دوره ۱۰ ساله نحوه اداره آن مشخص میشود.
- یک قرار داد پرداخت آبونمان بین وزارت کشور و بیبیسی به منظور تأمین هزینههای آن وجود دارد.
- طبق آخرین فرمان در سال ۲۰۰۷ فعالیت بیبیسی توسط یک هیئت امنا نظارت (به انگلیسی: trust) میشود.
- هیئت امناء وظیفه تأمین استراتژیهای سازمان، ارزیابی فعالیتهای هیئت مدیره و انتصاب مدیرعامل را دارد.
- اعضای هیئت امناء توسط ملکه و به سفارش دولت انتخاب میشوند و ۱۰ عضو اصلی و عضو علیالبدل دارد.
- هیئت مدیره از دوگروه مدیران اجرایی و غیر اجرایی تشکیل شدهاست که مدیران غیر اجرایی توسط امناء انتخاب میشوند.
- مدیران اجرایی توسط مدیرعامل تعیین میگردد.
- بخش اجرایی بیبیسی توسط دفتر مدیرعامل و شورای مدیران اداره میگردد
بیبیسی در ۱۸ اکتبر سال ۱۹۲۲ با نام «شرکت رسانهای بریتانیا با مسئولیت محدود» (به انگلیسی: The British Broadcasting Company Ltd) بنیان گذاشته شد. در ۱۹۲۷ تحت عنوان «شرکت رسانهای بریتانیا» با دریافت پروانه سلطنتی تبدیل به یک شرکت دولتی شد.
بیبیسی هماکنون یک شرکت دولتی نیمه خود مختار است که توسط «هیئت امنای بیبیسی» اداره میشود. به گفته بیبیسی این شرکت تحت هیچ نفوذ تجاری و سیاسی نیست و فقط به مخاطبین خود پاسخگو است.[۱۲] بودجه این شبکه از طریق شبکههای داخلی (حق اشتراک) و بخش جهانی (وزارت امور خارجه بریتانیا) تأمین میشود.
دیدگاه و نظرات ابراز شده در این مطلب، نظر نویسنده بوده و لزوما سیاست یا موضع ایرانگلوبال را منعکس نمیکند.
افزودن دیدگاه جدید