رفتن به محتوای اصلی

نقش بازار در تحکیم و تزلزل پایەهای نظام
03.07.2020 - 12:47

 

 

تکیەگاە بازار و بازاریان مذهب و مسجد است. در عموم کشورهای اسلامی بازار و مسجد در کنار همند. بە جامعە ترکیە نگاە کنیم مناطق توریستی در انحصار احزاب سکولار، شرق ترکیە در انحصار کوردها و مرکز ترکیە کە عموم کارخانجات و سرمایە اصلی در آنجا متمرکز شدە در انحصار حزب اسلامی حاکم ترکیە است. پایگاە اصلی رژیم اسلامی ایران نیز مرکز کشور است کە عموم کارخانجات در انجا نهفتە است. 

بازار ایران در زمان شاە در دست طبقە سنتی و متدین جامعە بود. بازار در پیوند تنگاتنگ با آخوندها بود. چهرەهایی چون اسداللە عسکراولادی، برادرش اسدالە لاجوردی و بادامچیان کە بە دشمنان قسم خوردە شاە و از چهرەهای مطرح نظام درآمدند از جملە بازاریان تهران بودند. بازاریان با ساختار سکولار رژیم شاە در تضاد بودد و تیر خلاص را آنان بە سر رژیم شاە زدند.

بلحاظ تاریخی پیروزی انقلاب مشروطە بعداز اعدام چند تجار قندو شکر توسط علاالدولە والی تهران کە خشم خروشان مردم را برانگیخت پیروز گردید. محمد رضاشاە پهلوی با آگهی از سرنوشت مظفرالدین شاە هیچگاە جرات برخورد با بازاریان را بخود نداد. مطمئنا آخوندها نیز بە خطرات برخورد با بازار آگاە هستند بنابراین بازاریان دستشان در مقابلە با حکومت بازتراست.

بازاریان بعداز انقلاب هموارە از پشتیبانان و حامی رژیم مذهبی بودند تضاد دینی باهم نداشتند و منافعشان در پناە رژیم تامین میشد. جبهەهای جنگ با عراق و جنگ کوردستان توسط بازاریان ساپورت مالی میشد. تا یک دهە بعداز انقلاب سپاە و آقازادەها هنوز وارد تجارت و چپاول بیت المال نشدە نبودند و تجارت دست بازاریان بود. بنابراین رژیم و بازار چە بلحاظ مذهبی چە چرخش سرمایە کنار هم بودند.

بازار ایران خارج از شورای اصناف، ارتباطشان با دولت از طریق اتحادیەهای مختلف اسلامی و هیئت امناها نظاممند شدە است. اوایل انقلاب بازاریان در شناسایی و کشف بهائیان و یهودیها و مصادە اموالشان با رژیم همکاری میکردند. بهنگام تاسوعاو عاشورا بیشترین اماکنی کە با پرچم و نشانهای محرم پوشیدە میشود بازار تهران و خیابانهای مجاور است.

بعداز پایان جنگ و تثبیت موقعیت نظام، تجارتهای کلان از دست بازاریان در آمد و بازاریان در ردە دوم و سوم واردات و صادرات جای گرفتند. اما بە دلیل ساختار متمرکز ایران و انباشت سرمایە در تهران و مناطق مرکزی بازهم پول مردم ایران بە جیب بازاریان میرود، بعبارتی دگر خون مردم ایران را بازاریان می مکند. اینک با وجود سیاستهای غلط اقتصادی نظام، تحریم وعدم توانایی رقابت با کشورهای دیگر در عرصە صنعت و تجارت اغلب کارخانجات و شرکتها ورشکست ( بخصوص بخش نساجی ) و طبق برخی آمارها چکهای برگشتی چند برابر شدەاست.

تغییر دیگری کە در بازار قابل مشاهدە است این است کە بازاریان دورە انقلاب در سن کهولت و پیری بسر میبرند و بازار در دست نیروی جوان است. جوانان همچون پدران و طیف قدیم ـ اگرچە متظاهر ـ زیاد اهل مذهب ومسجد نیستند. تفاوت آنان با پدران و نسل پیشین خود این است کە بهنگام تعطیلی های گوناگون و ایام سوگواری بجای سینە زنی و اجرای سنتهای شیعیگری بە نقاط مختلف ایران و خارج سفر میکنند. دولت نیز مشکلی با این قضیە ندارد مشروط بر اینکە معترض نباشند و نهادهای مذهبی رژیم را ساپورت مالی کنند. بازاریان نسبت بە درد و رنج فقرا بیگانە و هیچگاە در اعتراضات مردمی شرکت نکردەاند.

با بحران اقتصادی موجود، سرمایە آنان نیز بەخطر افتادە است. از این منظر شاهد خروج سرمایە مملکت از ایران هستیم. بنابە گزارش بانک مرکزی بیش از ٨٠٠ میلیارد دلار ارز در چهل سال گذشثە از کشور خارج گردیدەاست. ثروتی مقابل درامد نفت ایران!! اینک بازاریان سرمایە خود را بە کشورهای دیگر چون اسپانیا، ترکیە، کانادا، مالزی و.. منتقل کردەاند. اسپانیا در ازای خرید اپارتمان بە ارزش ٥٠٠ هزار یورو اقامت دائم بە انان اعطا کردەاست. ترکیە نیز در ازای خرید خانە بە ارزش ٢٥٠ هزار یورو بە بالا اقامت میدهد.این مبالغ معمولا دست اقازادەها و بازاریان هست. خروج سرمایە بە این شیوە تیشە زدن بە ریشە مملکت است.

دیدگاه‌ و نظرات ابراز شده در این مطلب، نظر نویسنده بوده و لزوما سیاست یا موضع ایرانگلوبال را منعکس نمی‌کند.

هادی صوفی زادە

فیسبوک - تلگرامفیسبوک - تلگرامصفحه شما

توجه داشته باشید کامنت‌هایی که مربوط به موضوع مطلب نباشند، منتشر نخواهند شد! 

افزودن دیدگاه جدید

لطفا در صورتیکه درباره مقاله‌ای نظر می‌دهید، عنوان مقاله را در اینجا تایپ کنید

متن ساده

  • تگ‌های HTML مجاز نیستند.
  • خطوط و پاراگراف‌ها بطور خودکار اعمال می‌شوند.
  • Web page addresses and email addresses turn into links automatically.

لطفا نظر خودتان را فقط یک بار بفرستید. کامنتهای تکراری بطور اتوماتیک حذف می شوند و امکان انتشار آنها وجود ندارد.

CAPTCHA
لطفا حروف را با خط فارسی و بدون فاصله وارد کنید CAPTCHA ی تصویری
کاراکترهای نمایش داده شده در تصویر را وارد کنید.